انواژیناسیون (درهم روي روده)

انواژيناسيون حالتي در كودكان است كه در آن بخشي از روده كوچك، داخل قسمتي كه مقابل آن قرار گرفته است، مي‌لغزد. در مرحله بعد روده‌هاي درهم فرو رفته دچار تورم مي‌شوند و اين دو باكمك يكديگر منجر به اسنداد روده مي‌گردند.
متعاقباً براي رفع انسداد، روده‌ها دچار انقباض مي‌شوند. كودك شيرخوار بر اثر شروع انقباضات ناگهان گريه مي‌كند و ممكن است دچار استفراغ، رنگ پريدگي و تب شود؛ اما در فاصله بين انقباضات كاملاً سالم و آرام بنظر مي رسد.
اگر چه در چند ساعت ابتدايي، مدفوع كودك ظاهري طبيعي دارد، اما بتدريج بدليل تورم جدار روده و فشار در آن ناحيه، مخاط خونريزي كرده و مخلوط خون و مخاط بصورت ژله قرمز رنگي دفع ميشوند.
 

هنوز علت پيدايش انواژيناسيون مشخص نميباشد و مي‌تواند در هر سن و سالي رخ دهد، اما اغلب در پسران زير 12 ماه كه قبلاً از سلامت خوبي نيز برخوردار بوده‌اند ديده ميشود.
اين بيماري در تمام سنين مي تواند به وجود آيد، اما در شيرخواران و كودكان 2 ماه تا 6 ساله از همه شايع تر است. 
شايعترين علائم و نشانه هاي انواژيناسيون عبارتند از:

مراحل اوليه
-    درد شكمي به صورت دل پيچه. شيرخواران با صداي بلند گريه مي كنند، پاها را روي شكمشان مي آورند، و به هنگام حمله، رنگ پريده شده و به شدت عرق مي كنند.
-    استفراغ

مراحل بعدي
-    خونريزي گوارشي از پايين. اين خونريزي ممكن است به شكل يك ماده قرمز تيره باشد كه شبيه ژله به نظر مي رسد.
-    ضعف و بي حالي
-    شوك
-    تورم شكم
-    وجود يك توده قابل لمس در شكم
 

چنانچه كودكتان علائم انسداد روده را دارد، فورا به پزشك مراجعه نماييد. انسداد روده ناگهان از يك بيماري قابل معالجه به يك بيماري تهديدكننده جان كودك تبديل مي شود.

علائم و نشانه هاي انسداد روده عبارتند از:
-    درد و گرفتگي شكم
-    تهوع
-    استفراغ
-    اسهال
-    يبوست
-    عدم توانايي در دفع گاز يا مدفوع
-    تورم شكم 
 

بنا به علل ناشناخته، يك قسمت از روده به صورت تلسكوپي درون قسمت مجاور آن فرو مي رود. اين امر منجربه بسته شدن مسير خونرساني به روده شده و توليد قانقاريا و پريتونيت (التهاب پرده صفاق) مي كند. اين بيماري ممكن است به علت يك عفونت ويروسي به وجود بيايد، اما اين مسأله به اثبات نرسيده است.

عوامل تشديد كننده بيماري انواژيناسيون عبارتند از:
-    سابقه خانوادگي اين بيماري
-    فصول مختلف (به دلايل نامشخص). اين بيماري در اواخر بهار، اوايل تابستان و وسط زمستان شايع تر از بقيه فصول است.
-    سرطان خون، لنفوم، يا فيبروز كيستيك
-    عفونت تنفسي فوقاني اخير
-    عمل جراحي اخير (در 1 الي 24 روز اخير)
 

گاهي اين بيماري در عرض 24 ساعت، به خودي خود بهبود ميابد. در غير اين صورت، مي توان اين بيماري را با تشخيص زودهنگام و جراحي يا درمان با باريم معالجه نمود. بدون درمان، عوارض درهم روي روده ممكن است جان بيمار را به خطر بياندازند. اين بيماري گاهي عود كننده نيز ميباشد.
پيامدها و عوارض احتمالي بيماري انواژيناسيون عبارتند از:
-    كم آبي بدن (دهيدراسيون) و شوك
-    پارگي روده و پريتونيت (التهاب پرده صفاق)
-    عفونت پس از عمل جراحي
 

بررسي هاي تشخيصي ممكن است شامل آزمايش خون و عكس برداري اشعه ايكس از شكم و روده ها (با كمك تنقيه باريم) باشند. متخصص راديولوژي با كمك تنقيه باريم ممكن است بتواند درهم روي روده را برطرف كند.
گاهي براي تصحيح اين مشكل عمل جراحي بيرون دادن قسمت فرو رفته نيز موثر است. گاهي لازم است يك قسمت از روده درآورده شود.

داروها
معمولاً دارويي براي رفع اين اختلال مورد نياز نيست، مگر اينكه عفونت بروز يابد. در اين صورت ممكن است آنتي بيوتيك تجويز شود.
براي اين بيماري از درمان ها يا داروهاي خانگي، مثل مسهل ها، استفاده نكنيد. اين داروها ممكن است خطرناك باشند.

كودك بايد تا زماني كه انسداد برطرف نشده باشد، استراحت كند. پس از رفع انسداد، كودك مي تواند به صورت تدريجي فعاليت هايش را از سر گيرد.
هيچگاه به كودكي كه علائم انسداد روده را دارد غذا ندهيد. تا زماني كه انسداد برطرف نشده باشد، بايد به كودك سرم دهيد. پس از بهبودي، رژيم خاصي مورد نياز نيست.
 

چنانچه علائم اين بيماري در كودكتان ظاهر شد، وي را به دقت تحت نظر بگيريد. با مراجعه به پزشك در مراحل اوليه، از بروز عوارض، پيشگيري به عمل آوريد. راه خاص ديگري براي پيشگيري وجود ندارد.