حملات هراس و اختلال هراس (پانیک )

حمله هراس اپیزود ناگهانی از ترس های شدید است که موجب بروز واکنش های فیزیکی میشود و این در حالی است که هیچ خطر واقعی و یا دلیل اصلی برای ان وجود ندارد .این حملات  میتوانند خیلی ترسناک باشند .این احتمال وجود دارد که فرد در طی حملا ت هراس ،کنترل خود را از دست دهد و یا حمله قلبی داشته و جان خود را از دست دهد .
تعدا د زیادی از مردم حداقل یک تا دو بار در زندگی خود به این حملات دچار میشوند و مشکل پس از خاتمه وضعیت استرس زا از بین میرود ولی در صورتی که شما به حملات هراس عود کننده و پیش بینی نشده مبتلا شده اید و در ترس از حملات بعدی به سر میبرید ،ممکن است به اختلال پانیک دچار باشید .
اگر چه این حملات به تنهایی خطرناک نیستند ولی میتوانند ترسناک باشند و بر کیفیت زندگی شما اثر بگذارند و روش های درمانی هم  موثر خواهند بود

این حملات به صورت ناگهانی و بدون هیچ هشداری اغاز میگردند و میتوانند در هر زمانی بروز کنند –در حین رانندگی ،در بازار ،در هنگام خواب  و یا وسط یک جلسه کاری .این حملات میتوانند به صورت متناوب و یا گاه و بیگاه بروز کنند .
این حملات انواع زیادی دارند ولی نشانه های ان معمولا در طی چندین دقیقه به اوج میرسند .فرد پس از حملات حس خستگی و فرسودگی میکند .
حملات پانیک با این نشانه ها همراه هستند :
•    فرد حس میکند که واقعه ای بد و یا خطرناک در شرف وقوع است
•    ترس از دست دادن کنترل و یا مرگ
•    افزایش میزان ضربان قلب
•    تعریق
•    لرز
•    کمبود نفس یا تنگی در قفسه سینه
•    لرزش
•    گرگرفتگی
•    تهوع
•    کرمپ های شکمی
•    درد قفسه سینه
•    سردرد
•    سرگیجه ،سبکی سر و یا غش
•    بی حسی و مور مور شدن
•    حس موارد غیر واقعی و یا کناره گیری
یکی از بدترین بخش های این حملات ،ترس از بروز مجدد  انهاست .فرد ممکن است تا حدی از حملات بعدی بترسد که از قرار گیری در شرایط مشابه  اجتناب نماید .

در صورتی که علائم حملات پاتیک را داشتید ،بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید .این حملات اگر چه خطرناک نیستند ولی میتوانند ناراحتی زیادی را را برای فرد ایجاد نمایند .فرد نمیتواند به راحتی خود این حملات را مدیریت نماید و بدون درمان وخیم تر میشوند .از انجایی که این حملات در بروز سایر بیماری ها همانند حمله قلبی نقش دارند ،باید توسط پزشکتان مورد معاینه قرار گیرید و این در صورتی است که دلیل بروز نشانه ها  را نمیدانید .

دلایل بروز این بیماری مشخص نیستند ،ولی این موارد میتوانند  موثر باشند :
•    ژنتیک
•    استرس شدید
•    سرشتی که حساسیت زیادی به استرس دارد و یا  به احساسات منفی  متمایل است
•    تغییرات شدید در نوع عملکرد بخش هایی از مغزتان
این حملات به صورت ناگهانی و بدون هیچ علائمی بروز میکنند ولی در طی زمان در اثر تعدادی از محرک ها اغاز میشوند .
محققان باور دارند که پاسخ طبیعی بدن به خطر به صورت مبارزه و یا پرواز در حملات ترس هم وجود دارد .به عنوان مثال اگر یک خرس گریزلی به دنبال شما بدود ،بدنتان به صورت  غریزی به ان پاسخ خواهد داد .میزان ضربان قلب و تنفس تان افزایش خواهد یاقت و این در حالی است که بدنتان خود را برای یک واقعه مرگبار اماده میکند .تعداد زیادی از واکنش های مشابه در حملات ترس هم رخ میدهند .ولی دلیل بروز این حملات در شرایطی که خطری وجود ندارد ،مشخص نیست .

نشانه های حملات ترس بیشتر در اواخر نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی اغاز شده و بیشتر در خانمها بروز میکند .
عواملی که احتمال بروز حملات و یا اختلال ترس را افزایش میدهند عبارتند از :
•    سایقه خانوادگی ابتلا به حملات و یا اختلال  ترس
•    استرس های شدید زندگی مانند مر گ و یا بیماری یک عزیز
•    یک رخداد  اسیب وارد کننده مانند حمله جنسی و یا تصدفات شدید
•    سیگار کشیدن و یا مصرف بیش  از اندازه کافئین
•    سابقه سواستفاده جنسی و یا جسمی در کودکی

در صورتی که حملات و اختلال ترس درمان نشود ،میتواند تمام زندگی فرد را تحت تاثیر  قرار دهد .ممکن است فرد تا اندازه ای از حملات بعدی بترسد که در ترس دائمی زندگی کند و کیفیت زندگی خود را نابود سازد .
این حملات با پیامدهای زیر در ارتباطند :
•    بروز ترس های خاص مانند ترس از رانندگی و یا خروج از خانه
•    مراجعه مکرر به پزشک به  دلیل نگرانی در خصوص وضعیت سلامتی و یا سایر بیماری ها
•    مشکلات کاری و یا در مدرسه
•    افسردگی و اضطراب و سایر اختلالات فیزیکی
•    افزایش خود کشی و یا افکار خودکشی
•    الکل و یا سومصرف سایر مواد
•    مشکلات مالی
این حملات در تعدادی از افراد باعث بروز ترس از مکانهای عمومی میشود و فرد سعی میکند تا از قرار گیری در مکانهایی که امکان بروز حملات تراس وجود دارد بپرهیزید  که ناشی از ناتوانی وی در فرار است و یا ممکن است فرد برای خروج از خانه به دیگران نیاز پیدا کند .

در صورتی که نشانه های این بیماری را داشتید ،به پزشکتا ن مراجعه کنید و احتمالا وی پس از ارزیابی اولیه شما را به روانپزشک و یا روانشناس ارجاع خواهد داد .
بهتر است پیش از ملاقاتتان با پزشک ،لیستی این موارد تهیه نمایید :
•    علائم خود  را بنویسید  مانند زمان بروز حملات و یا تعداد دفعات تکرار انها
•    لیستی از تمام دارو های مصرفیتان  را  تهیه نمایید مانند دارو های تجویز ی و غیر تجویزی  و دوز انها
•    سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
•    اطلاعات پزشکی تان مانند ابتلا به سایر بیماری  های روحی و یا فیزیکی
•    اطلاعات شخصی زندگی تان مانند رخداد های اسیب زننده در گذشته و یا هر رخداد استرس زا و شدید که پیش از اولین حمله بروز کرده است
•    میتوانید از یکی از اعضای خانواده بخواهید که شما را همراهی کند و سوالات دیگر را یاد اوری نماید
میتوانید این سوالات را از پزشک خود  در اولین ملاقات بپرسید
•    دلیل بروز بیماری چیست ؟
•    ایا بیماری های دیگر در بروز ان نقش دارند ؟
•    ایا به ازمایشات تشخیصی نیاز دارم ؟
•    ایا باید به یک متخصص بیماری های روحی مراجعه کنم ؟
•    ایا روشی وجود دارد که به کمک ان علائم خود را بهتر مدیریت کنم ؟
در صورتی که به یک روان شناس ارجاع داده شدید ،میتوانید این سوالات را بپرسید
•    یا یک بروشور اموزشی در خصوص این بیماری وجود دارد ؟
•    ایا من به حملات ترس مبتلا هستم و یا اختلا ل ترس ؟
•    روش درمانی شما چیست و به چه مدتی به ان نیاز دارم ؟
•    ایا گروه درماتی برای من موثر است ؟
•    در صورتی که دارو درمانی را پیشنهاد میکنید ،ایا انها عوارض دارند ؟
•    ایا روش های خود درمانی برای بهبود بیماری وجود دارد ؟
•    چگونه میتوان از بروز مجدد این بیماری جلوگیری کرد و یا خطر ان را کاهش داد ؟
•    ایا وب سایتی برای افراد مبتلا به این حملات وجود دارد ؟
میتوانید سوالات دیگری را هم در طی ملاقات از  پزشکتان بپرسید
پزشکتان نیز احتمالا این سوالات را از شما میپرسد :
•    چه زمانی علائم  شما اغاز شد ؟و علائمتان کدامند ؟
•    چه زمانی علائمتان بروز میکنند و مدت انها چقدر است ؟
•    ایا موردی باعث بروز این حملات میشود ؟
•    چه زمانهایی ترس از حملات بعدی بروز میکند ؟
•    ایا شما  از قرار گیری در شرایط و یا مکانهایی که احتمال بروز حمله را دارند ،پرهیز میکنید ؟
•    ایا شما در معرض رخداد های بزرگ و استرس زا و یا سواستفاده جنسی و جنگ و موارد مشابه بوده اید ؟
•    دوران کودکی تان را چگونه توصیف میکنید ؟ایا ارتباط خوبی با والدین تان داشتید ؟
•    ایا فردی در خانواده شما به اختلال ترس و یا حملات ترس مبتلا بوده است ؟
•    ایا شما از کافئین ،الکل و یا داروهای تفریحی استفاده میکنید ؟چقدر ؟
•    ایا شما ورزش میکنید و یا تمارین فیزیکی منظم انجام میدهید ؟

پزشکتان و یا روان پزشکتان باید احتمال وجود حملات ترس و یا اختلال ترس  و یا سایر بیماری ها مانند بیماری های قلبی و تیروئید را تشخیص دهد که خود مشابه حملات ترس هستند .به منظور تشخیص اسان تر از این رویکرد ها استفاده میشود :
•    بررسی فیزیکی کامل
•    ازمایش خون به منظور بررسی تیروئید و سایر مشکلات و بررسی وضعیت قلب مانند الکتروکاردیوگرام
•    ارزیابی روانی به منظور صحبت  در خصوص نشانه ها و رخداد های استرس زا ،ترس ها و نگرانی ها ،مشکلات ارتباطی و دیگر مشکلات موثر بر زندگی
ممکن است از فرد خواسته شود که یک پرسشنامه و یا فرم ارزیابی شخصی را پر کند .همچنین از فرد رد خصوص مصرف الکل و یا دیگر مواد پرسیده میشود .
ضوابط تشخیص اختلال پانیک
تمام افراد مبتلا به حملات ترس ،به اختلال ترس دچار نیستند .کتاب راهنمای تشخیصی و اماری بیماری های ذهنی که توسط انجمن روان پزشکی امریکا چاپ شده است ،این سه مورد را ذکر میکند :
•    شما به حملات پانیک مکرر و غیر قابل پیش بینی مبتلا هستید
•    حداقل یکی از حملاتتان با ترس از حمله ای دیگر به مدت  یک ماه و یا بیشتر پس از حمله اولیه همراه بوده است .ترس ممتد از نتایج حمله مانند از دست دادن کنترل ،حمله قلبی و یا دیوانه شدن و یا تغییر رفتار مانند خودداری از رفتن به مکانهایی که میتوانند موجب بروز حمله شوند .
•    حملات شما به دلیل مصرف دارو و یا سایر مواد،بیماری های دیگر  بروز نمیکنند  مانند ترس های اجتماعی و یا اختلال  وسواس اجباری
در صورتی که شما به حملات ترس مبتلا هستید ولی اختلال ترس برای شما تشخیص داده نشده است ،هم چنان درمان ها برای شما موثر خواهند بود ولی در صورتی که حملات ترس درمان نشوند ،بدتر شده و یه اختلال ترس و فوبیا منجر میشوند .

روش های  درمانی به  کاهش شدت و تناوب حملات ترس کمک میکنند و عملکرد شما را در زندگی بهبود میبخشند .روش های درمانی اصلی روان درمانی و دارودرمانی میباشند و ممکن است از یکی یا هر دو با توجه به ترجیح شما ،سابقه بالینی ،شدت حملات و یا امکان دسترسی به متخصص حملات  ترس و یا عدم ان استفاده شود .
روان درمانی
روان درمانی و یا صحبت درمانی گزینه درمانی اول برای بهبود افراد مبتلا به اختلال و یا حملات ترس است .این روش به فرد کمک میکند تا اطلاعات ببشتری از بیماری خود داشته باشد و چگونگی سازگاری با انها را بیاموزد .
نوعی از روان درمانی به نام روش درمانی رفتاری شناختی به فرد کمک میکند تا از طریق تجارب خود متوجه شود که  نشانه های پانیک خطرناک نیستند .پزشکتان در طی جلسات درمانی به شما کمک میکند تا به صورت تدریجی نشانه های حملات را به حالتی ایمن و مککر خلق کنید و زمانی که نشانه های فیزیکی این حملات خطرناک نباشند ،حملات بهبود می یابند .درمانهای موفقرهم به شما کمک میکنند تا با ترس ناشی از قرار گیری  در مکانهای وحشت زا مقابله کنید که به دلیل حملات ترس بوجود امده اند .
دست یابی به نتیجه دلخواه پس از درمان به زمان و تلاش نیاز دارد و ممکن است فرد متوجه شود که نشانه های حملات ترس در طی چندین هفته بهبود می یابند و این علائم در بیشتر موارد پس از چندین ماه به صورت تدریجی کاهش می یابند  از بین میروند .بهتر است تا ملاقاتهای منظمی با پزشکتان داشته باشید تا مطمئن شوید این حملات به  صورت کامل تحت کنترل هستند و امکان بازگشت انها وجود ندارد .
دارودرمانی
داروها هم میتوانند در بهبود حملات  ترس و افسردگی موثر باشند .این دارو ها میتوانند نشانه های حملات ترس را مدیریت کنند :
•    مهار کننده های باز جذبی انتخابی سروتونین :این دارو ها ایمن بوده و عوارض جانی کمی دارند و به عنوان اولین گزینه درمانی حملات ترس عنوان میگردند .داروهای قرار گرفته در این دسته که توسط سازمان غذا و دارو تایید شده اند عبارتند از :فلوکستین ،پاروکستین و سرترالین
•    مهار کننده های باز جذبی نوروپینفرین و  سروتونین :این دارو ها دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی میباشند .ونلافاکسین هیدروکلرید توسط سازمان غذا و دارو برای درمان اختلال ترس تایید شده است
•    بنزودیازپین ها :این دارو ها ارام بخش سیستم عصبی مرکزی هستند و ممکن است اعتیاداور باشند و وابستگی روحی و یا ذهنی بوجود اورند ،به خصوص زمانی که برای مدتی طولانی و یا در دوز بالا مصرف میشوند .بنزودیازپین هایی تاییدی توسط سازمان غذا و دارو برای درمان اختلال ترس عبارتند از :الپرازولام و کلونازپام .در صورتی که پس از حملات ترس به اورژانس مراجعه کنید ،در انجا از بنزودیاپین ها برای توقف حملات استفاده میشود .معمولا از این دارو ها در مدت زمانی کوتاه استفاده میشود و از انجایی که اعتیاد اور هستند برای افرادی که سابقه سومصرف الکل و یا مواد را داشته اند ،گزشنه خوبی نیستند.همچنین این امکان وجود دارد که با داروهای دیگر تداخل پیدا کرده و عوارض جانبی جدی را بوجود اورند .
در صورتی که یک دارو در درمان شما موثر نباشد ،این احتمال وجود دارد که پزشکتان داروی دیگری را تجویز کند و یا چندین دارو را ترکیب کند تا میزان تاثیر ان بیشتر شود .به یاد داشته باشید که ممکن است چند هفته پس از اغازمصرف دارو ها ،علائم شما بهبود یابند .
تمام داروها عوارضی دارند  و از تعدادی از انها نباید در دورانهایی مانند زمان بارداری استفاده نمود .در خصوص عوارض جانبی ممکن و خطرات دارو ها با پزشکتان مشورت نمایید

معمولا برای درمان حملات ترس و اختلال ترس از روش های درمانی حرفه ای استفاده میشود ولی خودتان هم میتوانید با این روش ها ،علائم را مدیریت نمایید . میتوانید اقداماتی در زمینه سبک زندگی و مراقبت شخصی  انجام دهید مانند :
-برنامه درمانی خود را دنبال کنید :رویارویی با ترس هایتان دشوار است ولی روش های درمانی باعث میشوند که شما حس نکیند در خانه خودتان گروگان گرفته شده اید .
-به گروهای پشتیبانی بپیوندید :پیوستن به گروهه افراد مبتلا به حمله ترس  و یا اختلالات اضطرابی میتواند شما را به افرادی متصل کند که به بیماری شما مبتلا هستند
-از مصرف کافئین ،الکل  ،سیگار و دارو های تفریحی بپرهیزید :تمام این موارد میتوانند باعث بروز حمله ترس شوند و یا ان را وخیم کنند
-از روش های مدیریت استرس و ریلکسیشن استفاده کنید :به عنوان مثال یوگا ،تنفس عمیق و ازاد سازی پیشرفتی ماهیچه ها –منقبض کردن یک عضله در یک زمان و سپس ازاد سازی ان تا زمانی که تمام عضلات ارام شوند –میتوانند موثر باشند .
-از لحاظ فیزیکی فعال باشید :تمارین هوازی میتوانند تاثیر ارام بخشی بر وضعیت روحی شما داشته باشند
-به میزان کافی بخوابید :به میزان کافی بخوابید تا در طی روز خواب الود نشوید .

یک داروی مکمل خوراکی به نام اینوسیتول که بر عملکرد سروتونین اثر میگذارد ،احتمالا میتواند تعداد دفعات بروز و شدت حملات پاینک را کاهش دهد ولی به تحقیق بیشتر در این زمینه نیاز است .پیش از مصرف هرگونه مکمل با پزشکتان مشورت نمایید .تعدادی از این محصولات ممکن است عوارض جانبی داشته باشند و با داروهای دیگر تداخل ایجاد کنند .پزشکتان میتواند میزان تناسب این داروها را برای شما مشخص نماید .

هیچ راه خاصی برای پیشگیری از بروز حملات ترس و یا اختلال ترس وجود ندارد ولی این پیشنهادات به شما کمک میکنند :
•    حملات ترس را بلافاصله درمان کنید تا وخیم نشوند و یا تعداد دفعات بروز انها بیشتر نشود
•    برنامه درمانی خود را دنبال کنید :تا از وخامت و یا بازگشت نشانه های حملات ترس پیشگیری کنید
•    ورزش های منظم انجام دهید :این مورد  در حفاظت از شما در برابر اضطراب نقش مهمی دارد

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید .