موج گرفتگی

این بیماری در اثر قرار گیری کوتاه مدت بدن در معرض امواج خطرناک بوجود می اید .میزان جذب این تابش ها توسط بدن تعیین کننده شدت بیماری است .
به این بیماری ،موج گرفتگی مزمن ،سندروم موج گرفتگی و مسمومیت با امواج هم گفته میشود .قرار گیری در معرض اشعه ایکس و یا امواج سی تی اسکن باعث بروز این حالت نمیشوند .
این بیماری با وجود انکه خطرناک میباشد،ولی به ندرت بروز میکند .پس از بمباران هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن در طی جنگ جهانی دوم ،بیشتر این بیماری در طی رخدادهای صنعتی  هسته ای بروز کرده است مانند اتش سوزی سال 1986 که به نیروگاه برق هسته ای در کرونبیل     ،اوکراین اسیب رساند

نشانه های این وضعیت با توجه به میزان تابش جذب شده توسط بدن متفاوت خواهد بود  و این مورد هم به قدرت انرژی تابشی و فاصله بین شما و منبع تابش بستگی دارد .
همچنین نشانه های فرد با توجه به این موارد متفاوت میباشند :تمام بدن و یا قسمتی بدن در معرض این تابش قرار گیرد،میزان حساسیت ناحیه مذکور در برابر این تابش ها چقدر است .به عنوان مثال مغز استخوان و سیستم گوارشی حساسیت زیادی به این امواج دارند .
دوز جذب شده و طول مدت قرار گیری در معرض امواج
میزان دوز جذب شده توسط واحد (Gy)  اندازه گیری میشود .معمولا در ازمایشاتی که از امواج استفاده میشود مانند اشعه ایکس ،مقدار این انرژی کمتر از 0.1 Gy است که بروی ارگانهای کمی و یا غشای کوچکی متمرکز میشود
نشانه های موج گرفتگی زمانی بروز میکنند که تمام بدن  حداقل 1 Gy را جذب میکند و دوز بیشتر از این مقدار را نمیتوان درمان کرد و با توجه به دوز ان و زمان قرارگیری ، در طی دو روز تا دو هفته به مرگ منجر میشود .
نشانه های اولیه
معمولا نشانه های اولیه ی نوع قابل درمان موج گرفتگی تهوع و استفراغ است و مدت زمان بین قرار گیری و برو زاین نشانه های مشخص کننده ی میزان اشعه جذب شده است .
پس از اولین بار بروز علائم ،ممکن است فرد نشانه هایی نداشته باشد و پس از ان علائم جدی تری بروز میکنند .
در واقع هرچقدر فرد به میزان بیشتری در معرض این امواج قرار گیرد ،علائم موج گرفتگی هم شدید تر و جدی تر خواهند شد .

تصادفات و یا حملاتی که باعث بروز موج گرفتگی میشوند،به توجه اورژانسی نیاز دارند .در صورت بروز این رخدادها ،تلویزیون و رادیو یا اخبار انلاین در خصوص چگونگی انجام موارد اورژانسی اطلاع میدهند .در صورتی که اطلاع پیدا کردید که به موج گرفتگی دچار شده اید ،حتما به پزشکتان اطلاع دهید .

تابش نوعی انرژی است که از اتم  به صورت موج و یا اجزای کوچک ساتع میشود .این بیماری به دلیل قرار گیری در معرض میزان زیادی از امواج بوجود می اید مانند امواج ناشی از حوادث صنعتی و قرار گیر ی در معرض میزان کمی از این امواج مانند اشعه ایکس در بروز موج گرفتگی نفشی ندارد .
منابع تابش شدید
منابع ممکن تابش شدید عبارتند از :
•    حوادث تجهیزات صنعتی
•    حمله  به تجهیزات صنعتی هسته ای
•    انفجار یک دستگاه کوچک رادیواکتیو
•    انفجار یک دستگاه انفجاری معمول  که مواد رادیواکتیو را پخش میکند (بمب الوده )
•    انفجار یک سلاح هسته ای استاندارد
این بیماری زمانی بروز میکند که امواج شدید سلولهای ویژه ای را در بدن شما نابود میکند .مناطقی از بدن که به بیشترین میزان در برابر این امواج اسیب پذیرند عبارتند از :سلولهای پوششی دستگاه گوارش  مانند معده و سلولهای محافظ سلولهای خون مانند مغز استخوان .

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید

قرار گیری در معرض امواج که به موج گرفتگی منجر شود ،خود در بروز لوسمی یا سرطان موثر است .
همچنین ابتلا به موج گرفتگی میتواند اسیب های کوتاه مدت و بلند مدت مغزی را بهمراه داشته باشدمانند غم،ترس و اضطراب در خصوص :
•    تحربه ی یک سانحه رادیواکتیو یا حمله ان
•    عزادارای  برای نزدیکانی که فوت شده اند
•    کنار امدن یا بلاتکلیفی ناشی از یک بیماری خطرناک و اسرارامیز
•    نگرانی در خصوص احتمال ابتلا به سرطان ناشی از قرار گیری در معرض امواج

در این خصوص با پزشکتان مشورت کنید

زمانی که فرد به دلیل یک حادثه و یا حمله در معرض میزان زیادی از امواج قرار گیرد ،کادر پزشکی با  استفاده از مراحلی میزان ماده جذب شده توسط بدن را اندازه گیری میکنند و این اطلاعات برای درک میزان شدت بیماری و روش درمانی متناسب احتمال زنده ماندن فرد  بسیار اساسی هستند
اطلاعات ضروری به منظور تعیین دوز جذب شده عبارتند از :
•    اطلاعات مرتبط با  موج گرفتگی :جزییاتی در خصوص منبع موج گرفتگی و طول مدت ان میتواند شدت بیماری را مشخص کند
•    استفراغ و نشانه های دیگر :مدت زمان بین موج گرفتگی  و بروز علائمی همانند استفراغ یک وسیله نسبتا دقیق برای تعیین میزان دوز جذب شده است  و هر چه علائم زوتر اغاز شوند،دوز جذب شده بالاتر خواهد بود .همچنین از شدت و زمان بروز سایر نشانه ها به منظور تعیین دوز جذب شده استفاده میشود
•    ازمایش خون :ازمایش خون در طی چند روز به کادر پزشکی اجازه میدهد تا کاهش گلبولهای سفید خون و تغییرات غیر عادی در دی ان ای این سلولها را مشاهده کنند .این فاکتور ها نشان دهنده ی میزان اسیب دیدگی مغز استخوان میباشند  که توسط سطح دوز جذب شده تعیین میشود .
•    دزیمتر :این دستگاه میتواند میزان دوز جذب شده  را تعیین کند ولی این مورد در صورتی صدق میکند که خود دستگاه هم در معرض همان حادثه تابشی  قرار گرفته باشد
•    پیمایش سنج :دستگاهی مانند شمارشگر گایگر میتواند افراد را بررسی کند  تا محل دقیق جذب تابش  های رادیو اکتیو مشخص شود .
•    نوع تابش :یکی از انواع  اقدامات اورژانسی به حوادث و یا حملات رادیواکیتو ،شناسایی نوع قرار گیری در معرض این امواج است .این اطلاعات میتوانند راهنمایی جهت درمان فرد باشند

هدف درمانی این بیماری ،پیشگیری از بروز الودگی بیشتر  توسط مواد رادیو اکتیو ،اسیب دیدگی های خطرناک مانند سوختگی و سانحه ،کاهش علائم و مدیریت درد میباشد
ضد عفونی کردن
در این فرایند مواد رادیو اکتیو تا جای ممکن زدوده میشوند و در اوردن لباس ها و کفش ها تا حدود 90 درصد از الودگی را از بین میبرد و شست و شو با اب و صابون باعث رفع این مواد از پوست میشود .
این فرایند باعث میشود تا از توزیع بیشتر مواد رادیو اکتیو جلوگیری به عمل اید و احتمال الودگی داخلی از طریق تنفس ،زخم های باز  و یا فروبری را کاهش میدهد.
درمان اسیب دیدگی مغز استخوان
پروتئینی به نام گرانولوسیت با تحریک کلنی  باعث رشد سلولهای سفید میشود و میتواند با تاثیر ناشی از موج گرفتگی بر مغز استخوان مبارزه نماید .درمان با داروهای مبتنی بر پروتئین که شامل فیلگراستیم و سارگراماسوتیسم و پگفیلگراستیسم میشوند انجام میگیرد و میزان تولید سلولهای سفید خونی را افزایش داده و از بروز عفونت های بعدی پیشگیری میکند .
همچنین در صورتی که شما اسیب دیدگی مغز استخوان داشته باشید ،ممکن است گلبولهای قرمز و یا پلاکت را از طریق تزریق دریافت کنید .
درمان الودگی داخلی
تعدادی از روش های درمانی اسیب دیدگی  ارگانهای داخلی را کاهش میدهند و پرسنل پزشکی فقط در صورتی از این مواد استفاده میکنند که شما در معرض نوع خاصی از امواج  قرر گرفته باشید . مانند :
•    پتاسیم یدید (Thyroshield, Iosat ) :این ماده نوعی ید غیر رادیو اکتیو است .از انجایی که ید برای عملکرد صحیح تیروئید ضروری میباشد ،تیروئید اخرین مقصد ید در بدن میباشد و در صورتی که شما با رادیواکتیو ید اسیب دیده باشید،تیروئید شما این ماده را همانند سایر انواع ید ها دریافت میکند و این ماده فضاهای خالی داخل تیروئید را پر کرده و از جذب رادیوید جلوگیری میکند و در نهایت رادیو ید از بدن دفع میشود .این روش نوعی درمان نیست و در حالتی بیشترین تاثیر را دارد که تا چند روز پس از موج گرفتگی مصرف شود .
•    رنگدانه ابی اهن دار : (Radiogardase ) این نوع از رنگ به ذرات رادیواکتیو میچسبد که سسیوم و تالیوم نام دارند و سپس این ذرات با مدفوع دفع میشوند
•    DTPA :این ماده به فلزات میچسبد و به ذرات رادیو اکتیو به نام پولوتینیوم و امریسیوم و کوریوم میچسبد و سپس از طریق ادرار دفع میشوند و در نهاتیت میزان رادیو اکتیو جذب شده کاهش می یابد.
سایر درمانها
در صورتی که به موج گرفتگی مبتلا باشید ،ممکن است این حالتها را نیز داشته باشید  :
•    عفونت باکتریایی
•    سردرد
•    تب
•    اسهال
•    تهوع و استفراغ
•    کم ابی بدن
•    سوختگی
درمانهای دائمی
فردی که میزان زیادی از مواد رادیو اکتیو را دریافت کرده باشد (10 Gy یا بیشتر ) با احتمال کمی جان سالم به در میبرد و با توجه به شدت بیماری ،مرگ در طی دو روز تا دو هفته بروز میکند .انهایی  که دوز مرگباری از این ماده را دریافت میکنند،از دارو برای کنترل درد و تهوع و استفراغ و اسهال استفاده میکنند .همچنین ممکن است از لحاظ روان شناسی و روحی نیز  کمک هایی دریافت کنند.

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید

در صورت بروز چنین سانحه ای ،به اخبار رادیو و یا تلویزیون  گوش دهید  و به محلهای پیشنهادی انها بروید و اقدامات پیشنهادی انها را انجام دهید .این پیشنهادات با توجه به شرایط  متفاوت خواهد بود ولی به شما  در خصوص ماندن در محل و یا تخلیه ان اطلاع داده میشود .
پناه گرفتن
در صورتی که به شما اطلاع داده شد در محل کار و یا خانه تان بمانید ،این اقدامات را انجام دهید :
•    تمام در ها و پنجره ها  را بسته و قفل کنید
•    تمام تهویه ها و پنکه ها و وسایل گرم کننده را خاموش کنید زیرا هوای بیرون را به داخل محیط می اورند
•    حیوانات خانگی را به داخل بیاورید
•    تعدیل کننده های بخاری  را ببندید
•    به یک اتاق داخلی بروید
•    اخبار را دنبال کنید
تخلیه
در صورتی که به شا اطلاع داده میشود که محیط را تخلیه کنید،حتما این کار را انجام دهید .سعی کنید ارامش خود را حفظ کنید و سریعا مکان خود را تغییر دهید .بهتر است این لوازو را همراه داشته باشید :
•    چراغ قوه
•    رادیو بی سیم
•    باتری
•    جعبه کمک های اولیه
•    داروهای ضروری
•    غذاهای کنسروی  و قوطی اب
•    باز کننده در قوطی
•    پول و کارت بانکی
•    لباس اضافی
بهتر است بدانید که بیشتر وسایل اورژانسی و یا پناهگاه ها ،حیوانات خانگی را نمی پذیرند  و در صورتی که خودتان رانندگی میکنید و یا به مکانی غیر پناهگاه میروید ،حیوانتان را همراه ببرید .

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید