فروزن شولدر
frozen shoulder
استخوان و تاندون ها که مفصل شانه را تشکیل می دهند در یک کپسول از بافت همبند قراردارند. شانه منجمد هنگامی اتفاق می افتد که این کپسول ضخیم و سفت شده و دامنه حرکات مفصل شانه را محدود می کند.
شرح بیماری
فروزن شولدریا کپسولیت چسبنده یک بیماری است که با درد و خشکی و سفتی مفصل شانه همراه است. علائم و نشانه های این بیماری بتدریج شروع شده و درطول زمان معمولاً تا 3 سال بدترمی شود.
بیماری هایی مانند سکته مغزی یا ماستکتومی که حرکات بازو را محدود می کند خطرابتلا به فروزن شولدررا افزایش می دهد.
درمان فروزن شولدرشامل انجام حرکات تمرینی است و گاهی نیزداروهای بی حس کننده و یا کورتیکواستوئید به کپسول مفصل تزریق می شود.
درموارد نادرجراحی آرتروسکوپی برای آزاد کردن کپسول مفصل انجام می شود که حرکت دست را راحت ترمی کند.
معمولاً این عارضه درشانه مخالف اتفاق نمی افتد.
نشانه ها
فروزن شولدر بتدریج شروع می شود و سه مرحله دارد. هریک ازاین مراحل ممکن است ماه ها طول بکشد:
• مرحله درد: دراین مرحله حرکات شانه محدود شده و با درد همراه است.
• مرحله خشکی: دراین مرحله درد کاهش می یابد اما حرکت دادن شانه سخت ترمی شود.
• مرحله ذوب شدن: دراین مرحله دامنه حرکتی شانه شروع شده وبهبود حاصل می شود.
دربرخی افراد بیماری درشب تشدید شده و مانع خواب راحت می شود.
علل
استخوان و تاندون ها که مفصل شانه را تشکیل می دهند در یک کپسول از بافت همبند قراردارند. شانه منجمد هنگامی اتفاق می افتد که این کپسول ضخیم و سفت شده و دامنه حرکات مفصل شانه را محدود می کند.
عوامل تشدید
عوامل خاصی که ممکن است خطر ابتلا به شانه منجمد را افزایش دهد عبارتند از:
• سن و جنس
• درافراد بالای 40 سال به ویژه زنان احتمال ابتلا به شانه منجمد بیشتراست.
• عدم تحرک و یا کاهش تحرک
• افرادی که مدت طولانی تحرک نداشته اند و یا تحرک شانه کاهش پیدا کرده است بیشتر در معرض خطرابتلا به فروزن شولدرمی باشند.
عدم تحرک ممکن است در نتیجه بسیاری ازعوامل باشد از جمله:
• آسیب روتاتور کاف
• شکستگی بازو
• ضربه خوردن
• پس ازعمل جراحی
• بیماری های سیستماتیک
به نظر می رسد افراد مبتلا به بیماری های خاص بیشتر درمعرض ابتلا به شانه منجمد هستند.
بیماری هایی که ممکن است این احتمال را افزایش دهد عبارتند از:
• دیابت
• تیروئید پر کار (پرکاری تیروئید)
• کم کاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)
• بیماری قلب و عروقی
• بیماری سل
• بیماری پارکینسون
پیامدهای مورد نظر
دراین مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.
آمادگی برای ملاقات پزشک
دروهله اول به پزشک عمومی یا خانوادگی خود مراجعه کنید. اوممکن است شما را نزد متخصص ارتوپدی بفرستد.
آنچه باید برای رفتن نزد پزشک انجام دهید:
قبل ازملاقات پزشک جواب سؤالات زیر را آماده کنید:
• شرح علائم با ذکرجزئیات
• هرگونه اطلاعات درمورد مشکلات پزشکی که قبلا داشته اید
• هرگونه اطلاعات درمورد مشکلات شخصی مانند استرس یا تغییر درزندگی
• لیست داروها و مکمل های غذایی که مصرف می کنید.
• سؤالاتی که باید ازپزشک بپرسید.
چه انتظاری ازپزشک خود دارید؟
پزشک ممکن است سؤالات زیررا ازشما بپرسد:
• علائم بیماری اولین بارچگونه شروع شد؟
• آیا تا بحال دچارمصدومیت شانه شده اید؟
• چه چیزی باعث بهترشدن علائم بیماری شما می شود؟
• چه چیزی باعث بدترشدن علائم بیماری شما می شود؟
• آیا به دیابت مبتلا هستید؟
• آیا هرگونه جراحی دراین محدوده داشته اید؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
درهنگام معاینه بالینی ممکن است پزشک شانه شما را ازنظردرد و دامنه حرکات بررسی کند. فروزن شولدربرروی حرکات فعال و غیرفعال شانه اثرمی گذارد.
در برخی ازموارد پزشک ممکن است با تزریق داروی بیحس کننده دامنه حرکت فعال و غیر فعال را تعیین کند.
شانه منجمد معمولاً ازروی علائم و نشانههای موجود تشخیص داده می شود. اما ممکن است پزشک انجام آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه X یا MRI را برای رد کردن سایربیماری ها تجویزکند.
درمان و دارو
رایجترین درمان برای شانه منجمد شامل کنترل درد و حفظ دامنه حرکات شانه است.
داروها
استفاده ازداروهای ضد درد مانند آسپرین و ایبوپروفن، ادویل، موترین IBو غیره می تواند به کاهش درد و التهاب این بیماری کمک کند. در برخی موارد ممکن است پزشک داروهای ضد درد قوی تر و داروهای ضد التهاب تجویز کند.
درمان
یک فیزیوتراپیست می تواند برای کمک به بهبود تحرک شانه و افزایش محدوده حرکتی تمریناتی را به شما آموزش بدهد. انجام این تمرینات مهم است زیرا به بهبود تحرک کمک می کند.
جراحی و سایر روشهای درمانی
شانه منجمد خود به خود ظرف 12 تا 18 ماه یهترمی شود. ممکن است پزشک برای بهبود علائم بیماری روش های زیررا توصیه کند :
• تزریق استروئید: تزریق کورتیکواستروئیدها به مفصل شانه ممکن است باعث کاهش درد و بهبود حرکات شانه به خصوص در مراحل اولیه بیماری باشد .
• اتساع مفصل: تزریق آب مقطر به کپسول مفصلی به کشش بافت کمک کرده و انجام حرکات مفصل را آسان تر می کند.
• دستکاری شانه: دراین روش که با بیهوشی عمومی انجام می شود و بدون درد است پزشک مفصل شانه را برای کمک به شل شدن بافت در جهات مختلف حرکت می دهد.
عمل جراحي
جراحی فروزن شولدربندرت انجام می شود. اما اگرسایردرمانها درروند بهبودی نتیجه نداشته باشد ممکن است پزشک انجام عمل جراحی برای برداشتن بافت اسکار و چسبندگی داخل مفصل شانه را توصیه کند. پزشکان معمولاً این عمل جراحی را با روش (arthroscopically) انجام می دهند.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
ازشانه صدمه دیده تا جایی که درد و دامنه حرکات اجازه می دهد استفاده کنید.
استفاده ازکمپرس سرد و گرم به کاهش درد کمک خواهد کرد.
داروهای جایگزین
طب سوزنی
طب سوزنی شامل قرار دادن سوزن های بسیار ظریف درنقاط خاصی ازبدن بیماراست. این سوزن ها معمولاً به مدت 15 تا 40 دقیقه درمحل باقی می ماند.
سوزن ها بسیارنازک و انعطاف پذیر هستند و به طورکلی بسیاری از درمان های طب سوزنی نسبتاً بدون درد است.
تحریک الکتریکی عصب (TENS)
یک TENS واحد جریان الکتریکی کوچکی به نقاط مهم در مسیر عصب می باشد. در حال حاضرانتقال جریان از طریق الکترود به پوست دردناک یا مضر نیست.
بنظرمی رسد که این پروسه ازطریق انتشار مولکولهای درد مهار (اندورفین) یا بلوک الیاف درد انجام می شود.
پیشگیری
مهمترین علت بروز فروزن شولدربی حرکت نگه داشتن شانه پس ازآسیب هایی مانند صدمه شانه، شکستن بازو و یا سکته می باشد.
دراین صورت ازپزشک معالج خود بخواهید تا با دادن تمرینات حرکتی مناسب دامنه حرکات مفصل شانه را افزایش دهد.
همراهی و حمایت
دراین مورد با پزشک معالج خود مشورت کنید.