اکتریپیون(یا برگشت پلک)
Ectropion
اکتروپیون وضعیتی است که در آن پلک رو به بیرون برمی گردد. در این حالت سطح داخلی پلک پشت رو شد و معرض سوزش و التهاب قرار می گیرد.
شرح بیماری
اکتروپیون وضعیتی است که در آن پلک رو به بیرون برمی گردد. در این حالت سطح داخلی پلک پشت رو شده و در معرض سوزش و التهاب قرار می گیرد.
اکتروپیون در افراد مسن سال شایع تر است و عموما بر روی پلک زیرین اثر می گذارد. در صورت شدید بودن اکتروپیون تمام طول پلک رو به بیرون برمی گردد. در صورت خفیف بودن اکتروپیون تنها یک بخش از پلک از روی چشم به بیرون خم می شود.
اشک مصنوعی و پماد های چرب کننده می توانند به کاهش علائم اکتروپیون کمک کنند. اما معمولا برای اصلاح کامل این وضعیت به عمل جراحی احتیاج است.
نشانه ها
در حالت عادی در زمان پلک زدن، پلک اشک را به شکل یکدست بر سطح چشم پخش می کند تا سطح چشم همواره خیس بماند. این اشک ها در حفره های کوچک موجود در پلک ها (puncta) جذب می شوند.
در صورت ابتلا به اکتروپیون پلک پایینی از بالایی دور می شود که این امر موجب می گردد اشک های سطح چشم به خوبی درون حفره های داخل پلک جذب نشوند. علائم و نشانه های پیامد این وضعیت عبارتند از:
• خیسی مداوم چشم( ترشح بیش از حد اشک). بدون خشک شدن مناسب اشک ها ممکن است روی چشم جمع شوند و به صورت مداوم روی پلک ها جاری بمانند.
• خشکی بیش از حد چشم. اکتروپیون می تواند موجب احساس خشکی و گرد گرفتگی در چشم شود.
• التهاب و سوزش. اشک های راکد یا خشکی می تواند موجب التهاب چشم شود که در نتیجه باعث احساس سوزش و قرمزی در پلک ها و قسمت های سفید چشم می گردد.
• حساسیت به نور. اشک های راکد یا خشکی می تواند موجب التهاب سطح قرنیه شود که موجب حساسیت چشم به نور می گردد.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
اگر احساس می کنید چشمتان مدام خیس یا ملتهب است، یا پلکتان به نظر خمیده، ضعیف یا افتاده می آید به پزشک مراحعه کنید.
اگر مبتلا به اکتروپیون تشخیص داده شدید و موارد زیر را تجربه کردید سریعا نسبت به دریافت مراقبت های پزشکی اقدام نمایید:
• افزایش سریع قرمزی چشم
• حساسیت به نور
• کاهش دید
این ها علائم و نشانه های درد و رنجش قرنیه می باشند که می توانند به بینایی آسیب برسانند.
علل
اکتروپیون می تواند به علل زیر اتفاق بیفتد:
• ضعف عضلات. با زیاد شدن سن عضلات زیر چشم تضعیف شده و تاندون ها کشیده می شوند. این عضلات و تاندون ها چلک را در مقابل چشم سفت و کشیده نگه می دارند. هنگامی که تضعیف می شوند پلک شروع به افتادن و وارفتن می کند.
• فلج صورت. برخی وضعیت ها مانند "فلج بِل" و برخی انواع تومور ها می توانند باعث فلج اعصاب و عضلات صورت گردند. فلج صورت که بر روی ماهیچه ی پلک ها اثر می گذارد می تواند موجب اکتروپیون شود.
• زخم یا سابقه ی جراحی. پوستی که به واسطه سوزش یا جراحت، مانند گازگرفتگی سگ، آسیب دیده باشد می تواند بر طریقه ی قرار گرفتن پلک ها روی چشم اثر بگذارد.سابقه ی جراحی پلک نیز می تواند باعث اکتروپیون شود، به خصوص اگر مقداری از پوست در زمان جراحی از پلک برداشته شده باشد.
• رشد پلک ها. رشد خوش خیم یا سرطانی پلک می تواند باعث برگشت پلک رو به بیرون گردد.
• بیماری های ژنتیکی. اکتروپیون به ندرت به صورت مادرزادی به وجود می آید.در حالی که معمولا به بیماری های ژنتیکی مانند سندروم دان مربوط می شود.
عوامل تشدید
عواملی خطر بروز اکتروپیون را افزایش می دهند عبارتند از:
• سن. شایع ترین دلیل بروز اکتروپیون ضعف بافت های عضلانی مربوط به افزایش سن می باشد.
• سابقه ی جراحی چشم. افرادی که سابقه ی جراحی چشم دارند بیشتر در معرض ابتلا به اکتروپیون می باشند.
• سابقه ی سرطان، سوزش یا آسیب. اگر دارای نقاطی از سرطان پوست روی صورت، سوزش یا آسیب صورت بوده اید، بیشتر در معرض ابتلا به اکتروپیون قرار دارید.
پیامدهای مورد نظر
اکتروپیون قرنیه را ملتهب و سوزناک می کند که باعث مستعد تر شدن آن برای خشک شدن می گردد. نتیجه می تواند ساییدگی یا درد قرنیه که می تواند بینایی را تهدید کند، باشد.
آمادگی برای ملاقات پزشک
اگر علائم ونشانه های اکتروپیون را دارید پس از مراجعه به پزشک عمومی وی شما را به یک متخصص چشم ارجاع خواهد داد.
در زیر به برخی اطلاعات که به آماده سازی پیش از ملاقات با پزشک کمک می کند اشاره شده است.
چه می توانید بکنید
پیش از حضور پیش پزشک اعمال زیر را انجام دهید:
• علائم و مدت زمان داشتن آنها را فهرست کنید
• عکسی از خود پیش از تغییر وضعیت پلک پیدا کنید و پیش پزشک ببرید
• فهرست تمامی دارو ها، ویتامین ها و مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید
• اطلاعات شخصی و پزشکی خود را فهرست کنید از جمله وضعیت های پزشکی دیگر، تغیررات اخیر در زندگی و عوال استرس زا
• سوالاتی را که از پزشک دارید فهرست کنید
• از یک دوست یا فامیل بخواهید در جلسه با پزشک حضور داشته باشد تادر به یاد آوردن صحبت های پزشک کمک کند.
برخی سوالات پایه ای برای اکتروپیون وجود دارد که می توانید از پزشک بپرسید:
• محتمل ترین دلیل وقوع وضعیت چیست؟
• به چه آزمایشاتی نیاز دارم؟ آیا به آماده سازی ویژه ای احتیاج هست؟
• آیا این وضعیت موقت است یا طولانی مدت؟
• آیا اکتروپیون می تواند به بینایی من آسیب برساند؟
• چه درمان های پیشنهادی در دسترس هستند؟
• خطرات جراحی چیست؟
• راهکار های غیر از جراحی چیست؟
• من دارای مشکلات پزشکی دیگری هستم. چگونه به بهترین نحو هر دو را مدیریت کنم؟
• آیا هیچگونه بروشور یا برگه ی اطلاعاتی وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایتی را پیشنهاد می کنید؟
آنچه می توانید از پزشک انتظار داشته باشید
احتمال دارد پزشک سوالاتی از جمله ی سوالات زیر را از شما بپرسد:
• از چه زمانی شروع به تجربه ی این علائم نمودید؟
• آیا علائمتان دائم بوده یا گاه به گاه؟
• آیا پیش از این جراحی بر روی پلک خود داشته اید یا خیر؟
• آیا سابقه ی درمان های رادیویی روی سر یا گردن خود داشته اید؟
• آیا تا به حال مشکلات چشمی مانند عفونت چشم یا جراحت داشته اید؟
• آیا از رقیق کننده های خون استفاده می کنید؟
• آیا از آسپیرین استفاده می کنید؟
• آیا از قطره ی چشمی استفاده می کنید؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
اکتروپیون مهمولا می تواند طی یک آزمایش چشم معمولی تشخیص داده شود. پزشک ممکن است پلک را در طول آزمایش بکشد یا از بیمار بخواهد با فشار چشم را ببندد. این کار به بیمار کمک می کند به سفتی عضله ی پلک پی ببرد.
اگر اکتروپیون به واسطه ی جراحت، تومور، سابقه ی جراحی یا امواج رادیویی ایجاد شده باشد پزشک بافت های اطراف را نیز مورد بررسی قرار می دهد.
دانستن اینکه چگونه وضعیت های دیگر باعث بروز اکتروپیون می شوند در تعیین روش درمانی مناسب برای این وضعیت نقش مهمی دارد.
درمان و دارو
اگر اکتروپیون شدید نبوده و معمولی باشد پزشک ممکن است اشک مصنوعی و پماد تجویز کند. جراحی معمولا برای اصلاح کامل اکتروپیون توصیه می شود.
جراحی
نوع جراحی مورد نیاز به وضعیت بافت اطراف پلک و علت بروز اکتروپیون بستگی دارد:
• اکتروپیون ایجاد شده به دلیل تضعیف عضله و رباط به خاطر کهولت سن. جراح قسمت کوچکی لبه بیرونی پلک پایین را بر می دارد. هنگامی که پلک ها به هم دوخته شدند تاندون ها و عضلات شروع به سفت تر شدن می کنند که این امر موجب می شود پلک ها به خوبی روی چشم جای بگیرند. عمل معملا راحت است.
• اکتروپیون ایجاد شده به دلیل بافت زخمی ناشی از جراحت یا سابقه ی جراحی. جراح ممکن است از تکه ای از پوست پلک بالایی یا پشت گوش را به پلک پایینی پیوند بزند. اگز دچار فلج صورت یا جراحت خاصی هستید ممکن است برای برطرف کردن کامل اکتروپیون به عمل دوم احتیاج پیدا کنید.
پیش از عمل داروی بی حسی پلک و نواحی اطراف آن را بی حس می کند. بسته به نوع عملی که دارید حتی در صورتی که عمل سرپایی باشد برای راحتی و بی حسی بیشتر ممکن است از داروی خوراکی یا تزریق ماده ی بی حسی نیز استفاده شود.
پس از عمل ممکن است به اعمال زیر احتیاج شود:
• برای 24 ساعت از چشم بند استفاده کنید
• برای یک هفته در روز بارها پماد آنتی بیوتیک روی چشم بمالید.
• برای ممانعت از ورم و کبودی چشم تکه ای یخ روی چشم قرار دهید.
بعد از عمل ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:
• ورم موقتی
• کبودی دور چشم
بعد از عمل ممکن است در پلک احساس کشیدگی ایجاد شود. اما در طول بهبود راحت تر می شود. بخیه ها معمولا یک هفته بعد از عمل کشیده می شوند. می توانید انتظار از بین رفتن کبودی و ورم را تا دو هفته بعد از عمل داشته باشید.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
این روش های خانگی به رفع ناراحتی کمک می کنند:
• از چرب کننده های چشم استفاده کنید. اشک مصنوعی و پماد چرب کننده می تواندد به چرب ماندن چشم و پیشگیری از خطر آسیب به بینایی جلوگیری کنند. استفاده از پماد چشم و محافظ مرطوب کننده روی چشم معمولا در طول شب مفید است.
• چشم را با دقت پاک کنید. پاک کردن مداوم چشم خیس می تواند باعث کشیده شدن بیشتر عضلات زیر چشم، و در نتیجه بدتر شدن وضعیت اکتروپیون شود. چشم را از بیرون و از بالای چشم به سمت بینی پاک کنید.