ضربه مغزی

ضربه مغزی یک اسیب مغزی جدی است که که بر عملکرد مغزتان تاثیر میگذارد و اثرات ان معمولا موقتی هستند مانند سردرد،اختلالات تمرکزی ،حافظه ،تعادلی و همکاری بدنی .
این حالت بر اثر تکانهای شدید مغز و قسمت بالایی بدن هم بوجود می اید  و ممکن است باعث از دست رفتن هوشیاری شود ولی در بیشتر حالات این اتفاق نمی افتد و به همین دلیل تعدادی از افراد به این بیماری دچارند ولی ان را نمیدانند.
این بیماری در بین افرادی که ورزش های تماسی بازی میکنند بسیار معمول است مانند فوتبال ولی هر ضربه مغزی تا اندازه ای به مغزشمااسیب میرساندو به زمان و استراحت نیاز دارد تا به خوبی بهبود یابد .بیشتر انواع ضربه های مغزی خفیف بوده و فرد به طور کامل بهبود می یابد.

معمولا نشانه های این بیماری خفیف بوده و به طور ناگهانی ظاهر نمیشوند و حتی ممکن است چند روز تا چند ماه و یا حتی بیشتر ادامه یابند .
نشانه های معمول پس از یک ضربه مغزی  سردرد،اختلالات حافظه ای و گیجی هستند.اختلالات حافظه ای ممکن است با فقدان هشیاری و یا عدم ان همراه باشد و شامل فراموشی لحظه ای میشود که ضربه مغزی رخ داده است .
نشانه های ضربه مغزی عبارت است از :
•    سردرد و یا حس فشار در سر 
•    فقدان موقتی هشیاری 
•    گیجی ویا ابهام
•    فراموشی لحظه رخداد 
•    گیجی و یا عده هشیاری 
•    زنگ زدن گوش 
•    تهوع 
•    استفراغ 
•    پاسخ به سوالات با تعویق 
•    خستگی
•    لکنت زبان
•    گیج به نظر رسیدن
نشانه های ضربه مغزی ممکن است به طور ناگهانی و یا پس از چند ساعت تا چند روز پش از سانحه بروز نمایند مانند :
•    اختلالات حافظه ای و تمرکز 
•    کج خلقی و دیگر تغییرات شخصیتی 
•    حساسیت به نور و صدا 
•    به هم ریختگی خواب 
•    مشکلات انطباقی روان شناسی و یا افسردگی
•    اختلالات حس بویایی و چشایی
نشانه ها در کودکان 
ضربه مغزی در کودکان خیلی شایع است ولی تشخیص میزان هشیاری در کودکان خیلی سخت است زیرا انها ممکن است نتوانند احساس خود را تشریح نمایند .علائم غیر زبانی ضربه مغزی عبارتند از :
•    گیج به نظر رسیدن 
•    عدم تعدل و راه رفتن بی ثبات
•    گریه بیش از اندازه 
•    تغییر الگوهای غذایی و یا خواب 
•    کاهش علاقه به اسباب بازی های منتخب
•    پیچیدگی و کج خلقی 
•    بی میلی و خستگی زود هنگام 

در این صورت در طی 1 تا 2 روز پزشکتان را ملاقات کنید :
خودتان و یا کودکتان تجربه اسیب به سر داشته است به خصوص اگر این ضربه چندان ملایم نبوده است.
در صورتی کودکتان علائم ضربه شدید  را ندارد و اگاه است ،به صورت نرمال حرکت میکند و یه موقع واکنش نشان میدهد،احتمالا اسیب خفیف بوده و به ارزیابی یشتر نیازی ندارد و کودکتان میتواند بخوابد ولی در صورت بروز علائم نوع حاد بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید .
در صورت بروز این علائم حتما به اورژانس مراجعه نمایید :
•    استفراغ های تکراری 
•    فقدان هشیاری به مدت بیش از 30 ثانیه
•    سردردی که به مروز زمان وخیم میشود 
•    تغییرات رفتاری مانند کج خلقی 
•    تغییرات فیزیکی مانند عدم تعادل و کندی 
•    لکنت زبان یا دیگر تغییرات گفتاری 
•    گیجی مانند عدم شناخت اطرافیان و یا مکانها 
دیگر علائم عبارتند از :
•    حمله
•    اختلالات بینایی مانند بزرگ شدن مردمک ها و یا تغییر اندازه غیر نرمال انها 
•    خواب الودگی ممتد  و یا عود کننده 
•    اختلالات عملکرد ذهنی یا توانایی های فیزیکی
•    تورم و کبودی منطقه اسیب دیده به خصوص در کودکان بالای 12 ماه 
ورزشکاران 
بسیار مهم است که ورزشکاران   دیگر افراد مبتلا به این حالت دوباره به ورزش خود بازنگردند و این در حالی است که علائم یاد شده را دارند و باید توسط یک متخصص در ارزیابی و مدیریت ضربه مغزی مورد معاینه قرار گیرند .کودکان نیز باید توسط یک متخصص کودکان  در زمینه  ارزیابی و مدیریت ضربه مغزی مورد معاینه قرار گیرند. بنا بر نظر پزشکان فرد در همان روز سانحه نباید به همان ورزش بپردازد.

مغز شما ثبات ژلاتین را دارد و با مایع مغزی نخاعی داخل جمجمه،شما را از اسیب ها محافظت میکند .یک ضربه ناگهانی به مغز و یا قسمت بالایی بدن و گردن باعث میشود تا مغز شما در داخل دیاره های جمجمه به سمت جلو و عقب حرکت کند .
حرکت خیلی سریع و یا خیلی ارام مغز به طور ناگهانی هم میتواند چنین شرایطی را ایجاد کند مانند تصادفات رانندگی و یا تکان دادن شدید.
این نوع از اسیب ها در دوران کوتاهی بر عملکرد مغز موثرند و در نهاتیت نشانه های ضربه مغزی را به همراه دارند .این نوع از اسیب مغزی موجب خونریزی در مغز و یا حول ان میشود و علائمی همانند خواب الودگی  بلند مدت و یا گیجی انی پس از سانحه و یا بعد از ان را بوجود اورد .این نوع از خونریزی خطرناک است و به همین دلیل در صورت وخیم شدن علائم ، فرد دچار این وضعیت باید بلافاصله مورد درمان و ارزیابی پزشکی قرار گیرد 

•    شرکت در ورزش های تماسی همانند فوتبال،هاکی ،راگبی ،بوکس و یا دیگر ورزش های مشابه-در صورتی که تجهیزات و کنترل لازم وجود نداشته باشد احتمال بروز اسیب دیدگی بیشتر خواهد شد 
•    تصادفات رانندگی با موتور 
•    تصادفات رانندگی با دوچرخه و یا عابر پیاده 
•    سربازهایی که به حملات جنگی میروند.
•    افتادن از جایی به خصوص در سالمندان و کودکان 
•    .سابقه ی ضربه های مغزی پیشین  

پیامدهای ضربه مغزی عبارتند از :
•    صرع :افراد مبتلا به اسیب هاب مغزی ممکن است تا 5 سال پس از سانحه به صرع دچار شوند
•    تاثیرات انباشته شده اسیب های مغزی مداوم :افراد یکه چندین بار در گذشته اسیب های مغزی را تجربه کرده اند،ممکن است به احتلالات پیشرونده ای دچار شوند که توانایی عملکردی انها را کاهش میدهد.
•    سندروم پس از ضربه مغزی :تعدادی از افراد هم به سندروم پس از ضربه مغزی دچار میشوند با علائمی همانند سردرد،خواب الودگی و اختلالات فکری که چند روز پس از سانحه بروز میکند و ممکن است تا چند هفته و یا ماه بعد ادامه یابد 
•    سردرد های پس از سانحه :تعدادی از افراد یک هفته تا یک ماه پس از سانحه به سردرد دچار میشوند
•    سرگیجه های پس از سانحه :تعدادی از افراد یک روز تا یک ماه پس از سانحه به خواب الودگی و سرگیجه دچار میشوند
•    سندروم تاثیر ثانویه :بروز ضربه مغزی ثانویه پیش از نشانه های نوع اول میتواند باعث تورم شدید مغزی شود.
پس از ضربه مغزی میزان مواد شیمیایی مغز تغییر میکند و حدود یک هفته طول میکشد تا به ثبات پیشین برسد ولی زمان بهبودی متفاوت است و بسیار مهم است که ورزشکاران مبتلا به این حالت دوباره به ورزش خود بازنگردند و این در حالی است که علائم یاد شده را دارند .
.

  موارد لازم پیش از ملاقات با پزشک
این حالت باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد و در صورتی که شما و یا کودکتان اسیب مغزی داشته اید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید و با توجه به نشانه ها پزشکتان درمان متناسب را انتخاب میکند

 علائم خود و مدت زمان ابتلا به انها را  را بنویسید
•    لیستی از  مشکلات پزشکی  خود تهیه نمایید مانند پیشینه بیماری ها و یا بیماری های حاضر .میتوانید دارو های مصرفی خود را نیز یادداشت کنید 
•    سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید 
•    یکی از افراد خانوادتان را با خود همراه ببرید
•    با محدودیت های پیش از درمان اشنا شوید :مهم ترین بخش پیش از مراجعه به پزشک این است که به میزان کافی به مغز خود استراحت دهید و از انجام فعالیت های شدید و یا استرس زا و فکری بپرهیزید .میتوانید از پزشکتان در خصوص روش های بهبودی سریع تر بپرسید .
میتوانید این سوالات را از پزشکتان بپرسید:
•    من به چه ازمایشاتی و یا درمانهایی نیاز دارم ؟
•    ایا من در معرض ابتلا به پیامد های بلند مدت هستم ؟
•    ایا روش های درمان جایگزین برای من وجود دارد ؟
•    ایا مشکل من ضربه مغزی است ؟
•    ایا میتوانم از اینترنت و یا بروشور اطلاعاتی در این خصوص جمع اوری نمایم ؟
•    چه زمانی علائم بهبود می یابند ؟
•    ایا میتوانم به سر کار و یا مدرسه بروم ؟
•    ایا میتوانم رانندگی کنم ؟
•    چگونه میتوانم ییماری های دیگر را در کنار این حالت مدیریت کنم ؟
پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد :
•    چه زمانی علائم  شما اغاز شد  و شدت علائمتان چقدر است ؟
•    ایا قبلا این علائم را داشتید ؟
•    ایا  در ورزش های تماسی شرکت میکنید ؟
•    ایا علائمی همانند گیجی،اختلالات بینایی،حمله،اختلالات حافظه ،اضطراب،کج خلقی و افسردگی داشته اید ؟
•    کدام علائم بلافاصله پس از ضربه اغاز شدند ؟
•    ایا قبلا ضربه های مغزی داشته اید ؟
زمانی که برای گرفتن وقت منتظر هستید،بهتر است که به میزان کافی استراحت کنید و از انجام ورزش های سنگین و پرتحرک بپرهیزید مانند قدم زدن ،وزنه برداری.
همچنین از انجام فعالیتهایی که میزان علائم شما را چندین برابر میکنند بپرهیزید مانند انهایی که به تمرکز شدید نیاز دارند مثلا تماشای تلویزیون،کار با کامپیوتر،انجام تکالیف مدرسه ،بازی های کامپیوتری و موارد دیگر.
در صورتی که سردرد دارید میتوانید از استامینوفن استفاده کنید ولی در صورتی که به ضربه مغزی دچار شده اید ،از مصرف اسپیرین و ایپوبروفن بپرهیزید  زیرا امکان بروز خونریزی وجود دارد .

این حالت با ضربه به  مغز و قسمت بالایی بدن هم بوجود می اید  و ممکن است با علائمی همانند سردرد،خواب الودگی ،تهوع و یا فقدان حافظه همراه باشد . در صورتی که احتمال بروز این بیماری وجود دارد،حتما به پزشکتان مراجعه نمایید.
پزشکتان نیز علائم شما و پیشینه پزشکی شما را ارزیابی کرده و یک ازمون نورولوژیکی ترتیب میدهد .ممکن است علائم این ضربه ساعت ها تا روز ها بعد مشخص شوند.پزشکتان احتمالا از این روش ها استفاده میکند :
ازمون نورولوژیکی 
پزشکتان پس از پرسش در خصوص اسیب،یک ازمون نورولوژیکی ترتیب میدهد و این موارد را ارزیابی میکند :
•    بینایی
•    شنوایی
•    قدرت و حواس 
•    تعادل 
•    همکاری 
•    واکنش ها
ازمون های شناختی 
ممکن است پزشکتان با چندین روش مهارتهای فکری شما را بیازماید و این ازمون شامل عوامل مختلفی میشود مانند :
•    حافظه 
•    تمرکز 
•    توانایی به یاداوری اطلاعات 
ازمونهای عکس برداری 
افرادی که به سردرد های شدید ،حملات و یا تهوع و استفراغ های تکراری مبتلا هستند ،به عکس برداری مغزی نیاز دارند .این روش مشخص میکند که اسیب شدید بوده و یا موجب خونریزی و تورم شده است یا خیر .
سی تی اسکن یک ازمون استاندارد برای ارزیابی مغز پس از سانحه است و در ان از مجموعه ای از اشعه ایکس به منظور تهیه عکس های مقطعی از مغز و جمجمه استفاده میشود .ام ار ای هم میتواند خونریزی مغزی و پیامد های پس از ان را مشخص کند.در این روش از امواج رادیویی و اهن رباهای قوی استفاده میشود .
مشاهده 
ممکن است نیاز باشد تا شما در بیمارستان بستری شوید تا پس از سانحه وضعیت شما بررسی شود .در صورتی که  با اجازه پزشک در خانه می مانید باید فردی علائم شما را هر 24 ساعت یکبار چک کند تا مطمئن شود که علائم بدتر نشده اند و انهاباید شما را در به طور منظم بیدار نمایند تا مطمئن شوند که شما مشکلی در این زمنیه ندارید . 

استراحت فیزکی و ذهنی برای شما بهترین گزینه است و باید از انجام تمرین سنگین ورزشی بپرهیزید تا زمانی که علائمتان ناپدید شوند
همچنین از انجام فعالیتهایی که میزان علائم شما را چندین برابر میکنند بپرهیزید مانند انهایی که به تمرکز شدید نیاز دارند مثلا تماشای تلویزیون،کار با کامپیوتر،انجام تکالیف مدرسه ،بازی های کامپیوتری،خواندن،نوشتن و موارد دیگر.
ممکن است پزشکتان توصیه کند تا روز های کاری و یا ساعتهای حضور شما در مدرسه کوتاه تر شوند و و یا میزان کار شما کاهش یابد .
با بهبود علائم میتوانید فعالیتهایی را که به توانایی های ذهنی نیازمندند را اغاز کنید مانند انجام بیشتر تکالیف و یا افزایش ساعات کاری.
در صورتی که سردرد دارید میتوانید از استامینوفن استفاده کنید ولی در صورتی که به ضربه مغزی دچار شده اید ،از مصرف اسپیرین و ایپوبروفن بپرهیزید  زیرا امکان بروز خونریزی وجود دارد .
در صورتی که شما و یا کودکتان در حین بازی به ضربه مغزی دچار شدید میتوانید از پزشکتان در خصوص زمان مناسب برای بازگشت به ان ورزش بپرسید و بازگشت زودهنگام به همان ورزش خطر ضربه مغزی ثانویه را افزایش میدهد که با علائم طولانی تر و وخیم تری همراه است .
افراد یکه چنید بار در گذشته اسیب های مغزی را تجربه کرده اند،ممکن است به احتلالات پیشرونده ای دچار شوند که توانایی عملکردی انها را کاهش میدهد
هنگامی که علائم ضربه مغزی وجود دارند نباید به ورزش قبلی خود بازگردید و یا ورزش های سنگین را انتخاب کنید و بنا بر نظر پزشکان فرد در همان روز سانحه نباید به همان ورزش بپردازد.

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید 

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید 

میتوانید با این روش ها امکان بروز اسیب های مغزی  را کاهش دهید :
•    در حین ورزش از وسایل محافظتی مناسب استفاده نمایید :همیشه وسایل مناسبی را انتخاب کنید و مطمئن شوید که متناسب شما هستند و به خوبی کار میکنند.هنگام دوچرخه سواری،موتورسواری و یا انجام دیگر فعالیتهای مشابه از کلاههای متناسب استفاده نمایید .
•    کمربند ایمنی را ببندید :بستن کمربند ایمنی از بروز اسیب به سر در هنگام تصادفات جلوگیری میکند.
•    خانه خود را ایمن سازید :از انداختن فرش هایی بروی زمین که باعث سرخوردگی و لغزش شما میشوند بپرهیزید .
•    به طور منظم ورزش کنید :بزرگسالان میتوانند از ورزش برای تقویت ماهیچه های پا و بهبود تعادل استفاده نمایند .
•    اموزش به دیگران در خصوص ضربه مغزی :اموزش به مربسان و ورزشکاران و والدین در خصوص ویژگی ها و علائم این حالت و ارزیابی ان میتواند اگاهی و هشیاری را در این خصوص افزایش دهد و والدین و مربیان میتوانند شریط ورزشکاری را بهبود بخشند.

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید