منوی اصلی
بهترین متخصصین و مراکز مغزواعصاب و روان در تهران

رینیت غیر آلرژیک

non allergic rhinitis

این بیماری با عطسه های مزمن و گرفتگی یا ابریزش بینی همراه است .درمان این بیماری با توجه به شدت ان متفاوت است .

شرح بیماری

این بیماری با عطسه های مزمن و گرفتگی یا ابریزش بینی همراه است .نشانه های این بیماری مشابه نشانه های تب یونجه یا رینیت آلرژیک  است ولی فرد هیچ یک از نشانه های واکنش های آلرژیکی را ندارد .
این بیماری میتواند کودکان و بزرگسالان را مبتلا کند ولی در میان افراد بالای 20 سال شایع است .محرک های ان  متفاوت بوده و شامل بعضی بوها و یا محرک های هوابرد ،تغییرات اب و هوا ،تعدادی از دارو ها و مواد غذایی و بیماری های مزمن میشود .
معمولا پیش از تعیین دلیل بروز بزوز بیماری ،رینیت غیر آلرژیک تشخیص داده میشود .به منظور تشخیص نیز از ازمایش خون و حساسیت پوستی استفاده میشود

نشانه ها

 معمولا افراد مبتلا به این بیماری نشانه هایی را به صورت گاه و بیگاه در طی سال مشاهده میکنند .ممکن است فرد نشانه های ثابت و یا کوتاه مدتی داشته باشد .نشانه های رینیت غیر آلرژیک عبارتند از :
•    گرفتگی بینی
•    ابریزش بینی
•    عطسه
•    خلط در گلو (ابریزش از عقب  بینی )
•    سرفه
در بیشتر موارد این بیماری موجب خارش بینی و چشمان و گلو نمیشود –این نشانه ها بیشتر در رینیت آلرژیک مشاهده میشود .

زمان مناسب مراجعه به پزشک

در این موارد به پزشکتان مراجعه نمایید
•    علائمتان شدید است
•    نشانه های شما با مصرف داروهای غیر تجویزی یا مراقبت های شخصی بهبود نمی یابد
•    شما به عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای تجویزی و یا غیر تجویزی  رینیت دچار شده اید

علل

دلیل اصلی ابتلا به رینیت غیر الر ژیک مشخص نیست ولی پزشکان میدانند که این بیماری زمانی رخ میدهد که رگهای خونی داخل بینی بزرگ میشوند و پوشش داخل بینی را با خون و مایعات پر میکنند .دلایل متفاوتی برای اتساع عروق  خونی و یا التهاب بینی وجود دارد  مانند حالتی که در ان اعصاب منتهی به بینی واکنش بیش از اندازه ای دارند مانند آسم که در ان شش ها به بیماری واکنش نشان میدهند .
ولی صرف نظر از عامل محرک بیماری ،نتیجه نهایی یکی است –تورم غشای بینی و گرفتگی بینی
تعدادی از عوامل در بروز نشانه های این بیماری موثرند و تعدادی موجب بروز نشانه های مزمن شده و تعدادی دیگر نشانه های  کوتاه مدت را بوجود می اورند .محرک های رینیت غیر آلرژیک عبارتند از :
•    محرک های محیطی و یا شغلی :گرد و خاک ،دود ،دود سیگار و یا بوهای شدید مانند عطر ها میتوانند موجب بروز این بیماری شوند .دود های شیمیایی هم همین نقش را دارند و تعدادی از افراد در مشاغل خود با این مواد سر و کار ارند .
•    تغییرات هوایی :تغییرات دما و یا رطوبت میتوانند غشای داخل بینی شما را تحریک کنند تا متورم شوند و ابریزش یا گرفتگی بینی را بوجود اورند .
•    عفونت :دلیل اصلی بروز این بیماری  یک عفونت ویروسی است مانند سرماخوردگی یا انفولانزا
•    غذاها و نوشیدنی ها :تعدادی از مواد غذایی مانند مواد  تند و فلفلی در بروز این بیماری موثرند .همچنین  مصرف نوشیدنی های الکلی میتواند موجب تورم غشای داخل بینی و گرفتگی بینی شود .
•    تعدادی از دارو ها : تعدادی از داروها در بروز این بیماری موثرند مانند آسپیرین ،ایبوپروفن و داروهای درمانی  فشار خون بالا  مانند مسدود کننده های بتا .همچنین تعدادی از دارو ها مانند ارام بخش ها ،داروهای ضد افسردگی ،قرص های ضدبارداری خوراکی ،داروهای درمانی اختلالات نعوظ میتوانند باعث بروز این بیماری در تعدادی از افراد شوند .مصرف بیش از اندازه ی اسپری بینی ضد گرفتگی  نیز میتواند منجر به بروز  نوعی رینیت غیر آلرژیک  به نام رینیت مدیکامنتوسا
•    تغییرات هورمونی :تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی ،بارداری ،مصرف قرص های ضدبارداری و یا داروهای درمانی کم کاری  تیروئید در بروز این بیماری نقش دارند .

عوامل تشدید

این عوامل  احتمال ابتلا به رینیت غیر الر ژیک  را افزایش میدهند :
•    قرار گیری  در معرض محرک ها :اگر شما در معرض محرکهایی مانند گرد و خاک و دود و دود سیگار قرار گیرید ،به احتمال بیشتری به رینیت غیر الرژیک مبتلا میشوید .
•    سن بالای 20 سال :نوع آلرژیک رینیت بیشتر افراد زیر 20 سال را گرفتار میکند ولی نوع غیر آلرژیک انها در میان افراد بالای 20 سال شایع است .
•    استفاده از اسپری های یا قطره های بینی ضد گرفتگی به مدتی طولانی :مصرف انواع غیر تجویزی این اسپری ها  و یا قطره ها  بیشتر از چندین روز خود موجب بروز گرفتگی شدید بینی میشود  و این در حالی است که این ماده در بینی از بین میرود و به ان گرفتگی ریباند میگویند .
•    جنسیت :گرفتگی بینی بیشتر در خانمها و به دلیل تغییرات هورمونی دوران بارداری و قاعدگی  بروز میکند
•    قرار گیری در معرض دود در محیط کار :در بعضی  موارد این بیماری توسط قرار گیری در معرض  محرک های هوابرد یوجود می اید مانند مواد ساختمانی ،محلول ها ،سایر مواد شیمیایی و دود های ناشی از تجزیه مواد ارگانیک مانند کود
•    استرس :استرس های روحی و فیزیکی در بروز این بیماری در تعدادی از افراد  موثرند

پیامدهای مورد نظر

پیامدهای این بیماری عبارتند از :
•    پولیپ بینی :تومور های نرم و خوش خیم که بروز پوشش بینی و یا سینوس بروز میکنند و علت اصلی بروز انها التهاب مزمن است .پولیپ های کوچک مشکلاتی را بوجود نمی اورند ولی انواع بزرگ تر انها جریان هوا به داخل بینی را مسدود کرده و تنفس را دشوار سازند .
•    سینوزیت :گرفتگی دراز مدت بینی که ناشی از رینیت غیر آلرژیک است ،میتواند احتمال بروز سینوزیت را افزایش دهد –عفونت و یا التهاب غشای سینوسی
•    عفونت گوش میانی :افزایش مایعات و گرفتگی بینی میتواند منجر به بروز عفوت گوش میانی شود .
•    ایجاد وقفه در فعالیت های روزانه :این بیماری باعث بروز اختلالاتی میشود .کارکرد شما در کار و مدرسه کاهش می یابد و ممکن است به دلیل بروز علائم و یا ملاقات با پزشک به  مرخصی نیاز داشته باشید

آمادگی برای ملاقات پزشک

.میتوانید از موارد زیر پیش از ملاقات با پزشک بهره گیرید
•    علائم خود  را بنویسید حتی موارد غیر مرتبط
•    لیستی از تمام دارو های مصرفیتان  را  تهیه نمایید مانند دارو های تجویز ی و غیر تجویزی  و دوز انها
•    سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
•    اطلاعات شخصی تان را بنویسید مانند استرس های شدید و یا تغییرات اخیر سبک زندگی .
•    از محدودیت های پیش از ملاقات اگاه شوید مانند عد م مصرف داروهای درمانی گرفتگی پیش از ملاقات با پزشک
میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید
از انجایی که وقت پزشکتان کوتاه است ،میتوانید لیستی از تمام سوالات خود از مهم ترین تا بی اهمیت ترین تهیه نمایید. میتوانید در زمینه رینیت غیر آلرژیک  این سوالات را از پزشکتان بپرسید :
•    یا یک بروشور اموزشی در خصوص این بیماری وجود دارد ؟
•     دلایل اصلی  بروز این بیماری  کدامند ؟ و ایا دلایل دیگری هم وجود دارند ؟
•    به چه ازمایشاتی نیاز است ؟
•    عوارض جانبی روش های درمانی کدامند ؟
•    بهترین راه درمانی و روش های جایگزین کدامند ؟
•    چگونه میتوانم سایر بیماری ها را در کنار این بیماری مدیریت کنم ؟
میتوانید سوالات دیگری را هم در طی ملاقات از  پزشکتان بپرسید
پزشکتان نیز احتمالا این سوالات را از شما میپرسد که بهتر است پیش از ملاقات برای پاسخ گویی به انها اماده باشید تا در زمان شما صرفه جویی شود و بتوانید وقت بیشتری برای موارد مهم تر صرف کنید . پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد :
•    چه زمانی علائم  شما اغاز شد ؟
•    ایا علائم شما ممتد بوده اند و یا مقطعی  ؟
•    شدت علائمتان چقدر است ؟
•    ایا روشی وجود دارد که علائمتان را بهبود بخشد و یا وخیم کند ؟
•    از کدام داروهای درمانی برای بهبود بیماری خود استفاده کرده اید ؟ایا موثر بوده اند ؟
•    ایا نشانه های شما با مصرف غذاهای تند و الکل و تعدادی از دارو ها وخیم میشوند :
•    ایا شما به صورت معمول در معرض دود و مواد شیمیایی و سایر محرک های هوابرد قرار میگیرید ؟
•    ایا به تازگی به سرماخوردگی و یا بیماری های دیگر مبتلا شده اید ؟

آزمایشات و تشخیص بیماری

رینیت غیر الر ژیک با توجه به نشانه ها و تعیین دلایل ممکن  به خصوص آلرژی تشخیص داده میشود .پزشکتان یک ارزیابی فیزیکی انجام داده و سوالاتی را در خصوص علائمتان میپرسد .
همچنین ممکن است پزشکتان از ازمایشات ویژه ای استفاده نماید ولی هیچ ازمایش مشخصی برای این بیماری وجود ندارد .در صورتی که شما به ابریزیش یا ابریزشاز عقب  بینی  و یا گرفتگی بینی مبتلا باشید ،پزشکتان بیماری رینیت غیر الر ژیک را برای شما تشخیص میدهد و ازمایشات انجام شده برای سایر انواع بیماری ها دلیل اصلی بروز بیماری مانند الرژی و یا مشکلات سینوسی را نشان نمیدهد .در بعضی موارد ،ممکن است پزشکتان از شما بخواهد که یک دارو را امتحان کنید و احتمال بهبود علائم را بررسی نماید .
تعیین دلیل الرژی
اغلب این بیماری به دلیل یک واکنش آلرژیک بروز میکند و تنها راهی که مشخص میکند رینیت به دلیل الرژی و یا موارد دیگر بوجود امده است ،تست الرژی است که شامل ازمایش خون و یا تست پوست است :
•    تست پوست :به منظور تعیین احتمال واکنش پوست به مواد الرژی زا ،پوستتان تحریک شده و در معرض تعدادی از محرک های هوا برد   مانند غبار ،گرده ،شوره سگ و گربه و کپک قرار میگیرد .در صورتی که شما به یکی از این موارد الرژی داشته باشید ،محل تست پوستتان کهیر زده و متورم میشود  در غیر این صورت نرمال باقی می ماند .
•    ازمایش خون :ازمایش خون میتواند پاسخ سیستم ایمنی شما در برابر مواد محرک معمول را توسط پادتنهای موجود در جریان خون به نام ایمونوگلوبین مشخص نماید .نمونه خون به ازمایشگاه  فرستاده شده و در انجا امکان حساسیت ان به مواد محرک مشخص میشود .
در بعضی موارد ،این بیماری به دلیل آلرژیک و یا غیر آلرژیک بوجود می اید .
تعیین مشکلات سینوسی
پزشکتان نیز میخواهد اطمینان یابد که نشانه های شما به دلیل مشکلات سینوسی مرتبط با پولیپ بینی  یا  انحراف تیغه بینی  بروز نمیکند .در صورتی که پزشکتان دلیل بیماری را مشکلات سینوسی تشخیص دهد ،از روش های عکس برداری به منظور مشاهده ی سینوس ها استفاده میکند :
•    اندوسکوپی بینی :در این روش داخل مسیر بینی مشاهده میشود و در ان از یک وسیله ی فیبر نوری  نازک  به نام اندوسکوپ استفاده میشود .پزشکتان این دستگاه را در داخل سوراخ بینی برده تا مسیر بینی و سینوس ها را ارزیابی کند .
•    سی تی اسکن :این روش نوعی تکنیک کامپیوتری عکس برداری با کامپیوتر است که تصاویری را از سینوس ها  تولید میکند و به نسبت روش های مرسوم  عکس برداری با اشعه ایکس  دقیق تر است .

درمان و دارو

درمان این بیماری با توجه به شدت ان متفاوت است و در موارد خفیف از درمانهای خانگی و دوری از محرک ها استفاده میشود که  برای درمان فرد کافی میباشند ولی برای انواع ازار دهنده  ،از تعدادی از داروهای درمانی استفاده میشود مانند :
•    اسپری بینی شور :میتوانید از یک اسپری بینی نمکی  غیر تجویزی  ویا حلولهای نمکین  خانگی به منظور شست وشوی بینی و کاهش ترشحات و بهبود غشای بینی استفاده نمایید .
•    اسپری بینی کورتیکواستروئیدی :در صورتی که علائم شما توسط داروهای ضد احتقان و یا انتی هیستامین ها بهبود نیافت ،پزشکتان از یک اسپری بینی کورتیکواستروئیدی استفاده میکند مانند فلوتیکازون یا تریامسینولون .همچنین انوع تجویزی این اسپری ها هم موجود میباشند .داروهای کورتیکواستروئیدی به پیشگیری و درمان التهاب انواعی از رینیت غیر آلرژیک کمک میکنند و عوارض جانبی ممکن ان عبارتند از :خشکی بینی ،خونریزی بینی ،سردرد و خشکی گلو .
•    اسپری های بینی انتی هستامین :میتوانید  از یک اسپری بینی انتی هستامین مانند ازلاستین و اولوپتادین هیدروکلرید استفاده نمایید .انتی هیستامین ها به بهبود رینیت غیر آلرژیک کمکی نمی کنند ولی اسپری های حاوی این ماده میتوانند نشانه خای این بیمای را کاهش دهند .
•    اسپری بینی انتی کولینرژیک و ضد ابریزش :داروهای تجویزی ایپراتروپیوم به عنوان داروهای استنشاقی اسم استفاده میشود  ولی امروزه به صورت اسپری های بینی موجود بوده   و در صورتی که مشکل اصلی شما ابریش بینی است،میتواند به شما کمک کند .عوارض جانبی ان هم شامل خونریزی بینی و خشکی داخل بینی میباشد .
•    داروهای ضد گرفتگی خوراکی :انواع تجویزی و غیر تجویزی ان عبارتند از :داروهای حاوی پسودوفدرین  و فنیلفرین .این دارو ها به نازکی رگهای خونی و کاهش گرفتگی بینی کمک میکنند و عوارض ان هم شامل فشار خون بالا و تپش قلب و بی قراری میباشد .
انتی هیستامین های غیر تجویزی مانند دیفنهیدرامین و سیتریزین ،فکسوفنادین و لوراتادین  بیشتر  در درمانی نوع آلرژیک رینیت مناسب هستند تا نوع غیر الرژیک.در بعضی موارد از روش های جراحی برای درمان موارد پیچیده استفاده میشود مانند انحراف تیغه ی بینی یا پولیپ دائمی بینی

سبک زندگی و مراقبت در خانه

از این روش ها به منظور کاهش ناراحتی و بهبود علائم رینیت غیر الر ژیک استفاده کنید :
•    مسیر داخل بینی خود را بشویید :از روش هایی مانند کیت های شور ،سرنگ لامپ مانند  و فوری های مخصوص به منظور شست و شوی داخل بینی استفاده نمایید .این روش خانگی که شست  وشوی بینی نام دارد ،محرک های حساسیت زا را از داخل بینی شما می زداید .این روش در صورتی که روزانه انجام گیرد ،تاثیر شگرفی در درمان رینیت غیر الر ژیک دارد .به منظور پبیشگیری از عفونت ،از اب مقطر و یا استریل و یا اب جوش امده و سرد شده و یا اب فیلتر شده استفاده نمایید که از فیلتر هایی با سوراخهای 1 میکرونی و یا کوچک تر برای محلول شست  و شو استفاده میکند .همچنین بهتر است پیش از هر بار مصرف وسیله مربوطه را  با اب مقطر و یا استریل و یا اب جوش امده و سرد شده و یا اب فیلتر شده بشویید  و در معرض هوای  خشک قرار دهید
•    بینی تان را بگیرید :در صورتی که ترشحات بینی دارید ،به صورت منظم بینی تان را بگیرید .
•    مرطو ب سازی :در صورتی که هوای داخل خانه و یا محیط کارتان الوده است ،از یک مرطوب کننده ی هوا در محیط کار و یا خواب استفاده نمایید .البته باید این دستگاه را مطابق با دستورات تولید کننده تمیز نمایید .همچنین میتوانید زیر دوش اب داغ ،بخار را استشمام کنید  تا مخاط بینی ازاد شوند و گرفتگی موجود در سرتان از بین برود .

داروهای جایگزین

تعدادی از مطالعات نشان میدهند که مصرف مکرر  کاپساسین –ماده ی مسئول تندی در فلفل های تند – در داخل بینی میتواند گرفتگی را کاهش دهد .این درمان چندین بار در طی روز انجام میگیرد و تا 36 هفته فرد وضعیت بهتری دارد ولی به مطالعات بیشتری در این زمنیه نیاز است .

پیشگیری

 هیچ روش مطمئنی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد ولی مطالعات نشان میدهد که کودکانی از ماهی های چرب و یا اسید های چرب دارای حلقه های اشباع نشده مصرف میکنند ،کمتر در معرض ابتلا به انواع آلرژیک و غیر الر ژیک رینیت هستند ..این حالت در کودکانی مشاهده شد که حداقل هفته ای یک  بار از ماهی خالخالی ،سالمون و شله ماهی استفاده میکنند .
در صورتی که شما به رینیت غیر آلرژیک مبتلا هستید ،میتواتنید گامهایی در جهت بهبود علائم و پیشگیری از بروز حملات بردارید مانند :
•    از محرک های دوری کنید :در صورتی که میتوانید محرک های عامل بیماری و یا وخامت ان را تشخیص دهید ،سعی کنید از انها دوری کنید تا بهبود یابید
•    بیش از اندازه از داروهای ضد گرفتگی بینی استفاده  نکنید :مصرف این داروها بیش از چندین روز خود در وخامت علائمتان موثر است .
•    از روش های درمانی موثر استفاده کنید :در صورتی که روش های کنونی در درمان شما موثر نیستند ،به پزشکتان مراجعه نمایید تا روش های  بهتری را برای پیشگیری و یا کاهش علائم  پیشنهاد نماید .

همراهی و حمایت

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید

برای پرسیدن سوالات پزشکی خود، می توانید به ربات تلگرام هوشمند سبزوسالم مراجعه کرده و سوالات خود را از پزشکان متخصص بپرسید.
آدرس ربات تلگرام سبزوسالم:

https://t.me/askq_bot
رینیت غیر الرژیکآلرژیابریش بینیگرفتگی بینیدرمان رینیتعلائم رینیتتشخیص رینیترینیت غیر آلرژیکانتی هیستامینداروی درمانی رینیت
مقالات مرتبط
درمان بی خوابی بدون دارو (کلیک کنید)
اینجا باهوش تر میشوید!
عضویت در خبرنامه ثبت نام
ثبت نام شما با موفقیت انجام شد
در خبرنامه ما عضو بشید و دسترسی خودتون به اطلاعات جالب و جذاب رو راحت کنید. باقی کارها رو ما برای شما انجام میدیم. تنظیم خبرنامه خبرنامه سلامت خبرنامه مغز و اعصاب و روان خبرنامه زیبایی و تغذیه