سندروم نفروتیک
nephrotic syndrome
این بیماری معمولاً به دلیل آسیب دیدگی شاخههایی از رگهای خونی کوچک (گلومرول ) در کلیه های فرد بوجود میآید .سندروم نفروتیک نوعی اختلال کلیوی است که باعث میشود تا بدن شما میزان زیادی از پروتئین را از طریق ادراردفع کند
شرح بیماری
سندروم نفروتیک نوعی اختلال کلیوی است که باعث میشود تا بدن شما میزان زیادی از پروتئین را از طریق ادراردفع کند .
این بیماری معمولاً به دلیل آسیب دیدگی شاخههایی از رگهای خونی کوچک در کلیه های فرد بوجود میآید که مواد زائد و آب اضافی را از خون فیلتر میکند .سندروم نفروتیک باعث بروز تورم میشود بهخصوص در پاها و قوزک پا و احتمال ابتلا به سایر بیماریها را نیز افزایش میدهد .
درمان این بیماری با درمان بیماری عامل و مصرف دارو انجام میگیرد .این بیماری احتمال ابتلا به عفونت و لخته های خونی را افزایش میدهد .ممکن است پزشکتان دارو درمانی و تغییر رژیم غذایی را به منظور پیشگیری از این موارد و سایر پیامدهای سندروم نفروتیک پیشنهاد نماید .
نشانه ها
نشانههای سندروم نفروتیک عبارتند از :
· تورم شدید (آدم ) بهخصوص در دور چشمان و در قوزک پا و پا
· ادرار کف آلود که به دلیل دفع زیادی پروتئین از بدن میباشد
· افزایش وزن به دلیل ذخیره بیش از اندازه مایعات
زمان مناسب مراجعه به پزشک
در صورتی که هر علایم نگران کننده ای داشتید حتماً به پزشکتان مراجعه نمایید .
علل
این بیماری معمولاً به دلیل آسیب دیدگی شاخههایی از رگهای خونی کوچک (گلومرول ) در کلیه های فرد بوجود میآید.گلومرول خون را با ورود به کلیه ها فیلتر میکند و مواد مورد نیاز بدن را از مواد زائد جدا میکند .گلومرول سالم معمولاً باعث میشود تا پروتئین های سالم به نام البومین وارد ادرار نشوند -که برای حفظ میزان متناسبی از مایعات ضروری میباشد .زمانی که این رگهای خونی آسیب میبینند ،میزان زیادی از پروتئین از بدن شما خارج میشود و منجر به بروز سندرم نفروتیک میشود .
دلایل متعدد بروز این بیماری
تعداد زیادی از بیماریها میتوانند باعث آسیب دیدگی گلومرول و بروز سندروم نفروتیک شوند مانند :
· بیماری با تغییرات کمینه :این بیماری عمده ترین دلیل بروز سندروم نفروتیک در اطفال است و باعث اختلال در عملکرد کلیه میشود ولی زمانی که بافت کلیه در زیر میکروسکوپ بررسی میشود ،این عضو نرمال و یا نرمال نمابه نظر میاید .معمولا دلیل این اختلال در عملکرد قابل تعیین نمیباشد
· گلومرولواسکلروز فوکال سگمنتال :در این بیماری زخم های پراکندهای بروی گلومرول بوجود میآید .این بیماری بر اثر سایر بیماریها و یا نقصهای ژنتیکی و یا دلایل نامشخص بوجود میآید .
· نوروپاییت غشایی :این بیماری بر اثر ضخامت بافتهای داخل گلومرول بوجود میآید ولی دلیل اصلی این ضخامت مشخص نیست .گاهی اوقات این حالت به سایر بیماریها مانند هپاتیت ب ،لوپوس ،مالاریا و سرطان ارتباط داده میشود
· بیماری کلیوی دیابتی :دیابت میتواند منجر به آسیب دیدگی کلیوی (نوروپاتی کلیوی ) شود که خود به گلومرول آسیب میرساند
· لوپوس سیستمیک اریتماتوی :این بیماری التهابی مزمن میتواند به آسیب دیدگی جدی کلیوی منجر شود
· امیلوئیدوز :این بیماری زمانی بروز میکند که موادی به نام پروتین های امیلوئید ها در ارگانها انباشته میشوند .انباشتگی این مواد در اغلب موارد بر کلیه ها اثر میگذارد و به سیستم فیلترینک آسیب میرساند
· لختگی خون در رگهای کلیوی :ترومبوز وریدی کلیوی زمانی بروز میکند که یک لخته خونی متصل به کلیه را مسدود میکند و میتواند منجر به بروز سندروم نفروتیک شود
· نارسایی قلبی :انواعی از نارساییهای قلبی مانند پریکاردیت محدود کننده و نارسایی شدید سمت راست قلب میتواند منجر به بروز این بیماری شوند
عوامل تشدید
عواملی که احتمال ابتلا به سندروم نفروتیک را افزایش میدهند عبارتند از :
· بیماریهایی که به کلیه ها آسیب میرسانند :تعداد از بیماریها احتمال ابتلا به سندروم نفروتیک را افزایش میدهند مانند لوپوس ،دیابت ،امیلوئیدوز ،بیماری تغییرات کمینه و سایر بیماریهای کلیوی
· تعدادی از داروها :داروهایی که میتوانند احتمال ابتلا به سندروم نفروتیک را افزایش دهند عبارتند از داروهای غیر استروئیدی و ضد التهاب و داروهای درمانی عفونت
· انواع ویژه ای از عفونت ها :این عفونت ها احتمال ابتلا به سندروم نفروتیک را افزایش میدهند :اچ ای وی ،هپاتیت بی و سی و مالاریا
پیامدهای مورد نظر
پیامدهای ممکن سندروم نفروتیک عبارتند از :
· لخته های خونی :ناتوانی گلومرول در فیلتر صحیح خون میتواند منجر به فقدان پروتئین های خونی شود که به پیشگیری لختگی خون کمک میکنند .این حالت احتمال بروز لخته های خونی یا ترومبوز در رگها را افزایش میدهد
· کلسترول بالای خون و افزایش سطح تری گلیسیرید :زمانی که سطح پروتئین البومین در خون کاهش مییابد ،کبدتان میزان بیشتری از البومین تولید میکند و در همان زمان کلسترول و تری گلیسیرید بیشتری آزاد میکند
· تغذیه ضعیف :کمبود بیش از اندازه ی پروتئین خون میتواند منجر به سوتغذیه و کاهش وزن شود که با تورم پوشانده میشود .همچنین این امکان وجود دارد که تعداد گلبولهای قرمز شما کم شوند و به کم خونی دچار شوید و یا سطح کمی از ویتامین دی کلسیم را تجربه کنید
· فشار خون بالا :اسیب دیدگی گلومرول و انباشتگی نهایی مواد زائد در جریان خون میتواند باعث افزایش فشار خون شما شود
· نارسایی حاد کلیوی :در صورتی که کلیه ها به دلیل آسیب دیدگی گلومرول قادر به فیلتر خون نباشند ،مواد زائد به سرعت در خون جمع میشوند ودر این صورت شما به دیالیز بلافاصله نیاز دارید -روشی مصنوعی برای حذف مواد و مایعات زائد از خون – با یک دستگاه مصنوعی مشابه کلیه یا دیالیز کننده
· بیماریهای کلیوی مزمن :سندروم نفروتیک میتواند باعث اختلال در عملکزد کلیه ها به مروز زمان و به صورت تدریجی شود .در صورتی که عملکزد کلیه ها خیلی ضعیف شود ،شما به دیالیز و یا پیوند کلیه نیاز خواهید داشت
· عفونت :افراد مبتلا به سندروم نفروتیک به میزان بیشتری در معرض عفونت قرار دارند .
آمادگی برای ملاقات پزشک
در صورتی که علایم نگران کننده ای داشتید ،شما میتوانید به پزشک خانوادکی و یا عمومی مراجعه کنید ولی اگر پزشکتان احتمال دهد شما به مشکلات کلیوی مانند سندروم نفروتیک مبتلا هستید ،شما را به یک متخصص کلیه ارجاع میدهد .
با استفاده از این اطلاعات میتوانید خود را برای ملاقات با پزشکتان آماده کنید و توقعات خود از وی را ارزیابی کنید :
· علائم خود را بنویسید حتی موارد غیر مرتبط
· لیستی از تمام دارو های مصرفیتان را تهیه نمایید مانند دارو های تجویز ی و غیر تجویزی و دوز انها
· سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
· اطلاعات شخصی تان را بنویسید مانند استرس های شدید و یا تغییرات اخیر سبک زندگی .
· از محدودیت های پیش از ملاقات اگاه شوید .زمانی که برای تعیین وقت تماس میگیرید میتوانید در خصوص هر گونه محدودیتی که از قبل باید رعایت شود بپرسید مانند تغییر رژیم غذایی
در صورتی که پیش از ملاقات با پزشک لیسای از سؤالات را تهیه کنید ،میتوانید بیشترین استفاده ر از جلسه ببرید .برای سندروم نفروتیک میتوانید این سؤالات را بپرسید :
· دلیل اصلی بروز علایم چیست ؟
· به چه ازمایشاتی نیاز است ؟
· آیا وضعین من موقتی است یا دائمی ؟
· روشهای درمانی کدامند ؟ و شما کدام یک را برای من پیشنهاد میکنید /
· در صورتی که به سایر بیماریها مبتلا باشم ،چگونه میتوانم آنها را مدیریت کنم ؟
· آیا جایگزینی برای داروهای تجویزی شما وجود دارد ؟
· آیا بروشور و یا وب سایتی در خصوص این بیماری وجود دارد ؟
· چه زمانی باید برای جلسات بعدی مراجعه کنم ؟ایا علائمی وجود دارند که در صورت بروز آنها باید سریعاً به پزشک مراجعه کنم ؟
· آیا میتوانم با ایجاد تغییراتی مثلاً در رژیم غذایی خود وضعیت بهتری داشته باشم ؟
در صورتی که سؤال دیگری هم داشتید میتوانید با پزشکتان مشورت کنید .
چه توقعاتی از پزشکمان داشته باشیم ؟
· چه زمانی علائم شما اغاز شد ؟
· ایا علائم شما ممتد بوده اند و یا مقطعی ؟
· شدت علائمتان چقدر است ؟
· ایا روشی وجود دارد که علائمتان را بهبود بخشد و یا وخیم کند ؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
از این ازمایشات و پروسیجر ها به منظور تشخیص سندروم نفروتیک استفاده میشود :
· آزمایش ادرار :بررسی ادرار میتواند اختلالاات موجود در این قست را نشان دهد مانند سطح بالایی از پروتئین که در سندروم نفروتیک بروز میکند .ممکن است از شما خواسته شود که در طی یک روز نمونه ادرار خود را جمع کنید تا سطح دقیق پروتئین آن مشخص شود
· آزمایش خون :در صورتی که شما به سندروم نفروتیک مبتلا باشید ،ازمایش خونتان نشان دهنده ی سطح پایینی از پروتئین البومین است و حتی سطح کلی پروتئین خون هم کم میباشد .فقدان البومین در بیشتر موارد با افزایش سطح کلسترول و تری گلیسیرید همراه است .ارزیابی میزان اوره خون و کراتینین سرم هم میتواند عملکرد کلیه ها را نشان دهد
· برداشت نمونهای از بافت کلیه ها به منطور تست :ممکن است پزشکتان با استفاده از پروسیجری به نام بیوپسی کلیه ،نمونه ای کوچک از بافت کلیه را بردارد تا ازمایشاتی بروی آن انجام شود .در این روش سوزنی کوچک از پوست شما داخل شده و به کلیه ها میرسد .بافت کلیه جمعآوری شده و برای انجام ازمایشات بیشتر به آزمایشگاه فرستاده میشود .
درمان و دارو
درمان این سندروم یا بهبو د بیماریهای زمینهای صورت میگیرد که در بروز سندروم نفروتیک موثرند .ممکن است پزشکتان از دارودرمانی به منظور کنترل علایم و یا درمان پیامدهای این بیماری استفاده کند .داروهای کاربردی عبارتند از :
• داروهای درمانی فشار خون :داروهایی به نام مهار کننده های انزیم مبدل انژیوتنسین فشار خون را کاهش میدهند و میزان پروتئین آزاد شده در خون را کم میکنند .داروهایی که در این دسته قرار میگیرند عبارتند از :benazepril (Lotensin), captopril (Capoten) و enalapril (Vasotec) .گروه دیگری از داروها که عملکرد مشابهی دارد با نام مسدود کننده های گیرنده های انژیوتنسین 2 شناخته میشود و شامل losartan (Cozaar) و valsartan (Diovan) میشود
• داروهای مدر :این داروها با افزایش میزان خزوجی کلیوی به کاهش تورم کمک میکنند .داروهای مدر عبارتند از :furosemide (Lasix) و spironolactone (Aldactone)
• داروهای کاهنده ی کلسترول :استاتین ها میتوانند به کاهش کلسترول خون کمک نمایند ولی هنوز مشخص نیست که داروهای کاهش دهنده ی کلسترول قادر به بهبودوضعیت بیماران مبتلا به سندروم نفروتیک هستند یا خیر مانند جلوگیری از حملات قلبی و کاهش خطر مرگ زودهنگام .استاتین ها شامل این دارها میشوند :atorvastatin (Lipitor), fluvastatin (Lescol), lovastatin (Altoprev, Mevacor), pravastatin (Pravachol), rosuvastatin (Crestor) و simvastatin (Zocor)
• رقیق کننده های خونی :داروهایی به نام ضد انعقاد خون میتوانند توانایی خون در لخته شدن و احتمال بروز لختگی را کاهش دهند .این داروها شامل هپارین و وارفارین (Coumadin) میشوند .
• داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی :داروهای کنترل کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئید ها میتوانند التهاب همراه با انواع خاصی از اختلالات کلیوی را کاهش دهند مانند بیماری تغییرات کمینه
سبک زندگی و مراقبت در خانه
تغییر در رژیم غذایی تان میتواند باعث سازگاری بیشتر با سندروم نفروتیک شود .ممکن است پزشکتان شما را به یک متخصص تغذیه ارجاع دهد تا در خصوص نحوه تأثیر آنچه که میخورید بر سازگاری بیشتر با پیامدها به وی مشورت کنید .ممکن است متخصص تغذیه این موارد را به شما پیشنهاد نماید :
• پروتئین های کم چرب را انتخاب کنید
• میزان مصرف چربی و کلسترول در رژیم غذایی تان را کاهش دهید تا به شما در کنترل سطح کلسترول خون کمک نماید
• از رژیم غذایی کم نمک استفاده کنید تا تورم شما کاهش یابد
داروهای جایگزین
در این زمینه با پزشکتان مشورت نمایید
پیشگیری
در این زمینه با پزشکتان مشورت نمایید
همراهی و حمایت
در این زمینه با پزشکتان مشورت نمایید