جنون سرقت

جنون سرقت يا جنون دزدي به تمايلي غيرقابل مقاومت براي دزديدن وسايل كم ارزش و بي اهميت است. جنون سرقت يك اختلال جدي در حوزه سلامت روان محسوب ميشود كه در صورت عدم درمان بار عاطفي شديدي را به فرد مبتلا و اطرافيانش وارد ميسازد.
جنون سرقت، نوعي اختلال كنترل تكانه (اختلالي كه مشخصه آن مشكلات عاطفي يا كنترل رفتار است) ميباشد. در صورتيكه فردي به اختلال كنترل تكانه دچار باشد، نميتواند در برابر وسوسه يا ميل به انجام عملي كه براي خود و سايرين مضر است، مقاومت كند.
بسياري از افراد مبتلا به جنون سرقت، با سال ها شرمندگي زندگي ميكنند؛ زيرا از درمان اين بيماري رواني هراس دارند. اگرچه هيچ درمان قطعي براي جنون سرقت وجود ندارد، اما درمان دارويي يا روان درماني ميتواند به پايان بخشيدن به چرخه سرقت اجباري كمك كند.
 

علائم جنون سرقت به شرح زير ميباشد:
-    عدم توانايي براي مقاومت در برابر ميل شديد به سرقت وسايل غير ضروري
-    احساس افزايش تنش، اضطراب يا انگيختگي منجربه سرقت
-    احساس لذت، تسكين يا خوشنودي حين سرقت
-    احساس گناه شديد، ندامت، از خود بيزاري، شرم يا ترس از دستگير شدن پس از سرقت
-    بازگشت مجدد ميل و تكرار چرخه جنون سرقت

خصوصيات
افراد مبتلا به جنون سرقت معمولا اين خصوصيات و ويژگي ها را از خود نشان ميدهند:
-    برخلاف دزداني كه از مغازه ها سرقت ميكنند، افراد مبتلا به جنون سرقت، جهت منافع شخصي خود دست به سرقت نميزنند. آنها تنها به اين دليل دزدي ميكنند كه انگيزه بسيار قدرتمندي آنها را وادار به اين كار ميسازد و نميتوانند در برابر آن مقاومت كنند.
-    بطور كلي، مراحل جنون سرقت خود بخود اتفاق مي افتد و معمولا بدون برنامه ريزي و كمك و همكاري شخص ديگري است.
-    اغلب افراد مبتلا به جنون سرقت از اماكن عمومي مانند فروشگاه ها و سوپر ماركت ها دزدي ميكنند. برخي نيز ممكن است از دوستان و آشنايان خود در يك مهماني سرقت كنند.
-    اغلب اقلام به سرقت رفته هيچ ارزشي براي فرد مبتلا به اين اختلال نداشته و حتي فرد توانايي خريد آنرا هم دارد.
-    اقلام به سرقت رفته معمولا پنهان هستند و هرگز مورد استفاده قرار نميگيرند. ممكن است اين اقلام اهدا شوند، به خانواده و دوستان داده شوند، يا حتي مخفيانه به جايي كه از آن دزديده شده بود، باز گردانده شوند.
-    تمايل به سرقت ممكن است گاهي بوجود آيد و از بين برود. يا ممكن است در زمان هاي مختلف با شدت كمتر يا بيشتر اتفاق بيافتد.

چنانچه نميتوانيد ميل دزدي را در خود از بين ببريد، به يك مشاور مراجعه كنيد. بسياري از افراد مبتلا به جنون سرقت به دليل ترس از دستگير شدن يا به زندان افتادن، به دنبال درمان نميروند. اما مشاوران اجازه دادن گزارش سرقت را به مقامات ندارند.
برخي از افراد هم از ترس اينكه مبادا گرفتار عواقب قانوني شوند، به دنبال درمان اين اختلال ميروند. گاهي هم برخي افراد بازداشت ميشوند و از نظر قانوني بايد درمان شوند.
درمان در اين زمينه كمك ميكند تا فرد كنترل خود را بر جنون سرقت در دست گيرد.

هنوز علت اصلي جنون سرقت مشخص نشده است. بر اساس چندين تئوري، تغييراتي در مغز ممكن است ريشه بروز جنون سرقت باشد. جهت درك بهتر علل ممكن به تحقيقات بيشتري نياز است، اما ممكن است اين اختلال:
-    با مشكلات ناشي از يك ماده طبيعي شيميايي در مغز بنام سروتونين مرتبط باشد. سروتونين حالات و احساسات را تنظيم ميكند. سطوح پايين سروتونين در افراد مستعد به رفتارهاي تكانشي شايعتر است.
-    با اختلالات اعتياد آور مرتبط باشد و سرقت در اثر آزاد شدن دوپامين اتفاق بيافتد. دوپامين سبب ايجاد احساس لذت ميشود و برخي افراد دائما به دنبال اين احساس خوب هستند.
-    با سيستم اوپيوئيدي مغز مرتبط باشد. تمايلات توسط سيستم اوپيوئيدي مغز تنظيم ميشوند. عدم تعادل در اين سيستم، مقاومت در برابر اميال را سخت ميكند.
 

عواملي كه ابتلا به جنون سرقت را افزايش ميدهند، عبارتند از:
-    سابقه خانوادگي؛ داشتن يك خويشاوند درجه يك مانند پدر، مادر، خواهر يا برادر مبتلا به جنون سرقت، اختلال وسواس، يا مصرف مواد و الكل خطر ابتلا به جنون سرقت را افزايش ميدهد.
-    زن بودن؛ حدود دو سوم افراد مبتلا به جنون سرقت را زنان تشكيل داده اند.
-    ابتلا به يك بيماري رواني ديگر؛ افراد مبتلا به جنون سرقت اغلب به ساير بيماري هاي رواني از جمله اختلال دوقطبي، اختلال اضطراب، اختلال خوردن، اختلال مصرف مواد يا يك اختلال شخصيتي نيز مبتلا ميباشند.
-    جراحت سر يا آسيب هاي مغزي؛ افراديكه جراحت سر را تجربه كرده اند، ممكن است به جنون سرقت مبتلا شوند.
 

نمونه پيامدهايي كه ممكن است جنون سرقت ايجاد كند يا با آن مرتبط باشد، عبارتند از:
-    قمار يا خريد اجباري
-    بازداشت شدن بدليل دزدي از مغازه
-    حبس
-    سوء مصرف مواد و الكل
-    اختلال خوردن
-    افسردگي
-    اضطراب
 

به دلیل محدود بودن زمان ملاقات با پزشک و نیز به دلیل اینکه اغلب در این جلسه بحث های مختلفی مطرح می شود، بهتر است برای این جلسه از قبل آمادگی داشته باشید.

آنچه ميتوان انجام داد
جهت آمادگي براي ملاقات با پزشك، فهرستي از موارد زير آماده كنيد:
-    هر گونه علامت و مدت آن
-    يادداشت كردن اطلاعات شخصي مهم مانند اتفاقات تلخ گذشته و موارد استرس زا
-    اطلاعات پزشكي از جمله بيماري هاي جسمي و روحي
-    فهرستي از تمام داروها، ویتامین ها و مكمل هاي مصرفي
-    فهرستي از سوالاتي كه قصد پرسيدن از پزشك داريد

سوالاتي كه ميتوانيد از مشاور بپرسيد، به شرح زير است:
-    چرا نميتوانم از دزدي جلوگيري كنم؟
-    چه درمان هايي موجود است؟
-    چه درماني براي من بهتر است؟
-    چقدر طول ميكشد تا بتوانم دزدي را در خودم متوقف كنم؟
-    چه مدت و هر چند وقت يكبار بايد در جلسات درماني حضور پيدا كنم؟
-    آيا خانواده درماني برايم مفيد است؟
-    دارويي وجود دارد كه برايم مفيد باشد؟
-    عوارض جانبي احتمالي اين داروها چيست؟
-    من به بيماري ديگري هم مبتلا هستم. چگونه ميتوانم همزمان هردو را درمان كنم؟
-    آيا بروشور يا وبسايتي وجود دارد كه از آن طريق اطلاعاتي در اين خصوص كسب نمايم؟

انتظارات شما از پزشك
پزشک ممکن است سؤالاتی را از شما بپرسد. آماده باشید که به آنها پاسخ دهید تا زمان بیشتری برای پرسیدن سؤالات  اضافی خود داشته باشید. پزشک شما ممکن است پرسش های زیر را از شما سؤال کند:
-    اولين بار در چه سني متوجه ميل به سرقت شديد؟
-    هر چند وقت يكبار دست به دزدي ميزنيد؟
-    آيا تابحال گرفتار شده ايد يا به جرم دزدي دستگير شده ايد؟
-    قبل، حين و پس از سرقت چه حسي داريد؟
-    چه اجناسي را به سرقت ميبريد؟ آيا به آنها نيازي داريد؟
-    از چه كسي دزدي ميكنيد؟
-    با اقلام به سرقت رفته چه ميكنيد؟
-    آيا بطور خاص چيزي شما را مجبور به دزدي ميكند؟
-    ميل به سرقت تا چه حد زندگيتان مانند دانشگاه، محل كار و روابط شخصيتان را تحت تاثير خود قرار داده است؟
-    آيا يكي از بستگان نزديكتان به مشكل سرقت اجباري يا ساير بيماري هاي رواني مانند افسردگي، اعتياد يا اختلال وسواسي-اجباري مبتلا بوده است؟
-    آيا جهت مشكلات سلامت روان، مانند اختلال خوردن درمان شده ايد؟ در اينصورت چه درماني موثرتر بوده است؟
-    آيا الكل و مواد مخدر استفاده ميكنيد؟ هر چند وقت يكبار؟
-    آيا براي بيماري ديگري تحت درمان هستيد؟
 

تشخيص جنون سرقت بر اساس  علائم و نشانه هاست. از آنجاييكه جنون سرقت، نوعي اختلال كنترل تكانه بشمار ميرود، ممكن است پزشك جهت تشخيص:
-    سوالاتي در خصوص انگيزه هايتان و اينكه چه حسي در شما ايجاد ميكند، بپرسد.
-    فهرستي از موقعيت هايي تهيه كند و از شما بپرسد در اين موقعيت ها دست به سرقت ميزنيد يا خير.
-    يك پرسشنامه رواني ارائه دهد تا شما را ارزيابي كند.
بسياري از كارشناسان از اين معيار در تشخيص و تهيه آمار اختلالات رواني استفاده ميكنند.
 

اگرچه ترس، تحقير يا خجالت، به دنبال درمان جنون سرقت رفتن را دشوار ميسازد، اما كمك گرفتن در اين زمينه بسيار اهميت دارد. غلبه بر جنون سرقت بسيار دشوار است. عدم درمان جنون سرقت سبب تداوم اين اختلال براي مدت هاي طولاني خواهد شد.
معمولا درمان جنون سرقت شامل دارو و روان درماني و گاهي اوقات گروه درماني است. اما هيچ درمان استانداردي براي جنون سرقت وجو ندارد و محققان همچنان در تلاشند بهترين روش هاي درمان را بيابند. گاهي ممكن است لازم باشد چندين روش درماني را امتحان كنيد تا به نتيجه دلخواه برسيد.

داروها
تحقيقات علمي مختصري در خصوص مصرف داروهاي رواني جهت درمان جنون سرقت وجو دارد. همچنين هيچ دارويي تحت نظارت و تاييد FDA جهت درمان اين اختلال وجود ندارد. با اين حال، بسته به وضعيت بيمار و اينكه به اختلال رواني ديگري مبتلا نباشد، برخي داروهاي خاص موثر واقع ميشوند.
ممكن است پزشك يك داروي ضد افسردگي (بويژه يك مهار كننده انتخابي بازجذب سروتونين – SSRI) تجويز نمايد. داروي مخدري بنام آنتاگونيست اوپيوئيدي نيز وجود دارد كه سبب كاهش ميل و لذت ناشي از سرقت ميگردد. همچنين ممكن است ساير داروها نيز تجويز شوند.
در صورت تجويز دارو، از پزشك يا دارو ساز در خصوص عوارض جانبي بالقوه آنها و فعل و انفعالاتي كه ممكن است با ساير داروها داشته باشند، سوال كنيد.

روان درماني
شكلي از روان درماني بنام رفتار درماني شناختي ميتواند به شما در شناسايي رفتار و باورهاي منفي و ناسالم كمك كند و رفتار و باورهاي سالم و مثبت را جايگزينشان كند. رفتار درماني شناختي شامل اين روش هاست:
-    حساس سازي پنهان؛ در اين روش شما خود را در حال دزدي تصور ميكنيد و سپس با عواقب منفي آن مواجه ميسازيد.
-    درمان گريزي؛ در اين روش، زمانيكه ميل به سرقت در شما بوجود مي آيد، تكنيك هاي دردناك خفيف، مانند نگه داشتن نفس تا جاييكه ايجاد ناراحتي كند را تمرين خواهيد كرد.
-    حساسيت زدايي منظم؛ در اين روش، تكنيك هاي تمدد اعصاب جهت كنترل ميل سرقت بكار برده ميشود.

پيشگيري از عود
عود مجدد جنون سرقت امري غيرعادي محسوب نميشود. جهت پيشگيري از عود، برنامه درمان را با جديت دنبال كنيد. چنانچه ميل به سرقت در شما ايجاد شد، با مشاور خود تماس حاصل نماييد.
 

از آنجاييكه علت جنون سرقت هنوز مشخص نشده است، هيچ راه قطعي جهت پيشگيري آن وجود ندارد. اما درمان اين اختلال به محض بروز آن، ميتواند از بروز برخي پيامدهاي منفي پيشگيري نمايد.