بیماری لژیونر

بیماری لژیونر فرم شدید سینه پهلو (پنومونی)_ التهاب ریه معمولا به دلیل عفونت_ است. بیماری لژیونر از طریق باکتری شناخته شده لژیونلا ایجاد می شود.

بیماری لژیونر از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. در عوض، بیشتر افراد از طریق استنشاق باکتری دچار بیماری لژیونر می شوند. افراد مسن، افراد سیگاری و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف شده بیشتر در معرض ابتلا به بیماری لژیونر هستند.

باکتری لژیونلا همچنین باعث تب پونتیاک_بیماری خفیف تر شبیه آنفولانزا_ می شود. به طور جداگانه و یا با هم، این دو بیماری گاهی اوقات لژیونلوزیس نامیده می شوند. تب پونتیاک معمولا خود به خود درمان می شود، اما بیماری لژیونر درمان نشده می تواند کشنده باشد. اگر چه درمان سریع با آنتی بیوتیک معمولا برای بیماری لژیونر تجویز می شود، برخی افراد پس از درمان همچنان دچار مشکل هستند.

بیماری لژیونر معمولا دو تا 10 روز پس از قرار گرفتن در معرض باکتری لژیونلا ظاهر می شود. علائم ابتدایی عبارتند از:

• سردرد
• درد عضلانی
• لرز
• تب 40 درجه سانتی گراد (104 فارنهایت) و یا بالاتر

در روز دوم یا سوم دیگر علائم ظاهر می شوند:

• سرفه، ممکن است دارای خلط و گاهی اوقات خون باشد
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ و اسهال
• سردرگمی و یا سایر تغییرات ذهنی

اگر چه بیماری لژیونر در درجه اول بر ریه ها تاثیر می گذارد، گاهی اوقات می تواند باعث عفونت زخم ها و دیگر بخش بدن، از جمله قلب، شود.

فرم خفیف بیماری لژیونر_ شناخته شده تحت عنوان تب پونتیاک_ ممکن است رخ دهد که علائم آن عبارتند از تب، لرز، سردرد و درد عضلانی. تب پونتیاک باعث عفونت ریه ها نمی شود و معمولا در عرض دو تا پنج روز از بین می رود.

در صورت شک به قرار گرفتن در معرض باکتری لژیونلا سریع به پزشک مراجعه کنید.  تشخیص و درمان سریع بیماری لژیونر به کوتاه شدن دوره بهبود و جلوگیری از عوارض جدی کمک می کند. برای افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، درمان سریع بسیار مهم است.

باکتری لژیونلا پنوموفیلا مسئول بسیاری از موارد بیماری لژیونر است. در محیط خارج، باکتری لژیونلا در خاک و آب زنده می ماند، اما به ندرت باعث عفونت می شود. هر چند در محیط داخلی،  باکتری لژیونلا می تواند در انواع سیستم های آب چند برابر شود_ حمام آب گرم، تهویه مطبوع و مه پاشهای ( دستگاهی که محلول‌های مورد نظر را به‌ صورت مه یا آب گردشده به خارج می‌افشاند) موجود در بخش تولید خواربار فروشی ها.

اگر چه احتمال شیوع  بیماری لژیونر از سیستم های لوله کشی خانگی وجود دارد، اما بیشتر شیوع آن در ساختمان های بزرگ است_ به دلیل سیستم های پیچیده  موجود در این ساختمان ها، باکتری آسان تر رشد کرده و گسترش می یابد.

چگونگی گسترش عفونت
اکثر افراد زمانی آلوده می شوند که قطرات آب میکروسکوپی حاوی باکتری لژیونلا (دوش، شیر آب و یا جکوزی، آب افشانه شونده از طریق سیستم تهویه در یک ساختمان بزرگ) را استنشاق می کنند. شیوع بیماری با طیف وسیعی از منابع در ارتباط است از جمله:

• وان داغ و گرداب آب در کشتی های کروز
• ماشینهای مه ساز خواربارفروشی ها
• خنک کننده های موجود در سیستم های تهویه مطبوع
• چشمه های تزئینی
• استخرهای شنا
• تجهیزات فیزیوتراپی
• سیستم های تصفیه آب در هتل ها، بیمارستان ها و خانه های سالمندان

اگرچه باکتری لژیونلا عمدتا از طریق اسپری قطرات آب پخش می شود، این عفونت می تواند از راه های دیگر نیز منتقل شود از جمله:

• استنشاق. زمانی اتفاق می افتد که مایعات به طور تصادفی وارد ریه ها شوند_ معمولا به دلیل سرفه یا در گلو ماندن چیزی در هنگام نوشیدن. استنشاق آب حاوی باکتری لژیونلا ممکن است موجب بیماری لژیونر شود.
• خاک. تعداد کمی از افراد پس از کار در باغ و یا استفاده از خاک گلدان به بیماری لژیونر آلوده می شوند.

همه ی افراد در معرض باکتری لژیونلا مریض نمی شوند. احتمال ابتلا به عفونت زیاد است اگر:

• سیگار می کشید. سیگار کشیدن باعث آسیب به ریه ها و افزایش احتمال ابتلا به انواع عفونت های ریه می شود.
• سیستم ایمنی بدنتان ضعیف شده باشد. ضعف سیستم ایمنی بدن می تواند به دلیل بیماری هایی_ همچون ایدز_ و یا مصرف برخی داروها_ به ویژه کورتیکواستروئیدها و داروهای جلوگیری از رد عضو پس از پیوند_ باشد.
• دچار بیماری ریوی مزمن باشید. مانند آمفیزم یا بیماری جدی دیگری مانند دیابت، بیماری کلیوی یا سرطان.
• 50 ساله و یا مسن تر باشید.

بیماری لژیونر یک مشکل گسترده و محلی در بیمارستان ها و خانه های سالمندان است زیرا در این مکان ها میکروب به راحتی گسترش یافته و موجب عفونت می شود.

• نارسایی تنفسی. زمانی اتفاق می افتد که ریه ها دیگر قادر به جذب اکسیژن کافی از و یا دفع دی اکسید کربن کافی به خون نباشند.
• شوک سپتیک. زمانی اتفاق می افتد که افت ناگهانی و شدید فشار خون باعث کاهش جریان خون به اندام های حیاتی، به ویژه به کلیه ها و مغز، شود. قلب تلاش می کند تا از طریق افزایش پمپاژ، حجم خون کاسته شده را جبران کند، اما این حجم کار اضافی در نهایت منجر به تضعیف قلب و کاهش بیشتر جریان خون می شود.
• نارسایی حاد کلیه. زمانی اتفاق می افتد که  کلیه ها دیگر قادر به انجام عملکرد اصلی خود نباشند_ یعنی فیلتر و دفع مواد زائد از خون. این امر منجر به تجمع خطرناک مایع و مواد زائد در بدن می شود.

در صورت درمان نشدن سریع و موثر، بیماری لژیونر ممکن است کشنده باشد_ به خصوص اگر سیستم ایمنی بدن با بیماری یا دارو تضعیف شده باشد.

ابتدا، پزشک خانوادگی یا عمومی معاینات را انجام داده و در صورت نیاز به متخصص بیماری های ریوی (ریه) و یا بیماری های عفونی ارجا می شود. در برخی موارد مراجعه به اورژانس توصیه می شود.

سوالات شما از پزشک
پیش از مراجعه این اطلاعات را در برگه ایی بنویسید:

• اطلاعات کامل در خصوص بیماری، علایمی که مشاهده کرده ایید و درجه حرارت بدن
• اقامت خارج از منزل (مثلا به مسافرت به محلی دیگر یا ماندن در خانه خویشاوند) و یا ارتباط با فردی با علائم مشابه با علائم مشاهده شده
• اطلاعات فردی کلیدی، از جمله اخیرا بستری شدن
•  هر نوع دارویی که در حال حاضر مصرف می کنید، حتی ویتامین یا مکمل گیاهی
• اسم خویشاوند یا دوستی که شما را در زمان معاینه همراهی کند تا تمام موارد توضیح داده شده توسط پزشک را برای شما ثبت و ضبط کند. 
• سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید

سوالات را از مهم به کمتر مهم بچینید تا در صورت تمام شدن وقت ویزیت، اطلاعات مهم تر را به دست آورده باشید. سوالاتی مانند:

• علت اصلی و ایجاد کننده ی این علایم چیست؟
• چه عامل دیگری ممکن است ایجاد کننده این علایم باشد؟
• چه آزمایشاتی باید انجام دهم؟ 
• درمان مناسب چیست؟
• آیا گزینه های درمانی دیگری هم دارم؟
• با داشتن مشکل جسمانی دیگر، چگونه می توان هر دو را مدیریت و کنترل کرد؟
• می توان بستری نشد؟حتما باید بستری شوم؟ چند روز طول می کشد؟ 

 
*** نترسید از پرسیدن سوال و گرفتن اطلاعات. هر سوالی که باعث نگرانی و یا درگیری ذهنیتان است را بدون لحظه ایی تامل بپرسید تا اطلاعات کافی به دست بیاورید.

سوالات پزشک از شما

• علایم از چه زمانی شروع شده اند؟
• آیا علایم دایمی هستند؟
• آیا علایم از زمان شروع بدتر شده اند؟
• چه شرایطی باعث بهبود علایم می شود؟
• چه شرایطی باعث بدتر شدن علایم می شود؟

در خلال آمادگی برای ویزیت 
برای جلوگیری از بدتر شدن علائم:

• سیگار نکشید و یا اطراف افراد سیگاری نباشید.
• الکل ننوشید.
• به محل کار یا مدرسه نروید و به خوبی استراحت کنید.
• مقدار زیادی مایعات بنوشید.

اگر قبل از ویزیت پزشک وضعیت بدتر شد به اورژانس مراجعه کنید.

بیماری لژیونر مشابه دیگر انواع سینه پهلو (پنومونیا) است. جهت تشخیص سریع باکتری لژیونلا از آزمایش ادرار برای بررسی وجود آنتی ژن باکتری_ مواد خارجی ایجاد کننده پاسخ ایمنی بدن_ استفاده می شود. دیگر موارد عبارتند از:

• آزمایش خون
• رادیوگرافی قفسه سینه، اگرچه بیماری لژیونر را نشان نمی دهد اما میزان عفونت در ریه ها را مشخص می کند
• آزمایش نمونه خلط یا بافت ریه
• سی تی اسکن مغز و یا مایع نخاعی (پونکسیون کمری) در صورت بروز علائم عصبی مانند سردرگمی و یا مشکل در تمرکز

بیماری لژیونر با آنتی بیوتیک درمان می شود. هر چه درمان زودتر آغاز شود، احتمال عوارض جدی یا مرگ کمتر است. در اغلب موارد، درمان نیاز به بستری شدن  دارد. تب پونتیاک به خودی خود درمان می شود و هیچ مشکل طولانی مدتی ایجاد نمی کند.

شیوع بیماری لژیونر قابل پیشگیری است، اما پیشگیری نیاز به تمیز و ضد عفونی کردن دقیق سیستم های آب، استخرها و چشمه های آب معدنی دارد.

سیگار نکشیدن تنها و مهم ترین پیشگیری جهت کاهش خطر ابتلا به عفونت است. سیگار کشیدن شانس ابتلا به بیماری لژیونر در هنگام تماس با باکتری لژیونلا را افزایش می دهد.