طحال بزرگ شده

طحال اندامی است که دقیقا زیر دنده چپ واقع شده است.بسیاری عارضه ها از جمله عفونت ها،بیماری کبدی و برخی از سرطان ها میتوانند موجب بزرگ شدن بیش از حد طحال شود(که همچنین به نام ناهنجاری طحال هم شناخته میشود)

بزرگ شدن طحال  عموما علامت یا نشانه ای ندارد.و معمولا در حین معاینه جسمانی عادی مشخص میشود.معمولا پزشک قادر به تشخیص "طحال با سایز عادی" در بزرگسالان نیست اما طحال های بزرگ شده را میتواند تشخیص دهد.به احتمال بسیار پزشک برای تشخیص بهتر علت،آزمایش خون و عکس برداری تجویز کند.
درمان طحال بزرگ شده عموما بر عارضه اصلی که موجب این اختلال شده است تمرکز دارد.جراحی برداشتن طحال،معمولا اولین انتخاب برای درمان نیست اما در برخی موارد لازم است.
 

طحال بزرگ شده ممکن است:
•    در برخی موارد بدون علائم است
•    درد و احساس پر بودن در بالای قسمت چپ شکم که به شانه ی چپ هم سرایت میکند
•    احساس پر بودن بدون خوردن  غذا یا پس از خوردن مقداری کمی از طحال بزرگ شده که به معده فشار می آورد
•    کم خونی
•    خستگی و کوفتگی
•    عفونت مکرر
•    خونریزی راحت 
 

اگر در قسمت بالای سمت چپ شکم درد دارید،مخصوصا اگر شدید بود و یا درد در هنگام نفس عمیق کشیدن شدید تر میشود،باید با پزشک ملاقات داشته باشید.

بسیاری از بیماری و عفونت ها ممکن است موجب بزرگ شدن طحال شوند.بزرگ شدن طحال ممکن است ( بسته به درمان) موقتی باشد.برخی دلایل شامل:
•    عفونت های ویروسی
•    عفونت های باکتریایی مانند سیفیلیس یا عفونت حفره داخلی قلب(mononucleosis)
•    عفونت انگلی مانند مالاریا
•    سیروز و دیگر بیماری هایی که بر کبد اثر میگذارند.
•    انواع مختلف کم خونی همولیتیک-عارضه ای که با نابودی زود هنگام سلول های قرمز خون توصیف میشود
•    سرطان خون مانند لوسمی و myeloproliferative نئوپلاسم ها و لنف ها (مانند بیماری هاجکین)
•    بیماری های متابولیکی مانند بیماری گاچر و بیماری Niemann-Pick(انتخاب نیمان)
•    فشار بر روی عروق طحال یا کبد یا وجود لخته های خون در این عروق
کار طحال به چه صورت است؟
طحال شما زیر قفسه سینه و در کنار معده و سمت چپ شکم قرار گرفته است.طحال اندامی نرم و اسفنجی است که چندین وظیفه دارد.طحال شما:
•    گلبول های قرمز بی مصرف و قدیمی را دفع کرده و نابود میکند
•    از طریق تولید گلبول های سفید،( lymphocytes) از عفونت جلوگیری میکند و به عنوان اولین عضو "سیستم مبارزه با بیماری ها "عمل میکند
•    گلبول های قرمز و پلاکت ها را که برای لخته شدن خون لازم هستند ، ذخیره میکند.

طحالی که بزرگ شده،روی هرکدام از این وظایف حیاتی بدن تاثیر میگذارد.همانطور که طحال شما شروع به بزرگتر شدن میکند،گلبول های قرمز سالم و عادی را همانند گلبول های غیر عادی و ناسالم دفع میکند.و اینگونه تعداد گلبول های سالم در خون را کاهش میدهد.همچنین تعداد زیادی پلاکت را هم به دام می اندازد
پلاکت و گلبول های قرمز اضافی به طور اتفاقی میتوانند طحال را مسدود کرده و موجب اختلال در عملکرد عادی آن شوند.طحال بزرگ شده حتی میتواند موجب بزرگتر شدن ذخیره خون خود شود.که در نهایت می تواند باعث آسیب یا نابودی بخش هایی از اندام شود.
 

هر کسی و در هر سنی میتواند مبتلا به بزرگی طحال شود.اما گروه های خاصی در معرض خطر بیشتری هستند:
•    کودکان و نوجوانانی که عفونت هایی مانند mononucleosis دارند
•    افرادی که بیماری گاچر،بیماری Niemann-Pick و دیگر بیماری های حادّ متابولیکی ارثی (که بر کبد و طحال اثر میگذارند)دارند.
•    افرادی که در مناطقی که مالاریا شیوع دارد زندگی میکنند یا به آن مناطق سفر میکنند
 

عوارض قابل پیش بینی بزرگ شدن طحال

•    عفونت.طحال بزرگ شده میتواند موجب کاهش تعداد گلبول های قرمز،پلاکت ها و گلبول های سفید سالم در خون شود که در نهایت باعث عفونت مکرر گردد.کم خونی و افزایش خونریزی هم محتمل است
•    پارگی طحال.حتی طحال های سالم هم نرم هستند و به آسانی دچار آسیب میگردند.مخصوصا در هنگام تصادفات رانندگی.احتمال پارگی طحال وقتی که به بزرگی طحال مبتلا شده اید بیشتر هم میشود.طحال پاره شده میتواند به خونریزی خطرناک در حفره های شکم منجر شود
 

طحال بزرگ شده عموما در هنگام آزمایشات فیزیکی تشخیص داده میشود.پزشک معمولا با لمس ملایم سمت چپ و بالای شکم متوجه طحال بزرگ شده میشود.اگرچه در برخی افراد خصوصا در کسانی که لاغر اندام هستند،ممکن است یک طحال عادی و سالم هم در طول معاینه احساس شود.
پزشک برای تشخیص طحال بزرگ شده یک یا بیشتر راه های آزمایشات زیر را انجام میدهد:
•    آزمایش خون.مانند میزان کامل خون برای بررسی تعداد گلبول های قرمز،گلبول های سفیذ و پلاکت ها در سیستم شما
•    سی تی اسکن-برای کمک به تشخیص اندازه طحال و اینکه آیا به دیگر اندام ها هم فشار می آورد؟
•    MRI  برای دیدن اثر جریان خون از طریق طحال
عکس برداری همیشه برای تشخیص طحال بزرگ شده لازم و ضروری نمیباشند.اما اگر پزشک عکس برداری تجویز کرد،آمادگی خاصی برای سی تی اسکن و MRI لازم نیست.

اگر باید سی تی اسکن بگیرید،پیش از انجام عکس برداری از غذا خوردن اجتناب کنید.

یافتن علت بیماری
برخی اوقات برای تشخیص علت طحال بزرگ شده به آزمایشات بیشتری نیاز است.از جمله آزمایش عملکرد کبد و آزمایش مغز استخوان.
این آزمایشات اطلاعات جزئی تری راجع به گلبول های قرمز خون نسبت به آزمایش خون فراهم میکنند

برخی اوقات نمونه ای از مغز استخوان تحت عنوان عمل بیوپسی مغز استخوان برداشته میشود.یا اینکه مغز استخوان مکیده و پروتئین مایع را از مغز استخوان بیرون میکشد.در بسیاری از موارد،هر دو آزمایش در یک زمان انجام میشوند.
هر دو نوع جامد و مایع مغز استخوان،معمولا از لگن برداشته میشوند.به این صورت که یک آمپول از طریق یک شکاف وارد استخوان میشود.همچنین پیش از آزمایش یک ماده بی حسی یا بیهوشی به شما داده میشود.

آمپول بیوپسی طحال به علت احتمال خونریزی بسیار نادر است.
ممکن است پزشک در برخی اوقات و هنگامی که علت قابل توضیحی برای بزرگ شدن طحال وجود ندارد،عمل جراحی برداشتن طحال را توصیه کند.پس از جراحی،طحال برای بررسی احتمال وجود غده های لنفاوی به زیر میکروسکوپ میرود.
 

درمان طحال بزرگ شده بر مشکلات زیر تمرکز دارد.به عنوان مثال،اگر عفونت باکتریایی دارید،درمان شما شامل آنتی بیوتیک خواهد بود.
به دقت منتظر باشید

اگر طحال بزرگ شده دارید ولی هیچگونه علائمی مشاهده نمیکنید،و علت قابل یافتن نیست،ممکن است پزشک مراقبت و انتظار را توصیه کند.اگر هرگونه علامتی دیدید لازم است که هر 6 الی 12 ماه یا حتی زودتر پزشک خود را ملاقات کنید.

جراحی برداشتن طحال
اگر طحال بزرگ شده موجب مشکلات خطرناک شد یا علت آن قابل یافتن و درمان نبود،عمل جراحی برداشتن طحال انتخاب مناسبی خواهد بود.در موراد حادّ و مزمن ،بهترین راه برای بهبود عمل جراحی است.

برداشتن طحال به صورت داوطلبانه،نیازمند مراقبت های دقیقی است.شما میتوانید زندگی پرتحرک و نرمالی بدون طحال داشته باشید.اما همچنین ممکن است پس از برداشتن طحال دچار عفونت های خطرناک شوید.برخی اوقات پرتودرمانی میتواند طحال شما را منقبض و کوچک کند تا بتوانید از عمل جراحی پرهیز کنید.

کاهش خطر ابتلا به عفونت پس از عمل جراحی
پس از برداشتن طحال،مراحل خاصی میتواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت کمک کند:
•    مجموعه ای از واکسن ها قبل و بعد از جراحی.این مساله شامل پنوموکوک(Pneumovax 23)،مننژیکوکال و واکسن آنفولانزای نوع ب(Hib) که از ذات الریه پیشگیری میکند،مننژیت و عفونت های خون،استخوان و مفاصل میشود.همچنین نیاز دارید که واکسن پنوموکوک را هر 5 سال بزنید.
•    استفاده از پنی سیلین و دیگر آنتی بیوتیک  ها پس از جراحی و در زمانی که مشکوک به عفونت هستید
•    تماس با پزشک،در صورت دیدن اولین نشانه های تب،چرا که ممکن است علامت عفونت باشد.
•    پرهیز از سفر کردن به مناطقی که بیماری های خاصی نظیر مالاریا شیوع دارد.

از ورزش های گروهی (مانند فوتبال و هاکی) اجتناب کنید.و دیگر فعالیت های خود را تحت نظر پزشک محدود کنید.اصلاح فعالیت های شما میتواند خطر پارگی طحال را کاهش دهد.
همچنین بسیار حائز اهمیت است که همیشه کمربند ایمنی خود را در هنگام رانندگی ببندید.چرا که در تصادفات رانندگی،کمربند ایمنی میتواند موجب جلوگیری از آسیب به طحال شود.
در نهایت زمان های واکسیناسیون خود را برای کاهش خطر ابتلا به عفونت به خاطر داشته باشید.این مساله به این معنیستت که حداقل واکسن های کزاز،دیفتری و سیاه سرفه را هر 10 سال تکرار کنید.اگر به واکسن های بیشتری احتیاج دارید با پزشک خود مشورت کنید.