ایکتیوز ولگاریس
ichthyosis vulgaris
ایکتیوز ولگاریس یک بیماری موروثی پوستی است که در آن سلول های مرده پوست به شکل فلس های خشک و ضخیم روی سطح پوست جمع می شوند.
شرح بیماری
ایکتیوز ولگاریس یک بیماری موروثی پوستی است که در آن سلول های مرده پوست به شکل فلس های خشک و ضخیم روی سطح پوست جمع می شوند.
فلس های پوستی در ایکتیوز ولگاریس گاهی بیماری پوستی ماهی یا بیماری فلس ماهی نیز نامیده می شود و از زمان تولد ظاهر می شود، اما معمولا اولین بار در اوایل کودکی بروز می کند. گاهی نمونه های خفیف ایکتیوز ولگاریس با خشکی شدید پوست اشتباه گرفته می شود و تشخیص داده نشده باقی می ماند.
بیشتر نمونه های ایکتیوز ولگاریس خفیف هستند، اما در برخی موارد این بیماری خیلی شدید بروز می کند. گاهی دیگر بیماری های پوستی، مانند اگزماها و آلرژی های پوستی، با ایکتیوز ولگاریس در ارتباط هستند. هیچ درمانی برای این بیماری پیدا نشده است و روش های درمانی موجود نیز تنها بر روی کنترل شرایط موجود تمرکز می کنند.
نشانه ها
ایکتیوز ولگاریس فرایند طبیعی ریختن سلول های مرده پوست را ضیف می کند. این امر باعث تجمع بیش از حد پروتئین در لایه بیرونی پوست (کراتین) می شود. علائم این بیماری عبارتند از:
• پوست خشک فلس مانند.
• فلس های کوچک کاشی مانند
• فلس هایی که به رنگ سفید، خاکستری کثیف یا قهوه ای هستند.
• پوسته پوسته شدن پوست سر
• شکاف های عمیق و دردناک روی پوست
فلس ها معمولا روی آرنج و قسمت های پایین پا بروز می کنند و ممکن است ضخیم و تیره باشند. در بیشتر موارد ایکتوز ولگاریس خفیف است، اما برخی اوقات نیز این بیماری به شکل شدید بروز می کند. شدت علائم در بین اعضای خانواده که به این بیماری مبتلا هستند، متفاوت خواهد بود.
این علائم معمولا در هوای سرد و محیط های خشک بدتر می شوند در حالیکه در آب و هوای گرم و مرطوب بهبود یافته یا حتی برطرف می شوند.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
اگر تصور می کنید شما یا فرزندتان مبتلا به ایکتیوز ولگاریس هستید، با متخصص پوست و مو مشورت کنید. پزشک با بررسی ویژگی های فلس ها می تواند بیماری را تشخیص دهد.
به علاوه اگر علائم با اقدامات خود درمانی بهبود پیدا نمی کنند، از پزشک راهنمایی بگیرید. ممکن است به داروهای قویتری برای کنترل شرایط نیاز داشته باشید.
علل
ایکتیوز ولگاریس معمولا با یک جهش ژنتیکی از پدر، مادر یا هر دو بروز می کند. کودکانی که ژن معیوب را از یکی از والدین دریافت می کنند، به شکل خفیف بیماری دچار می شوند. افرادی که ژن معیوب را از پدر و مادر دریافت می کنند، شکل شدید بیماری را بروز خواهند داد.
کودکان مبتلا به این بیماری معمولا در ابتدای تولد دارای پوست سالم و طبیعی هستند، اما به مرور زمان و در چند سال اول تولد بیماری خود را نشان می دهد و پوست خشک و خشن می شود.
اگر اختلالات ژنتیکی علت بروز ایکتیوز ولگاریس باشد، ایکتیوز موروثی نامیده می شود. شرایط دیگری، مانند سرطان، بیماری تیروئید یا HIV نیز باعث بروز این بیماری می شوند.
عوامل تشدید
در مورد عوامل تشدید کننده بیماری با پزشک مشورت کنید.
پیامدهای مورد نظر
برخی افراد مبتلا به ایکتیوز ممکن است دچار پیامدهای زیر شوند:
• گرمای بیش از حد: در موارد نادر ضخامت و فلس های مربوط به ایکتیوز باعث عرق کردن می شوند، چرا که مانع خنک کردن بدن می شوند. بنابراین در برخی افراد عرق کردن بیش از حد رخ می دهد.
• عفونت ثانویه: ترک خوردگی پوست ممکن است عفونت را در پی داشته باشد.
آمادگی برای ملاقات پزشک
اگر کودک شما به این بیماری مبتلا می باشد، بهتر است ابتدا به متخصص اطفال مراجعه کنید و اگر شما دچار این مشکل هستید، می توانید به متخصص پوست و مو مراجعه کنید. در ادامه اطلاعاتی ارائه خواهد شد که به شما کمک می کند تا خود را برای ملاقات با پزشک آماده کنید.
اقداماتی که می توانید انجام دهید:
پیش از ملاقات پزشک لیستی از مطالب زیر را آماده کنید:
• هر گونه علائمی که در خود یا فرزندتان مشاهده می کنید، برخی از این علائم ممکن است به بیماری ایکتیوز ولگاریس ارتباطی نداشته باشند.
• اطلاعات شخصی مهم، از جمله اضطراب ها و تغییراتی که به تازگی در زندگی شما رخ داده است.
• تمام داروها، ویتامین ها و مکمل هایی که شما یا فرزندتان مصرف می کنید.
• سوالاتی که قرار است از پزشک خود بپرسید.
برخی سوالات مهم مربوط به ایکتیوز ولگاریس عبارتند از:
• مهم ترین عامل بروز این علائم چیست؟
• آیا علت دیگری برای این علائم وجود دارد؟
• من یا فرزندم به چه آزمایشاتی احتیاج داریم؟
• آیا شرایط به وجود آمده موقت است یا دائمی؟
• چه روش های درمانی موجود است و پیشنهاد شما کدامیک است؟
• آیا بروشور یا جزوه ای برای مطالعه در رابطه با این بیماری وجود دارد؟ چه وب سایتی را معرفی می کنید؟
انتظارات بیمار از پزشک
پزشک نیز سوال هایی از شما خواهد پرسید که عبارتند از:
• اولین بار چه زمانی این علائم بروز کرد؟
• آیا علائم شما دائمی هستند یا گاه به گاه بروز می کنند؟
• آیا عاملی وجود دارد که باعث بهبود این علائم شود؟
• چه عواملی باعث وخیم تر شدن علائم می شوند؟
• آیا شخص دیگری در بین اعضای خانواده شما دارای تغییرات پوستی بوده است؟
آنچه می توانید انجام دهید
برای کمک به تسکین پوست آسیب دیده می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
• پوس را فقط با صابون های ملایم و نرم کننده بشویید که دارای چربی اضافه می باشد. به شدت از صابون های عطردار و آنتی باکتریال پرهیز کنید، زیرا این صابون ها به پوست خشک آسیب زیادی می رسانند.
• پس از حمام که هنوز پوست مرطوب است، از کرم های مرطوب کننده و چرب استفاده کنید. از مرطوب کننده های حاوی اوره یا پروپیلن گلیکول و یا وازلین استفاده کنید – اوره و پروپیلن گلیکول به مرطوب ماندن پوست کمک می کنند.
آزمایشات و تشخیص بیماری
معمولا با معاینه پوست آسیب دیده و بررسی فلس های پوست، پزشک بیماری را تشخیص می دهد. به علاوه ممکن است بیوپسی پوست یا نمونه برداری از پوست نیز انجام شود. این کار به خاطر رد کردن دیگر علل بروز خشکی روی پوست انجام می شود.
درمان و دارو
تاکنون درمانی برای ایکتیوز ولگاریس شناخته نشده است، بنابراین هدف از درمان این مشکل در واقع مدیریت شرایط می باشد.
داروها
روش های درمانی عبارتند از:
• کرم ها و پمادهای لایه بردار: کرم ها و پمادهایی که حاوی اسیدهای آلفاهیدروکسی هستند، مانند اسید لاکتیک و اسید گلیکولیک، پوسته پوسته شدن پوست را کنترل کرده و میزان رطوبت آن را افزایش می دهند.
• داروهای خوراکی: پزشک داروهای مشتق شده با ویتامین A را، به نام رتینوئیدها، تجویز خواهد کرد که میزان تولید سلول های پوستی را کاهش می دهند. عوارض جانبی این داروها نیز التهاب چشم ها و لب ها، خارهای استخوانی و ریزش مو می باشند.
رتینوئیدها ممکن است بر روی جنین تاثیر داشته باشند و باعث بروز نقص در هنگام تولد شوند. خانم ها قبل از شروع مصرف این داروها باید اطمینان حاصل کنند که باردار نیستند – در زمان مصرف رتینوئید نیز از روش های جلوگیری مطمئن استفاده کنند.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
اقدامات خود درمانی می توانند به بهبود ظاهر پوست آسیب دیده کمک کنند. به پیشنهادات زیر توجه کنید:
• برای نرم کردن پوست حاما های طولانی داشته باشید، از صابون های ملایم استفاده کنید. به آرامی با یک اسفنج دارای بافت خشن برای از بین بردن فلس ها استفاده کنید.
• پس از حمام کردن، برای خشک کردن پوست، حوله را به آرامی روی پوست خود نوازش دهید تا مقداری از رطوبت بر روی پوست باقی بماند.
• پس از حمام در حالیکه هنوز پوست هنوز کمی خیس و مرطوب است، از مرطوب کننده بر روی پوست خود استفاده کنید. از مرطوب کننده های حاوی اوره یا پروپیلین گلیکول استفاده کنید – مواد شیمیایی که به مرطوب ماندن پوست کمک می کنند. وازلین نیز خیلی موثر خواهد بود.
• در مورد داروهای بدون نسخه پزشک، از محصولات حاوی اوره، اسید لاکتیک یا غلظت پایینی از اسید لاکتیک استفاده کنید، این محصولات را دو بار در روز مورد استفاده قرار دهید. ترکیبات حاوی اسیدهای ملایم به پوست کمک می کنند تا سلول های مرده خود را برطرف سازد. اوره نیز به پوست کمک می کند تا رطوبت خود را حفظ کند.
• از مرطوب کننده های هوا در خانه استفاده کنید تا رطوبت هوای داخل خانه را حفظ کنید.
داروهای جایگزین
در مورد داروهای جایگزین مربوط به این بیماری با پزشک مشورت کنید.
پیشگیری
در مورد پیشگیری از این بیماری با پزشک مشورت کنید.
همراهی و حمایت
در مورد همراهی و حمایت از فرد مبتلا به ایکتیوز ولگاریس به پزشک مراجعه کنید.