منوی اصلی
بهترین متخصصین و مراکز مغزواعصاب و روان در تهران

زوال عقل ( دمانس)

dementia

زوال عقل به گروهی از علائم موثر بر حافظه، تفکر و توانایی های اجتماعی که درعملکردهای روزانه تداخل ایجاد می کند ، گفته می شود .
هر چند زوال عقل به طور کلی شامل از دست دادن حافظه میشود ،اما  از دست دادن حافظه به علل مختلفی بستگی دارد. بنابراین از دست دادن حافظه به تنهایی به این معنی نیست که شما دچار دمانس شده اید.

شرح بیماری

زوال عقل یک بیماری خاص نیست. زوال عقل به گروهی از علائم موثر بر حافظه، تفکر و توانایی های اجتماعی که درعملکردهای روزانه تداخل ایجاد می کند ، گفته می شود .
هر چند زوال عقل به طور کلی شامل از دست دادن حافظه میشود ،اما  از دست دادن حافظه به علل مختلفی بستگی دارد. بنابراین از دست دادن حافظه به تنهایی به این معنی نیست که شما دچار دمانس شده اید.
شایع ترین نوع دمانس ، آلزایمر است که بیشتر در سالمندان دیده می شود .. بسته به علت بیماری ، برخی از علائم زوال عقل می تواند معکوس شود.

نشانه ها

علائم زوال عقل بستگی به علت آن دارد، اما علائم و نشانه های شایع عبارتند از:

تغییرات شناختی
از دست دادن حافظه، که معمولا توسط همسر و یا شخص دیگری تشخیص داده می شود.
مشکل برقراری ارتباط و یا پیدا کردن کلمات
دشوار بودن استدلال و یا حل مسئله
مشکل در دست زدن به کارهای پیچیده
مشکل با برنامه ریزی و سازماندهی
مشکل با هماهنگی 
سردرگمی و گم گشتگی

تغییرات روانی
تغییرات شخصیتی
افسردگی
اضطراب
رفتار نامناسب
پارانویا
تحریک
توهم
 

زمان مناسب مراجعه به پزشک

اگر شما یا یکی ازاعضای خانواده تان مشکلات حافظه ای دارید و یا علائم زوال عقل را دارا هستید به دکتر مراجعه کنید. برخی از شرایط پزشکی قابل درمان می تواند باعث علائم زوال عقل شود، بنابراین بسیار حائز اهمیت است که علل زمینه ای تعیین گردد.

علل

دمانس سلول های عصبی در مغزرا درگیر کرده و می تواند در ناحیه های مختلفی از مغز رخ دهد. زوال عقل بصورت متفاوتی بر روی افراد تاثیر میگذارد و این بستگی  به ناحیه ای از مغز دارد.
دمانس اغلب توسط وجه مشترک آنها دسته بندی می شود ، مانند بخشی از مغز که تحت تاثیرقرار گرفته باشد یا اینکه آنها با گذشت زمان بدتر شوند.
دمانس پیشرفته
انواع دمانس پیشرفته و غیر قابل برگشت، عبارتند از:

آلزایمر: در افراد 65 ساله و مسن تر، بیماری آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل است.

اگر چه علت بیماری آلزایمر شناخته نشده است، پلاک و سردرگمی اغلب در مغز افراد مبتلا به آلزایمر یافت می شود. عوامل ژنتیکی خاص ممکن است احتمال پیشرفت بیماری آلزایمررا افزایش دهد.

دمانس عروقی: این دومین و رایج ترین نوع زوال عقل محسوب می شود که در نتیجه آسیب به عروق خونی بوجوی می آید. مشکلات رگ های خونی می تواند باعث سکته مغزی یا سایر بیماری های رگ های خونی شود.
دمانس پیشانی گیجگاهی: گروهی از بیماری ها  که توسط شیوع (دژنراسیون) سلول های عصبی در لوب فرونتال و تمپورال مغز است ، و به طور کلی با شخصیت، رفتار و زبان همراه است.

زوال عقل مخلوط : مطالعات کالبد شکافی مغز افراد 80 ساله و بالاتر که دچار زوال عقل بودند ، نشان می دهد که این بیماری ترکیبی از بیماری آلزایمر، دمانس عروقی و لوی زوال عقل بدن میباشد.
سایر اختلالات مرتبط با دمانس

بیماری هانتینگتون.در نتیجه یک جهش ژنتیکی، این بیماری باعث می شود سلول های عصبی خاصی در مغز و نخاع به هدر رود.
آسیب تروماتیک مغز. این بیماری توسط تکرر ضربه به سر ایجاد می شود، مانند بوکس
کروتسفلد جاکوب: این اختلال نادر مغزی معمولا در افراد بدون عوامل خطرساز شناخته شده ای رخ می دهد. این وضعیت ممکن است به علت یک فرم غیر طبیعی از یک پروتئین باشد. کروتسفلد جاکوب می تواند در اثر ارثی بودن و یا بیماری مغزی یا بافت های سیستم عصبی ایجاد شود.علائم و نشانه های این بیماری کشنده معمول حدود سن 60 ظاهر می شود.

بیماری پارکینسون: بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون در نهایت دچار علائم زوال عقل میشوند.
شرایط زوال عقل که می تواند معکوس شود

برخی از علل زوال عقل یا علائم زوال عقل می تواند با درمان معکوس شود. آنها عبارتند از:

عفونت ها و اختلالات سیستم ایمنی
مشکلات و اختلالات غدد درون ریز سوخت و ساز بدن
کمبودهای تغذیه ای 
واکنش به داروها.
مسمومیت
تومورهای مغزی 
فشار طبیعی هیدروسفالی 
 

عوامل تشدید

عوامل بسیاری می تواند در نهایت به زوال عقل منجر شود. برخی از عوامل، از جمله سن، نمی تواند تغییر کند. 
عوامل تشدید کننده ای که نمی تواند تغییر کند
سن. با افزایش سن، به ویژه پس از سن 65این خطر افزایش می یابد.گرچه، زوال عقل  بخش طبیعی از پیری نیست، و زوال عقل همچنین میتواند در افراد جوان رخ دهد.
سابقه خانوادگی. داشتن سابقه خانوادگی زوال عقل شما را در خطر ابتلا به این بیماری قرار می دهد. گرچه، بسیاری از مردم با سابقه خانوادگی هرگز به این علائم مبتلا نمیشوند.
سندرم داون. در میانسالی، بسیاری از مردم مبتلا به سندرم داون پیشرفته زودتر به بیماری آلزایمر مبتلا می شوند.
اختلال شناختی خفیف. این شامل مشکلات حافظه ای میشود اما بدون از دست دادن کنترل عملکرد روزانه. این اختلال افراد را بیشتر در معرض خطر زوال عقل قرار میدهد.
عوامل تشدید کننده ای که می تواند تغییر کند
مصرف فراوان الکل : اگر شما مقدار فراوانی الکل می نوشید ، ممکن است بیشتر در معرض خطر زوال عقل قرار گیرید.
عوامل خطر قلبی عروقی. این موارد شامل فشار خون بالا ، کلسترول بالا، تجمع چربی در دیواره عروق (تصلب شرایین) و چاقی می شود.
افسردگی. پیشرفت افسردگی در اواخر عمر ممکن است باعث زوال عقل شود.
دیابت. اگر شما دیابت داشته باشید، ممکن است خطر زوال عقل، به خصوص اگر کنترل نشود، افزایش یابد.
استعمال دخانیات. سیگار کشیدن ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری رگ های خونی (عروقی) را افزایش دهد.
آپنه خواب. افرادی که خروپف میکنند یا دچار قطعی تنفس در خواب می شوند ممکن است دچار از دست دادن حافظه قابل برگشت شوند.
 

پیامدهای مورد نظر

زوال عقل می تواند بر بسیاری از سیستم بدن تاثیر بگذارد ومنجر به:

تغذیه ناکافی : بسیاری از افراد مبتلا به زوال عقل در نهایت مصرف غذای خود را کاهش یا متوقف می کنند.
ذات الریه. مشکل بلع خطر خفگی را افزایش می دهد  که می تواند تنفس را مسدود و باعث پنومونی شود.
ناتوانی در انجام کارهای مراقبت از خود. با پیشرفت زوال عقل ، می توانید در حمام کردن، لباس پوشیدن، مسواک زدن دندان تداخل ایجاد نماید.
چالش های امنیت شخصی. برخی از شرایط روز می تواند مسائل ایمنی را برای افراد مبتلا به زوال عقل، از جمله رانندگی، پخت و پز و راه رفتن به تنهایی مهیا نماید.
مرگ. آخرین مرحله نتایج زوال عقل اغما و مرگ است که اغلب با عفونت همراه است.

آزمایشات و تشخیص بیماری

تشخیص زوال عقل و تعیین آنچه می تواند باعث این بیماری شود،چالش برانگیز است. تشخیص زوال عقل مستلزم آن است که حداقل دو توابع هسته ذهنی به اندازه کافی با زندگی روزمره دچار اختلال شود.
دکتر شرح حال و علائم پزشکی شما را مورد بررسی قرار میدهد و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. او به احتمال زیاد از یکی از نزدیکانتان در مورد نشانه های این بیماری سوال میکند.
با انجام هیچ آزمایشی نمی توان زوال عقل را تشخیص داد، بنابراین پزشکان به احتمال زیاد تعدادی از تست های که بتواند کمک به تعیین دقیق این مشکل کند را انجام می دهند.

آزمایشات شناختی و عصبی
پزشکان عملکرد تفکررا مورد ارزیابی قرار می دهند. تعدادی ازآزمایشات اندازه گیری مهارت های حافظه مانند، جهت گیری، استدلال و داوری، مهارت های زبانی، و توجه است.

ارزیابی عصبی
پزشکان حافظه، زبان، ادراک بصری، توجه، حل مسئله، حرکت، حواس، تعادل، رفلکس و مناطق دیگر را مورد ارزیابی قرار می دهند.

اسکن های مغزی
CT یا MRI.انجام این اسکن ها می تواند مدارک و شواهدی از سکته مغزی ، خونریزی ، تومور یا هیدروسفالی را نشان دهد.
PET اسکن. این نوع اسکن می تواند الگوهای فعالیت مغز را نشان دهد، اگر پروتئین آمیلوئید،مشخصه بیماری آلزایمر، در مغز باشد.
تست های آزمایشگاهی
آزمایش خون ساده می تواند مشکلات جسمانی را که می تواند عملکرد مغز را تحت تاثیر قراردهد، مانند کمبود ویتامین ب 12 یا غده تیروئید را تشخیص دهد. گاهی اوقات مایع نخاعی برای عفونت، التهاب و یا برخی از بیماری های دژنراتیو مورد بررسی قرار می گیرد.
ارزیابی روانپزشکی
بهداشت حرفه ای ذهنی می تواند تعیین کند که آیا افسردگی یا دیگر سلامت روانی با این علائم همکاری میکنند.
 

درمان و دارو

اغلب انواع زوال عقل قابل درمان نیست، اما راه هایی برای مدیریت علائم شما وجود دارد.
داروها
مهارکننده های کولین استراز: این داروها  از جمله دونپزیل (Aricept)، ریواستیگمین (Exelon) و گالانتامین (Razadyne) با افزایش سطح از یک پیام رسان شیمیایی در حافظه اثر میکنند.
اگر چه این داروها عمدتا برای درمان بیماری آلزایمر استفاده می شود، اما همچنین در انواع دمانس از جمله دمانس عروقی، دمانس بیماری پارکینسون و دمانس لوی بدن تجویز شود.عوارض مصرف این داروها شامل تهوع، استفراغ و اسهال است.
ممانتین: ممانتین (Namenda)  فعالیت گلوتامات را تنظیم می کند، دیگر پیام رسان های شیمیایی در مغز، شامل یادگیری و حافظه است. در برخی موارد، ممانتین با کولین استراز تجویز می شوند. عوارض جانبی شایع ممانتین سرگیجه است.
سایر داروها. دکتر ممکن است داروهایی را برای درمان علائم و بیماری های دیگر مانند افسردگی، اختلالات خواب و یا تحریک تجویز نماید.
درمان
چندین علائم زوال عقل و مشکلات رفتاری ممکن است در ابتدا با معالجه و استفاده از روش های بدون دارویی درمان شود، مانند:

کار درمانی: یک کار درمانگر می تواند به شما چگونگی انجام رفتارهای مقابله با این بیماری را به شما آموزش دهد. هدف از انجام این کار جلوگیری از حوادثی مثل سقوط و مدیریت رفتاراست.
اصلاح محیط زیست: کاهش سر و صدا می تواند به کسی که دچار زوال عقل شده کمک نماید تا راحتر تمرکز و عمل کند .گاهی اوقات ممکن است نیاز به پنهان کردن اشیاء تهدید کننده ای، مانند چاقو و کلید ماشین باشد. سیستم های مانیتورینگ می تواند به شما کمک و هشدار دهد، اگر در خانه شخص مبتلا به زوال عقل داشته باشید.
اصلاح وظایف.ساختار و کارهای عادی نیز میتواند سردرگمی در افراد مبتلا به زوال عقل را کاهش دهد.
طب جایگزین

برروی چندین مکمل های غذایی، داروهای گیاهی و درمانی برروی افراد مبتلا به زوال عقل مورد مطالعه قرار گرفته است. برخی از آنها مفید واقع شده اند.
مکمل های غذایی، ویتامین یا داروهای گیاهی را بادقت مصرف نمایید، به خصوص اگر شما در حال مصرف داروهای دیگری هستید. 
برخی از داروهای جایگزینی که برای بیماری آلزایمر و دیگر اشکال زوال عقل مورد مطالعه واقع شده اند عبارتند از:

ویتامین E :مدارک و شواهدی در مصرف ویتامین E با کاهش سرعت بیماری آلزایمر وجود دارد. پزشکان در مورد مصرف دوز بالای ویتامین E هشدار داده اند به دلیل آن که ممکن است بیشتر در معرض خطر مرگ و میر، به خصوص در افراد مبتلا به بیماری های قلبی قرار گیرند.
اسیدهای چرب امگا 3:  شواهدی دال بر اینکه خوردن ماهی سه بار در هفته ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد.
با این حال، در مطالعات بالینی، اسیدهای چرب امگا 3 به طور قابل توجهی زوال شناختی خفیف تا متوسط بیماری آلزایمر را کاهش نمی دهند . تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

جینکو:اگر چه مصرف جینکوایمن در نظر گرفته شده است ، نتایج مطالعات ، در تعیین اینکه آیا جینکو به زوال عقل کمک میکند ، ثابت نیست.
سایر درمان ها
روش های زیر ممکن است به کاهش تحریک و ترویج آرامش در افراد مبتلا به زوال عقل کمک کند.

موسیقی درمانی، که شامل گوش دادن به موسیقی آرامش بخش
درمان حیوان خانگی ، که شامل استفاده از حیوانات، مانند دیدن از سگ، برای بهبود حالت و رفتارها در افراد مبتلا به زوال عقل
آروماتراپی، استفاده از روغن های گیاهی معطر
ماساژ درمانی
هنر درمانی، که شامل خلق هنر و تمرکز بر فرایند میشود
 

برای پرسیدن سوالات پزشکی خود، می توانید به ربات تلگرام هوشمند سبزوسالم مراجعه کرده و سوالات خود را از پزشکان متخصص بپرسید.
آدرس ربات تلگرام سبزوسالم:

https://t.me/askq_bot
زوال عقلاز دست دادن حافظهدمانسآلزایمرسردرگمی و گم گشتگیاضطرابافسردگیپارانویا
مقالات مرتبط

ویدئو های سبز و سالم

درمان بی خوابی بدون دارو (کلیک کنید)
اینجا باهوش تر میشوید!
عضویت در خبرنامه ثبت نام
ثبت نام شما با موفقیت انجام شد
در خبرنامه ما عضو بشید و دسترسی خودتون به اطلاعات جالب و جذاب رو راحت کنید. باقی کارها رو ما برای شما انجام میدیم. تنظیم خبرنامه خبرنامه سلامت خبرنامه مغز و اعصاب و روان خبرنامه زیبایی و تغذیه