آبسه دندان

آبسه دندان کیسه ای از چرک است که به واسطه ی عفونت باکتریایی ایجاد شده است. آبسه می تواند در قسمت مختلف دندان به دلایل متفاوتی ایجاد شود. یک آبسه ی پِری اَپیکال روی نوک ریشه ایجاد می شود در حالی که آبسه ی پری اودونتال درون لثه کنار ریشه ی دندان ایجاد می گردد. اطلاعات متن زیر اختصاصا به آبسه های پِری اَپیکال( رو ریشه ای) می پردازد.
یک آبسه ی پری اپیکال معمولا در نتیجه ی کرم خوردگی دندان، آسیب دیدگی دندان یا جراحی قبلی به وجود می آید.
پزشک آبسه ی دندان را با تخلیه کردن و خلاصی از عفونت درمان می کند. پزشک ممکن است بتواند دندان را به وسیله ی کانال ریشه ای درمان کند، اما در برخی موارد باید دندان را کشید. عدم رسیدگی و عدم درمان آبسه ی دندان می تواند به وضعیت جدی، حتی خطر مرگ بیانجامد. 
 

علائم و نشانه های آبسه ی دندان شامل موارد زیر می شوند:
•    دندان درد شدید و مداوم که می تواند باعث ذوق ذوق فک، گردن یا گوش شود.
•    حساسیت به دمای سرد و گرم
•    حساسیت به فشار جویدن یا گاز گرفتن
•    تب
•    ورم صورت یا گونه
•    ورم غدد لنفاوی زیر فک یا در گردن
•    احساس اشتباهی بو یا طعم، ترشح مایع نمکی در دهان و تسکین درد در صورت پارگی آبسه
 

اگر علائم آبسه دندان را داشتید سریعا به دندان پزشک مراجعه کنید.
اگر دچار ورم صورت و تب هستید و نمی توانید دندان پزشک بیابید به اورژانس مراجعه کنید. همچنین نیز اگر دچار دشواری بلع یا تنفس هستید به اورژانس مراجعه کنید. این نشانه ها حاکی از آن هستند که عفونت به نقاط عمیقتر فک و بافت های اطراف یا حتی دیگر قسمت های بدن نفوذ کرده است.
 

آبسه دندان زمانی اتفاق می افتد که باکتری به ریشه دندان نفوذ کند._زیری ترین نقطه ی دندان که دارای رگ های خونی، عصب و بافت های ارتباطی است.
باکتری از طریق کرم خوردگی، خرده چیز ها یا ترک به داخل دندان وارد شده و به ریشه سرایت می کند.عفونت باکتریایی می تواند موجب ورم و التهاب در نوک ریشه گردد.
 

این عوامل می تواند احتمال ابتلا به آبسه ی دندان را افزایش دهد.
•    بهداشت نامناسب دندان. عدم مراقبت مناسب از دندان و لثه- مانند روزی دوبار مسواک زدن یا نخ نکشیدن- می تواند خطر پوسیدگی دندان، بیماری لثه و دیگر مشکلات دهان و دندان را افزایش دهد.
•    رژیم پر قند. خوردن مداوم مواد پر قند مانند شیرینی و نوشابه می تواند باعث کرم خوردگی دندان شده و به آبسه دندان برسد.
 

آبسه دندان بدون درمان از بین نمی رود. اگر آبسه پاره شود درد ممکن است به شکل قابل توجهی کاهش یابد- اما همچنان به مراقبت پزشکی احتیاج است. اگر آبسه تخلیه نشود عفونت ممکن است به فک و دیگر قسمت های سر و گردن سرایت کند. حتی ممکن است منجر به گندیدگی شود- عفونتی با خطر مرگ که به تمام بدن سرایت می کند.
اگر بدن سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد و آبسه دندان درمان نشود خطر سرایت عفونت به سایر نقاط بدن حتی بیشتر هم می شود.
 

کارهایی که می توان کرد
در زیر به برخی اطلاعات که به آماده سازی بیمار پیش از مراجعه به پزشک کمک می کند اشاره شده است:
•    فهرستی از علائمی که تجربه می کنید تهیه کنید. شامل هرچیزی که به نظر حتی به دهان یا دندانتان بی ربط می آید.
•    فهرستی از تمام دارو ها، ویتامین ها، دارو های گیاهی یا مکمل هایی که مصرف میکنید با دوز مصرفشان تهیه کنید.
•    سوالات خود را از قبل آماده کنید تا به استفاده ی هرچه بیشتر از زمان معاینه کمک کند.
برخی سوالات پایه ای که ممکن است از پزشک بپرسید شامل موارد زیر می گردد.
•    چه چیزی باعث این وضعیت شده است؟
•    به چه آزمایشاتی نیازمندم؟
•    بهترین کار چیست؟
•    راهکار های جایگزین بر راهکار پیشنهادی کنونی چیست؟
•    آیا نیاز به تحمل هیچ محدودیت خاصی هست؟
•    آیا باید به متخصص رجوع کنم؟
•    آیا برای دارو های پیشنهادی شما داروی جایگزینی وجود دارد؟
•    آیا بروشور یا برگه ی اطلاعاتی وجود دارد؟ چه سایت هایی را توصیه می کنید؟
در پرسیدن سوالاتی که در طول ویزیت پیش می آید تردید نکنید.

انتظاراتی که می توان از پزشک داشت
1پزشک ممکن است سوالاتی از قبیل زیر را از شما بپرسد. برای پاسخ دهی به آنها آماده باشید تا بیشترین استفاده از وقتتان را ببرید.
•    در ابتدا چه زمانی شروع به تجربه ی علائم کردید؟
•    آیا اخیرا هیچگونه جراحت یا عمل دندان نداشته اید؟
•    آیا علائمتان مداوم بوده یا گاه به گاه؟
•    علائمتان چقدر شدید است؟
•    چه چیز هایی باعث بهبود علائمتان می شوند؟
•    چه چیز هایی علائمتان را بدتر می کنند؟
 

علاوه بر آزمایش کردن دندان و ناحیه ی اطراف پزشک ممکن است:
•    به دندان ضربه بزند. دندان آبسه کرده معمولا به فشار یا ضربه حساس است.
•    آزمایش اشعه ی ایکس را توصیه کند. تصویر اشعه ی ایکس از دندانی که درد می کند به شناسایی آبسه کمک می کند. پزشک همچنین ممکن است از تصویر اشعه ی ایکس برای بررسی احتمال سرایت عفونت آبسه به سایر نقاط بدن استفاده مند.
•    سی تی اسکن توصیه کند. اگر آبسه به نواحی دیگر از گردن سرایت کرده باشد، سی تی اسکن ممکن است برای بررسی گسترده ی سرایت به کار آید.
 

هدف درمان خلاصی از عفونت است. برای رسیدن به این هدف دندان پزشک ممکن است:
•    آبسه را باز و تخلیه کند. دندان پزشک ممکن است برش کوچکی روی آبسه ایجاد کند تا اجازه دهد کیسه تخلیه شود و سپس ناحیه را با آب نمک می شوید.
•    یک سوراخ ریشه ای ایجاد کند. این امر کمک می کند تا عفون رفع شود و دندان حفظ گردد. برای انجام این کار پزشک دندان را با دریل سوراخ می کند، بافت مرکزی بیماری( کیسه) را خارج می کند و آبسه را بر می دارد. سپس سوراخ ایجاد شده و جای خالی کیسه را پر می کند. ممکن است دندان با روکش پوشیده شود تا محکم تر گردد، به خصوص برای یک دندان آسیا. اگر نگران دندان پر شده تان هستید می تواند تا آخر عمر دوام بیاور. 
•    دندان آبسه کرده را بکشد. اگر دندان ابسه کرده را نتوان نگه داشت پزشک دندان را می کشد تا از عفونت را از بین برد.
•    آنتی بیوتیک تجویز می کند. اگر عفونت در ناحیه ی آبسه کرده باقی بماند بیمار ممکن است به انتی بیوتیک احتیاج نداشته باشد. اما اگر عفونت به دندان های مجاور سرایت کرده باشد پزشک ممکن است برای جلوگیری از سرایت بیشتر آن آنتی بیوتیک تجویز کند. همچنین در صورت ضعف سیستم ایمنی بیمار نیز ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.
 

زمانی که ناحیه ی آبسه کرده بهبود میابد دندان پزشک اعمال زیر را برای کاهش درد توصیه خواهد کرد:
•    دهانتان را با آب ولرم شور شستشو دهید.
•    از قرص های مسکن مانند استمینفون و ایبوپروفن به قدر نیاز استفاده کنید.
 

پرهیز از پوسیدگی دندان برای جلوگیری از آبسه بسیار مهم است. به خوبی از دندانتان مراقبت کنید تا دچار پوسیدگی دندان نشوید:
•    از مایع فلورئید استفاده کنید.
•    دندانتان را حداقل روزی دو بار با خمیر دندان فلوروئید دار مسواک کنید.
•    روزانه از نخ و خلال دندان برای تمیز کردن بین دندان ها استفاده کنید.
•    مسواکتان را هر سه یا چهار ماه یا هر موقع که ریش هایش فرسوده شد عوض کنید.
•    غذای سالم مصرف کنید، میانوعده های قند دار را محدود کنید.
•    مرتب به دندان پزشک مراجعه کنید.
•    برای محافظت بیشتر دندان در مقابل پوسیدگی از شستشو دهنده و ضد عفونی کننده های فلوروئیدی استفاده نمایید.