واژینوز باکتریال
bacterial vaginosis
واژینوز باکتریال در اثر رشد بیش از حد باکتری های بی هوازی، گاردنلا واژینالیس ایجاد می شود. واژینوز باکتریال یک نوع از التهاب واژنی است.عوامل تشدید کننده برای واژینوز باکتریال عبارتند از:
شرکای جنسی متعدد یا یک شریک جنسی جدید
شستشوی بیش از حد مبهل (واژن) با آب و یا یک عامل پاک کننده،
فاقد تولید باکتری طبیعی لاکتوباسیل
شرح بیماری
واژینوز باکتریال یک نوع از التهاب واژنی است که از رشد بیش از حد یکی از انواع مختلفی از باکتری ها به طور معمول در مهبل بوجود می آید.
زنانی که در سنین باروری خود هستند معمولا بیشتر توسط واژینوز باکتریال تحت تاثیر قرار می گیرند، اما هر زنی می تواند این وضعیت را تجربه کند. پزشکان دقیقا نمی دانند که چرا واژینوز باکتریال روی می دهد، اما فعالیت های خاص، مانند مقاربت جنسی ،دوش واژینال مکرر شما را در معرض خطر بالایی از این بیماری قرار می دهد.
واژینوز باکتریال در اثر رشد بیش از حد باکتریهای بیهوازی، گاردنلا واژینالیس ایجاد میشود. هم باکتریهای بیهوازی وهم گاردنلا واژینالیس در حالت طبیعی در واژن یافت میشود. این عارضه موجب پارگی زودتر از موعد غشاها درد زایمانی و تولد قبل از موعد نوزادان میگردد. باکتری گاردنلا واژینالیس و گونه های موبیلونکوس به طور اختصاصی با این عارضه در ارتباط بوده اند.
نشانه ها
علائم و نشانه های واژینوز باکتریال ممکن است شامل:
ترشحات واژن که نازک و سفید مایل به خاکستری
بوی متعفن و "ماهی" واژن، به ویژه پس از مقاربت جنسی
خارش واژن
سوزش به هنگام دفع ادرار
با این حال، ممکن است بسیاری از زنان مبتلا به واژینوز باکتریال هیچ علامت یا نشانه ای نداشته باشند.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
اگر متوجه علایم جدید در واژن شدیدانیاز به بررسی دکتر می باشد:
تا به حال دچارعفونت واژنی نشده باشید . مراجعه به پزشک می تواند به شما برای شناسایی علائم و نشانه های این بیماری کمک کند.
قبلا دچارعفونت های واژنی شده باشید ، اما این نشانه ها به نظر می رسد متفاوت باشد.
داشتن شرکای جنسی متعدد و یا شریک جنسی جدید، شما می توانید از طریق رابطه جنسی دچارعفونت منتقله شوید. علائم و نشانه های برخی از عفونت های منتقله از راه جنسی شبیه واژینوز باکتریال هستند.
خود درمانی برای عفونت قارچی با مصرف داروهای بدون نسخه ضد عفونت قارچی ممکن است نشانه هایی در بدن شما باقی بگذارد و ممکن است شما دچار تب و بوی ناخوشایند واژن شوید.
علل
نتایج واژینوز باکتریال از رشد بیش از حد یکی ازچندین ارگانیسم به طور معمول در مهبل (واژن) اینگونه است. معمولا، تعداد باکتری "خوب" (لاکتوباسیلوس) در مهبل (واژن) بیشتر از باکتری های "بد" (بی هوازی) می باشد. اما اگر باکتری های بی هوازی بیش از حد زیاد شوند، تعادل طبیعی میکروارگانیسم ها در مهبل (واژن) بهم میریزد و در نتیجه باعث واژینوز باکتریال می شود.
عوامل تشدید
عوامل تشدید کننده برای واژینوز باکتریال عبارتند از:
شرکای جنسی متعدد یا یک شریک جنسی جدید؛ ارتباط بین فعالیت جنسی و واژینوز باکتریایی به طور کامل مشخص نیست، اما واژینوز باکتریال بیشتر در زنانی که شرکای جنسی متعدد یا یک شریک جنسی جدید دارند، رخ می دهد. همچنین به نظر می رسد واژینوز باکتریال در زنانی که هم جنس بازی میکنند بیشتر رخ می دهد.
شستشوی بیش از حد مبهل (واژن) با آب و یا یک عامل پاک کننده (دوش واژینال) ؛ این می تواند به رشد بیش از حد باکتری های بی هوازی، کمک کند و منجر به واژینوز باکتریال شود.اگر مهبل (واژن) خود تمیز کردید، دیگر لازم به دوش واژینال نیست.
فاقد تولید باکتری طبیعی لاکتوباسیل؛ اگر محیط واژن به طورطبیعی و به اندازه کافی از باکتری های لاکتوباسیل تولید نکند احتمال ابتلا به واژینوز باکتریال زیاد است.
پیامدهای مورد نظر
به طور کلی، واژینوز باکتریال پیامدهایی را ایجاد نمی کند. اما تحت شرایط خاص، داشتن واژینوز باکتریال میتواند منجر به:
تولد زودرس؛ در زنان باردار، واژینوز باکتریال باعث زایمان زودرس و نوزادان با وزن کم می شود.
عفونت های منتقله از راه جنسی؛ داشتن واژینوز باکتریال باعث می شود زنان بیشتر مستعد ابتلا به بیماری های مقاربتی مثل HIV، ویروس هرپس سیمپلکس، کلامیدیا یا سوزاک شوند. اگر شما به مبتلا اچ آی وی HIV باشید، واژینوز باکتریال شانس است انتقال این ویروس به شریک زندگی خود افزایش می یابد.
خطر عفونت پس از عمل جراحی زنان و زایمان؛ داشتن واژینوز باکتریال ممکن است شانس بیشتری برای بروز عفونت بعد از عمل جراحی پس ازعمل هایی مانند هیسترکتومی و یا اتساع و کورتاژ (D & C) بهمراه داشته باشد.
بیماری التهابی لگن (PID)؛ واژینوز باکتریال گاهی اوقات می تواند باعث PID، عفونت رحم و لوله های فالوپ شود که می تواند خطر ناباروری را افزایش می دهد.
آمادگی برای ملاقات پزشک
دکترعمومی و یا متخصص زنان می تواند متوجه هر گونه ترشحات شده و این موضوع را مورد ارزیابی قرار دهد. هنگامی که در مدت قاعدگی به سر می برید به دکتر مراجعه نکنید.قبل از قرار ملاقات با پزشک از تامپون و اسپری دئودورانت واژن و دوش مهبل استفاده نکنید و از برقراری رابطه جنسی به مدت 24 ساعت اجتناب کنید.
چه کاری میتوانید انجام دهید
تمام علائم بیماریتان را یادداشت کنید،از جمله علائمی که از نظر شما به علت مراجعه شما به پزشک ارتباطی ندارد.
اطلاعات شخصی مهم خود را یادداشت کنید،از جمله هرگونه استرس یا تغییر عمده که به تازگی در زندگیتان رخ داده است.
فهرستی از داروهایتان تهیه کنید،همچنین ویتامینها یا مکملهایی که مصرف میکنید.
یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان را به همراه خود ببرید.برخی از مواقع درک تمام اطلاعات ارائه شده از طرف پزشک مشکل است. فردی که همراه شماست ممکن است مسئلهای که شما فراموش کردهاید را به خاطر بسپارد.
سوالهایی که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت کنید.
هنگام معاینه، وقتتان محدود است، بنابراین تهیه فهرست سوالات مورد نظرتان به شما کمک میکند تا به نحو احسن از وقتتان استفاده کنید. در صورت کمبود وقت، سوالاتتان را به ترتیب اهمیت اولویتبندی کنید.
سئوالات شما از پزشک
آیا می توان برای جلوگیری از واژینوز باکتریال اقدامات دیگری را انجام داد؟
این بیماری چه علائم و نشانه هایی دارد؟
آیا نیاز به مصرف دارو می باشد؟
آیا آزمایش یا درمان برای همسرم نیاز است؟
آیا دستورالعمل خاصی برای مصرف دارو وجود دارد؟
آیا داروهای دیگری برای درمان این شرایط وجود دارد؟
اگر علائم بیماری پس از درمان عود کرد چه می توان کرد ؟
اگر متوجه مسئله ای نشدید از پرسیدن آن از پزشک دریغ نکنید.
سئوالات پزشک از شما
چه علائمی دارید؟
چه مدت است که این علائم را دارید؟
آیا شما متوجه بوی ناخوشایند واژن شده اید؟
آیا تا به حال عفونت واژن را درمان کرده اید؟
آیا برای درمان بیماری خود تا کنون از دارویی استفاده کرده اید؟
آیا به تازگی به هر دلیلی آنتی بیوتیک استفاده کرده اید؟
آیا رابطه جنسی داشته اید؟
آیا باردارید؟
آیا از صابون معطراستفاده می کنید؟
آیا برای بهداشت فردی از اسپری استفاده می کنید؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
برای تشخیص واژینوز باکتریال، دکترممکن است:
سوالاتی درباره سابقه پزشکی ،عفونت های قبلی واژن قبلی و یا عفونت های جنسی بپرسد.
انجام معاینه لگنی؛ در طول انجام معاینه لگنی، دکتر دستگاه تناسلی خارجی را برای علائم عفونت واژن بررسی می کند وهنگامیکه بر روی شکم فشار وارد میکند دو انگشتش را وارد واژن میکند تا متوجه عملکرد غیر طبیعی لگن که ممکن است باعث این بیماری شده باشد را نشان دهد.
نمونه برداری از ترشحات واژن؛ ممکن است این نمونه برداری برای بررسی رشد بیش از حد باکتری های بی هوازی در فلور واژن انجام شود .ممکن است پزشک ترشحات واژن را در زیر میکروسکوپ قرار دهد تا سلول هایی را که واژن را پوشش داده اند بیابد، این باکتری ها می توانند نشانه ای از واژینوز باکتریال باشند. ممکن است پزشک با قرار دادن یک نوار pH در اسیدیته محیط واژن ، وضعیت مهبل (واژن) را بررسی کند. pH واژینال 4.5 یا بالاتر نشانه دیگری از واژینوز باکتریال است.
درمان و دارو
برای درمان واژینوز باکتریال، دکتر ممکن است یکی از داروهای زیر را تجویز کند:
مترونیدازول (متروژل Metrogel واژن). این دارو ممکن است به صورت خوراکی و به عنوان قرص مصرف شود. مترونیدازول به شکل موضعی و به عنوان ژل دردسترس می باشد که آن را وارد مهبل میکنند. برای جلوگیری از پتانسیل برای ناراحتی معده، درد شکم و یا حالت تهوع به هنگام استفاده از این دارو، ازنوشیدن الکل پرهیز کنید. در طول درمان و برای حداقل یک روز پس از تکمیل درمان دستورالعمل های روی محصول را مطالعه کنید.
کلیندامایسین (کلئوسین Cleocin، کلیندس Clindesse،). این دارو به صورت کرم در دسترس می باشد که آن را باید وارد مهبل (واژن) خود کنید. یکی از آثاراستفاده از کرم کلیندامایسین این است که اثر کاندوم لاتکس را تضعیف می کند.
تینیدازول (تیندامکس Tindamax). این دارو به صورت خوراکی مصرف می شود. مکانیسم اثرتینیدازول دقیقا مشابه مترونیدازول خوراکی می باشد و باعث ناراحتی معده و حالت تهوع می شود. در طول درمان و یا حداقل یک روز پس از اتمام درمان از مصرف الکل اجتناب کنید.
به طور کلی، درمان شریک جنسی همسر یک زن لازم نیست، اما واژینوز باکتریال می تواند بین شرکای جنسی زن منتقل شود. شرکای زن باید به دنبال آزمایش و در صورت لزوم درمان واژینوز باکتریال باشند. این به خصوص برای زنان باردار حائز اهمیت است،ممکن است این بیماری باعث زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد در نوزاد شود.
حتی اگر نشانه هایاین بیماری از بین برود، دارو و یا کرم را تا زمانی که دکتر آن را تجویز کرده مصرف نمایید. توقف زودهنگام درمان ممکن است احتمال عود را افزایش دهد.
عود
با وجود درمان موثر واژینوز باکتریال، عود علائم در عرض سه تا 12 ماه شایع است. اگر نشانه های این بیماری پس از درمان، عود کرد، با دکتر خود در مورد گزینه های درمان، که یکی از آنها استفاده طولانی مدت مترونیدازول است، صحبت کنید
پیشگیری
برای پیشگیری از واژینوز باکتریال باید:
به حداقل رساندن التهاب واژن، قرار نگرفتن در وان آب داغ و چشمه های معدنی.بعد از حمام کردن ناحیه تناسلی بیرونی خود را با صابون شستشوداده و سپس برای جلوگیری از التهاب آن ناحیه را به خوبی خشک کنید.از صابون خوشبو کننده و پد یا تامپون بدون بو استفاده کنید .
از شوینده های مخلوط آب و سرکه استفاده نکنید. بعد از حمام کردن طبیعی دیگر نیازی به پاک کننده های واژینال نیست. استفاده از پاک کننده های واژینال به صورت مداوم ممکن است خطر ابتلا به عفونت واژن را افزایش دهد. استفاده از پاک کننده های واژینالی عفونت واژن را برطرف نمی کند.
جلوگیری از عفونت مقاربتی. استفاده از کاندوم ، محدود کردن تعداد شریک جنسی و پرهیز از مقاربت جنسی خطرعفونت مقاربتی را به حداقل می رساند.