نارسایی حاد کبدی

نارسایی حاد کبدی زمانی رخ می دهد که  کبد به سرعت توانایی عملکرد خود را از دست بدهد. نارسایی حاد کبدی نیاز فوری به مراقبت و درمان پزشکی دارد . معمولا نارسایی کبد طی چند سال و به آرامی پیشرفت می کند ، اما نارسایی حاد کبدی طی چند روز بروز می کند . 

نارسایی حاد کبدی ، همچنین به عنوان نارسایی کبدی برق آسا شناخته شده است،این بیماری باعث بروز عوارض جدی، از جمله خونریزی بیش از حد و افزایش فشار در مغز میشود ، که این یک وضعیت اورژانسی محسوب میشود و نیاز به بستری شدن در بیمارستان است.

برخی علل نارسایی حاد کبدی با درمان برطرف می شود. اما در بسیاری موارد، پیوند کبد  تنها راه درمان نارسایی حاد کبدی است.
 

علائم و نشانه های نارسایی حاد کبدی شامل:

زردی پوست و چشم (یرقان)
درد قسمت راست و بالای شکم (کبد )
تورم شکم
حالت تهوع
استفراغ
احساس ناخوشی (ضعف)
سردرگمی یا پریشانی
خواب آلودگی
 

نارسایی حاد کبدی می تواند به سرعت در یک فرد سالم بروز می کند ، و خطرناک است. اگر به طور ناگهانی دچار زردی چشم یا پوست؛ درد در قسمت فوقانی و راست شکم؛ و یا تغییرات غیر عادی  در حالت روحی ، شخصیتی و یا رفتاری شدید ، بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید .

زمانی که سلول های کبدی به طور قابل توجهی آسیب ببیند و نتوانند دیگر کار کنند، نارسایی حاد کبدی رخ می دهد. علل نارسایی حاد کبد عبارتند از:

مسمومیت با استامینفن 
 مصرف بیش از حد استامینفن از شایع ترین علل نارسایی حاد کبدی است. اگر مقدار خیلی زیاد استامینوفن را یک مرتبه مصرف کنید و یا برای چند روز و در هر روز استامینوفن را بیشتر از حد توصیه شده توسط پزشک مصرف کنید، بخصوص اگر دچار بیماری مزمن کبدی هم باشید، نارسایی حاد کبدی رخ می دهد.

مصرف برخی داروها
برخی داروها مانند آنتی بیوتیک ها داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی و داروهای ضد تشنج می توانند باعث نارسایی حاد کبدی شوند..

داروهای گیاهی
 مکمل ها و داروهای گیاهی مثل پونه، افدرا و عرقچین می توانند باعث نارسایی حاد کبدی شوند.

هپاتیت و سایر ویروس ها:
 هپاتیت های نوع A و B و E می توانند باعث نارسایی حاد کبدی شوند. سایر ویروس ها مثل سیتومگالوویروس و هرپس سیمپلکس نیز باعث نارسایی حاد کبدی شوند.

سموم:
 مثل قارچ سمی و وحشی آمانتیا که گاهی اوقات با انواع خوراکی اشتباه گرفته می شود.

بیماری خودایمنی:
 هپاتیت خودایمنی می تواند باعث نارسایی حاد کبدی شود. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به سلول های کبدی حمله می کند و باعث التهاب و آسیب می گردد.

بیماری رگ های خونی کبد:
 بیماری عروق خونی مثل سندرم Budd-chiari می تواند مانع تشکیل سیاهرگ های کبد و در نتیجه نارسایی حاد کبدی شود.

بیماری متابولیکی:
 برخی بیماری های متابولیکی نادر مثل بیماری کبد چرب حاد در بارداری،و ویلسون به ندرت باعث نارسایی حاد کبدی می شوند.

 
سرطان ها:
سرطان کبد یا سرطان هایی که از سایر قسمت های بدن به سمت کبد می روند، می توانند باعث نارسایی کبد شوند.
 

ورم یا ادم مغزی:
 تجمع مایعات در مغز باعث ادم (ورم) مغزی و افزایش فشار در مغز می شود، در نتیجه بافت مغز از جای طبیعی خودش جابجا می شود. ادم مغزی همچنین باعث کمبود اکسیژن در مغز می شود.

اختلالات خونریزی دهنده:
 کبد نارسا نمی تواند به مقدار کافی فاکتورهای انعقاد خون را که باعث خون لختگی موقع خونریزی می شوند، تولید کند. لذا کنترل خونریزی های زخم گوارشی  یا سایر جاهای بدن سخت است، چون خون به سرعت لخته نمی شود.

عفونت ها:
 افراد مبتلا به نارسایی حاد کبدی در معرض خطر زیادی برای ابتلا به بیماری های عفونی هستند، بخصوص عفونت مجاری تنفسی و مجاری ادراری.

 نارسایی کلیه:
نارسایی کلیه اغلب بعد از نارسایی کبدی بروز می کند، بخصوص اگر به علت مصرف مقادیر زیاد استامینوفن باشد، زیرا مقادیر زیاد این دارو هم کبد و هم کلیه ها را تخریب می کند.
 

اگر دکتر مشکوک به نارسایی حاد کبدی شود ، به احتمال زیاد فرد بیمار را در بیمارستان برای درمان بستری میکند . اغلب افراد مبتلا به نارسایی حاد کبدی در بخش مراقبتهای ویژه تحت درمان قرار می گیرند .
سئوالات شما از پزشک
چه چیزی باعث نارسایی حاد کبدی شده است ؟
آیا این بیماری درمان می شود؟
آیا نیازبه پیوند کبد است؟
آیا این بیمارستان دارای واحد پیوند کبد است؟
آیا باید به یک بیمارستان دیگری که کار پیوند کبد را انجام می دهند ، منتقل شوم؟
سئوالات پزشک از شما
از کی این علائم آغاز شده است ؟
از چه داروهای استفاده می کنید؟
آیا از داروهای بدون نسخه استفاده می کنید؟
چه مکمل های گیاهی استفاده می کنید؟
آیا از داروهای غیر قانونی استفاده می کنید؟
آیا مبتلا به هپاتیت هستید؟
آیا سابقه افسردگی و یا افکار خودکشی دارید؟
آیا از مشروبات الکل مصرف می کنید؟
آیا به تازگی شروع به مصرف داروهای جدیدی کردید ؟
آیا استامینوفن استفاده می کنید؟ چقدر؟
آیا سابقه مشکلات کبدی خانوادگی دارید ؟
 

آزمایشات و روش های مورد استفاده برای تشخیص نارسایی حاد کبدی عبارتند از:

آزمایش خون :
آزمایش خون برای تعیین میزان کارایی وعملکرد کبد انجام می شود . آزمایش  زمان پروترومبین، که مدت لخته شدن خون را اندازه گیری می کند . در نارسایی حاد کبدی، خون نمی تواند  به سرعت لخته شود.

آزمایشات تصویربرداری:
دکتر ممکن است آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی که میزان آسیب کبدی را نشان می دهد و به تشخیص علت بیماری کمک می کند را توصیه نماید . 

بررسی بافت کبد
دکتر ممکن است برای تکمیل تشخیص از بافت کبد بیوپسی کند.
 

در بسیاری از موارد، درمان نارسایی کبد شامل کاهش عوارض آن و مهلت دادن به کبد برای بهبودی است .

درمان نارسایی حاد کبد ممکن است شامل:

داروها برطرف کننده  مسمومیت 
 نارسایی حاد کبدی در اثر مقادیرزیاد استامینوفن یا مسمومیت قارچی توسط داروهایی درمان می شود که اثرات سموم را در بدن خنثی می کنند 

پیوند کبد 
در بسیاری موارد ، نارسایی حاد کبد قابل درمان نیست . لذا پزشک جراح ، کبد آسیب دیده را از بدن بیمار خارج می کند و به جای آن ، یک کبد سالم قرار می دهد .

درمان عوارض نارسایی حاد کبد

دکتر متخصص سعی میکند علائم بیماری را کنترل کند و از بروزعوارض آن پیشگیری نماید . این مراقبت ها عبارتند از :

برطرف کردن تجمع مایعات در مغز 
 ادم مغزی باعث افزایش فشار در مغز می شود. برخی داروها می تواند برای کاهش تولید مایعات در مغز توسط پزشک تجویز می شوند.

غربالگری برای عفونت. 
هرچند مدت یکبار ، آزمایش خون و ادرار برای تشخیص عفونت های بدن توسط پزشک انجام می شود . اگر بیمار دچار عفونت باشد ، پزشک داروهای درمان کننده عفونت را تجویز خواهد کرد.

جلوگیری از خونریزی شدید
 نارسایی حاد کبدی باعث خونریزی زیاد از زخم های گوارشی می گردد . لذا پزشک متخصص ، داروهای لازم را برای کاهش خطر خونریزی تجویز می کند . اگر بیمار در اثر خونریزی داخلی ، خون زیادی از دست بدهد ، نیاز به تزریق خون خواهد داشت .
 

کاهش خطر ابتلا به نارسایی حاد کبدی با مراقبت از کبد خود را.

طبق دستورالعمل داروهای مصرفی عمل کنید ؛ اگر استامینوقبل از مصرف به طور دقیق میزان داروی مصرفی را در نسخه پزشک بخوانید و هرگز بیشتر از مقدار تجویز شذه مصرف نکنید .

دکتر را در مورد تمام داروهایی که مصرف میکنید در جریان بگذارید ؛ حتی داروهای گیاهی و شیمیایی زیرا برخی داروها با یکدیگر تداخل میکنند و عوارض بدی بر جای می گذارند. 

عدم مصرف الکل ؛ مصرف الکل را  محدود کنید . 

اجتناب از رفتارهای پرخطر؛ ازمصرف مواد مخدر تزریقی و به اشتراک گذاشتن سوزن اجتناب کنید . بهنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید . بهنگام  خالکوبی یا پیرسینگ بدن مراقب باشید وسایل مورد استفاده استریل و بهداشتی باشند. 

واکسن بزنید ؛  اگر در معرض خطر ابتلا به هپاتیت هستید و یا اگر دچار  هر نوع هپاتیتی هستید  و یا اگر بیماری مزمن کبدی دارید با دکتر در مورد تزریق واکسن هپاتیت B  صحبت کنید .واکسن هپاتیت A نیز موجود است.

اجتناب از تماس با خون و مایعات بدن سایرافراد ؛ ویروس های هپاتیت می تواند از طریق خون یا مایعات بدن فرد بیمار به سایر افراد منتقل شود . لذا از استفاده تیغ اصلاح صورت ، سوزن ویا مسواک دیگران اجتناب کنید .

از خوردن قارچ سمی خودداری کنید ؛ تشخیص قارچ های سمی از نوع  خوراکی دشوار است.

هنگام استفاده از اسپری مواد شیمیایی مراقبت باشید ؛ هنگام استفاده از اسپری تمیز کننده ، خوشبوکننده  ، حشره کش ها ، سموم گیاهی مراقب باشید و از ماسک استفاده کنید . قبل از استفاده دستورالعمل استفاده از آنها را که توسط کارخانه نوشته شده است را با دقت بخوانید .

مراقب چیزی که روی پوستتان می نشیند باشید ؛  هنگام استفاده از حشره کشها و سایر مواد شیمیایی سمی، پوست خود را با دستکش ، لباس آستین بلند، جوراب ، کلاه و ماسک بپوشانید.

مراقب تناسب اندامتان باشید ؛ چاقی می تواند منجر به بیماری به نام کبد چرب غیر الکلی ، هپاتیت و سیروز کبدی  شود.