از دست دادن شنوایی
hearing loss
از دست دادن شنوایی اغلب بر اثر افزایش سن و بروز پیرگوشی رخ می دهد. گاهی نیز برخی عوامل خارجی باعث ناشنوایی می شوند. در مقاله مربوط به این بیماری تمام موارد و علل مربوط به از دست دادن شنوایی ارائه می شود.
شرح بیماری
از دست دادن شنوایی به تدریج و با افزایش سن (پیرگوشی) رخ می دهد و بسیار رایج است. حدود 25 درصد افراد بین سنین 55 تا 65 سال در امریکا به این مشکل دچار هستند. در مورد افراد بالای 65 سال نیز از هر دو نفر یک نفر دچار این مشکل می باشد.
بالا رفتن سن و قرار گرفتن مستمر در مقابل سر و صدای زیاد عواملی هستند که باعث از دست دادن شنوایی می شوند. عوامل دیگری، مانند جرم بیش از حد در گوش به ظور موقت شنوایی گوش را مختل می کند.
نمی توان اکثر ناشنوایی ها را برطرف کرد، با این حال نمی توان در دنیایی خاموش و بدون صدا زندگی کرد. فرد به کمک پزشک یا متخصص گوش می تواند اقداماتی را برای بهود شنوایی خود انجام دهد.
نشانه ها
نشانه های از دست دادن شنوایی عبارتند از:
• بم بودن صحبت ها و دیگر صداها
• مشکل در درک کلمات، به ویژه با وجود یک صدای پس زمینه و یا در میان جمعیت.
• مشکل در شنیدن صامت ها
• اغلب از دیگران درخواست می کنند که آهسته تر، واضح تر و با صدای بلندتر صحبت کنند.
• لازم است تا صدای رادیو و تلویزیون را زیاد کنند.
• از گفتگوها و مباحث کناره گیری می کنند.
• از قرار گرفتن در برخی موقعیت های اجتماعی اجتناب می کنند.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
اگر به طور ناگهانی دچار مشکل شنوایی می شوید، به ویژه در یک گوش، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در صورت بروز موارد زیر نوایی شما رو به وخامت می گذارد:
• درک کلمات در مکالمه ها سخت می شود، به ویژه زمانی که صدای پس زمینه وجود دارد.
• صداها خفه به نظر می رسند.
• تلویزیون، موسیقی و رادیو را با صدای بلند گوش می دهید.
علل
برخی علل کاهش شنوایی آسیب به گوش میانی، تجمع جرم، عفونت و پاره شدن پرده گوش می باشد. برای اینکه درک کنید از دست دادن شنوایی چگونه رخ می دهد، باید چگونگی شنیدن را درک کنید.
شما چگونه می شنوید؟
شنوایی زمانی رخ می دهد که امواج صوتی به ساختارهای داخلی گوش می رسند، جایی که لرزش امواج صوتی به سیگنال هی عصبی تبدیل می شوند که مغز آنها را به عنوان صدا می شناسد.
گوش شما شامل سه بخش اصلی است: گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی. امواج صوتی از گوش خارجی عبور کرده و باعث ارتعاش پرده گوش می شوند. پرده گوش و سه استخوان کوچک گوش میانی ارتعاشات را تقویت می کنند و وارد گوش داخلی می شوند. در گوش داخلی ارتعاشات از طریق یک مایع سیال در یک ساختار حلزونی شکل منتقل می شوند.
به سلول های عصبی ساختار حلزونی هزاران موی کوچک چسبیده که کمک می کنند ارتعاشات صوتی به سیگنال های الکتریکی تبدیل شده و سپس وارد مغز شوند. ارتعاشات صداهای مختلف به روش های گوناگون بر روی این موهای کوچک تاثیر می گذارند و باعث می شوند سلول های عصبی سیگنال های متفاوتی را به مغز ارسال کنند. به همین دلیل می توانید صداهای مختلف را تشخیص دهید.
از دست دادن شنوایی چگونه اتفاق می افتد؟
از دست دادن شنوایی دلایل مختلفی دارد:
• آسیب به گوش داخلی. افزایش سن و قرار گرفتن در معرض سر و صدا باعث سایش و پارگی موها و سلول های عصبی در بخش حلزونی می شود که سیگنال های صدا را به مغز ارسال می کند. زمانی که این موها یا سلول های عصبی آسیب ببینند یا از بین بروند، سیگنال های الکتریکی به درستی منتقل نمی شوند و ناشنوایی رخ می دهد. تن های بالاتر صدا برای فرد خفه خواهند بود.
تشخیص کلمات در برابر صداهای پس زمینه برای این افراد دشوار خواهد بود. به علاوه این مشکل نوعی عامل موروثی است. این نوع از دست دادن شنوایی، کم شنوایی حسی عصبی نامیده می شود که دائمی می باشد.
• افزایش و تجمع تدریجی جرم گوش. جرم گوش می تواند کانال گوش را مسدود کند و از انتقال امواج صوتی جلوگیری کند. این نوع ناشنوایی با حذف جرم گوش بهبود می یابد.
• عفونت گوش، رشد غیرطبیعی استخوان و تومورها. هر یک از موارد نام برده در گوش خارجی یا گوش میانی باعث از دست دادن شنوایی می شوند.
• پاره شدن پرده گوش. صداهای خیلی بلند و انفجاری، تغییرات ناگهانی فشار، فشار وارد کردن به پرده گوش با یک شیو عفونت عواملی هستند که موجب پارگی پرده گوش شده و شنوایی را تحت تاثیر قرار می دهند.
عوامل تشدید
عواملی که باعث آسیب رساندن یا از بین رفتن موها و سلول های عصبی در گوش داخلی می شوند، عبارتند از:
• افزایش سن. انحطاط ساختار گوش داخلی به مرور زمان رخ می دهد.
• سر و صدای زیاد. قرار گرفتن در معرض سر و صدا به سلول های گوش داخلی آسیب می رساند. این آسیب در اثر سر و صدای طولانی مدت یا صدای خیلی بلند و ناگهانی، مانند صدای شلیک، رخ می دهد.
• وراثت. ساختار ژنتیکی شما ممکن است در مقابل آسیب های ناشی از صدا و پیری حساس تر باشد.
• سر و صداهای شغلی. شغل هایی که در محیط پر سر و صدا انجام می شود، مانند کار در مزرعه، کارخانه و تعمیرگاه، منجر به آسیب رسیدن به گوش می شود.
• صداهای بلند. قرار گرفتن در معرض سر و صدای انفجاری از جمله سلاح گرم و موتورهای جت، باعث ناشنوایی فوری و دائم می شوند.
• برخی داروها. برخی داروها مانند آنتی بیوتیک جنتامایسین و برخی داروهای شیمی درمانی باعث آسیب به گوش داخلی می شوند. در صورت مصرف بیش از اندازه آسپیرین و دیگر ضد دردها و داروهای ضد مالاریا، اثرات موقت بر روی شنوایی – مانند زنگ زدن گوش یا از دست دادن شنوایی – بروز خواهد کرد.
• برخی بیماری ها. برخی بیماری ها که با تب همراه هستند، مانند مننژیت، به ساختار حلزونی آسیب می رسانند.
مقایسه بلندی صداهای رایج
در طول روز در معرض چه نوع و چه شدت دسی بل های صوتی قرار می گیرید؟ برای اینکه درک بهتری از این واقعیت داشته باشید، این صداها و شدت آنها را به دسی بل با یکدیگر مقایسه کنید.
منبع صدا دسی بل
محدوده بی خطر
نجوا 30
مکالمه عادی 60
ماشین لباسشویی 78
محدوده خطرناک
ترافیک سنگین شهری، ماشین چمن زنی 80 تا 90
موتور سیکلت 90
اتومبیل برفی، دریل دستی 100
کنسرت راک 110
محدوده آسیب رسان
آژیر آمبولانس 120
موتور هواپیما در هنگام بلند شدن از زمین 140 (محدوده دردناکی)
حداکثر مدت زمان قرار گرفتن در مقابل صداها
در ادامه حداکثر سطح مربوط به صداها را در مشاغل مختلف مشاهده می کنید که باید گوش خود را در مقابل آنها محافظت کنید:
مدت زمان، روزانه سطح صدا، دسی بل
8 ساعت 90
6 ساعت 92
4 ساعت 95
3 ساعت 97
2 ساعت 100
1.5 ساعت 102
1 ساعت 105
30 دقیقه 110
15 دقیقه یا کمتر 115
پیامدهای مورد نظر
از دست دادن شنوایی تاثیر چشمگیری بر روی کیفیت زندگی افراد خواهد داشت. در بین افراد مسن که دچار مشکل شنوایی شده اند، مشکلات گزارش شده عبارتند از:
• افسردگی
• اضطراب
• درک اشتباه از اینکه دیگران اغلب عصبانی هستند.
متاسفانه اکثر افرادی که شنوایی خود را از دست می دهند، مدتها قبل از درمان دچار این مشکلات می شوند، برخی از آنها هرگز به دنبال درمان نیستند. به علاوه به خاطر مقابله با این مشکل برخی در برقراری ارتباط با عزیزان خود نیز دچار مشکل می شوند.
آمادگی برای ملاقات پزشک
اگر فکر می کنید در حال از دست دادن شنوایی خود هستید، به پزشک مراجعه کنید. پس از ارزیابی های اولیه پزشک شما را به متخصص معرفی خواهد کرد.
در ادامه اطلاعاتی ارائه می شوند که در زمان مراجعه به پزشک مفید خواهند بود.
آنچه می توانید انجام دهید:
• تمام علائمی را که تجربه کرده اید، یادداشت کنید: هر یک از علائمی که تصور می کنید به ملاقات شما با پزشک ارتباطی ندارد، یادداشت کنید.
• اطلاعات پزشکی مهم خود را یادداشت کنید، به ویژه هر مشکلی که با گوش ارتباط دارد. پزشک در مورد عفونت های مزمن، آسیب های وارد شده به گوش و جراحی های انجام شده بر روی گوش سوالاتی خواهد پرسید. به علاوه تمام داروها، مکمل ها و ویتامین های مصرفی خود را یادداشت کنید.
• سابقه شغلی خود را به طور خلاصه یادداشت کنید، از جمله شغل هایی که با سر و صدای زیاد مواجه بوده اید، حتی در گذشته دور.
• یکی از دوستان یا اعضای خانواده را همراه خود ببرید: گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده توسط پزشک کار مشکلی است. اگر شخص دیگری شما را همراهی کند، می تواند در به خاطر سپردن این اطلاعات به شما کمک کند.
• سوالاتی را که از پزشک خود دارید، آماده کنید.
سوالات مهم مربوط به مشکلات شنوایی عبارتند از:
• علت اصلی بروز علائم چیست؟
• علاوه بر این علت، آیا عامل دیگری ممکن است باعث بروز این علائم شود؟
• چه آزمایشاتی توصیه می کنید؟
• آیا لازم است مصرف هر یک از داروهای حال حاضر را متوقف کنم؟
انتظارات بیمار از پزشک
پزشک نیز سوالاتی از بیمار خواهد پرسید که عبارتند از:
• تمام علائم را با دقت بیان کنید، آیا در گوش آسیب دیده احساس درد دارید؟
• آیا این علائم ناگهانی بروز کردند؟
• آیا صدای زنگ یا خش خش در گوش خود احساس می کنید؟
• آیا دچار سرگیجه و مشکلات تعادلی هم می شوید؟
• آیا تاکنون در محیط پر سر و صدا کار کرده اید؟ آیا در میدان جنگ حضور داشته اید؟
• آیا اعضای خانواده فکر می کنند شما با صدای بلند تلویزیون تماشا می کنید؟
• آیا در فهم سخنان دیگران دچار مشکل می شوید؟
• آیا در مکالمات تلفنی دچار مشکل می شوید؟
• آیا اغلب از دیگران می خواهید صحبت های خود را تکرار کنند یا بلندتر صحبت کنند؟ آیا این مشکل در اماکن شلوغ مانند رستوران، رخ می دهد؟
• آیا نزدیک شدن دیگران را از پشت سر می شنوید؟
• آیا اختلال در شنوایی شا را آزار می دهد یا بر روی زندگی شما تاثیر دارد؟
• آیا در صورت نیاز تمایل به استفاده از سمعک دارید؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
آزمایش های مربوط به تشخیص کم شدن یا از دست دادن شنوایی عبارتند از:
• معاینات جسمی. پزشک داخل گوش را برای بررسی دلایل احتمالی بروز ناشنوایی معاینه می کند. این دلایل احتمالی عبارتند از تجمع جرم گوش یا التهاب ناشی از عفونت. به علاوه ساختار گوش نیز مورد بررسی قرار می گیرد.
• تست های غربالگری عمومی. پزشک از بیمار می خواهد تا یک گوش خود را بپوشاند و میزان شنوایی کلمات را با صداهای مختلف و چگونگی پاسخ به دیگر صداها را مورد بررسی قرار می دهد.
• آزمون دیاپازونی (Tuning fork test): دیاپازون ها ابزار فلزی دوجانبه هستند که در صورت ضربه خوردن تولید صدا می کنند. تست های ساده با این ابزار به پزشک کمک می کنند تا از دست دادن شنوایی را شناسایی کند. به علاوه این ابزار مشخص می کند که علت از دست دادن شنوایی به دلیل صدمه به قطعات ارتعاشی گوش میانی (از جمله پرده گوش) ایجاد شده یا به دلیل صدمه به اعصاب گوش درونی یا هر دو.
• تست های صداسنجی: از طریق این تست ها که توسط شنوا سنج انجام می شود، صداها از طریق یک گوشی به یک گوش هدایت می شود. شنواسنج طیف وسیعی از صداهای مختلف را ارائه می دهد و از بیمار می خواهد هر زمان صدا را شنید اعلام کند.
هر صدا به طور مکرر ضعیف تر می شود و پزشک از بیمار می خواهد زمانی که صدا به سختی می شنود، اعلام کند. به علاوه لغات مختلف بیان می شوند تا توانایی شنوایی بیمار تعیین شود.
درمان و دارو
اگر دچار مشکلات شنوایی هستید، روش های درمانی موجود می باشد. درمان بستگی به شدت و علت مشکل شنوایی دارد. گزینه های درمانی عبارتند از:
• رفع انسداد ایجاد شده به وسیله جرم گوش. جرم گوش یکی از مهم ترین علل از دست دادن شنوایی محسوب می شود. پزشک ابتدا با استفاده از روغن های مخصوص جرم را نرم کرده و سپس آن را می شوید یا با استفاده از ساکشن از گوش خارج می کند.
• جراحی. اگر ضربه ای به گوش وارد شده باشد یا دچار عفونت های مداوم شده باشید، جراحی ضروری خواهد بود. به این طریق که لوله های کوچکی وارد گوش شده و گوش را خشک می کنند.
• سمعک. اگر مشکل شنوایی شما ناشی از صدمه ای باشد که به گوش داخلی وارد شده است، سمعک با قوی تر کردن صداها موثر خواهد بود.
• کاشت حلزون: اگر دچار مشکل شنوایی شدید هستید، کاشت حلزون گزینه موثری خواهد بود. برخلاف سمعک که صدا را تقویت کرده و به سمت کانال گوش هدایت می کند، حلزون کاشته شده نوعی جبران برای بخش های آسیب دیده یا از کار افتاده گوش محسوب می شود. اگر به فکر کاششت حلزون هستید، در مورد خطرات و مزایای آن با پزشک مشورت کنید.
درمان به بهبود کیفیت زندگی شما کمک می کند. افرادی که از سمعک استفاده می کنند، مزایت های زیر را در مورد آنها بیان کرده اند:
• بالا رفتن اعتماد به نفس
• روابط نزدیکتر با عزیزان
• بهبود شیوه زندگی
• کاهش میزان افسردگی
سبک زندگی و مراقبت در خانه
در مورد سبک زندگی و مراقبت از فرد مبتلا به مشکل شنوایی با پزشک مشورت کنید.
داروهای جایگزین
در مورد داروهای جایگزین مربوط به مشکل شنوایی با پزشک مشورت کنید.
پیشگیری
پیشگیری از بروز مشکلات شنوایی شامل مراحلی می شود که به شما کمک می کند تا از اثرات مخرب سر و صدا اجتناب کرده و همچنین از مشکلات ناشی از افزایش سن پیشگیری کنید:
• در محل کار از گوش های خود محافظت کنید. ابزار خاصی که مانند هدفون ها طراحی شده اند، با کم کردن صداهای بلند می توانند از گوش شما محافظت کنند. فوم ها یا پلاگ هایی که مخصوص گوش و از جنس پلاستیک ساخته شده اند نیز موثر خواهند بود.
• تست های شنوایی سنجی انجام دهید. اگر در محیط پر سر و صدا کار می کنید به طور منظم تست شنوایی انجام دهید. از طریق تست های منظم می توانید مشکلات شنوایی را سریعتر شناسایی کنید. اینکه به موقع بدانید مقداری از شنوایی خود را از دست داده اید، به این معناست که می توانید اقدامات پیشگیرانه انجام دهید.
• از انجام فعالیت های پر خطر اجتناب کنید. برخی فعالیت ها، مانند شکار یا گوش دادن به کنسرت های راک برای مدت طولانی، به شنوایی آسیب می رسانند. استفاده از محافظ گوش یا دوری از سر و صدای زیاد برای محافظت از گوش ضروری هستند. بهتر است موسیقی را با صدای کم گوش دهید.
همراهی و حمایت
نکات زیر به شما کمک می کنند علیرغم مشکل شنوایی، به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنید.
• طوری قرار بگیرید که بهتر بشنوید، در مقابل فردی که با وی صحبت می کنید، قرار بگیرید.
• صداهای پس زمینه را کمتر کنید. به عنوان مثال صدای تلویزیون بر روی شنیدن شما تاثیر خواهد داشت.
• از دیگران بخواهید واضح صحبت کنند. مطلع کردن دیگران از مشکل شنوایی خود کمک بزرگی خواهد بود.
• مکان های آرام را انتخاب کنید. در اماکن عمومی، مانند رستوران ها یا مهمانی ها، فضای هلوت تر و آرام تر را انتخاب کنید.
• از دستگاه کمک کننده شنوایی استفاده کنید.