(اگزما) درماتیت آتوپیک

درماتیت آتوپیک (اگزما) نوعی بیماری است که باعث قرمزی و خارش پوست می شود.  این بیماری بیشتردرکودکان شایع است اما امکان دارد در هرسن دیگری نیز پیش بیاید.  درماتیت آتوپیک طولانی مدت (مزمن) است و بصورت دوره ای عود کرده و سپس فروکش می کند.  این بیماری ممکن است با تب یونجه و یا آسم همراه باشد.
هنوزهیچ درمانی برای این بیماری پیدا نشده است.  اما انجام اقدامات و درمان های خانگی به تسکین بیماری و کنترل شیوع آن کمک خواهد کرد.  بطورمثال عدم استفاده از صابونهای تند و دیگرمواد محرک  و مصرف کرم ها و پمادههای دارویی و مرطوب نگه داشتن پوست .
اگر درماتیت آتوپیک (اگزما) مانع ازانجام فعالیتهای روزانه و یا خوابیدن شد،  به پزشک مراجعه کنید.

علائم و نشانه های بیماری درماتیت آتوپیک (اگزما) درافراد متفاوت مختلف است و شامل موارد زیرمی باشد:
•    خارش:  خارش شدید بخصوص درطول شب
•    نقاط قرمز، قهوه ای خاکستری دردستها،  پاها،  مچ دست،  گردن،  قسمت بالای قفسه سینه، پلک ها،  قسمت داخلی آرنج و زانو و درنوزادان درصورت و پوست سر
•    دانه های کوچک که وقتی خراشیده شوند آبدارو پوسته دارباشند.
•    پوست ضخیم،  پوسته پوسته و خشک
•    پوست مرطوب،  حساس و متورم دراثرخاراندن
درماتیت آتوپیک (اگزما) معمولاً قبل از5 سالگی شروع می شود و ممکن است تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه داشته باشد و بصورت دوره ای حتی چند سال یکبارعود می کند.
اغلب افرادی که به درماتیت آتوپیک مبتلا می شوند برروی پوست خود باکتری به نام استافیلوکوکوس دارند.  باکتری استاف هنگامی که پوست آسیب دیده و مرطوب  می شود،  به سرعت تکثیرمی شود.  و به همین علت علائم به ویژه درکودکان تشدید می شود.
عواملی که نشانه ها و علائم درماتیت آتوپیک را تشدید می کند عبارتند از:
•    پوست خشک:  پوست دراثرحمام کردن طولانی با آب داغ خشک می شود.
•    خاراندن که باعث آسیب رسیدن به پوست می شود.
•    باکتری ها و ویروس ها
•    استرس
•    عرق کردن
•    تغییرات گرما و رطوبت
•    حلالها،  پاک کننده ها،  شوینده ها و صابون ها
•    لباسهای پشمی،  فرش و پتو
•    گرد و غبارو گرده گیاهان
•    دود سیگار و آلودگی هوا
•    تخم مرغ،  شیر،  بادام زمینی،  سویا،  ماهی و گندم درکودکان  و نوزادان
این بیماری با آلرژی نیزدرارتباط است.  اما ازبین بردن آلرژن ها بندرت تغییری در شرایط می دهد.  عواملی که باعث بلند شدن گرد و غبارمی شود مانند بالشهای پر،  تشک،  فرش وپرده  ممکن است وضعیت بیماری را تشدید کنند.

•    اگرنمی توانید بخوابید و یا قادربه انجام کارهای روزانه خود نیستید.
•    اگرپوست دردناک دارید.
•    اگرفکرمی کنید که دچارعفونت پوست شده اید. (قرمزی، چرک، پوسته های زرد)
•    اگردرمانهای خانگی جواب نداده است.
•    اگربیماری برروی چشم و بینایی شما اثرگذاشته است.
اگرمتوجه چنین علائمی درفرزند خود شدید و فکرمی کنید که او به درماتیت آتوپیک مبتلا شده و تب و راش های عفونی دارد،  بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

علت دقیق بیماری درماتیت آتوپیک (اگزما) ناشناخته است.  داشتن پوست سالم به حفظ رطوبت کمک کرده و ازپوست درمقابل باکتری ها،  مواد محرک و حساسیت زا محافظت می کند.  بروز اگزما به احتمال زیاد به عوامل زیرمربوط می شود:
•    پوست خشک و تحریک پذیر که توانایی پوست را درمقابل عوامل مؤثر کاهش می دهد.
•    تفاوت ژن ها که باعث تأثیرپذیری پوست می شود.
•    اختلال عملکرد سیستم ایمنی بدن
•    وجود باکتریهایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس که با ایجاد قشری بروی پوست مانع فعالیت غدد عرقی می شود.
•    شرایط زیست محیطی

عواملی که افراد را  درمعرض اگزما قرارمی دهند عبارتند از:
•    سابقه فردی یا خانوادگی داشتن اگزما،  آلرژی،  تب یونجه یا آسم
•    کارکردن درمحیط های بهداشتی که به درماتیت دست منجرمی شود.
عوامل تشدید کننده برای کودکان عبارتند از:
•    شهرنشینی
•    دورگه بودن افریقایی- امریکایی بودن
•    داشتن والدین تحصیلکرده
•    مراقبت ازکودکان
•    بیش فعالی 

عوارض ناشی از درماتیت آتوپیک (اگزما)  شامل موارد زیرمی باشد:
•    ابتلا به آسم یا تب یونجه:  گاهی اگزما موجب بروز این بیماریها می شود.
•    خارش و پوسته پوسته شدن مزمن پوست:  این وضعیت نورودرماتیت نام دارد (lichen simplex chronicus)  و درابتدا با خارش قسمتی ازپوست شروع می شود و پوست دراثر خاراندن خراشیده می شود.  این بیماری باعث تغییررنگ،  ضخامت و چرم مانند پوست می شود.
•    عفونت های پوستی:   خاراندن مداوم ممکن است به زخم شدن و ترک خوردن پوست منجرشود که باعث افزایش خطرابتلا به عفونت باکتریایی و ویروسی ازجمله ویروس "هریس سیمپلکس" می شود.
•    مشکلات چشم:  علائم و نشانه های عوارض چشمی شامل خارش شدید پلک ها،  آبریزش ازچشمها،  التهاب پلک ها(بلفاریت) و ورم ملتحمه می باشد.
•    التهاب درماتیت دست:  افرادی که اغلب دستهایشان درحین کارکردن خیس است و درمعرض صابون های قوی،  مواد شوینده و ضد عفونی کننده قراردارند.
•    درماتیت تماسی آلرژیک:  این وضعیت دربیماران مبتلا به درماتیت آتوپیک شایع است.  بسیاری ازداروها مانند کورتیکواستروئید ها که برای درمان درماتیت آتوپیک استفاده می شوند،  ممکن است به واکنش آلرژیک پوست منجرشوند.  
•    مشکلات خواب:  احساس خارش ممکن است مانع بخواب رفتن فرد مبتلا بشود و اورا بارها بیدارکند که این منجربه کاهش کیفیت خواب خواهد شد.
•    مشکلات رفتاری:  مطالعات نشاندهنده این است که ارتباطی میان بیماری درماتیت آتوپیک و اختلال نقص توجه و بیش فعالی وجود دارد. بخصوص اگرکودک بی خوابی داشته باشد.

ابتدا به پزشک خانوادگی خود مراجعه کنید.  دربعضی موارد او شما را نزد متخصص پوست (درماتولوژیست) خواهد فرستاد.
دراینجا اطلاعات لازم برای داشتن آمادگی قبل ازمراجعه به پزشک به شما داده می شود.
آنچه شما می توانید انجام دهید
•    لیستی ازداروهایی که استفاده می کنید تهیه کنید که شامل مکمل ها و ویتامین ها هم باشد. 
•    نوشتن هرنشانه ای ازبیماری،  زمان و مدت آنها. همچنین لیست عواملی که باعث بدترشدن علائم شما می شود مانند صابون،  مواد پاک کننده،  سیگار،  عرق کردن،  دوش آب گرم
•    نوشتن فهرست سؤالاتی که ازپزشک دارید.
زمان ملاقات با پزشک محدود است.  بنابراین سؤالات خود را آماده کنید.
بعضی از سؤالاتی که برای درماتیت اتوپیک لازم است عبارتند از:
•    علائم احتمالی  بیماری من چیست ؟
•    چه چیزی باعث بیماری من شده است؟
•    چه آزمایشاتی باید انجام بدهم؟
•    آیا این بیماری طولانی است یا موقت؟
•    چه درمانهایی وجود دارد و شما چه درمانی را برای بهبود علائم  پیشنهاد می کنید؟
•    آیا این بیماری ازبین می رود؟
ممکن است پزشک چنین سؤالاتی ازشما بپرسد:
•    چه موقع متوجه علائم بیماری شدید؟
•    آیا بیماری شما شدت و ضعف دارد؟
•    چه چیزی علائم شما را بهترمی کند؟
•    آیا شما و یا یکی ازاعضای خانواده به آسم یا آلرژی مبتلا هستید؟
•    درچه حالتهایی نشانه های بیماری بدترمی شود؟
•    شدت علائم بیماری شما چقدراست؟
•    ازچه محصولات پوستی استفاده می کنید؟
•    آیا این بیماری برروی خواب یا فعالیتهای عادی شما اثرگذاشته است؟

برای تشخیص اگزما نیازی به انجام آزمایش  نیست.  پزشک با معاینه پوست و گرفتن سابقه خانوادگی بیماری را تشخیص می دهد.  گاهی پزشک برای تشخیص سایربیماریهای پوستی و بیماریهای دیگری که همزمان با بیماری فعلی پوست  شما را درگیرکرده اند،  ازمحل اگزما نمونه برداری می کند.

درمان این بیماری طولانی مدت است.  ممکن است برای ماه ها ویا سالها درمان های متفاوتی را برای کنترل بیماری انجام دهید.  گاهی حتی پس ازبهبودی علائم و نشانه های  بیماری دوباره برمی گردد.
تشخیص بموقع بیماری دردرمان آن مؤثراست.  اگراستفاده ازمرطوب کننده کمک نکرد،   ممکن است پزشک دارو و درمانهای زیر را به شما توصیه کند:
•    کرم هایی که خارش و التهاب را کنترل می کنند:  پزشک ممکن است یک کرم یا پماد استروئید برای شما  تجویزکند.  قبل ازاستفاده از استروئید های موضعی با پزشک مشورت کنید.  استفاده بیش ازحد ازاین دارو ممکن است باعث سوزش یا تغییررنگ ،  نازک شدن و عفونت پوست  بشود. 
•    کرم هایی ترمیم کننده پوست :  داروهای مهارکننده کالسی نورین مانند تاکرولیموس (Protopic) وپیمکرولیموس (Elidel) برسیستم ایمنی بدن تأثیرمی گذارند و به حفظ نرمال بودن پوست،   کنترل خارش و جلوگیری ازبازگشت بیماری کمک می کنند.  این داروها به دلیل داشتن عوارض جانبی تنها زمانی تجویزمی شوند که درمان های دیگرمرثرواقع نشده باشد و یا اینکه بیمار قادربه تحمل درمانهای دیگرنباشد.  این داروها برای کودکان بالای 2 سال و بزرگسالان تجویزمی شود.
•    داروهای ضد عفونت:  درصورتی که عفونت باکتریایی پوست یا زخم باز دارید و یا دراثرخاراندن زیاد  پوستتان زخمی شده به آنتی بیوتیک نیاز دارید.  پزشک ممکن است برای درمان عفونت یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک تجویزکند.  همچنین ممکن است برای جلوگیری ازعفونت های دیگر وکاهش عفونت باکتریایی پوست مصرف آنتی بیوتیک را به مدت طولانی تری تجویزکند. 
•    داروهای ضد خارش خوراکی:   اگرخارش شدید باشد،  مصرف آنتی هیستامین لازم است.  داروهایی مانند دیفن هیدرامین  (بنادریل، دیگران) باعث خواب آلودگی می شوند و مصرف آنها بخصوص درزمان خواب مفید است.
•    داروهای خوراکی و تزریقی برای کنترل التهاب:  درموارد شدید این بیماری،  پزشک ممکن است کورتیکواستروئید های خوراکی تجویزکند.  این داروها دردرمان مؤثرهستند اما  به دلیل داشتن عواض جانبی جدی نمی شود آها را برای طولانی مدت تجویزکرد. 
      پس ازقطع کردن دارو با استفاده ارمرطوب کننده و درمانهای خانگی دیگر ازبازگشت بیماری   جلوگیری کنید.
درمان
•    پانسمان مرطوب:  یک درمان مؤثربرای درماتیت قراردادن پماد کورتیکواستروئید موضعی برروی محل آسیب دیده و بستن آن با باند مرطوب است.  استفاده ازاین روش برای کنترل علائم و نشانه ها درعرض چند ساعت تا چند روز می باشد. دربعضی مواقع این روش دربیمارستان انجام می شود زیرا درد شدید دارد و به تخصص پرستاری نیازدارد.  درمورد انجام این درمان درخانه با پزشک خود مشورت کنید.
•    نوردرمانی:  ساده ترین شکل نوردرمانی (فتوتراپی) شامل درمعرض قراردادن پوست درمقابل نورمصنوعی است.  اشکال دیگر این نوع درمان استفاده ازنورفرابنفش به تنهایی و یا با داروهای  UVB  و (UVA)می باشد.
چون نوردرمانی طولانی مدت که به بهبود بیماری منجرمی شود اثرات زیان باری مانند پیری زودرس  و افزایش خطرابتلا به سرطان پوست دارد،  به همین دلیل ازنوردرمانی برای نوزادان و کودکن خردسال استفاده نمی شود. درمورد فواید و مضرات نوردرمانی درارتباط با بیماری فعلی خود با پزشک مشورت کنید.  
•    درمان استرس:  مشاوره  به بهبود کودکان و جوانانی که ازبیماری خود خجالت می کشند و یا ازاین وضعیت خسته شده اند،  کمک می کند.
•    تمدد اعصاب،  اصلاح رفتاروبیوفیدبک:  استفاده ازاین روشها به کنترل عادت خاراندن کمک می کند.
اگزمای کودکان
درمان اگزمای کودکان شامل موارد زیر می باشد:
•    شناخت عوامل التهابی پوست و اجتناب ازآنها
•    اجتناب ازگرمای شدید
•    چرب کردن پوست کودک با روغن حمام،  لوسیون،  کرم و پماد
اگربا انجام این اقدامات مشکل پوست کودک برطرف نشد و یا علائم عفونت درراش ها دیده شد،  ممکن است برای کنترل خارش و یا درمان عفونت نیازبه تجویزدارو توسط پزشک باشد.  پزشک ممکن است برای کمک به کاهش خارش شبانه و ناراحتی،  آنتی هیستامین تجویزکند.  
 

برای کمک به کاهش خارش و تسکین التهاب پوست،  ازمراقبتهای زیرمی توانید استفاده کنید:
•    مصرف داروهای ضد آلرژی و ضد خارش:  استفاده ازداروهای بدون نسخه آنتی هیستامین مانند سیتریزین (Zyrtec)،  یا فکسوفنادین  (Allegra).  همچنین دیفن هیدرامین  (Benadryl, others)در درمان خارش های شدید مؤثراست.  اما به دلیل ایجاد خواب آلودگی بهتراست که درزمان خواب ازاین دارو استفاده شود.
•    حمام گرفتن با سفید کننده ها:  حمام گرفتن با سفید کننده رقیق شده باکتریهای پوست عامل ایجاد عفونت را کاهش می دهد.  2/1 فنجان (118 milliliters) ازسفید کننده های خانگی به 40 گالن (151-liter)  آب گرم دروان اضافه کنید.  این اندازه ها برای سایزاستاندارد وان های امریکایی است که پرازآب شده باشد.
فرو رفتن دراین آب ازگردن به پایین یا قراردادن محل های آسیب دیده به مدت 10 دقیقه لازم است.  دو یا سه باردرهفته ازاین حمام استفاده کنید.  سپس بدن را خشک کرده و ازمرطوب کننده استفاده کنید.  
•    استفاده ازکرم های ضد خارش یا لوسیون کالامین برروی محل های آسیب دیده:  کرم های بدون نسخه که حاوی 1% هیدروکورتیزن است،  می تواند موقتاً خارش را تسکین دهد.  این کرم ها را قبل ازمرطوب کردن پوست به روی آن بمالید.  پس از بهبودی نیزاین نوع کرم را گاهی برای جلوگیری از بازگشت بیماری استفاده کنید. 
•    حداقل دو باردرروز ازمرطوب کننده استفاده کنید:  پس ازحمام یا دوش گرفتن درحالیکه پوست هنوزمرطوب است ازمرطوب کننده استفاده کنید.  به ویژه درپاها،  بازوها،  پشت و پهلوی بدن.  اگرپوست شما ازقبل خشک بوده ازروغن استفاده کنید.
•    اجتناب ازخاراندن:  اگرنمی توانید خاراندن خود را کنترل کنید،  ناخنهای خود را کوتاه کنید وشبها دستکش بپوشید.
•    ازکمپرس سرد و مرطوب استفاده کنید:  برای محافظت ازپوست و جلوگیری ازخاراندن ، محل های آسیب دیده را با باند و پانسمان بپوشانید.
•    حمام آب گرم بگیرید:  درآب وان جوش شیرین،  جو دوسرخام یا بلغورجومخصوص حمام بریزید و به مدت 10 تا 15 دقیقه دروان بمانید.  سپس خود را خشک کرده و به بدن خود لوسیون های دارویی،  مرطوب کننده و یا هردورا بمالید.
•    ازصابون های ملایم بدون عطر و بی رنگ استفاده کنید:  مطمئن شوید که پس ازاستفاده ازصابون بدن خود را بخوبی آبکشی کرده اید.
•    استفاده ازمرطوب کننده:  اگرهوای  داخل خانه گرم و خشک باشد می تواند پوست های حساس را بدترکرده و خارش و پوسته شدن را شدیدترکند.  قراردادن دستگاه مرطوب کننده درخانه رطوبت داخلی را افزایش می دهد.  دستگاه مرطوب کننده را تمیزنگه دارید تا ازرشد باکتری و قارچ ها جلوگیری شود.
•    لباسهای پنبه ای و خنک بپوشید:  لباس های زبر، تنگ و یا پشمی باعث خارش می شود.  همچنین درآب و هوای گرم و هنگام ورزش لباس مناسب بپوشید تا کمترعرق کنید.
•    درمان استرس و اضطراب:  استرس و سایراختلالات عاطفی این بیماری را تشدید می کند.  پس به همین دلیل تلاش کنید تا سلامت عاطفی خود را بدست بیاورید.

طب جایگزین
یک مطالعه نشان داده است که استفاده ازداروهای گیاهی چینی برای درمان این بیماری  بطورموقت خارش و سایرعلائم را کاهش داده است.  همچنین مطالعه دیگری نشان داد که طب فشاری درکاهش خارش و پوسته پوسته شدن مؤثربوده است. اما مدارک و شواهد قطعی نیست.
•    مکمل های غذایی مانند ویتامین D،  ویتامین E  ، روی،  سینیوم،  روغن پامچال ، چای اولانگ،  پروبیوتیک ها و دانه گاوزبان
•    سایردرمانهای گیاهی مانند مخمرسنت جان،  روغن کانولا،  بابونه،  روغن درخت چای،  ریشه انگوراورگان،  شیرین بیان،  سبوس برنج
•    طب سوزنی
•    آروماتراپی
•    بیورزونانس:  استفاده  از الکترود برای تغییرامواج مغناطیسی بدن
•    کروموتراپی:  استفاده از تکنیک های رنگ و نور برای ایجاد آرامش
•    هومیوپاتی
•    ماساژدرمانی
اگرازمکمل های غذایی و یا درمانهای دیگراستفاده می کنید حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
 

این بیماری برای نوجوانان و جوانان استرس زا و خسته کننده است و باعث  بهم خوردن خواب آنها و حتی گاهی منجربه افسردگی می شود. همچنین افراد نزدیک و خانواده بیمار با مشکلات مالی ، اجتماعی و روحی- روانی درگیرخواهند شد.
دراین شرایط می توانید ازروانشناس،  مشاور و یا گروه درمانی کمک بگیرید.

نکات زیر به پیشگیری ازبازگشت درماتیت کمک می کند و اثرات خشک شدن پوست به دلیل حمام کردن را به حداقل می رساند.
•    سعی کنید عواملی را که موجب بدترشدن بیماری می شوند شناسایی و ازآنها اجتناب کنید.
•    زمان حمام کردن یا دوش گرفتن را به حداکثر10 تا 15 دقیقه کاهش دهید.
•    استفاده از صابون های ملایم که چربی طبیعی بدن را ازبین نبرند:  مصرف صابون و دئودورانت های آنتی باکتریال به بیشترخشک شدن پوست کمک می کند.  ازصابون برای شستشوی دست و پا،  صورت،  زیربغل و ناحیه تناسلی استفاده کنید.  بقیه قسمتهای بدن را با آب بشویید.
•    خود را بدقت خشک کنید:  پس ازحمام کردن،  مسواک زدن،  پوست خود را با کف دست به سرعت بمالید و یا با حوله نرم خود را خشک کنید و سپس ازمرطوب کننده استفاده نمایید.
•    حداقل دو باردرروز به پوست خود مرطوب کننده بمالید:  ازلوازم آرایش که حاوی مرطوب کننده هستند استفاده کنید واگرپوست شما بسیارخشک است،  ازروغن بچه یا محصولات مشابه درحالی که پوست هنوز مرطوب است ، استفاده کنید.  میزان مرطوب کنندگی روغن بیش از سایر فراورده ها می باشد.