هپاتیت C

هپاتیت C یک عفونت ویروسی است که باعث التهاب کبد و گاهی آسیب های کبدی جدی می شود. ویروس هپاتیت C یا HCV از طریق خون آلوده پخش می شود. 
تا مدتی پیش درمان هپاتیت C نیازمند تزریق هفتگی و مصرف داروهای خوراکی بود که بسیاری از مبتلایان به HCV به دلیل وجود شرایط و بیماری های دیگر یا عوارض جانبی مربوط به آنها نمی توانستند از این روش های درمانی استفاده کنند. 
امروزه این روش های درمانی تغییر کرده اند. بیماری هپاتیت C با مصرف داروهای خوراکی که هر روز مصرف می شوند، به مدت 2 تا 6 ماه درمان می شود. با این حال هنوز نیمی از افراد مطلع نیستند که به عفونت HCV مبتلا هستند، زیرا این بیماری هیچ نشانه ای ندارد و بروز علائم آن مدت ها طول می کشد. به همین دلیل مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری در امریکا برای افرادی که بیش از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری هستند، تست غربالگری خون توصیه می کنند. افرادی که بین سال های 1945 تا 1965 به دنیا آمده اند بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. 

ابتلا به هپاتیت C در طولانی مدت هپاتیت C مزمن نامیده می شود. هپاتیت C مزمن معمولا تا سال ها هیچ نشانه ای از خود بروز نمی دهد تا اینکه ویروس به اندازه کافی به کبد آسیب می رساند و باعث بروز علائم بیماری های کبدی می شود. نشانه های مربوط به این بیماری ها عبارتند از: 

•   خونریزی راحت 
•   آسان کبود شدن بدن 
•   خستگی مفرط 
•   کم شدن اشتها 
•   رنگ چریدگی یا زرد شدن پوست و چشم ها 
•   ادرار تیره رنگ 
•   خارش پوست 
•   تجمع مایعات در شکم (آسیت)
•   تورم پاها 
•   کاهش وزن 
•   گیجی، خواب آلودگی و لکنت زبان (انسفالوپاتی کبدی) 
•   عنکبوتی شدن عروق خونی بر روی پوست (آنژیومای عنکبوتی) 

هپاتیت C مزمن با یک دوره حاد شروع می شود. هپاتیت C حاد معمولا تشخیص داده نمی شود، زیرا به ندرت با نشانه همراه است. زمانی که نشانه های این بیماری ظاهر می شوند، عبارت خواهند بود از: زردی، خستگی، تهوع و درد عضلات. علائم حالت حاد معمولا 1 تا 3 ماه پس از موجهه با ویروس بروز کرده و به مدت 2 هفته تا 3 ماه طول می کشند. 
هپاتیت C حاد همیشه به مزمن تبدیل نمی شود. در برخی افراد HCV پس از مرحله حاد از بدنشان خارج می شود که این مرحله شفافیت ویروسی نامیده می شود. در افراد مبتلا به HCV حاد، میزان شفافیت ویروسی از 14 تا 50 درصد متفاوت می باشد. همچنین هپاتیت C حاد به روش های درمانی ضد ویروسی به خوبی پاسخ می دهد. 

ویروس هپاتیت C باعث بروز این بیماری می شود. زمانی که خون آلوده به ویروس وارد جریان خون فرد سالم می شود، ویروس در بدن وی پخش خواهد شد. 
از لحاظ جهانی HCV به شکل های مختلفی وجود دارد که با ارقام نشان داده می شوند. رایج ترین نوع HCV در امریکای شمالی و اروپا نوع 1 می باشد. نوع 2 نیز در امریکا و اروپا بروز می کند، اما میزان شیوع آن از نوع 1 کمتر است. هر دو نوع 1 و 2 در بیشتر قسمت های جهان پخش شده اند، اما انواع دیگر این بیماری در خاور میانه، آسیا و افریقا رایج می باشند. 
گرچه هپاتیت c مزمن در انواع مختلف آن به یک شکل ظاهر می شود، اما روش های درمان بسته به نوع ویروس متفاوت خواهد بود. 

عوامل زیر خطر ابتلا به هپاتیت C را افزایش خواهند داد: 

•   کار کردن در مراکز بهداشتی درمانی، به ویژه اگر فرد در معرض خون آلوده قرار گرفته باشد. 
•   تزریق یا استنشاق مواد مخدر 
•   ابتلا به ویروس HIV 
•   سوراخ کردن بدن یا خالکوبی در یک محیط کثیف یا با تجهیزات استریل نشده 
•   دریافت خون یا عضو پیوندی قبل از سال 1992
•   دریافت فاکتورهای انعقادی و غلیظ کننده خون قبل از سال 1987
•   گذراندن دوره های درمانی همودیالیز برای مدت طولانی 
•   نوزادی که از مادر مبتلا به هپاتیت C به دنیا آمده است. 
•   زندانی بودن 
•   متولدین سال های 1945 تا 1965، این گروه بیش از دیگران در معرض ابتلا به هپاتیت C هستند. 

ابتلا به بیماری هپاتیت C اگر مدت زیادی ادامه پیدا کند، منجر به بروز پیامدهایی خواهد شد، از جمله: 

•   زخم شدن کبد (سیروز). اگر فردی به مدت 20 تا 30 سال به هپاتیت C مبتلا باشد، ممکن است دچار سیروز شود. زخم شدن کبد عملکرد آن را مختل خواهد کرد. 
•   سرطان کبد. برخی افراد مبتلا به هپاتیت C ممکن است دچار سرطان کبد شوند. 
•   نارسایی کبد. سیروز پیشرفته ممکن است باعث توقف عملکرد کبد شود. 

غربالگری برای هپاتیت C
مقامات بهداشتی معتقدند هر فردی که در معرض HCV قرار می کیرد، آزمایش خون برای بررسی بیماری هپاتیت C برای وی الزامیست. افرادی که زیاد در معرض ویروس هپاتیت C قرار می گیرند و بهتر است این آزمایش را بدهند، عبارتند از: 

•  هر کسی که داروی مخدر تزریق یا استنشاق کرده است. 
•  هر کسی که دچار اختلالاتی در عملکرد کبد خود می شود. 
•  نوزادانی که از مادر مبتلا به هپاتیت C متولد شده اند. 
•  کارمندان مراکز بهداشتی درمانی و امداگران اورژانس که در معرض خون انسان و سوانح تصادف قرار می گیرند. 
•  افراد مبتلا به هموفیلی که قبل از سال 1987 با فاکتورهای انعقاد خون درمان شدند. 
•  افرادی که مدت طولانی تحت درمان دیالیز قرار گرفته اند. 
•  افرادی که قبل از سال 1992 خون یا عضو پیوندی دریافت کردند. 
•  شریک جنسی افرادی که به هپاتیت C مبتلا هستند. 
•  افراد مبتلا به عفونت HIV 
•  متولدین سال های 1945 تا 1965 
•  هر شخصی که مدتی در زندان بوده است. 

دیگر آزمایشات خون 
اگر یک آزمایش خون اولیه نشان دهد که به هپاتیت C مبتلا هستید، آزمایش های بیشتری لازم خواهد بود: 

•   اندازه گیری میزان ویروس هپاتیت C در خون 
•   تشخیص نوع هپاتیت C

آزمایشات مربوط به آسیب های کبدی 
پزشکان معمولا از یک یا چند آزمایش زیر برای برآورد آسیب های کبدی ناشی از هپاتیت C مزمن استفاده می کنند. 

•  MRE. یک روش غیر تهاجمی و جایگزین برای نمونه برداری کبد محسوب می شود. روش MRE در حقیقت الگوهای شکل گرفته به وسیله امواج صوتی ایجاد شده از کبد را با MRI ترکیب می کند. بافت سفت شده کبد نشان دهنده وجود فیبروز و یا زخم در کبد می باشد که در نتیجه هپاتیت C مزمن بروز می کند. 
•  الاستوگرافی گذرا. یک آزمایش غیر تهاجمی دیگر الاستوگرافی گذرا می باشد که از نوع سونوگرافی است و ارتعاشات را به کبد انتقال می دهد و سرعت پراکندگی آنها را از طریق بافت کبد برای تخمین سختی آن اندازه گیری می کند. 
•  نمونه برداری از کبد. این روش از طریق سونوگرافی انجام می شود و طی انجام آن یک سوزن نازک از طریق دیوار شکم وارد بدن می شود تا نمونه ای از بافت کبد را به عنوان نمونه و برای آزمایش و تجزیه و تحلیل بردارد. 

داروی ضد ویروس 
هپاتیت C با استفاده از داروهای ضد ویروس و با هدف خارج کردن ویروس از بدن درمان می شود. هدف درمان این است که حد اکثر تا 12 هفته پس از تکمیل فرایند درمان هیچ ویروسی در بدن کشف نشود. 
اخیرا محققان در درمان هپاتیت C و با استفاده از داروهای ضد ویروس، پیشرفت های زیادی کرده اند. در نتیجه افراد پس از درمان نتیجه بهتر دریافت کرده و عوارض جانبی کمتری تجربه می کنند، به علاوه طول دوره درمان آنها نیز کمتر خواهد بود – گاهی حتی به مدت 8 هفته. انتخاب داروها و طول دوره درمان بستگی به نوع هپاتیت C، میزان آسیب های کبدی و دیگر مشکلات پزشکی دارد. 
با توجه به سرعت پیشرفت های علمی و پژوهشی، توصیه های مربوط به داروها و رژیم های درمانی به سرعت در حال تغییر است. از این رو بهتر است در مورد گزینه های درمانی خود با متخصص مشورت کنید. 
در طول دوره درمان تیم پزشکی واکنش شما به داروها را مورد بررسی قرار خواهد داد. 
پیوند کبد 
اگر پیامدهای ناشی از هپاتیت C مزمن شدید و جدی باشند، پیوند کبد گزینه موجود خواهد بود. در زمان انجام پیوند کبد، جراح کبد آسیب دیده را برداشته و یک کبد سالم جایگزین آن می کند. اکثر کبدهای پیوندی از افراد متوفی گرفته می شوند، اما گاهی برخی افراد داوطلبانه بخشی از کبد خود را اهدا می کنند. 
در اکثر موارد پیوند کبد به تنهایی هپاتیت C را درمان نمی کند. عفونت مجددا باز خواهد گشت و نیاز به مصرف داروهای ضد ویروس خواهد بود تا از بروز آسیب به کبد جلوگیری شود. مطالعات متعدد نشان داده اند که مصرف داروهای ضد ویروسی مستقیم پس از پیوند کبد، به درمان و برطرف کردن مشکلات پس از پیوند کمک می کنند. درمان با داروهای ضد ویروسی با اقدام مستقیم می تواند برای برخی بیماران قبل از پیوند کبد نیز موثر باشد. 
واکسیناسیون 
هیچ واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد، در عین حال پزشک توصیه خواهد کرد واکسن های مربوط به هپاتیت A و B را دریافت کنید. این ها ویروس های مجزایی هستند که ممکن است باعث آسیب رساندن به کبد شده و دوره هپاتیت C را پیچیده تر کنند.