کیست بیکر
baker's cyst
تجمع مایع پشت زانو که باعث سفتی، تورم و درد می شود را کیست بیکر می نامند.
شرح بیماری
کیست بیکر، یک کیست پر از مایع است که باعث برآمدگی و احساس سفتی در پشت زانو می شود. با کامل خم کردن یا باز کردن زانو و یا در هنگام فعالیت درد بدتر می شود.
کیست بیکر، یا کیست رکبی ( وابسته به حفره ی پس زانو )، معمولا نتیجه ی یک اختلال در مفصل زانو، مانند آرتریت یا پارگی غضروف، است. هر دو بیماری می تواند باعث تولید بیش از حد مایع در زانو شده و منجر به کیست بیکر شود.
اگرچه کیست بیکر ممکن است باعث تورم و ناراحتی شود، اما درمان اختلال زمینه ای باعث بهبودی می شود.
نشانه ها
در برخی موارد، کیست بیکر بدون درد است و وجود آن احساس نمی شود. علایم عبارتند از:
- تورم پشت زانو، و گاهی اوقات در پا / ساق پا
- زانو درد
- سفتی و ناتوانی در خم کردن کامل زانو
- علایم ممکن است با انجام فعالیت یا ایستادن طولانی مدت بدتر شوند
زمان مناسب مراجعه به پزشک
اگر درد و تورم در پشت زانو احساس می کنید، به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر، برآمدگی در پشت زانو ممکن است نشانه ی یک بیماری جدی تر از یک کیست پر مایع باشد.
علل
یک مایع روان کننده به نام " مایع سینوویال " کمک می کند تا پا به راحتی حرکت کرده و اصطکاک بین بخش های متحرک و زانو را کاهش دهد.
گاهی اوقات زانو این مایع سینوویال را بیش از حد تولید می کند که باعث تجمع مایع در پشت زانو (بورس رکبی) و ایجاد کیست بیکر می شود. این امر می تواند به دلیل:
- التهاب مفصل زانو، مثلا به دلیل آرتریت
- آسیب دیدگی زانو، مانند پارگی غضروف
پیامدهای مورد نظر
در موارد نادر، کیست بیکر ترکیده و مایع سینوویال به ماهیچه ساق پا نشت کرده و باعث:
- درد شدید زانو
- تورم در ماهیچه ساق پا
- گاهی اوقات، قرمزی ماهیچه ساق پا و یا احساس حرکت آب در ساق پا
این علایم همانند نشانه ی وجود یک لخته خون در رگ پا است. تورم و قرمزی ماهیچه ساق پا نیاز به مراقبت اورژانسی پزشکی دارد تا علت جدی زمینه ایی تشخیص داده شود.
آمادگی برای ملاقات پزشک
سوالات شما از پزشک
پیش از مراجعه این اطلاعات را در برگه ایی بنویسید:
- علایمی که مشاهده کرده ایید، حتی علایمی که مربوط به کیست بیکر نیستند
- نوشتن اطلاعات پزشکی کلیدی، از جمله شرایط استرس زا و تغییرات اخیر زندگی
- هر نوع دارویی که در حال حاضر مصرف می کنید، حتی ویتامین یا مکمل گیاهی
- سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید
سوالات را از مهم به کمتر مهم بچینید تا در صورت تمام شدن وقت ویزیت، اطلاعات مهم تر را به دست آورده باشید. سوالاتی مانند:
- علت اصلی و ایجاد کننده ی این کیست چیست؟
- چه آزمایشاتی باید انجام دهم؟ برای انجام آنها نیاز به آمادگی قبلی وجود دارد؟
- کیست بیکر موقتی و یا دایمی است؟
- چه گزینه های درمانی دارم؟ گزینه ی پیشنهادی چیست؟
- عوارض جانبی درمان انتخابی چیست؟
- چه کارهایی را من باید انجام دهم که به درمان کمک کند؟
- نیاز به محدودیت در فعالیتها دارم؟ تا چه حد و تا چه مدت؟
- با داشتن مشکل جسمانی دیگر، چگونه می توان هر دو را مدیریت و کنترل کرد؟
*** نترسید از پرسیدن سوال و گرفتن اطلاعات. هر سوالی که باعث نگرانی و یا درگیری ذهنیتان است را بدون لحظه ایی تامل بپرسید تا اطلاعات کافی به دست بیاورید.
سوالات پزشک از شما
- علایم از چه زمانی شروع شده اند؟
- سفتی و درد دایمی است و یا در هنگام انجام فعالیت رخ می دهد؟
- آیا در زانو تورم، بی ثباتی و قفل شدگی احساس می کنید؟
- شدت علایم چقدر است؟
- چه شرایطی باعث بهبود علایم می شود؟
- چه شرایطی باعث بدتر شدن علایم می شود؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
در اغلب موارد، کیست بیکر را می توان با معاینه فیزیکی تشخیص داد. با این حال، از آنجا که علایم کیست بیکر مشابه علایم بیماریهای جدی تر_ مانند لخته شدن خون، آنوریسم یا تومور_ است جهت تشخیص درست، پزشک تصویربرداری غیر تهاجمی تجویز خواهد کرد:
- سونوگرافی
- اشعه ایکس
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی/ ام آر آی (MRI)
درمان و دارو
گاهی اوقات، کیست بیکر به خودی خود درمان می شود. با این حال، اگر کیست بزرگ و درد دار باشد، پزشک درمان های زیر را توصیه می کند:
- دارو. جهت کاهش التهاب، پزشک یک داروی کورتیکواستروئید، مانند کورتیزون، را به زانو تزریق می کند. ممکن است درد را کاهش دهد، اما از عود کردن کیست جلوگیری نمی کند.
- تخلیه مایع. پزشک با استفاده از یک سوزن، مایع را از مفصل زانو تخلیه می کند. به این فرایند " آسپیراسیون سوزنی " گفته می شود که با استفاده از سونوگرافی انجام می شود.
- درمان فیزیکی. کیسه ی یخ، سفت بستن و استفاده ازعصا ممکن است به کاهش درد و تورم کمک کند. انجام تمرینات آرام و تقویتی مخصوص عضلات اطراف زانو ممکن است به کاهش علایم و حفظ عملکرد زانو کمک کند.
در صورت امکان، پزشکان علت زمینه ایی کیست را درمان می کنند. در صورت تشخیص پارگی غضروف به عنوان دلیل تولید بیش از حد مایع سینوویال، پزشک ممکن است برای برداشتن و یا اصلاح غضروف پاره شده جراحی را توصیه کند. کیست بیکر مرتبط با آرتروز معمولا با درمان مخصوص ورم مفاصل بهبود می یابد و نیاز به جراحی ندارد.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
- رعایت اصل ا.ی.س.ب. این حروف اختصار نمایانگر " استراحت "، " کیسه ی یخ "، " سفت بستن " و " بالا نگه داشتن " است. به زانو استراحت دهید، روی آن کیسه ی یخ بگذارید، با باند سفت ببندید و آن را بالا نگه دارید، به خصوص در هنگام شب.
- مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه. داروهایی مانند ایبوپروفن (Advil, Motrin IB, و غیره)، ناپروکسن سدیم (Aleve، و غیره)، استامینوفن (Tylenol, و غیره) و آسپرین می توانند به تسکین درد کمک کنند. به دستورالعمل مخصوص "مقدار مصرف" روی بسته بندی دقت کنید تا بیش از حد مصرف نکنید.
- کاهش فعالیت بدنی. این امر باعث کاهش التهاب مفصل زانو می شود. پزشک مدت زمان محدودیت در فعالیت و فعالیت های جایگزین را توصیه خواهد کرد.