متاتارسالژی
metatarsalgia
متاتارسالژی یا درد زیرپنجه پا دردی است که دقیقا درزیر استخوانهای متاتارس احساس می شود. گاهی اوقات علائم بصورت ناگهانی شدیدترمی شود بخصوص اگرمدت ورزش هایی مانند دویدن را که درتشدید این بیماری مؤثرند افزایش بدهید.
شرح بیماری
متاتارسالژی یا درد زیرپنجه پا دردی است که دقیقا درزیر استخوانهای متاتارس احساس می شود.
اگردرفعالیتهایی مانند دویدن و پریدن شرکت می کنید و کفش مناسب آن فعالیت استفاده نمی پوشید، احتمال بوجود آمدن این مشکل برای شما وجود دارد. البته علتهای دیگری هم برای بروز این بیماری وجود دارد.
هرچند که خوشبختانه این بیماری مشکلات جدی ایجاد نمی کند اما شما می توانید با درمانهای خانگی مانند استراحت کردن و گذاشتن یخ علائم بیماری را کاهش دهید. همچنین پوشیدن کفشی مناسب با کفی قوس دار به جلوگیری ازبروز و یا به حداقل رساندن مشکلات ناشی این بیماری کمک می کند.
نشانه ها
نشانه های بیماری
علائم و نشانه های این بیماری ممکن است شامل موارد زیرباشد:
• درد تیز، سوزش و یا درد ضربه ای درقسمتی ازپنجه پا درست در زیر استخوانهای انگشتان
• دردی که با ایستادن ، دویدن و یا راه رفتن با پای برهنه شدیدترمی شود و با استراحت کردن بهبود می یابد.
• بی حسی، سوزن سوزن شدن درانگشتان پا
• احساس وجود ریگ درکفش
گاهی اوقات علائم بصورت ناگهانی شدیدترمی شود بخصوص اگرمدت ورزش هایی مانند دویدن را که درتشدید این بیماری مؤثرند افزایش بدهید. اما بطورکلی مشکلات با گذشت زمان بیشتر می شوند.
زمان مناسب مراجعه به پزشک
همه مشکلات پا نیازبه مراقبتهای پزشکی ندارند. گاهی اوقات دراثرایستادنهای طولانی مدت درطول روز ممکن است احساس درد بکنید. اما اگرپا درد شما بیش ازچند روز طول کشید و یا احساس درد همراه با سوزش داشتید که حتی بعد ازعوض کردن کفش و اصلاح حرکات ورزشی هم ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.
علل
بسیاری ازاوقات عواملی باعث بوجود آمدن متاتارسالژی یا درد زیرپنجه پا می شوند که عبارتند از:
• انجام فعالیتهای شدید دوندگان مستعد ابتلا به این بیماری هستند چرا که درهنگام دویدن فشارزیادی به پنجه پا وارد می شود. البته احتمال ابتلای سایر ورزشکاران هم وجود دارد بخصوص اگر ازکفش نامناسب و کهنه استفاده کنند.
• اشکال درفرم پا اگرکف پا قوس زیادی داشته باشد باعث فشاراضافی برروی متاتارسها می شود و چون انگشت دوم بلندتراز شست پا است، اضافه وزن به زیرمتاتارس انگشت دوم منتقل می شود.
• تغییرشکل پا پوشیدن کفش تنگ یا کفشهای پاشنه بلند می تواند عامل تغییر فرم پا باشد. انگشت چکشی زمانی است که یکی ازانگشتان به طرف پایین برمی گردد و بصورت یک برآمدگی متورم و دردناک درمی آید و می تواند باعث بوجود آمدن متاتارسالژی باشد.
• اضافه وزن چون درهنگام حرکت کردن بیشتروزن بدن به پنجه پا منتقل می شود، فشارزیادی به متاتارسها وارد می آید. با کم کردن وزن می توان به ازبین بردن علائم این بیماری کمک کرد.
• کفش پاشنه بلند کفش پاشنه بلند میتواند موجب انتقال فشار وزن بر روی پنجه پا و باعث ایجاد درد در زیر پنجه شود. کفش های پنجه باریک و کفشهای ورزشی بدون کفی طبی هم میتوانند این درد را ایجاد کنند.
• شکستگی استرسی شکستگی کوچکی درمتارتارس یا استخوان می تواند دردناک باشد. سعی کنید تغییری در شیوه انداختن وزن خود برروی پاها ایجاد کنید.
• نوروم مورتون بر اثر ایجاد توموری خوش خیم در مسیر یکی از اعصاب کف پا و معمولا بین سرمتارتارس سوم و چهارم ایجاد می شود و به بروز علائم متارتارس استرسی کمک می کند.
عامل ایجاد نوروم مورتون اغلب پوشیدن کفش پاشنه بلند و یا کفش بیش از حد تنگ است که منجر به تحت فشار قرار دادن انگشتان می شود. همچنین می تواند پس از فعالیت های شدید مانند پیاده روی و ایروبیک پیش بیاید.
نشانه های بیماری
هرکسی ممکن است به بیماری متاتارسالژی دچارشود اما با رعایت نکردن موارد زیر احتمال بروز این بیماری بیشترمی شود:
• انجام ورزشهایی که برروی بروز این بیماری تأثیرمی گذارند. مثلا اگرشما دونده هستید و یا ورزشهایی انجام می دهید که نیازبه بالا و پایین پریدن دارند، مانند فوتبال امریکایی، تنیس، بیس بال، فوتبال یا بسکتبال.
• پوشیدن کفشهای پاشنه بلند و کفش نامناسب کفشهای پاشنه بلند سنگینی وزن شما را برروی پنجه پا می اندازد و کفشهای تنگ به انگشتان پا فشارمی آورد. همچنین پوشیدن کفشی که برای ورزشی که انجام می دهید مناسب نیست. مثلا انجام بازی تنیس با کفش بسکتبال می تواند احتمال ابتلا به متاتارسالژی را بالا ببرد.
• اضافه وزن هرکیلو وزن اضافه فشاربیشتری به متاتارسها وارد خواهد آورد.
• مشکلات دیگرپا فرم خاص پا مانند قوس زیاد کف پا، بلند تربودن انگشت دوم ازانگشت شست می تواند عامل ایجاد متاتارسالژیا باشد.
• داشتن بیماری آرتروز یا نقرس وجود این بیماریهای التهابی شانس ابتلا به متاتارسالژی را بیشترمی کند.
پیامدهای مورد نظر
اگر بیماری متاتارسالژی درمان نشود مشکلات زیر اجتناب ناپذیر است:
• ایجاد درد درقسمت دیگری ازپا و یا درد درپای دیگر
• ایجاد درد درقسمت دیگری ازبدن مانند پایین کمر که منجربه لنگیدن دراثرشدت درد می شود.
آمادگی برای ملاقات پزشک
موارد لازم پیش از ملاقات پزشک
دروهله اول به پزشک عمومی یا خانوادگی خود مراجعه کنید. اوممکن است شما را نزد متخصص ارتوپد بفرستد.
قبل از مراجعه به متخصص پاسخ سؤالهای زیر را آماده کنید:
• نوشتن نشانه های بیماری
• نوشتن سؤالاتی که می خواهید ازپزشک بپرسید
شما ممکن است ازپزشک چنین سؤالاتی بپرسید:
• چه موقع متوجه چنین مشکلی شدید؟
• آیا بیماری شما موقتی است یا مزمن؟
• آیا به آزمایش نیازاست؟
• چه درمانی را پیشنهاد می کنید؟
• چه مدت تا بهبودی کامل طول می کشد؟
• آیا محدودیت فعالیت برای من وجود دارد؟
• آیا بروشوری دراین مورد به من پیشنهاد می کنید؟
چه انتظاری ازپزشک خود دارید؟
پزشک ممکن است سؤالات زیررا ازشما بپرسد:
• علائم بیماری ازچه زمانی آغازشده است؟
• چه نوع کفشی می پوشید؟
• چه فعالیتهایی انجام می دهید؟
• آیا درطول روز زیاد راه می روید؟
• آیا پابرهنه راه می روید؟
• چه چیزی باعث بهترشدن علائم شما می شود؟
• چه چیزی باعث بدترشدن علائم شما می شود؟
دراین شرایط چه باید بکنید؟
تا قبل ازمراجعه به پزشک می توانید استراحت کنید، کفش مناسب بپوشید، اگردرد شدید است ازداروهایی مانند آیبوپروفنو یا ناپروکسن سدیم استفاده کنید.
آزمایشات و تشخیص بیماری
بسیاری ازمشکلات پا نشانه هایی شبیه به بیماری متاتارسالژی دارند. برای پیداکردن منشأ درد لازم است که پزشک پای شما را معاینه کند واز نوع فعالیتها و سبک زندگی شما با خبر باشد. ممکن است برای تشخیص بیماری و یا شکستگی استرسی و یا سایرمشکلات پا نیاز به انجام عکسبرداری باشد
درمان و دارو
انجام اعمال جراحی برای این بیماری به ندرت پیش می آید. معمولا اگر انجام اقدامات بالینی درد را کاهش ندهد و یا بیماری پیچیده ترشود، پزشک گزینه جراحی را انتخاب می کند.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
با رعایت این نکات به کمترشدن درد کمک کنید:
• استراحت کردن نگذارید به پایتان آسیبی برسد. پای خود را بالا نگه دارید. نایستید و راه نروید. ازانجام ورزشهای همیشگی خودداری کنید اما می توانید ورزشهایی مانند شنا و دوچرخه سواری را انجام دهید.
• گذاشتن یخ برروی موضع چند باردرروز و هربار20 دقیقه برروی محل درد کمپرس یخ بگذارید. کمپرس یخ را درحوله ای قراردهید تا به پوستتان صدمه نرسد.
• ازداروهایی مسکن استفاده کنید ازداروهایی مانند آیبوپروفن (Advil, Motrin IB, others) ، ناپروکسن سدیم (Aleve) یا آسپرین برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید.
• ازکفی های مخصوص استفاده کنید این کفی ها از جنس چوب پنبه، پلاستیک، لاستیک، و یا مواد ژل مانند ساخته می شود و برای قراردادن داخل کفش مناسب است.
• استفاده ازپد متاتارس با قراردادن این پد درکفش خود درقسمت جلوی استخوان متاتارسال فشار وارده ازمحل درد برداشته خواهد شد.
• درنظرگرقتن قوس کف پا اگر مشکل شما با گذاشتن کفی برطرف نشد ممکن است پزشک ازساپورتر قوس پا برای کم کردن فشار و درد استفاده کند. این ساپورترها دراندازه های مختلف ساخته شده و می توان آنها را بلافاصله نصب کرد.
جنس این ساپورترها از پلاستیک یا فیبرکربن است. آنها طوری طراحی شده اند که حرکات مفاصل را درقسمت زیرمچ پا کنترل کنند. قسمت نرمتر ازجنس چرم، چوب پنبه تقویت شده با
پیشگیری
اگردرانجام ورزش مصرباشید ممکن است این به متاتارس ها صدمه بزند برای محافظت ازپاها و ازبین بردن درد نکات زیر را رعایت کنید:
• ازکفش مناسب استفاده کنید. پوشیدن کفش پاشنه بلند یا تنگ باعث بوجود آمدن مشکلات پا خواهد شد که شامل بیماری متاتارسالژی هم هست. ازکفش های پنجه پهن و پاشنه کوتاه استفاده کنید که مانع افتادن وزن برروی پنجه پا می شوند.
• از کفی های ضربه گیر یا کفی های ساپورتر قوس استفاده کنید. این محصولات به کاهش درد ناشی از متاتارسالژی کمک می کنند.
• حفظ وزن مناسب داشتن وزن مناسب ازفشاراضافی برروی پاها جلوگیری می کند.
زمان استراحت خود را کامل کنید و قبل ازبهبودی کامل فعالیتهایتان را ازسرنگیرید درغیراین صورت بیماری شما تشدید خواهد شد.