مونونوکلئوز
mononucleosis
ویروس عامل این بیماری از طریق بزاق دهان منتقل میشود بنابراین بوسه یکی از راههای سرایت این بیماری است.احتمالا پزشکتان به منظور کاهش علائمی مانند تورم لوزه و گلو از دارو های کورتیکوایتروئیدی مانند پردنیزون تجویز نماید
شرح بیماری
مونونوکلئوز عفونی معمولا با نام بیماری بوسه هم شناخته میشود.ویروس عامل این بیماری از طریق بزاق دهان منتقل میشود بنابراین بوسه یکی از راههای سرایت این بیماری است.راههای دیگر انتقال ان عبارتند از :مصرف لیوان و لوازم شخصی فرد بیمار ,قرار گیری در معرض هوای عطسه و سرفه فرد بیمار .ولی این بیماری به اندازه ی سرماخوردگی واگیردار نیست.معمولا کودکان مبتلا به این بیماری به نسبت بزرگسالان نشانه های کمتری دارند و گاهی اوقات هم عفونت ناشناخته باقی می ماند .
در صورت ابتلا به مونونوکلئوز,باید در خصوص احتمال بزرگی طحال اگاه باشید.استراحت و مصرف کافی مایعات به بهبود حال شما کمک میکنند .
نشانه ها
علائم این بیماری عبارتند از :
• خستگی
• حس بیماری
• گلودرد ،شاید گلودرد اسپرتوکوکی که با مصرف انتی بیوتیک ها بهتر نمیشود
• تب
• تورم غدد لنفاوی در گردن و زیر بغل
• تورم لوزه
• سردرد
• حساسیت پوستی
• تورم طحال
دوران نهفتگی این بیماری بین 4 تا 6 هفته است ولی برای کودکان کوتاهتر است و علائمی مانند گلودرد و تب پس از چند هفته از بین میروند ولی دیگر علائم به مدت بیشتری در بدن باقی می مانند
زمان مناسب مراجعه به پزشک
در صورتی که هر یک از این علائم را دارید,ممکن است به مونونوکلئوز مبتلا شده باشید و اگر استراحت و انتخاب یک رژیم غذایی سالم باعث بهبود وضعیت نشد ,حتما به پزشکتان مراجعه کنید.
علل
این بیماری توسط ویروس اپشتین بار ایجاد میشود .این بیماری خطرات جدی ندارد و بدن بیشتر بزرگسالان پادتنی علیه این ویروس دارد که از ابتلای مجدد فرد جلوگیری میکند.
عوامل تشدید
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
پیامدهای مورد نظر
پیامد های این بیماری به نسبت خود ان وخیم تر میباشند و عبارتند از :
بزرگی طحال
این بیماری باعث بزرگی طحال میشود و در مواردی هم پارگی طحال بروز میکند که با دردی شدید و ناگهانی در قسمت بالایی شکم همراه است .در صورت بروز این حالت سریعا به پزشک مراجعه نمایید .
مشکلات کبدی
-هپاتیت:ممکن است تجربه تورم خفیف کبد را داشته باشید
-یرقان :ممکن است زردی چشمان و پوست هم داشته باشید
پیامد های غیر معمول
-کم خونی :کاهش سلولهای قرمز خونی و هموگلوبین که یک پروتئین سرشار از اهن در سلول های خونی میباشد .
-ترومبوسیتوپنی:کاهش میزان پلاکت های خون که در انعقاد خون نقش دارند
-مشکلات قلبی :تورم ماهیچه قلب
-اختلالات سیستم عصبی:مننژیت،ورم مغز و سندروم گیلن باره
-تورم لوزه :که میتواند تنفس را مسدود کنید
سندروم گیلن باره باعث بروز پیامد های جدی برای افرادی میشود که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مانند افراد مبتلا به ایدز و یا افراد یکه تجریبه پیوند اعضا داشته اند.
آمادگی برای ملاقات پزشک
در صورتی که علائم یاد شده را مشاهده کردید به پزشک مراجعه نمایید .
• علائم خود را بنویسید
• لیستی از تمام دارو های مصرفیتان را تهیه نمایید
• سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
• در خصوص سبک زندگی تان بنویسید
میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید
• دلیل ابتلا به این ببماری چیست ؟و علائم ان کدامند ؟
• ایا نیازی به ازمایش وجود دارد ؟
• ایا باید دارو مصرف کرد ؟
• چگونه میتوان علائم را کاهش داد ؟
• چه مدت باید در خانه بمانم؟
• چه مواردی را باید رعایت کنم؟
پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد
• چه زمانی علائم را مشاهده کردید ؟
• ایا با فرد مبتلا به این بیماری در تماس بوده اید ؟
• ایا علائم شما دائمی هستند و یا گاهی اوقات بروز میکنند؟
• شدت علائمتان چقدر است ؟
• ایا علائم شما با دفع ادرار کاهش می یابند ؟
• ایا روش وچود دارد که علائم شما را بهبد بخشد و یا ویخیم تر نماید؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
پزشکتان با استفاده از نشانه ها و مدت بیماری و ارزیابی فیزیکی بیماری را تشخیص میدهد .او به علائمی مانند تورم طحال و غدد لنفاوی و لوزه توجه کرده و انها را به علائم شما ارتباط میدهد .
ازمایش خون
• تست پاد تن ها :در این ازمایش بررسی میشود که بدن شما پادتنی علیه ویروس اپشتین بار دارد یا خیر و در عرض یک روز هم پاسخ ان مشخص میشود ولی نمیتواند عفونت را در هفته اول تشخیص دهد .یک از مون دیگر از پاد تن ها حالتی عکس این روش خواهد داشت .
• تعداد گلبولهای سفید:پزشکتان از روش های دیگر به منظور امکان افزایش گلبولهای سفید و یا تغییر شکل غیر عادی لنفوسیت ها استفاده میکند .این از مایش ها وجود بیماری را تایید نمیکنند ولی ان را به عنوان یک امکان پیشنهاد میکنند .
درمان و دارو
هیچ درمان ویژه ای برای این ویروس وجود ندارد و انتی بیوتیک ها هم در درمان بیماری های ویروسی موثر نمیباشند .استراحت و مصرف مایعات میتواند به فرد در بهبود کمک کند.
دارو های درمانی
• درمان عفونت های ثانویه :معمولا عفونت استرپتکوکی با گلودرد ناشی از مونونوکلئوز همراه میباشد .حتی بروز عفونت سینوسی و یا لوزه ای هم ممکن است و در این صورت باید فرد انتی بیوتیک مصرف نماید .
• خطر بروز دانه های قرمز پوستی بر اثر مصرف دارو ها :افراد مبتلا به مونونوکلئوز نباید از اموکسی سیلین و یا دیگر دارو های مشتق از پنی سیلین استفاده کنند زیرا ممکن است تعدادی از انها به دانه های قرمز پوست مبتلا شوند.ولی این بدین معنا نیست که انها به انتی بویتک حساسیت دارند و میتوان از دیگر انتی بیوتیک های ساده تر استفاده نمود که باعث بروز چنین علائمی نمیشوند.
• کورتیکواستروئید:احتمالا پزشکتان به منظور کاهش علائمی مانند تورم لوزه و گلو از دارو های کورتیکوایتروئیدی مانند پردنیزون تجویز نماید
سبک زندگی و مراقبت در خانه
علاوه بر استراحت زیاد ،میتوانید از این روش ها به منظور کاهش علائم استفاده کنید :
• مصرف زیاد اب و ابمیوه :مایعات در کاهش گلودرد و پیشگیری از کم ابی بدن نقش دارند
• مسکن بخورید:در صورت نیاز از ایبوپروفن و استامینوفن استفاده کنید .این دارو ها حاوی مواد ضد ویروسی نیستند و فقط برای کاهش درد مصرف میشوند.کودکان و نوجوانان بایددرمصرف اسپیرین احتیاط نمایند به خصوص انهایی که به تازگی به ابله مرغان و یا علائم شبه انفولانزا مبتلا بوده اند زیرا باعث بروز سندروم ری میشود که یک سندروم خطرناک است به خصوص برای کودکان .
• با اب نمک غرغره کنید:چندین بار در روز این کار را تکرار کنید تا گلودرد شما بهبود یابد .نصف قاشق از نمک را با 237 میلی لیتر از اب داغ مخلوط کنید
بیشتر نشانه های این بیماری پس از چندین هفته از بین میروند ولی 2 تا 3 ماه طول میشکد تا فرد کاملا بهبود یابد و استراحت به بهبود سریعتر فرد کمک میکند .در صورتی که به فعالیت های عادی خود ادامه دهید ،دیرتر این بیماری از بین میرود .
به منظورپیشگیری از پارگی طحال،پس از یک ماه از بهبود بیماری به فعالیت های ورزشی بپردازید .پارگی طحال به خونریزی شدید می انجامد و موردی اورژانسی است .
در خصوص انجام فعالیت های پیشین میتوانید با پزشکتان مشورت نمایید و ممکن است پزشکتان یک برنامه ورزشی تدریجی را پیشنهاد نماید که به تجدید قوای شما کمک میکند.
داروهای جایگزین
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
پیشگیری
مونونوکلئوز از طریق بزاق دهان منتقل میشود و به منظور پیشگیری از سرایت ان باید از بوسیدن دیگران و یا تقسیم وسایل شخصی خود با دیگران تا چند روز پس از زمانی که تب شما فروکش نماید ،بپرهیزید
ویروس اپسشتین بار هم تا چندین ماه در بزاق دهان شما باقی می ماند و هیچ واکسنی برای پیشگیری از بروز این بیماری وجود ندارد .
همراهی و همایت
این بیماری ممکن است چندین هفته طول بکشد و شما را مجبور کند که در خانه بمانید پس باید صبور باشید.
جوانان هم در صورت ابتلا به این بیماری باید از تعدادی از فعالیت های مورد علاقه خود صرف نظر کنند .کودکان هم باید مدرسه خود را در جریان این بیماری قرار دهند .
ابتلا به این بیماری بدین معنی نیست که باید در قرنطینه باشید زیرا بیشتر افراد پادتنی علیه ویروس اپشتین بار دارند .
در این دوران میتوانید از اعضای خانواده و یا دوستانتان کمک بگیرید .دانشجویان نیز میتوانند به منظور درمان و یا کمک به مرکز درمانی دانشکده خود مراجعه نمایند .