بهترین متخصصین و مراکز مغزواعصاب و روان در تهران

فتق مغبنی یا فتق کشاله ران

inguinal hernia

فتق مغبنی زمانی رخ می دهد که بخشی از بافت های روده برآمدگی پیدا می کنند و باعث بروز درد می شوند. این درد در زمان سرفه کردن، خم شدن یا ایستادن طولانی مدت بیشتر می شود.

شرح بیماری

فتق کشاله ران یا فتق مغبنی زمانی رخ می دهد که بافتی مانند بخشی از روده، از بخش ضعیفی از عضلات شکم برآمدگی پیدا می کند و در نتیجه این قسمت دردناک می شود، به ویژه زمانی که فرد بیمار سرفه می کند، به جلو خم می شود یا جسم سنگین بلند می کند.
فتق کشاله ران لزوما بیماری خطرناکی نیست. با این حال به خودی خود بهبود پیدا نمی کند و ممکن است پیامدهای خطرناکی در پی داشته باشد. برای درمان این بیماری پزشک جراحی را توصیه می کند. جراحی فتق کشاله ران یک جراحی شایع می باشد.

نشانه ها

نشانه های بیماری فتق کشاله ران عبارتند از:
•   وجود یک برآمدگی در یک سمت استخوان شرمگاهی که در صورت صاف ایستادن شخص بیشتر به چشم می آید و در زمان سرفه و فشار دردناک می شود.
•   احساس درد و سوزش در محل برآمدگی
•   درد یا ناراحتی در کشاله ران، به ویژه در صورت خم شدن، سرفه کردن یا بلند کردن اجسام
•   احساس فشار یا ضعف در کشاله ران
•   درد و تورم گاه به گاه در اطراف بیضه زمانی که برآمدگی روده به کیسه بیضه می رسد.
بیمار باید قادر باشد در هنگام دراز کشیده برآمدگی را به آرامی به داخل فشار دهد. دراز کشیدن در حالیکه لگن بالاتر از سر قرار دارد نیز موثر خواهد بود.
فتق زندانی
اگر قادر نیستید برآمدگی را به داخل فشار دهید، ممکن است محتویات فتق در دیواره شکم به دام افتاده باشند. فتق به دام افتاده ممکن است فشرده شود که این امر باعث انسداد جریان خون به بافت به دام افتاده می شود. فتق فشرده شده یا مختنق اگر درمان نشود بسیار خطرناک خواهد بود.
نشانه های فتق مختنق عبارتند از:
•   تهوع، استفراغ یا هر دو
•   تب
•   درد ناگهانی که به سرعت شدید می شود.
•   ناتوانی در حرکت روده یا دفع گاز
در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید.
نشانه های فتق کشاله ران در کودکان
فتق مغبنی در نوزادان و کودکان به دلیل ضعف دیواره شکم در زمان تولد رخ می دهد. گاهی فتق تنها در زمان گریه کردن نوزاد، سرفه کردن یا زور زدن برای اجابت مزاج قابل مشاهده است. در این شرایط کودک تحریک پذیرتر بوده و از حد معمول اشتهای کمتری دارد.
در کودکان دارای سن بیشتر در صورت سرفه کردن یا زور زدن کودک برای دفع مدفوع یا ایستادن برای مدت طولانی فتق قابل مشاهده تر خواهد بود.

زمان مناسب مراجعه به پزشک

اگر در کشاله ران خود و نزدیک استخوان شرمگاهی در هر طرف از بدن خود برآمدگی مشاهده می کنید، به پزشک مراجعه کنید. این برآمدگی معمولا در زمان ایستادن بیشتر به چشم می آید و معمولا اگر دست خود را به سختی روی بخش آسیب دیده فشار دهید، می توانید آن را حس کنید. اگر یک فتق مغبنی قرمز، بنفش یا تیره شد، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

علل

گاهی اوقات فتق مغبنی علت مشخصی ندارد. گاهی نیز علل زیر باعث بروز این بیماری می شوند:
•   وارد شدن فشار اضافه به داخل شکم
•   وجود یک نقطه ضعیف در دیواره شکم
•   ترکیبی از فشار اضافه به داخل شکم و وجود نقطه ضعیف در دیواره شکم
•   زور زدن در زمان دفع مدفوع یا ادرار کردن
•   فعالیت شدید
•   باردار شدن
•   سرفه یا عطسه مزمن
در بسیاری لز افراد ضعیف بودن دیواره شکم که منجر به بروز فتق مغبنی می شود، در زمان تولد رخ می دهد، زمانی که دیواره داخلی شکم به درستی بسته نمی شود. برخی دیگر از انواع فتق مغبنی بعدها به مرور زمان و با ضعیف شدن عضلات یا افزایش سن، فعالیت های شدید یا سرفه همراه با سیگار کشیدن بروز می کند. ضعف دیواره شکم ممکن است در نتیجه آسیب به شکم یا جراحی شکمی بروز کند.
در مردان، نقطه ضعیف معمولا در کانال مغبنی بروز می کند، در این کانال طناب اسپرماتیک وارد کیسه بیضه می شود. در زنان کانال مغبنی رباطی را حمل می کند که به ثابت ماندن رحم در جای خود کمک می کند و فتق مغبنی گاهی در در بافت همبند رحم بروز می کند که متصل کننده رحم به بافت های اطراف استخوان شرمگاهی می باشد.

عوامل تشدید

عواملی که منجر به بروز فتق مغبنی می شوند، عبارتند از:
•   جنسیت: بروز این بیماری در مردان 8 برابر زنان می باشد.
•   افزایش سن: عضلات با افزایش سن ضعیف می شوند.
•   سفید پوست بودن
•   سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده تان به این بیماری مبتلا بوده اند، احتمال بروز آن در شما نیز افزایش خواهد یافت.
•   سرفه کردن مزمن، مانند سرفه های ناشی از سیگار کشیدن
•   یبوست مزمن: یبوست باعث زور زدن در زمان دفع مدفوع می شود.
•   باردار شدن: بارداری باعث ضعیف شدن عضلات شکم شده و منجر به افزایش فشار داخلی شکم می شود.
•   تولد زودرس و وزن کم در زمان تولد
•   سابقه ابتلا به فتق مغبنی یا فتق درمان شده: حتی اگر در دوران کودکی دچار فتق مغبنی شده باشید، بیشتر از دیگران در معرض ابتلای مجدد به این بیماری هستید.

پیامدهای مورد نظر

•   فشار بر روی بافت اطراف: در اکثر موارد اگر فتق مغبنی با جراحی درمان نشود، به مرور زمان بزرگ خواهد شد. در مردان فتق مغبنی بزرگ شده ممکن است به داخل کیسه بیضه وارد شده و باعث درد و تورم شود.
•   فتق زندانی: اگر محتویات فتق زندانی در نقطه ضعیفی در دیواره شکم به دام افتاده باشند، باعث انسداد روده شده و منجر به درد شدید، تهوع، استفراغ و ناتوانی در دفع مدفوع و گاز می شود.
•   فتق مختنق: فتق زندانی ممکن است باعث قطع جریان خون به بخش هایی از روده شود. این امر منجر به از بین رفتن بافت های آسیب دیده روده می شود. فتق مختنق یک شرایط بسیار خطرناک بوده و نیاز به درمان فوری دارد.

آمادگی برای ملاقات پزشک

در زمان مراجعه به پزشک بهتر است آمادگی های لازم را در خود ایجاد کنید تا از زمان موجود برای ملاقات نهایت استفاده را بکنید.

آزمایشات و تشخیص بیماری

برای تشخیص فتق مغبنی معمولا یک معاینه جسمی کافیست. پزشک به دنبال برآمدگی در کشاله ران خواهد بود. از آنجایی که ایستادن یا سرفه کردن باعث می شود فتق بیشتر به چشم آید، پزشک از بیمار می خواهد بایستد یا سرفه کند.
اگر تشخیص بیماری واضح نباشد، آزمایش های تصویری مانند سونوگرافی شکم، سی تی اسکن یا MRI توصیه خواهد شد.

درمان و دارو

اگر فتق کوچک بوده و باعث آزار شما نشود، پزشک از شما می خواهد که با مراقبت و احتیاط منتظر بمانید. در کودکان پزشک فشار دستی اعمال خواهد کرد تا قبل از در نظر گرفتن جراحی، برآمدگی را کاهش دهد. فتق دردناک یا بزرگ شده معمولا نیاز به جراحی دارد تا ناراحتی های ناشی از آن را از بین برده و از پیامدهای جدی جلوگیری کند.
دو نوع عملکرد درمانی برای درمان فتق وجود دارد – درمان باز فتق و درمان لاپاروسکوپی.
درمان باز فتق
در این فرایند که احتمالا با بی حسی موضعی و آرام بخش یا بیهوشی عمومی انجام می شود، جراح یک برش در ناحیه کشاله ران ایجاد می کند و بافت بیرون زده را به داخل شکم فشار می دهد. سپس عضله ضعیف دوخته می شود که اغلب با یک تور تقویت می شود. این قسمت باز شده سپس با بخیه بسته می شود.
پس از جراحی بیمار تشویق می شود که هر چه سریعتر فعالیت های خود را آغاز کند، اما بازگشت به زندگی و فعالیت های عادی چند هفته طول می کشد.
لاپاروسکوپی
در این فرایند که دارای کمترین میزان تهاجم می باشد، نیاز به بیهوشی عمومی دارد و جراح از طریق ایجاد چند برش در منطقه شکم کار خود را انجام می دهد. در این روش از گاز برای ملتهب کردن شکم استفاده می شود تا اندام های داخلی راحت تر قابل مشاهده باشند.
یک لوله کوچک که مجهز به یک دوربین است وارد یکی از برش ها می شود. با استفاده از راهنمایی دوربین، جراح ابزار کوچکی را از طریق دیگر برش ها وارد بدن می کند.
افرادی که تحت جراحی لاپاروسکوپی قرار می گیرند، پس از جراحی دچار ناراحتی و زخم کمتری می شوند و سریعتر می توانند به زندگی عادی خود برگردند. با این حال برخی مطالعات نشان داده اند که احتمال بروز مجدد فتق با روش لاپاروسکوپی بیشتر است.
لاپاروسکوپی به جراح اجازه می دهد تا از زخم های مربوط به درمان های فتق های قبلی جلوگیری کند، بنابراین انتخاب خوبی است برای کسانی که پس از جراحی فتق مجددا به این مشکل دچار می شوند. به علاوه این روش انتخاب خوبیست برای کسانی که دچار فتق در هر دو طرف بدن خود هستند.
برخی بررسی ها نشان داده اند که درمان لاپاروسکوپی خطر بروز پیامدها و عود بیماری را افزایش می دهد. انجام این روش توسط یک جراح با تجربه احتمال بروز این خطرات را کاهش می دهد.