وابستگی به نیکوتین (اعتیاد به نیکوتین )

وابستگی به نیکوتین با نام وابستگی به دخانیات هم شناخته می‌شود و نوعی اعتیاد به دخانیات میباشد .که بر اثر ماده ی نیکوتین بوجود می‌آید .وابستگی به نیکوتین بدین معناست که شما نمی‌توانید مصرف این ماده را ترک کنید حتی اگر به شما آسیب رساند .

نیکوتین باعث ایجاد تغییرات ذهنی و فیزیکی در مغز می‌شود که به طور موقت لذت بخش هستند .این تأثیرات میزان گرایش به مصرف نیکوتین را افزایش میدهند و در نتیجه به وابستگی منجر می‌شوند .در همین حال قطع مصرف دخانیات به صورت ناگهانی عوارضی مانند کج خلقی و اضطراب را بوجود می آورد .

نیکوتین موجود در دخانیات باعث وابستگی می‌شود ولی مواد دیگری در بروز اثرات سمی دخانیات نقش دارد .افراد سیگاری به نسبت دیگران به احتمال خیلی بیشتری به بیماری‌های قلبی ،سکته و سرطان دچار می‌شوند .

ترک مصرف سیگار به بهبود سلامتی شما کمک میکند و این موضوع ارتباطی با مدت زمان مصرف شما ندارد .روش های درمانی متفاوتی برای ترک این وابستگی وجود دارد که به شما کمک میکند تا علایم ناشی از قطع دارو را به خوبی تحمل کنید و به راحتی سیگار را کنار بگذارید .میتوانید با پزشکتان در این خصوص مشورت کنید .

بعضی از مردم با مصرف میزان کمی از دخانیات به وابستگی به نیکوتین دچار می‌شوند .این موارد نشان دهنده اعتیاد هستند :

• شما نمی‌توانید مصرف سیگار را ترک کنید :شما یک یا دوبار تلاش کرده‌اید که این اعتیاد را ترک کنید ولی موفق نشده‌اید .

• زمانی که میخواهید ترک کنید علایم متفاوتی را تجربه می‌کنید :تلاش برای ترک این اعتیاد با بروز علایم فیزیکی و روحی همراه است مانند میل زیاد به غذا ،اضطراب و کج خلقی ،بی قراری ،دشواری در تمرکز ،افسردگی ،ناامیدی ،عصبانیت و افزایش گرسنگی ،بی خوابی ،یبوست یا اسهال

• شما با وجود اختلالات فیزیکی همچنان سیگار می‌کشید :ممکن است شما به اختلالات فیزیکی مانند بیماری‌های قلبی یا ریوی دچار شده باشید ولی باز هم نمی‌توانید سیگار را ترک کنید .

• شما فعالیت‌های تفریحی یا اجتماعی را کنار گذاشته اید تا سیگار بکشید :ممکن است به رستورانهایی که نمیتوان در آن‌ها سیگار کشید،مراجعه نکنید و یا ارتباط خود با تعداد ی از اعضای خانواده و یا دوستان را قطع کنید زیرا امکان شیگار کشیدن در این موقعیت ها وجود ندارد .

اگر شما سعی کرده‌اید سیگار را ترک کنید ولی موفق نشده‌اید بهتر است بدایند که تنها نیستید .بیشتر افراد سیگاری تلاشهای ناموفق زیادی را تا ترک دائمی و پایدار سیگار تجربه میکنند .

اگر شما برنامه‌ای درمانی را دنبال کنید که توجه بیشتری به جنبه‌های فیزیکی و روحی وابستگی به نیکوتین دارد ،راحتتر میتوانید ترک کنید .مصرف داروها و یا دریافت کمک از مشاورین حرفه‌ای ترک سیگار (متخصصین درمان دخانیات ) میتواند احتمال موفقیت شما را به میزان چندین برابر افزایش دهد .

با پزشک یا مشاور یا تراپیست خود در خصوص یک برنامه درمانی متناسب مشورت کنید و یا از آن‌ها بخواهید شما را به مکانی مناسب برای ترک سیگار ارجاع دهند .

نیکوتین ماده موجود در دخانیات است که باعث اعتیاد شما به سیگار کشیدن می‌شود .زمانی که شما دود این مواد را را با استشمام به داخل ریه هایتان می‌برید ،نیکوتین تأثیر اعتیاد اور بیشتری پیدا میکند و باعث می‌شود تا این ماده به سرعت در خون شما جریان پیدا نماید و چندین ثانیه پس از مصرف سیگار وارد مغز شود .در مغز هم نیکوتین میزان آزاد سازی مواد شیمیایی درون مغز با نام نوروترنسمیتر ها را افزایش میدهد که به تنظیم رفتار و عواطف کمک میکنند .

دوپامین نیز به عنوان یکی از این نوروترنسمیتر ها در مرکز پاداش مغز ترشح می‌شود و باعث بهبود عواطف و لذت در فرد می‌شود .تجارب ناشی از مصرف نیکوتین که به آن‌ها اشاره شد ،باعث اعتیاد شما به دخانیات خواهند شد .

وابستگی به نیکوتین شامل فاکتور های رفتاری (روتین زندگی ،عادت ها و عواطف ) و فاکتورهای فیزیکی می‌شود .ارتباط بین حالات رفتاری و سیگار کشیدن به عنوان نوعی محرک عمل میکند -شرایط یا عواطفی که میزان گرایش به دخانیات را افزایش میدهند حتی اگر شما گهگاهی سیگار کشیده باشید .

رفتار ها و موارد مرتبط با سیگار کشیدن عبارتند از :

• زمانهای خاصی از روز مانند اولین فعالیت روزانه که با قهوه صبحانه همراه است یا در طی استراحت های موجود در زمان کار قرار داده می‌شود

• پس از صرف وعده غذایی

• نوشیدن الکل

• مکانها یا دوستان خاص

• صحبت با تلفن

• شرایط استرس زا و یا زمانی که فرد افسرده است

• مشاهده یا استشمام بوی سوختن سیگار

• رانندگی کردن

شما باید به منظور مقابله با وابستگی به دخانیات،از محرکهای آن اطلاع یابید و برنامه‌ای را ترتیب دهید تا به کمک آن با رفتار ها و روتین های مرتبط با سیگار کشیدن مقابله کنید .

تمام افراد سیگاری و یا آن‌هایی که در از سایر انواع دخانیات مصرف میکنند ،در معرض وابستگی هستند .این فاکتورها میتوانند احتمال ابتلا به وابستگی به تنباکو را افزایش دهند :

• ژنتیک :احتمال مصرف سیگار و یا پایداری در مصرف آن میتواند تا حدودی ژنتیکی باشد -فاکتورهای ژنتیکی بر نحوه پاسخ‌گویی گیرنده ه بروی سطح سلولهای عصبی مغز نسبت به میزان بالایی از نیکوتین منتقل شده توسط سیگار موثرند .

• تأثیرات ناشی از محیط خانه و دوستان :کودکانی که والدینی سیگاری دارند،به میزان بیشتری در معرض سیگاری شدن قرار دارند .همچنین معاشرت با دوستان سیگاری این احتمال را برای آن‌ها افزایش خواهد داد .شواهد نشان میدهند که مصرف سیگار در فیلم‌های تلویزیونی و یا اینترنت میتواند جوانان را به سیگاری شدن ترغیب کند .

• سن :بیشتر افراد مصرف سیگار را در کودکی یا سنین نوجوانی آغاز میکنند .هر چقدر شما زودتر مصرف سیگار را آغاز کنید،احتمال وابستگی شدید به سیگار هم برای شما بیشتر خواهد شد .

• افسردگی یا سایر بیماری‌های روحی :مطالعات زیادی نشان میدهند که ارتباطی بین افسردگی و سیگار کشیدن وجود دارد .افراد مبتلا به افسردگی،شیزوفرنی ،اختلالات استرسی پس از سانحه (PTSD) و یا سایر انواع بیماری‌های روحی و ذهنی بیشتر در خطر سیگاری شدن قرار دارند .

• مصرف مواد :افرادی که سابقه سومصرف الکل یا مواد غیرقانونی دارند،به احتمال بیشتری سیگاری می‌شوند .

مصرف سیگار و بیش از 60 نوع از مواد شیمیایی عامل سرطان و و هزاران ماده خطرزای دیگر با هم در ارتباطند .حتی تمام انواع سیگارهای طبیعی و گیاهی هم حاوی موادی خطرناک برای بدن شما هستند .

سیگار کشیدن تقریباً به تمام اعضای بدن شما آسیب میرساند و سیستم ایمنی شما را تخریب مختل میکند .حدود نیمی از افراد سیگاری که به طور منظم سیگار می کشند،به دلیل ابتلا به بیماری‌های ناشی از سیگار فوت میکنند .

میزان مرگ و میر ناشی از مصرف سیگار ودخانیات و در نهایت ابتلا به بیماری‌های ریوی ،COPD و بیماری‌های قلبی و عروقی در میان خانمها و آقایان یکسان است .

خطرات سیگار برای بدن عبارتند از :

• سرطان ریه و سایر بیماری‌های ریوی :سیگار کشیدن عامل بروز 9 مورد از میان ده مورد ابتلا به سرطان ریه است .همچنین سیگار کشیدن باعث بروز بیماری‌های دیگر ریوی می‌شود مانند امفیزم و برونشیت مزمن .سیگار در وخامت اسم هم نقش بشزایی دارد

• سایر سرطانها :سیگار کشیدن عامل سرطان مری ،حنجره ،حلق یا گلو و دهان است و ارتباطی با سران مثانه ،پانکراس ،کلیه و گردنه و انواعی از سرطانهای خون دارد .به طور کلی مصرف سیگار باعث بروز 30 درصد از مرگ های ناشی از ابتلا به سرطان می‌شود .

• اختلالات قلبی و سیستم گردش خون :سیگار کشیدن احتمال مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش میدهد مانند حمله قلبی و سکته .حتی مصرف یک تا چهار سیگار در روز احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش میدهد .در صورتی که شما به بیماری‌های قلبی عروقی مانند نارسایی قلبی مبتلا باشید ،سیگار کشیدن وضعیت شما را وخیم خواهد کرد .ولی قطع مصرف سیگار احتمال ابتلا به حمله قلبی را به میزان 50 درصد در سال اول کاهش میدهد

• دیابت :مصرف سیگار میزان مقاوت در برابر انسولین را افزایش میدهد که خود عاملی برای بروز دیابت نوع دو میباشد .اگر شما به دیابت دچار شده باشید ،سیگار کشیدن سرعت رشد پیامدهایی مانند بیماری‌های کلیوی و چشمی را افزایش میدهد .

• اختلالات چشمی :سیگار کشیدن احتمال بروز اختلالات حاد چشمی را افزایش میدهد مانند آب مروارید و نابینایی ناشی از تحلیل ماکولار .

• ناتوانی جنسی و ناباروری :مصرف سیگار احتمال ناباروری در خانمها و ناتوانی جنسی در آقایان را افزایش میدهد

• پیامدهای ناشی از مصرف سیگار در طی بارداری و پس از آن :مادرانی که در طی دوران بارداری سیگار مصرف میکنند ،به احتمال بیشتری مواردی مانند زایمان زود رس ،سقط جنین ،وزن پایین نوزاد در هنگام تولد و سندروم مرگ ناگهانی کودک را_SIDS تجربه میکنند .

• سرما خوردگی و انفولانزا و سایر بیماری‌ها :سیگاری ها با احتمال بیشتری به عفونت های تنفسی مانند سرماخوردگی و انفولانزا و برونشیت دچار می‌شوند .

• ضعف حواس پنج‌گانه :سیگار کشیدن حس چشایی و بویایی شما را از بین می‌برد بنابراین شما اشتهای خود را از دست خواهید داد .

• بیماری‌های لثه ای و دندانی :مصرف سیگار و افزایش احتمال ابتلا به التهاب لثه ای یا ورم لثه و نوعی عفونت جدی لثه ای با نام پریودنیت ارتباط دارند که میتواند سیستم حامی دندانی را نابود نماید .

• ظاهر فیزیکی :مواد شمیایی موجود در دخانیات ساختار پوست را تغییر داده و پیری و چروک های پوستی زودرس را بوجود می آورند .مصرف سیگار همچنین دندانها و ناخن های انگشتان دست و خود انگشتان را نیز زرد میکند .

• خطرات سیگار برای خانواده شما :همسر و یا همراهان غیر سیگاری افرادی که سیگار میکشند،به میزان بیشتری در معرض ابتلا به سرطان ریه و بیماری‌های قلبی هستند و این احتمال برای آن‌ها به نسبت کسانی که شریک سیگاری ندارند،بیشتر است .اگر شما سیگار می‌کشید ،کودکتان به احتمال بیشتری به سندروم مرگ ناگهانی ،وخامت اسم ،عفونت و سرماخوردگی دچار خواهد شد .

شما میتوانید به پزشک عمومی مراجعه کنید .با استفاده از این اطلاعات برای ملاقات با پزشکتان آماده خواهید شد و توقعات خود از وی را ارزیابی خواهید کرد :

• محرک‌های مرتبط با مصرف سیگار را شناسایی کنید :شرایطی را که منجر به مصرف سیگار می‌شود را در لیستی یادداشت کنید .سیگار کشیدن در چه مکانهایی برای شما نوعی عادت شده است ؟ایا شرایطی وجود دارند که در آن‌ها کمتر سراغ سیگار بروید ؟

• علائم مرتبط با سیگار کشیدن را یادداشت نمایید :مانند مدت زمانی که به هر کدام دچار شده‌اید .

• لیستی از تمام دارو های مصرفیتان را تهیه نمایید مانند دارو های تجویز ی و غیر تجویزی و دوز انها

• سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید :انها را از مهم‌ترین تا بی‌اهمیت تریت دسته بندی کنید

• اطلاعات شخصی تان را بنویسید مانند استرس های شدید و یا تغییرات اخیر سبک زندگی .

• یکی از اعضای خانواده و یا دوستان را در صورت امکان با خود ببرید :گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام موارد عنوان شده در طی جلسات درمانی دشوار است و به همین دلیل یک همراه میتواند مواردی را به یاد آورد که شما فراموش کرده‌اید یا نشنیده اید .

میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید

. میتوانید در زمینه وابستگی به نیکوتین این سوالات را از پزشکتان بپرسید :

• آیا به عقیده شما سیگار کشیدن میتواند بر اثر سایر بیماری‌ها بوجود اید و یا وخیم شود ؟

• آیا هنوز زمانی برای ترک سیگار و بهرهمندی از مزایای آن برای من وجود دارد ؟

• کدام رو ش های درمانی بیشترین اثر را برای من خواهند داشت ؟

• چگونه میتوانم برای ترک سیگار آماده شوم ؟

• آیا میتوانید مرا به متخصصی ارجاع دهید که در ترک سیگار را یاری کند ؟

میتوانید سوالات دیگری را هم در طی ملاقات از پزشکتان بپرسید

پزشکتان نیز احتمالا این سوالات را از شما میپرسد که بهتر است پیش از ملاقات برای پاسخ گویی به انها اماده باشید تا در زمان شما صرفه جویی شود و بتوانید وقت بیشتری برای موارد مهم تر صرف کنید . پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد :

• روزانه چند عدد سیگار می‌کشید ؟چقدر وقت پس از بیدار شدن سیگار می‌کشید ؟

• آیا قبلاً نیز تلاش کرده‌اید که سیگار را ترک کنید ؟چه مواردی کاربردی بودند و چه مواردی بی اثر بوده‌اند ؟چه اتفاقی افتاد ؟

• چه عاملی به شما انگیزه میدهد تا مصرف سیگار را ترک کنید ؟

• آیا شما به سایر بیماری‌های فیزیکی مانند بیماری‌های قلبی یا دیابت مرتبط با مصرف سیگار مبتلا هستید ؟

• آیا یکی دیگر از اعضای خانواده و یا همکارانتان شما را در سیگار کشیدن همراهی میکند ؟

• آیا مصرف سیگار محدودیت‌هایی را در سبک زندگی‌تان بوجود آورده است مانند دشواری د ورزش یا انجام سایر تمرینات فیزیکی ؟

• آیا سیگار کشیدن مشکلی در محل کار یا روابط شما بوجود آورده است ؟

• آیا شما به مشکلات روحی مانند افسردگی یا اضطراب مبتلا هستید ؟

• بزرگترین موانع برای ترک سیگار برای شما کدامند ؟

• آیا عزازانتان شما را در تلاش برای ترک سیگار یاری میکنند ؟

• چقدر در خصوص ترک سیگار به خود اطمینان دارید ؟

ممکن است پزشکتان از شما سؤالاتی بپرسد و یا از شما بخواهد پرسش‌نامه‌ای را پر کنید تا میزان وابستگی شما به نیکوتین را ارزیابی نماید .هر چقدر شما به میزان بیشتری در طی روز سیگار بکشید و پس از بیداری زودتر به سراغ سیگار بروید ،وابستگی بیشتری به آن دارید .

اطلاع از میزان وابستگی شما به سیگار میتواند به پزشکتان کمک کند تا بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب نماید .

احتمالاً شما هم همانند سایر افراد سیگاری یک بارتلاش کرده‌اید که بطور جدی سیگار را ترک کنید .ولی احتمال ترک سیگار در دفعه اول کم است -به خصوص اگر شما از دیگران کمک نگرفته باشید .

اگر شما از دارو به همراه مشاوره -به عنوان روش‌هایی که اثر بخشی انه تأیید شده است ،برای ترک سیگار بهره گیرید ،به احتمال خیلی بیشتری میتوانید به هدف خود برسید به‌خصوص اگر از ترکیب این دو روش استفاده کنید

دارودرمانی

درمانهای متعددی مانند درمان جایگزینی نیکوتین و داروهای عاری از نیکوتین به عنوان روش‌هایی ایمن و اثر‌بخش در درمان وابستگی به نیکوتین شناخته شده‌اند .مصرف بیش از یک دارو هم به بهبود نتایج نهایی کمک خواهد کرد .

به عنوان مثال ،ترکیب دارویی با اثر طولانی مدت با محصولات جایگزین نیکوتین با اثر کوتاه مدت میتواند مؤثر باشد .با پزشکتان در خصوص بهترین روش درمانی مشورت کنید .

در صورتی که شما باردار و یا شیرده هستید ،کمتر از 10 سیگار در روز می‌کشید یا کمتر از 18 سال سن دارید ،پیش از مصرف هر گونه محصول جایگزینی نیکوتین که به صورت غیر تجویزی میباشند ،با پزشکتان مشورت نمایید .

درمانهای مبتنی بر جایگزینی نیکوتین

در این روش‌ها نیکوتینی از طریق سایر روش‌ها به جز دخانیات به شما داده می‌شود و در نتیجه مواد شیمیایی مضر و خطرناک سیگار به بدن شما وارد نمیشود .محصولات جایگزینی نیکوتین به بهبود علایم ناشی از ترک سیگار کمک کرده و گرایش فرد را به آن کاهش میدهند .

بهترین زمان برای بهره گیری از این روش همان روزی است که تصمیم به ترک سیگار میگیرید .تعدادی از افراد سیگاری هم زودتر سراغ این روش درمانی می‌روند تا مصرف سیگار را کم کرده و پس از آن به کلی ترک کنند .

محصولات جایگزینی نیکوتین ذیل به صورت غیر تجویزی موجود می‌باشند :

• نیکوتین پچ (NicoDerm CQ, Habitrol,) :این پچ نیکوتین را به پوست شما وارد میکند و سپس این ماده به جریان خون می‌رسد .پچ های درمانی هر روز تعویض می‌شوند و معمولاً به مدت 8 هفته و یا بیشتر از آن‌ها استفاده می‌شود .اگر پس از مصرف دو هفته‌ای از این پچ ها نتوانستید مصرف سیگار را ترک کنید ،با پزشکتان در خصوص تغییر دوز مصرفی و یا افزودن سایر محصولات جایگزین نیکوتین مشورت کنید .عوارض جانبی معمول آن عبارتند از :حساسیت،بی خوابی و رؤیاهای واضح .

• ادامس نیکوتین (Nicorette ):ادامس نیکوتین را از طریق پوشش دهانی وارد خون میکند .معمولا ادامس های نیکوتین برای رفع گرایش به سیگار مصرف می‌شوند .ادامس را تا زمانی بجوید که مور مور و یا طعمی تند مانند را حس کنید و سپس آن را بین لپ ها و خط لثه به مدت چندین دقیقه قرار دهید .مراحل جویدن و عدم حرکت ادامس باعث می‌شود تا نیکوتین به صورت تدریجی توسط جریان خون جذب شود .حساسیت دهانی یکی از عوارض جانبی معمول است .سایر عوارض ناشی از جویدن سریع و یا پر تحرک هستند که باعث آزاد سازی خیلی سریع نیکوتین می‌شوند .مانند سوزش سر معده ،تهوع و سکسکه .

• قرص های نیکوتین دار لوزی شکل (Commit, Nicorette mini lozenge ) :این قرص ها در دهان حل شده و همانند ادامس های نیکوتینی ،نیکوتین را از طریق پوشش دهانی منتقل میکنند .این قرص ها را بین لثه و خط آن و یا زیر زبان قرار دهید و اجازه بدهید تا حل شود .فاصله بین مصرف این قرصها بین یک تا دو ساعت است و پس از آن به صورت تدریجی این فاصله زیاد خواهد شد .قبل یا بعد و یا در هنگام مصرف این قرص ها ،از نوشیدن مایعات خودداری کنید .عوارض جانبی آن عبارتند از :حساسیت دهانی و عوارض ناشی از نیکوتین مانند سوزش سر دل و تهوع و سکسکه

این روش‌های جایگزینی نیکوتین فقط با تجویز پزشک مورد استفاده قرار میگیرند :

• اسپری بینی نیکوتین دار (Nicotrol NS) :نیکوتین موجود در این محصول مستیقما داخل سوراخ بینی اسپری شده و از طریق غشای بینی به خون وارد می‌شود .این اسپری‌ها نیکوتین را کمی سریع‌تر از ادامس و قرص های لوزی شکل یا پچ منتقل میکنند ولی سرعت آن‌ها به اندازه سیگار نیست .معمولا این محصولات به مدت سه تاشش ماده تجویز می‌شود .حساسیت بینی و گلو ،ابریزش بینی ،عطسه و سرفه از عوارض معمول آن هستند .

• نیکوتین استنشاقی (Nicotrol) :این دستگاه همانند نگه دارنده ی سیگار تهیه شده است .شما در آن فوت میکنید و سپس بخار نیکوتین وارد دهان شما می‌شود .نیکوتین از طریق پوشش دهانی جذب شده و سپس وارد جریان خون می‌شود .عوارض جانبی معمول آن عبارتند از حساسیت دهانو گلو ،سرفه های گاه و بیگاه .

داروهای غیر نیکوتینی

• بوپروپیون (Zyban) :این داروی ضد افسردگی باعث افزایش سطح دوپامین و نورپینفرین می‌شود که مواد شمیایی داخل مغز میباشند و با نیکوتین بیشتر می‌شوند .معمولا پزشکتان به شما توصیه میکند تا مصرف این دارو را یک هفته پیش از ترک سیگار آغاز کنید .بوپروپیون میتواند امکان افزایش وزن پس از ترک سیگار را به کمینه برساند .عوارض معمول آن عبارتند از :تهوع ،پریشانی ،سردرد و خشکی دهان .در صورتی که شما سابقه تشنج با آسیب دیدگی شدید سر مانند شکستگی جمجمه را دارید ،نباید از این دارو مصرف کنید .

• وارنیکلین (Chantix) :این دارو بروی گیرنده های نیکوتین مغز عمل میکند و عوارض ناشی از ترک سیگارو لذت بوجود آمده در اثر سیگار کشیدن را کاهش میدهد ..معمولا پزشکتان به شما توصیه میکند تا مصرف این دارو را یک هفته پیش از ترک سیگار آغاز کنید.عوارض معمول آن عبارتند از :تهوع ،سردرد ،بی خوابی و خوابهای واضح .این دارو به ندرت باعث بروز عوارض روحی روانی مانند افسردگی یا افکار خودکشی می‌شود .

• نورتریپتیلین (Pamelor) :در صورتی که سایر داروهای یاد شده مؤثر نباشند،این دارو تجویز خواهد شد .داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای سطح نوروترنسمیتری به نام نورپینفرین را در مغز افزایش میدهند .عوارض معمول آن عبارتند از :خشکی دهان و سرگیجه ،خواب آلودگی و یبوست .

مشاوره ،گروههای پشتیبانی و سایر برنامه‌ها

ترکیب دارودرمانی با مشاوره رفتاری میتواند بهترین موفعیت لازم برای ترک طولانی مدت سیگار را بوجود آورد .

داروها به شما کمک میکنند تا علایم ناشی از ترک سیگار را راحتتر تحمل کنید مانند گرایش به دخانیات ولی مشاوره رفتاری باعث می‌شود تا شما مهارتهایی پیدا نمایید تا از دخانیات در طولانی مدت دوری کنید .هر چه زمانی که با مشاور می گذرانید بیشتر باشد ،نتایج حاصل از درمان هم بهتر خواهند بود .

روش‌های متفاوتی برای مشاروره و پشتیبانی لازم برای ترک سیگار وجود دارد :

• مشاوره تلفنی :مهم نیست که شما کجا زندگی میکنید زیرا میتوایند در هر مکانی از مزایای مشاوره تلفنی بهره مند شوید .

• برنامه‌های مشاوره فردی یا گروهی :ممکن است پزشکتان گروههای پشتیبانی محلی یا سایر برنامه‌های درمانی را به شما پیشنهاد کند که در آن‌ها متخصصین درمانی دخانیات به شما مشاوره میدهند .مشاوره به شما کمک میکند تا تکنیک هایی را به منظور آمادگی برای ترک سیگار و یا پشتیبانی از شما در طی این فرایند بیاموزید .تعداد زیادی از بیمارستانها ،برنامه های پزشکی و متخصصان و رئسا برنامه‌های درمانی ارائه میکنند یا از متخصصین درمانی دخانیات کمک می‌گیرند که گواهی لازم برای درمان اعتیاد به دخانیات را دارند .گروههای بی نام نیکوتین هم در بسیاری از مکانها وجود دارد که به حمایت از افراد سیگاری می‌پردازد .تعدادی از مراکز پزشکی هم برنامه‌های درمانی مسکونی ارائه میکنند -متمرکزترین روش درمانی موجود

• برنامه‌های اینترنتی :تعداد زیادی از وب سایتها پشتیبانی و حمایت لازم را برای افرادی فراهم میکنند که میخواهند سیگار را ترک کنند .سایت BecomeAnEX  رایگان بوده و اطلاعات و تکنیک هایی به همراه بلاگ،انجمن های جمعی ،مشاوره با پزشک و انواع دیگر امکانات به افراد ارائه میدهد .سرویس های پیام کوتاه مانند یاد اوری شخصی برنامه ترک سیگار هم مؤثر خواهند بود .

از انجام این موارد پرهیز کنید

بهتر است سایر انواع دخانیات را با مصرف سیگار جایگزین نکنید .دخانیات به هر شکلی ایمن نیست و حتی محصولاتی که نیکوتین را بدون دخانیات دارند،خطرناک میباشند .

روش‌های درمانی تثبیت شده و مؤثر برای ترک سیگار را انتخاب کنید و موارد زیر را به خاطر بسپارید :

• محصولات دخانی نامحلول :کیسه های حاوی نیکوتین ،رقرص های لوزی شکل و نوار ها حاوی میزان کمی از دخانیات و نیکوتین هستند که در دهان نگاه داشته شده و یا حل می‌شوند .هیچ شواهدی مبنی بر اثر بخشی این روش وجود ندارد و تأثیر آن بر سلامتی فرد هم مشخص نمیباشد

• سیگار های الکتریکی :این سیگار ها هم نوعی دستگاه مجهز به باتری میباشند که نیکوتین حاوی مایع را حرارت داده و به بخار تبدیل میکنند تا استنشاق شود .از آنجایی که این محصولات نوین میبشند ،اطلاعات خاصی در باره عوارض آن وجود ندارد .مطالعات انجام شده در باره به کار گیری سیگاری های الکترونیکی به منظور ترک سیگار هم نتایج نامشخصی داشته‌اند .به همین دلایل ،این سیگارها برای افرادی که میخواهند ترک کنند مناسب نیستند .

• سیگارهای طعم دار :سیگارهایی که بوی گل میخک را می‌دهند (kreteks)  و یا طعم دار هستند (bidis)  ،همان عوارض ناشی از سیگارهای معمول را دارند و همچنین میتوانند مشکلات بیشتری برای شما بوجود آورند .این سیگارها در آمریکا ممنوع شده‌اند ولی مصرف آن‌ها در سایر کشورها منعی ندارد .

• قلیان (نارگیله ) :قلیان نوعی لوله است که به آب متصل می‌شود و دود آن از طریق یک شلنگ استنشاق می‌شود .خطر آن‌ها از سیگار کمتر نیست .اب مواد سمی موجود در دود را فیلتر نمی‌کند و آب و لوله ممکن است باعث انتقال عفونت شوند .

• رژ لب‌ها و آب نبات چوبی نیکوتین دار :محصولاتی که حاوی نیکوتین سالیسیلات میباشند توسط سازمان غذا و دارو تأیید شنده اند و مصرف تصادفی آن‌ها توسط کودکان خطرناک است

• پیپ و سیگار برگ :عوارض جانبی این دخانیات کمتر از سایر انواع و البته مشابه آن‌ها میباشد و نمیتوان آن‌ها را جایگزین مناسبی دانست .

• دخانیات بدون دود و تنقیه (snus) :میزان نیکوتین موجود در این محصولات مشابه سیگار است و احتمال ابتلا به سرطان گلو و دندان و لثه و سایر بیماری‌های را افزایش میدهد .

حتماً برنامه‌ای برای مدیریت بهتر علایم ناشی از ترک سیگار داشته باشید .این علایم در طی هفته اول پس از ترک سیگار خیلی شدید هستند و ممکن است تا چندین هفته هم ادامه داشته باشند ولی از شدت آن‌ها کاسته خواهد شد .

اگرچه بیشتر علایم ناشی از ترک سیگار در طی یک ماه از بین می‌روند ولی ممکن است شما تا چندین ماه پس از ترک سیگار گرایش زیادی به مصرف دوباره آن داشته باشید .محرک هایی که در سیگار کشیدن مؤثر بوده‌اند ،میتوانند نقشی در افزایش گرایش به آن هم داشته باشند .

با این روش میتوانید علایم ناشی از ترک سیگار را مدیریت کنید :

• به طور منظم ورزش کنید :انجام تمارین ورزشی منظم میتواند نشانه‌های حاصل از ترک سیگار را کاهش دهد و به فرد در ترک سیگار کمک نماید .همچنین ورزش از افزایش وزن مرتبط با ترک سیگار جلوگیری میکند .

• با گرایش خود به سیگار مقابله کنید :معمولا این گرایشات کمتر از 5 دقیقه طول میکشند .ظرفها را بشویید ،قدم بزنید ،یک میان وعده سالم بخورید مانند هویج یا سیب یا دانه‌های آفتاب گردان که حواس شما را پرت میکنند .پیش از آنکه خودتان متوجه شوید این گرایش از بین خواهد رفت .به همین دلیل است که شما باید به هنگم ترک سیگار از تمام انواع دخانیات دوری کنید .زمانی که گرایشاتان به مصرف سیگار آغاز می‌شود نباید هیچ کدام از این محصولات همراه شما باشند .

• توجیهات منطقی را کنار بگذارید :ممکن است با خود فکر کنید که من فقط یک سیگار می‌کشم تا بتوانیم این وضعیت دشوار را تحمل کنم یا یک نخ سیگار اشکالی ندارد .این پیامها را به عنوان مواردی بشناسید که برنامه شما برای ترک سیگار را نابود خواهند کرد .دلایل خود برای ترک سیگار را بازبینی کنید و آن را با فکری یاری دهنده در جهت ترک سیگار جایگزین نمایید .

• با یک حامی صحبت کنید :اگر مضطرب یا افسرده هستید و یا به تشویق نیاز دارید ،یک حامی میتواند به شما در کاهش میزان گرایش به سیگار کمک نماید

• شرایط خطرزا را بشناسید :محرکهای سیگار کشیدن را شناخته و از مکانها و یا افراد و شرایطی که شما را به وصرف سیگار ترغیب میکنند دوری کنید .

• به طور منظم از مواد غذایی سالم مصرف کنید :مانند مقدار زیادی میوه و سبزیجات و آب زیادی بنوشید .

تعداد زیادی از محصولات ادعا میکنند که میتوانند به ترک سیگار کمک نمایند .حتی تعداد زیادی با نام طبیعی هم شناخته می‌شوند .ولی طبیعی بودن به معنای ایمن بودن نیست .پیش از آنکه روش‌های درمانی جایگزین را امتحان کنید ،با پزشکتان مشورت نمایید

• طب سوزنی :طب سوزنی مناطقی از بدن را با سوزنهای نازک و محکم و فلزی تحریک میکند .مطالعات مختلفی در خصوص تأثیرات ناشی از طی سوزنی و طب فشاری به منظور ترک سیگار صورت گرفته است .ولی هیچ شواهدی مبنی بر کارکرد آن وجود ندارد .

• مواد گیاهی و مکمل ها :مطالعات کمی در خصوص مکمل غذایی SAMe،سیلور استات و سنت جونز ورت به منظور درمان وابستگی به نیکوتین وجود دارد .ولی هیچ شواهدی مبنی بر تأثیر داروهای گیاهی در افزایش میزان ترک سیگار وجود ندارد .

• هیپنوتیزم :اگرچه هیچ شواهدی نمیتواند اثر بخشی هیپنوتیزم و یا هیپنوتراپی را در ترک سیگار تأیید نماید ولی این روش برای عده‌ای اثر‌بخش است .اگر میخواهید روشی مانند هیپنونیزم را انتخاب کنید ،از پزشکتان بخواهید تا شما را به یک درمانگر معتبر معرفی نماید .

• مدیتیشن :اگرچه هیچ شواهدی نمیتواند اثر بخشی داروها برای ترک سیگار را تأیید نماید ولی برای کاهش اضطراب در عده‌ای مؤثر خواهد بود .

بهترین روش برای پیشگیری از اعتیاد به دخانیات این است که اصلاً مصرف سیگار را آغاز نکنید .

بهترین راه برای پیشگیری از از مصرف سیگار توسط فرزندتان نیز این است که خودتان سیگار نکشید .بنا بر تحقیقات انجام شده احتمال سیگاری شدن کودکانی که والدین آن‌ها سیگاری نیستند و یا به خوبی سیگار را ترک کرده اند،خیلی کمتر از دیگران است .

شما میتوانید با استفاده از این روش‌ها از سیگاری شدن نسلهای بعد خود و یا ابتلای آن‌ها به بیماری‌های متفاوت پیشگیری کنید :

• با فرزندتان در باره سیگار کشیدن صحبت کنید :در خصوص ضررهای سیگار با کودکتان صحبت کنید و آن‌ها را تشویق کنید تا به سلامتی خود اهمیت دهند .شما میتوانید بر فرزندتان و تصمیم وی برای مصرف سیگار تأثیر گذارید و باعث شوید تا تأثیر ناشی از فیلم‌های سینمایی و سایتها کاهش یابد .

• با نوجوان خود ارتباط برقرار کنید :بنا بر مطالعات انجام شده سیگار کشیدن در سنین نوجوانی با احتمال بیشتری به یک عادت تبدیل می‌شود .میتوانید از فرزندتان بپرسید که دوستان وی سیگاری هستند یا خیر .احتمال سیگاری شدن نوجوانانی که دوستان سیگاری دارند بیش از دیگران است .به آن‌ها روش‌هایی را آموزش دهید تا بتواند با فشار های ناشی از رفتارهای هم سن و سالان خود مقابله کند .همچنین به او بیاموزید که سایر انواع دخانیات مانند سیگار برگ و یا دخانیات بدون دود هم خطرات زیادی برای انسان دارند .

• مصرف سیگار را در محیط اطراف خود ممنوع کنید :اجازه ندهید کسی در خانه سیگار بکشد و یا قانونهایی را در محیط کار دنبال کنید که بنا بر آن‌ها مصرف سیگار در محیط کار نامجاز است .عدم صرف سیگار در محیط های عمومی را ترغیب کنید مانند رستورانها .همچنین در برنامه‌های ترک سیگار در مدرسه یا انجمنهای مرتبط شرکت کنید

• قوانین مبتنی بر افزایش مالیات محصولات دخانی را حمایت کنید :قیمت بالاتر این محصولات باعث می‌شود تا نوجوانان به میزان کمتری به سیگار گرایش پیدا نمایند .افزایش قیمت محصولات دخانی به همراه اجرای قوانین مبتنی بر عدم مصرف سیگار در محیط کار بهترین روش‌ها ی موجود برای بهبود سلامت عمومی و کاهش مصرف سیگار در بزرگسالان و پیشگیری از آغاز مصرف سیگار در جوانان می‌شود .

به منظور ترک سیگار برای مدتی طولانی میتوانید این موارد را امتحان کنید :

• انگیزه خود را حفظ کنید :تصمیم بگیرید که ترک کنید و تاریخی را برای آن پیدا کنید وسپس برنامه‌ای را به منظور اجرای آن تنظیم کنید .با تفکر در خصوص احساسات متفاوت خود در باره سیگار کشیدن آغاز کنید و سپس لیستی از دلایل لازم برای ترک آن ترتیب دهید .

• در صورت عدم موفقیت ناامید نشوید :به یاد داشته باشید که احتمال لغزش و یا تکرار مجدد آن زیاد است ولی هدف شما ترک سیگار برای همیشه است و حتی سیگار تفریحی و یا کم هم خطرناک خواهد بود .میتوانید از تجربیات گذشته‌تان استفاده کنید و مواردی را به یاد اورید که در آن خطاهایی مرتکب شده‌اید .هر چه اطلاعات و آگاهی تان را افزایش دهید ،در تلاش بعدی قوی‌تر خواهید بود .

• محرک‌های اصلی در مصرف سیگار و چالشهای موجود را بشناسید :این کار به شما کمک میکند تا مشکلاتتان را حل کنید و برنامه‌ای برای رویارویی با شرایط خطرزا داشته باشید .

• از دیگران کمک بگیرید :حمایت اجتماعی کلیدی برای دست یابی به یک زندگی ثابت و منسجم و بدون سیگار است .از دوستان و خانواده و همکارانتان بخواهید تا شما را حمایت کرده و در این راه شما را تشویق نمایند .صادق باشید به آن‌ها بگویید چه مواردی واقعاً به شما کمک میکند .

• عبارات مثبتی را به خود تلقین کنید :یک تا دو جمله را بیابید و با آن به خودتان امید بدهید مانند من سپاسگزارم که میتوانیم سیگار را ترک کنم

• مصرف سیگار را در مکانهایی محدود کنید :اگر یک فرد سیگاری دیگر در خانه شما زندگی میکند ،محدودیت هایی را برای وی تعیین کنید تا محیط داخل ماشین یا خانه‌تان به بوی سیگار آلوده نشود .از همکاران سیگاری تان بخواهید که شما را به مصرف سیگار ترغیب نکنند و یا در زمانهای استراحت که با مصرف سیگار همراه است ،شما را دعوت نکنند .

• به طور منظم فواید ترک سیگار را به خودیاداوری کنید :مزایای کوتاه مدت آن عبارتند از :تنفس بهتر ،اندوختن پول و رفع بوی بد لباس‌ها و مزایای بلند مدت عبارتند از کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های مختلف و افزایش طول عمر و ایجاد محیطی ایمن تر برای خانواده تان .کاهش هزینه هایتان را هم به لیست اضافه کنید .

• از مصرف الکل بپرهیزید :مصرف الکل با خطرات زیادی همراه است .از مصرف آن بپرهیزید مگر زمانی که می‌دانید به سمت سیگار کشیده نمیشوید .

• به خودتان پاداش دهید :یک مجله بخرید یا به پارک بروید و یا دوستی را برای ناهار ملاقات کنید و یا حتی میتوانید در یک کلاس شرکت کنید .