خراشیدگی یا زخم قرنیه : کمک های اولیه
corneal abrasion (scratch): first aid
ورود جسم خارجی به چشم ، مانند گرد یا لنز تماسی و غیره، باعث خراش و گاهی زخم لایه نازک و شفاف بخش جلویی چشم می شود که به آن " خراشیدگی یا زخم قرنیه " کفته می شود.
شرح بیماری
خراشیدگی قرنیه، یک زخم سطحی در " روزنه/ لایه " شفاف و محافظ در بخش جلویی کره ی چشم (قرنیه) است. این خراش ممکن است از طریق تماس با گرد و غبار، خاک، شن و ماسه، تراشه چوب، ذرات فلز، لنز تماسی و یا حتی لبه یک تکه کاغذ ایجاد شود. خراشیدگی قرنیه ناشی از عناصر گیاهی (مانند برگ سوزنی کاج) معمولا نیاز به توجه ویژه دارند، زیرا می توانند باعث التهاب تاخیری در داخل چشم (آماس یا التهاب عنبیه) شوند.
علائم و نشانه های خراشیدگی قرنیه عبارتند از:
- درد
- احساس داشتن ریگ / شن در چشم
- اشک ریزش
- قرمزی
- حساسیت به نور
- سردرد
در صورت خراشیدگی قرنیه سریع به پزشک مراجعه کنید. عدم درمان منجر به آلودگی و زخم قرنیه می شود.
گام های اولیه و سریع در هنگام ایجاد خراشیدگی قرنیه عبارتند از:
- شستشوی چشم با آب تمیز و یا محلول نمکی ( سرم فیزیولوژیک). برای اینکار از لیوان چشمی و یا لیوان آبخوری تمیز و استریل استفاده کنید و لبه ی آن را روی انتهای استخوان کاسه ی چشم بگذارید و چشم را داخل آن باز و بسته کنید. در صورت دسترسی سریع به درمانگاه چشمی جهت شستشوی چشم، از آن استفاده کنید. با شستن چشم، اکثر مواد و اجسام خارجی از بین رفته یا از چشم خارج می شوند.
- پشت سر هم پلک زدن. این امر ممکن است ذرات کوچک را از چشم خارج کند.
- فشار دادن پلک بالایی روی پلک پایینی. این کار باعث ریزش اشک و درنتیجه شستشوی ذرات می شود. و یا مژه های پلک پایینی باعث خروج جسم خارجی از زیر پلک بالایی می شود.
جهت بدتر نشدن آسیب، موارد زیر را انجام دهید:
- سعی نکنید جسم خارجی که روی کره ی چشم است یا مانع بستن چشم می شود را بردارید.
- پس از آسیب دیدگی به هیچ عنوان چشم را مالش ندهید.
- هرگز کره ی چشم را با اسفنج پنبه ایی، موچین یا هر وسیله ی دیگری لمس نکنید.
- در صورت داشتن لنزهای تماسی، به هیچ وجهه از آنها در دوره ی بهبودی چشم استفاده نکنید.
در اکثر موارد، خراشیدگی قرنیه در طول یک یا دو روز درمان می شود.
نشانه ها
- درد
- احساس داشتن ریگ / شن در چشم
- اشک ریزش
- قرمزی
- حساسیت به نور
- سردرد
زمان مناسب مراجعه به پزشک
در صورت خراشیدگی قرنیه سریع به پزشک مراجعه کنید. عدم درمان منجر به آلودگی و زخم قرنیه می شود.
عوامل تشدید
جهت بدتر نشدن آسیب، موارد زیر را انجام دهید:
- سعی نکنید جسم خارجی که روی کره ی چشم است یا مانع بستن چشم می شود را بردارید.
- پس از آسیب دیدگی به هیچ عنوان چشم را مالش ندهید.
- هرگز کره ی چشم را با اسفنج پنبه ایی، موچین یا هر وسیله ی دیگری لمس نکنید.
- در صورت داشتن لنزهای تماسی، به هیچ وجهه از آنها در دوره ی بهبودی چشم استفاده نکنید.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
گام های اولیه و سریع در هنگام ایجاد خراشیدگی قرنیه عبارتند از:
- شستشوی چشم با آب تمیز و یا محلول نمکی ( سرم فیزیولوژیک). برای اینکار از لیوان چشمی و یا لیوان آبخوری تمیز و استریل استفاده کنید و لبه ی آن را روی انتهای استخوان کاسه ی چشم بگذارید و چشم را داخل آن باز و بسته کنید. در صورت دسترسی سریع به درمانگاه چشمی جهت شستشوی چشم، از آن استفاده کنید. با شستن چشم، اکثر مواد و اجسام خارجی از بین رفته یا از چشم خارج می شوند.
- پشت سر هم پلک زدن. این امر ممکن است ذرات کوچک را از چشم خارج کند.
- فشار دادن پلک بالایی روی پلک پایینی. این کار باعث ریزش اشک و درنتیجه شستشوی ذرات می شود. و یا مژه های پلک پایینی باعث خروج جسم خارجی از زیر پلک بالایی می شود.
در اکثر موارد، خراشیدگی قرنیه در طول یک یا دو روز درمان می شود.