ورم لنفاوی (لنف ادم )

در این بیماری یکی از بازو ها و یا پاها ورم میکند و گاهی اوقات هر دو باز و پا متورم میشوند.
این بیماری بیشتر به دلیل اسیب دیدگی و یا برداشت غدد لنفاوی در روند درمانی سرطان انجام میگیرد .این مورد به دلیل انسداد سیستم لنفاوی انجام میگیرد که بخشی از سیستم ایمنی شماست و  انسداد مانع از تخلیه کامل مایع لنفی میشود و تجمع ان خود تورم را بوجود می اورد .
ورم لنفاوی هیچ درمانی ندارد ولی میتوان ان را با تشخیص زودهنگام و مراقبت از لنف اسیب دیده مدیریت کرد .

نشانه های این بیماری  در بازو و پا عبارتند از :
•    تورم بخش هایی از بازو و پا مانند انگشتان یا پاها
•    حس سنگینی  یا تنگی
•    کاهش محدوده حرکتی
•    درد یا ناراحتی
•    عفونت های عود کننده
•    سخت شدن و ضخیم شدن پوست (فیبروسیز )
میزان تورم ناشی از این بیماری میتواند از خفیف –تغییر غیر مشخص اندازه بازو و پا –تا شدید –ناتوانی در به کاربردی اندام متورم-متفاوت باشد.معمولا ورم لنفاوی ناشی از درمان سرطان ،ماه ها و یا سالها پس از درمان بروز میکند

در صورتی که تورم دائمی در بازو و پایتان داشتید ،حتما به پزشک مراجعه کنید .

سیستم لنفاوی نقش مهمی در سلامت فرد ایفا میکند و مایع لنفاوی سرشار از پروتئین را در بدن حمل میکند ،یاکتری و ویروس و مواد اضافی را جمع اوری میکند و سپس ان ها را از طریق عروق لنفاوی به گره های لنفاوی میبرد و  این مواد اضافی توسط لنفوسیت ها فیلتر میشوند –سلولهای ضد عفونت که در گره های لنفاوی زندگی میکنند – و در نهایت انها از بدن خارج میشوند .
ورم لنفاوی زمانی بروز میکند که عروق لنفاوی نمیتوانند به میزان کافی مایع لنفاوی پا و یا بازو را  نخلیه کنند .این بیماری میتواند اولیه ویا ثانویه باشد. در حالت اولیه بیماری بدون دلیل بروز میکند ودر حالت ثانویه بیماری به علت مشکلات دیگر بروز میکند .حالت ثانویه نسبت به اولیه شیوع خیلی بیشتری دارد .
دلایل ورم لنفاوی ثانویه
هر وضعیت و یا جراحی که بر گره های لنفاوی یا عروق لنفاوی شما اثر بگذارد میتواند منجر به بروز این بیماری شود مانند :
•    جراحی :برداشت و یا اسیب دیدگی گره های لنفاوی و یا عروق لنفاوی میتواند منجر به بروز ورم لنفاوی شود . به عنوان مثال احتمال این وجود دارد که گره های لنفاوی به منظور بررسی امکان پیشرفت سرطان سینه برداشته شوند و گره های لنفاوی در حین جراحی اسیب ببینند که شامل رگهای خونی داخا اعضا میشوند .
•    پرتودرمانی برای سرطان :پرتو ها میتوانند باعث بروز زخم و تورم گره ها و عروق لنفاوی شوند
•    سرطان :در صورتی که سلولهای سرطانی مسیر عروق لنفاوی را مسدود کنند ،ورم لنفاوی بروز میکند .به عنوان مثال رشد توموری در ناحیه گره و یا عروق لنفاوی میتواند تا حدی باشد که جریان مایع لنفاوی را قطع کند
•    عفونت :عفونت گره های لنفاوی یا انگل ها میتوانند جریان مایعات لنفاوی را محدود کنند .این نوع از ورم لنفاوی بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری و کشور های در حال پیشرفت  رواج دارد.
دلایل بروز ورم لنفاوی اولیه
این نوع از ورم لنفاوی نادر و ارثی است که به دلیل مشکلات ناشی از رشد عروق لنفاوی در بدن بوجود می اید .دلایل اصلی این بیماری عبارتند از :
•    بیماری میلروی (ورم لنفاوی تناسلی ) :این اختلال در دوران کودکی اغاز میشود و باعث میشود تا گره های لنفاوی به صورت منابسب رشد نکنند
•    بیماری میژ ( praecox lymphedema  ) :این اختلال بیشتر باعث بروز ورم لنفاوی در دوران بلوغ و یا بارداری میشود ولی میتواند تا سن 35 سالگی هم بروز کند .
•    ورم لنفاوی تاخیری  (ورم لنفاوی تاردا ) :این مورد به ندرت رخ میدهد و معمولا پس از 35 سالگی بروز میکند .

عواملی که احتمال ابتلا به ورم لنفوی  ناشی از سرطان و یا درمان سرطان و یا مورد دیگر را افزایش میدهند عبارتند از :
•    سن بالا
•    افزایش وزن و یا چاقی
•    روماتوئید و یا ارتریت پسوریاتیک

بیماری یاد شده میتواند منجر به بروز پیامدهای جدی شود مانند :
•    عفونت :عفونت های ممکن ناشی از ورم لنفاوی عبارتند از :عفونت شدید باکتریایی پوست (سلولیت ) و تورم رگهای لنفاوی (لنفانژیت ).حداقل اسیب دیدگی بازو و یا پا میتواند  محلی برای ورود عفونت باشد.
•    لنفانژیوسارکوم :نوع نادر بافت های نرم سرطانی به دلیل عدم درمان شدید ترین انواع ورم لنفاوی بوجود می اید .نشانه های این بیماری عبارتند از :بروز لکه های ابی –قرمز یا بنفش بروی پوست .

با مطالعه این بخش میتوانید برای ملاقات با پزشکتان اماده شوید
•    علائم خود  را بنویسید حتی موارد غیر مرتبط
•    لیستی از تمام دارو های مصرفی را  تهیه نمایید (تمام داروهای تجویزی و غیر تجویزی )
•    سوالاتی را که میخواهید از پزشکتان بپرسید را اماده کنید
•    اطلاعات شخصی تان را گرداوری کنید مانند بیماری های جدی ،درمان سرطان و یا تغییرات اخیر در سبک زندگی  
میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید
•    دلیل ابتلا به این ببماری  چیست ؟و علائم ان کدامند ؟
•    ایا نیازی به ازمایش وجود دارد ؟
•    ایا باید دارو مصرف کرد ؟
•    چگونه میتوان علائم را کاهش داد ؟
•    چگونه میتوانم بیماری های دیگر را در کنار این بیماری مدیریت کنم ؟
•    یا یک بروشور اموزشی در خصوص این بیماری وجود دارد ؟
•    ایا دارویی برای بهبود تورم وجود دارد ؟
•    ایا باید رژیم غذایی و فعالیت های روزانه خود را تغییر دهم ؟
در صورتی که سوال دیگری داشتید ،حتما از پزکشتان بپرسید
پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد :
•    چه زمانی علائم  شما اغاز شد ؟
•    ایا علائم دیگری دارید ؟
•    ایا روشی جود دارد که درد شما را بهتر یا بدتر نماید ؟
•    ایا علائمتان  ممتد است و یا مقطع ؟
سایر روش ها
لنف اسیب دیده را تا جای ممکن بالا نگاه دارید و  از پوستتان در برابر اسیب دیدگی محافظت نمایید .این بیماری میتواند درد ناشی از اسیب دیدگی و یا سوختگی را کاهش دهد بنابراین بهتر است که از پدهای گرم کننده برای ان ناحیه استفاده نکیند .پوستتان را به صورت روزانه مرطوب کنید

در صورتی که شما در معرض ابتلا به این بیماری هستید ،مانند حالتیکه  به تارگی به منظور درمان سرطان مورد جراحی قرار گرفته اید و این جراحی گره های لنفاوی را هم شامل میشود ، پزشکتان با توجه به علائمتان این بیماری را تشخیص میدهد
در صورتی که علت بروز ورم لنفاوی مشخص نباشد،پزشکتان از روش ها ی عکس برداری به منظور بررسی وضعیت گره های لنفاوی استفاده میکند . این ازمایشات عبارتند از :
•    ام آر آی :این روش با  استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی، تصاویر سه بعدی و با کیفیتی را تهیه میکند
•    سی تی اسکن :تکنیک اشعه ایکس ،عکس های دقیق و مقطعی از ساختارهای بدن تهیه میکند .سی تی اسکن میتواند انسداد گره های لنفاوی را نشان دهد .
•    سونوگرافی داپلر :انواع روش های معمول سونوگرافی  برای تعیین فشار خون  و جریان خون مورد استفاده قرار میگیرند و در ان امواجی با فرکانس بالا به سمت گلبولهای قرمز فرستاده میشود تا به ان برخورد کرده و دوباره بازگردد .سونوگرافی میتوان انسداد را بیابد
•    عکس برداری رادیونوکلئید  از سیستم لنفاوی (لنفوسنتی گرافی ) :در این روش ماده رنگی رادیواکتیو به بدن تزریق میشود و روش های عکس برداری حرکت این ماده در عروق لنفاوی را نشان میدهند و در نتیجه محل انسداد مشخص میشود

ورم لنفاوی درمانی ندارد ولی روش های  درمانی بر کاهش تورم و کنترل درد تمرکز میکنند .روش های درمانی ان عبارتند از :
•    ورزش :تمرینات ورزشی ساده  که در ان لنف اسیب دیده حرکت میکند ،به تخلیه مایع لنفاوی کمک میکنند و به شما کمک میکنند تا تمارین روزانه خود را انجام دهید .این تمارین نباید سخت باشند و شما را  خسته کنند بلکه باید بر انقباض مناسب عضلات بازو و پا تمرکز کنند .یک تراپیست متخصص در این زمینه میتواند تمارین ورزشی متناسب را به شما اموزش دهد
•    بانداژ بازو و یا پا :بانداژ کل لنف به مایع  لنفاوی اجازه میدهد تا  به بخش های دور از سر حرکت میکند.این بانداژ باید در ناحیه انگشتان دست و پا تنگ باشند و در ناحیه پا و یازو گشاد باشند .یک تراپیست متخصص در این زمنیه میتواند به شما نحوه بستن ان را نشان دهد .
•    ماساژ :نوعی ویژه از ماساژ به نام  تحلیه دستی لنف  میتواند مایع لنفی جمع شده در این مناطق را تخلیه کند .این کار باید توسط یک متخصص انجام گیرد .این روش برای همه افراد مناسب نیست و این دسته باید از ماساژ خوددار یکنند :افراد مبتلا به عفونت های پوستی ،سرطان فعال ،لخته های خونی  یا نارسایی احتقانی قلب . همچنین از ماساژ نوحی که در معرض پرتو بوده اند،بپرهیزید .
•    فشرده سازی هوایی :در این روش پوششی  بروی بازوو یا پا بسته میشود و به پمپی متصل میشود که به صورت متناوب این پوشش را باد میکند و به لنف ناحیه مربوطه فشار وارد کرده  و مایع لنفاوی را از ان  ها خارج میکند .میتوانید از لباس هاس فشرده کننده به هنگام  تمرین بروی لنف های مورد نظر استفاده کنید .در خصوص نحوه قرار گیری این لباس ها و یا مکان مناسب برای خریداری انها  با یک متخصص مشورت نمایید .تعدادی از بیماران باید از انواع مناسب برای خود استفاده کنند .
•    درمان ضد احتقان کامل :در این روش روش های درمانی موجود با تغییرات سبک زندگی ترکیب میشوند .این روش درمانی برای افراد مبتلا به فشار خون ،دیابت ،فلج ،نارسایی قلبی ،لخته های خونی و یا عفونت های حاد  مناسب نیست .
در صورتی که ورم لنفاوی شدید باشد ،از جراحی و یا برداشت بافت اضافی در بازو و پا استفاده میشود تا تورم کاهش می یابد .

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید .

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید .

در صورتی که شما مورد جراحی قرار گرفته اید و یا جراحی را در پیش دارید؛حتما از پزشکتان در خصوص شمول گره های لنفاوی  و یا عروق لنفاوی در جراحی از بپرسید .میتوانید در خصوص امکان تاثیر پرتودرمانی بر گره های لنفاوی نیز از پزشکتان بپرسید .بنابراین میتوانید از ریسک های ممکن باخبر شوید :
به منظور کاهش خطر این بیماری میتوانید روش های زیر را امتحان کنید :
•    از بازو و پایتان مراقبت کنید :از اسیب دیگی  لنف این نواحی از بدنتان  جلوگیری کنید .بریدگی و سوختگی و خراشیدگی  همه باعث بروز عفونت میشوند.خود را از اجسام تیز و برنده دور نگاه دارید .به عنوان مثال از ماشین ریش تراشی استفاده کنید و به هنگام باغبانی  و یا اشپزی از دستکش استفاده کنید .بهتر است از پروسیجر های پزشکی در لنف مربوطه مانند واکسیناسیون و خونگیری بپرهیزید
•    در دوران بهبودی ،از بازو و پایتان استفاده نکنید :معمولا پس از درمان سرطان از تمارین ورزشی و کششی استفاده میشود ولی بهتر است تا زمانی که اثرات ناشی  از جراحی و یا  پرتودرمانی   از بین نرفته اند؛تمرینات سنگینی انجام ندهید
•    از گرم کردن این نواحی بپرهیزید :پد های گرم کننده و یا یخ را بروی لنف مناطق اسیب دیده قرار ندهید .همچنین انها را از سرمای شدید حفاظت نمایید
•    بازو و یا پایتان را بالا بیرید :در زمانهای ممکن پایتان و یا بازویتان  را بالاتر از  قلبتان قرار دهید
•    از پوشیدن لباس های تنگ بپرهیزید :لباسهایی را که محل مورد نظر را تحت فشار قرار میدهند ،برای شما مناسب نیستند مانند وسایل تعیین فشار خون برای ناحیه باز و لباس های تنگ برای ناحیه پا .از پزشکتان بخواهید که دستگاه فشار خون را بروی بازوی دیگر شما ببندد
•    پا و یا بازویتان را تمیز نگاه دارید :پاکیزگی پوست و ناخنتان را الویت  قرار دهید و پوست بازو پایتان را به صورت روزانه بررسی کنید و مراقب تغییرات  و شکاف های پوستی باشید  که میتواند منجر به عفونت شود .با  پای برهنه به جایی نروید

این بیماری هیچ درمانی ندارد و اطلاع از این موضوع میتواند کمی نا امید کننده باشد ولی میتوان بعضی از بخش های این بیماری کنترل کرد . با این روش ها سازگاری با بیماری براش شما ساده تر خواهد شد :
•    اطلاعات خود در خصوص بیماری را افزایش دهید :داشتن اطلاعاتی در خصوص این بیماری و نحوه بروز ان به شما کمک میکند تا  راحتتر با پزشکتان و یا یک تراپیست ارتباط برقرار کنید
•    از لنف اسیب دیده مراقبت نمایید :از بروز پیامد های جدی در نواحی اسیب دیده پیشگیری کنید .پوستتان را به صورت روزانه تمیز کنید و به هر اینچ ناحیه اسیب دیده توجه کنید تا نشانه های مشکلی را در ان بیابید مانند خراشیدگی و ترک خوردگی .از لوسیون به منظور کاهش خشکی پوست استفاده کنید .
•    از کل بدنتان مراقبت نمایید :از یک رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات استفاده نمایید .روزانه ورزش کنید و استرستان را کاهش دهید . به میزان کافی بخوابید .در این صورت انرژی بیشتری خواهید داشت  و روند بهبود شما با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت
•    از سایر افراد مبتلا به این بیماری کمک بگیرید :در صورتی که در انجمن های پشتیبانی از بیماران شرکت کنید و یا به چت روم ها و برد های  انلاین بروید ،میتوانید با افراد مبتلا به ورم لنفاوی صحبت کرده و اطلاعات بیشتری در خصوص ان بیابید .میتوانید با شبکه ورم لنفاوی ملی تماس بگیرید تا پشتیبانی گروهی را در این مناطق بیابید.همچنین ممکن است انها شما را به سایر افراد مبتلا به ورم لنفاوی اشنا کنند .