منوی اصلی
بهترین متخصصین و مراکز مغزواعصاب و روان در تهران

سندرم پیش از قاعدگی

premenstrual syndrome (pms)

سندرم پیش از قاعدگی یا PMS شامل طیف وسیعی از علائم است که عبارتند از: تغییرات خلق و خو، درد در سینه ها، ولع به غذا خوردن و افزایش اشتها، خستگی، تحریک پذیری و افسردگی. از هر 4 زني كه قاعده ميشوند، 3 نفر سندرم پیش از قاعدگی را تجربه می کنند. مشکلات ناشی از سندرم پیش از قاعدگی در اواخر 20 سالگی و اوایل 30 سالگی به اوج خود می رسند. 

شرح بیماری

سندرم پیش از قاعدگی یا PMS شامل طیف وسیعی از علائم است که عبارتند از: تغییرات خلق و خو، درد در سینه ها، ولع به غذا خوردن و افزایش اشتها، خستگی، تحریک پذیری و افسردگی. از هر 4 زني كه قاعده ميشوند،3 نفر سندرم پیش از قاعدگی را تجربه می کنند. مشکلات ناشی از سندرم پیش از قاعدگی در اواخر 20 سالگی و اوایل 30 سالگی به اوج خود می رسند. 
علائم این سندرم با یک الگوی تکرار شونده نمود می یابند و ممکن است تغییرات روحی و جسمانی دوران پیش از قاعدگی در برخی از ماه ها تشدید یابند و در ماه هاي دیگر به صورت خفیف تری نمایان شوند.
به هر جهت نباید اجازه دهید که عوارض ناشی از سندرم پیش از قاعدگی زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهند. برخی از روش های درمانی و نیز ایجاد یکسری تغییرات در سبک زندگی در کاهش و کنترل علائم سندرم پیش از قاعدگی، موثر می باشند.

 

نشانه ها

شايع ترین علائم و نشانه های مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:

علائم روحی و رفتاری
-    تنش یا اضطراب
-    افسردگی
-    گریه کردن
-    تغییرات سریع خلق و خو، زود رنجی، تحریک پذیری و یا عصبانیت
-    تغییر اشتها و ولع به خوردن
-    اختلالات خواب (بی خوابی)
-    کناره گیری اجتماعی
-    عدم تمرکز

علائم جسمانی
-    درد عضلات یا مفاصل
-    سردرد
-    خستگی
-    افزایش وزن ناشی از احتباس آب
-    نفخ شکم
-    درد در سینه 
-    تشدید جوش پوستی
-    یبوست یا اسهال
اگرچه فهرست علائم و نشانه های بالقوه این سندرم طولانی است، اما زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی، اغلب تنها تعداد محدودی از اين علائم را تجربه می کنند و معمولا همه علائم در یک فرد نمود نمی یابد. 
در برخی زنان درد جسمانی و استرس روحی ناشی از سندرم پیش از قاعدگی تا حدی شدید است که زندگی و فعالیت های روزانه فرد را تحت تاثیر قرار می دهند. در اغلب این زنان نشانه ها و علائم با شروع پریود از بین می روند.
تعداد کمی از زنان با سندرم پیش ازقاعدگی، هر ماه علائم بسیار شدید و ناتوان کننده ای را تجربه می کنند. حالت شدیدتر سندرم پیش از قاعدگی با ظهور علائم روانی همراه است که از آن تحت عنوان "اختلالات خلقی سندرم پیش از قاعدگی" (PMDD) ياد ميگردد. در واقع PMDD صورت شدید ترسندرم پیش از قاعدگی است که علائم و نشانه های آن شامل افسردگی شدید، احساس نا امیدی، عصبانیت، اضطراب ،اعتماد به نفس کم، عدم تمرکز، تحریک پذیری و تنش می باشد. تعدادی از زنان مبتلا به درجه حاد سندرم پیش ازقاعدگی، دچار مشکلات روحی شدیدی می گردند.

زمان مناسب مراجعه به پزشک

چنانچه با تغییر دادن الگوی زندگی تان قادر به کنترل سندرم پیش از قاعد گی (PMS) نیستید و علائم و عوارض این سندرم سلامت و فعالیت روزمره شما را تحت تاثیر قرار داده است، وقت آن فرا رسیده است که به پزشک خود مراجعه کنید.

 

علل

علل دقیق سندرم پیش از قاعدگی شناخته نشده اند ولیکن فاکتورهای متعددی منجر به ایجاد چنین شرایطی می شوند:
-    تغییرات تناوبی در هورمون ها: تحت تاثیر یکسری نوسانات هورمونی، نشانه ها و علائم سندرم پیش از قاعدگی ایجاد می شوند و علایم با بارداري و یا یائسگی ناپدید می شوند.
-    تغییرات شیمیایی در مغز: نوسانات هورمون سروتونین می تواند منجر به ایجاد علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) گردد. سروتونین یک نوروترنسمیتر مغزی است که نقش اساسی دربهبود حالات روحی و نیز بهبود خلق و خو ایفا می کند. مقادیر ناکافی سروتونین منجر به افسردگی پیش از قاعد گی، خستگی، ولع به خوردن و اختلالات خواب می شوند.
-    افسردگی: برخی از زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی دچار نوعی افسردگی تشخیص داده نشده هستند؛ هر چند افسردگی به تنهایی منجر به ظهور تمامی علائم سندرم پیش از قاعدگی(PMS) نمی شود.
-    استرس: استرس می تواند برخی از علائم سندرم پیش از قاعدگی(PMS) را تشدید کند.

 

عوامل تشدید

در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.

پیامدهای مورد نظر

در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.

آمادگی برای ملاقات پزشک

معمولاً در زمان ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، ابتدا به پزشک خانوادگی تان مراجعه می نمایید و در برخی مواقع نیز ممکن است هنگامی که برای گرفتن وقت ملاقات تماس می گیرید، بلافاصله شما را به پزشک متخصص در مسائل مختلف دستگاه تولید مثل زنان ارجاع دهند (متخصص بیماری های زنان).
در این قسمت اطلاعات مفیدی را جهت کسب آمادگی برای جلسه ملاقات با پزشک به شرح ذیل گرد هم آورده ایم:
-    از محدودیت های خاصی که احتمالا می بایست پیش از جلسه ویزیت، آنها را رعایت نمایید آگاهی کسب نمایید. می توانید زمانیکه قصد گرفتن وقت ملاقات با پزشک را دارید سوال کنید آیا لازم است اقداماتی را پیش از جلسه ویزیت انجام دهید و یا خیر.
-    علائمی را که تجربه می کنید یادداشت کنید حتی علائمی که به نظرتان غیر مرتبط با بیماری و جلسه ملاقات شماست.
-    فهرستي از اطلاعات کلیدی پزشکی خود تهیه کنید از جمله هر مشکل یا بیماری که تاکنون تجربه کرده اید و همچنین اسامی داروها، ویتامین ها و مکمل های غذایی که دریافت می کنید.
-    هر سوالی که در ذهن دارید و قصد پرسش آن را دارید، یادداشت کنید. برای جلسه یک مداد و دفتر یادداشت به همراه داشته باشید تا در صورت لزوم از پاسخ هایی که پزشک به سوالات شما می دهد نیز یادداشت بردارید.
 در رابطه با سندرم پیش از قاعدگی برخی از سوالات اساسی که می توان از پزشک پرسید عبارتند از:
-    آیا کاری هست که با انجام آن بتوان علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) را به حداقل مقدار ممکن رساند؟
-    آیا امکان دارد که بعد از دوره درمان، علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به کلی از بین بروند؟
-    آیا علائمی که من تجربه می کنم نمایانگر وضعیت جدی و خطرناکی از بیماری هستند؟
-    آیا درمانی برای تخفیف علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) پیشنهاد می کنید؟ چه درمان های برای من میسر هستند؟
-    چه داروهای ژنریکی برای درمان این سندرم تجویز می نمایید؟
-    آیا بروشور، پمفلت و یا جزوه مکتوبی در رابطه با این سندرم موجود است که بتوانم با خود به منزل برده و مطالعه کنم؟ چه وب سایتی را برای مطالعه و یادگیری بیشتر در مورد این سندرم پیشنهاد می کنید؟
علاوه بر سوالاتی که از قبل یادداشت کرده اید از پرسیدن هر سئوالی که درحین جلسه ویزیت به ذهنتان خطور می کند تردید نکنید. 

آنچه ميتوان انجام داد
پزشک سوالاتی را از شما خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخ گویی به آنها به شما این امکان را می دهد که سریع تر به سئوالات پاسخ دهید در نتیجه زمان کمتر هدر رود و می توانید از زمان جلسه برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مورد نظرتان استفاده کنید.
علائم شما از چه شدتی برخوردارند؟
-    علائم بیماری شما در طول چه روزهایی از سیکل قاعدگی تان به بیشترین شدت خود می رسند؟
-    آیا می توانید زمان فرا رسیدن علائم سندرم پیش از قاعدگی خود را پیش بینی کنید؟
-    آیا عواملی وجود دارند که علائم سندرم پیش از قاعدگی شما را بهتر و یا بدتر کنند؟
-    آیا علائم سندرم پیش از قاعدگی انجام فعالیت های روزمره زندگی تان را مختل می سازند؟
-    آیا اخیراً دچار یاس، ناامیدی و یا افسردگی شده اید؟
-    آیا تاکنون تشخیص نارسایی روحی در شما و یا یکی از اعضای خانواده تان داده شده است؟
-    چه درمان هایی را تاکنون در پیش گرفته اید؟ اثرگذاری آنها تا چه میزان بوده است؟

آزمایشات و تشخیص بیماری

تست های آزمایشگاهی و یا روش های معاینه خاصی به منظور تشخیص سندرم پیش از قاعدگی وجود ندارد. پزشک یکسری علائم تکرارشونده در پیش از دوران قاعدگی را به سندرم پیش از قاعدگی (PMS) نسبت می دهد. پزشک از شما می خواهد که الگوی علائم پیش از قاعدگی تان را ثبت نمایید:
-    بایستی علائم خود را به صورت منظم یادداشت کنید. علائم و نشانه های خود را در یک تقویم و یا دفترچه یادداشت (به مدت حداقل دو سیکل قاعدگی) ثبت نمایید. روزی را که اولین علائم سندرم ظاهر می شوند و روزی را که علائم ناپدید می شوند را یادداشت کنید. همچنین اولین و آخرین روز پریود خود را نیز علامت بزنید.
-    بایستی پرسشنامه ای را تکمیل نمایید. این پرسشنامه باید در اولین روز پریود تکمیل شود. سئوالات آن مربوط به هر نوع علائم تجربه شده در طول دو هفته قبل توسط شما می باشد. این پرسشنامه به پزشک درتشخیص میزان کارآمدی ارزیابی های آتی در شما کمک خواهد کرد.

 

درمان و دارو

پزشک یک یا چند دارو را برای سندرم پیش از قاعدگی تجویز خواهد کرد. میزان موفقیت درمان در کاهش علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. معمولاً داروهای تجویزی در سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:
-    داروهای ضد افسردگی. داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) که شامل فلوکستین (پروزاک، سارافم)، پاروکستین (پاکسین)، سرتالین (زلفت) و... می باشند، در کاهش علائمی مانند خستگی، ولع غذایی و مشکلات خواب موثر بوده اند و جزء اولین انتخاب های دارویی در درمان سندرم پیش از قاعدگی شدید یا PMDD هستند. به طور کلی این داروها باید به صورت روزانه دریافت شوند. ولیکن در برخی زنان استفاده از این دارو به استفاده در دو هفته پيش از شروع قاعدگی محدود می شود.
-    داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs). نمونه های این دسته ی دارویی شامل ایبوپروفن (ادویل، مترین و...) یا ناپروکسن سدیم (Aleve, Naprosyn) می باشد. دریافت این نوع داروها در اولین لحظات پریود منجر به تسکین درد سینه ها و دردهای عضلانی می شود.
-    دیورتیک ها (داروهای ادرار آور). زمانیکه فعالیت ورزشی و محدودیت دریافت نمک در کاهش وزن وکاهش ورم و نفخ ناشی از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) موثر واقع نمی شوند، دریافت دیورتیک ها منجر به دفع آب اضافی از طریق کلیه ها می شود. اسپیرونولاکتون (آلداکتون) یک داروی دیورتیک است که در تسکین برخی از علائم ناشی از PMS از آن استفاده می شود.
-    داروی ضدبارداری خوراکی. این نوع از داروهای تجویزی منجر به توقف تخمک گذاری و تثبیت نوسانات هورمونی می شوند که به موجب آنها علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) تخفیف می یابند. "YAZ" که نوعی داروی پیشگیری از بارداری حاوی پروژسترون است، مشابه اسپیرونولاکتون عمل می کند و نشان داده شده است که موثر تر از داروهای ضد بارداری معمول در کاهش علائم روحی و جسمانی PMS و PMDD عمل می کند.
-    مدروکسی پروژسترون استات (Depo-Provera). در موارد شدید سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا PMDD، تزریق این دارو منجر به توقف کوتاه مدت تخمک گذاری می گردد. به هرجهت این داروی تزریقی ممکن است منجر به تشدید برخی علائم و نشانه های PMS شود؛ علائمی مانند افزایش اشتها، افزایش وزن، سردرد و افسردگی.

 

سبک زندگی و مراقبت در خانه

با ایجاد تغییراتی در روش غذا خوردن، فعالیت بدنی و سبک زندگی روزانه خود قادر خواهید بود علائم سندرم پیش از قاعدگی را کنترل کرده و یا کاهش دهید. این تغییرات و راهکارها عبارتند از:

تغییر و تعدیل رژیم غذایی
-    غذاهای خود را به صورت وعده های غذایی کم حجم و در دفعات متعدد مصرف کنید تا نفخ و احساس پری در شما کاهش یابد. 
-    دریافت نمک و غذاهای حاوی نمک را محدود کرده تا نفخ و احتباس مایعات (ورم) را کاهش دهید.
-    غذاهای غنی از کربوهیدارت پیچیده مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل را انتخاب کنید.
-    مواد غذایی سرشار از کلسیم را انتخاب کنید. چنانچه دچار عدم تحمل لبنیات هستید و یا کلسیم کافی از طریق برنامه غذایی خود دریافت نمی کنید، به مکمل کلسیم روزانه نیاز خواهید داشت. روزانه یک عدد مکمل مولتی ویتامین دریافت کنید.
-    از مصرف کافئین و الکل اجتناب نمایید.


فعالیت بدنی 
روزانه حداقل 30 دقیقه را به فعالیت هایی نظیر پیاده روی تند، دوچرخه سواری، شنا و یا دیگر فعالیت های هوازی در اکثر روزهای هفته اختصاص دهید. فعالیت بدنی منظم روزانه به بهبود سلامت عمومی و تخفیف عوارضی مانند خستگی و افسردگی کمک می کند.

کاهش استرس
-    خواب ناکافی استرس را تشدید می کند.
-    برنامه های ریلکسیشن ماهیچه ها و یا تمرینات تنفس عمیق را تمرین نموده تا به کاهش سردرد، اضطراب و مشکل بی خوابی خود کمک نمایید. 
-    روش های یوگا یا ماساژ را نیز امتحان کنید، زيرا به آرامش یافتن و کاهش استرس کمک می کنند.


علائم خود را به مدت چندین ماه ثبت کنید
با ثبت علائم می توانید عوامل محرک ها و زمان وقوع علائم را تخمین بزنید و این امر می تواند به شما در به کار بستن روش هایی موثر جهت پیشگیری یا تخفیف علائم کمک نماید.

داروهای جایگزین

دراین قسمت به اثربخشي برخی از معمول ترین درمان ها و مکمل های درمانی تسکین دهنده علائم سندرم پیش از قاعدگی میپردازیم:
-    کلسیم: دریافت روزانه 1200 میلی گرم کلسیم از طریق رژیم غذایی و یا دریافت مکمل کلسیم مانند کربنات کلسیم جویدنی (Tums, Rolaids,...) علائم روحی و جسمانی سندرم پیش از قاعدگی (PMS) را کاهش می دهد. مصرف طولانی مدت و منظم کربنات کلسیم ریسک ابتلا به پوکی استخوان را نیز کاهش می دهد.
-    منیزیم: دریافت روزانه 400 میلی گرم مکمل منیزیم کمک به کاهش احتباس آب، درد سینه ها و نفخ در زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی (PMS) می کند.
-    ویتامین E: دریافت روزانه 400 واحد بین المللی از این ویتامین تسکین دهنده علائم PMS است. مکانیسم چنین اثری از طریق کاهش تولید پروستاگلاندین هاست. پروستاگلاندین ها شبه هورمون هایی هستند که منجر به گرفتگی عضلانی و درد در سینه ها می شوند.
-    گیاه درمانی: برخی از زنان کاهش علائم خود را با مصرف برخی گیاهان گزارش کرده اند. از جمله این گیاهان می توان به زنجبیل، برگ تمشک، گیاه آلاله، قاصدک و روغن گل سرخ اشاره کرد. تعداد کمی از مطالعات علمی اثربخشي گیاهان دارویی را در کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) ثابت کرده اند. سازمان غذا و دارو نیز فهرستي از این نوع گیاهان تنظیم نکرده است. اين بدین معناست که ایمنی و اثربخشی آنها به ثبت نرسیده است. در این صورت شما نمی توانید از صحت محتوای ترکیبات موثر قید شده در برچسب محصول خریداری شده مطمئن شوید و یا نمی توان بر عدم آلودگی آن با دیگر مواد موثر ولی مضر آگاهی پیدا کرد
-    طب سوزني: طبيب طب سوزني با فرو بردن سوزن بر روي نقاط خاصي از پوست بدن ميتواند برخي از علائم سندرم پيش از قاعدگي را تسكين دهد.

 

پیشگیری

در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.

همراهی و همایت

در اين خصوص با پزشك خود مشورت نماييد.

برای پرسیدن سوالات پزشکی خود، می توانید به ربات تلگرام هوشمند سبزوسالم مراجعه کرده و سوالات خود را از پزشکان متخصص بپرسید.
آدرس ربات تلگرام سبزوسالم:

https://t.me/askq_bot
سندرم پیش از قاعدگیقاعدگیPMSPremenstrual syndrome
مقالات مرتبط

ویدئو های سبز و سالم

درمان بی خوابی بدون دارو (کلیک کنید)
اینجا باهوش تر میشوید!
عضویت در خبرنامه ثبت نام
ثبت نام شما با موفقیت انجام شد
در خبرنامه ما عضو بشید و دسترسی خودتون به اطلاعات جالب و جذاب رو راحت کنید. باقی کارها رو ما برای شما انجام میدیم. تنظیم خبرنامه خبرنامه سلامت خبرنامه مغز و اعصاب و روان خبرنامه زیبایی و تغذیه