سردرد ریباند
rebound headaches
این سردرد ها با قطع دارو های مسکن ارام میشوند و مدیریت انها در کوتاه مدت دشوار است ولی میتوانید در طی زمانی طولانی با مشورت پزشکتان انها را درمان نمایید.دلیل اصلی بروز این بیماری مصرف زیاد دارو های درمانی سردرد است و احتمال بروز انها با توجه به داروی مصرفی متفاوت است
شرح بیماری
این نوع از سردرد به دلیل مصرف طولانی مدت و منظم دارو های درمانی سردرد بوجود می اید مانند میگرن.مسکن ها میتوانند سردرد های گاه و بیگاه را درمان نمایند ولی اگر بیش از دو روز در هفته از این مسکن ها استفاده کنید؛ممکن است به سردرد های ریباند مبتلا شوید.
این دارو ها در صورتی میتوانند منجر به بروز سردرد های ریباند شوند که شما مبتلا به اختلالات سردرد باشیدو البته دارو های مصرفی برای موارد دیگر مانند ارتروز تاتیری بر بروز سردرد در افراد یکه قبلا اختلالت سردرد نداشته اند،ندارد.
این سردرد ها با قطع دارو های مسکن ارام میشوند و مدیریت انها در کوتاه مدت دشوار است ولی میتوانید در طی زمانی طولانی با مشورت پزشکتان انها را درمان نمایید.
نشانه ها
نشانه ها و علائم این بیماری با توجه به نوع سردرد های اصلی مورد درمان و دارو های مصرفی با هم متفاوت هستند.معمولا سردرد های ریباند این ویژگی ها را دارند :
• هر روز و یا تقریبا هر روز بروز میکنند و فرد را از خواب بیدار میکنند
• با مصرف دارو های مسکن بهبود می یابند ولی پس از قطع تاثیر دارو بازمیگردند.
دیگر علائم ان عبارتند از :
• تهوع
• بی قراری و دشواری در تمرکز
• مشکلات حافظه
• تحریک پذیری
• بی توجهی
زمان مناسب مراجعه به پزشک
همه افراد گاهی به سردرد مبتلا میشوند ولی باید سردرد های خود را جدی بگیرید زیرا تعدادی از انها خطرناک هستند.
در صورت برو زاین علائم حتما به پزشک مراجعه نمایید :
• سردرد های شدید و ناگهانی
• تب،گرفتگی گردن،بروز دانه های قرمز پوستی ،گیجی،حمله؛دوبینی،ضعف،بی حسی و یا مشکلات گفتاری
• سردرد های پس از اسیب به سر
• با وجود استراحت و مصرف دارو ها سردرد بدتر میشود
• ابروز سردرد های متفاوت در افراد بالای 50 سال
• سردرد شما را از خواب بیدار میکند
در این موارد با پزشکتان مشورت نمایید :
• هفتگی دو بار و یا بیشتر به سردرد مبتلا میشوید
• بیش از دو بار در هفته برای بهبود سردرد قرص مصرف میکنید
• دوز پیشنهای دارو برای درمان شما مناسب نیست
• الگوی سردرد شما تغییر میکند
• سردرد های شما بدتر میشوند
علل
دلیل اصلی بروز این بیماری مصرف زیاد دارو های درمانی سردرد است و احتمال بروز انها با توجه به داروی مصرفی متفاوت است و دارو های درمانی سردرد های حاد میتوانند به سردرد های ریباند منجر شوند.مانند :
• مسکن های ساده :آسپیرین و استامینوفن میتوانند باعث بروز سردرد شوند به خصوص اگر بیش از مقدار لازم مصرف گردند.ایبوپروفن و ناپروکسین با احتمال کمتری میتوانند به این بیماری منجر شوند.
• دارو های مسکن ترکیبی :دارو های درمانی که ترکیبی از کافئین،اسپیرین و استامینوفن هستند میتوانند باعث بروز سردرد های ریباند شوند.دارو های تجویزی مانند فیورینال که شامل بیوتالبیتال ارام بخش میباشند نیز در این گروه قرار میگیرند.مواد حاوی بیوتالبیتال به میزان زیادی میتوانند احتمال ابتلا به این نوع از سردرد را افزایش دهند بنابراین بهتر است از مصرف انها خوددار ی نمایید و در صورت مصرف میتوانید 4 بار در ماه از انها استفاده کنید.
• دارو های درمانی میگرن :دارو های درمان میگرن مانند ارگوتامین و تریپتین میتوانند باعث بروز سردرد های ریباند شوند.دایهیدرو ارگوتامین تاثیر کمتری در این سردرد ها دارد.
• مواد مخدر :مسکن هایی که از تریاک گرفته میشوند و یا ترکیبات ان همانند کودئین و استامینوفن را دارند در این دسته قرار میگیرند و به احتمال بالایی میتوانند امکان بروز سردرد های ریباند را افزایش دهند.
میزان مصرف روزانه کافئین موجود در سودا و یا قهوه و یا موارد دیگر هم میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد .میتواند برچسب های روی این مواد غذایی را با دقت بخوانید تا از میزان کافئین مصرفی خود اطمینان یابید.
عوامل تشدید
عوامل موثر در ابتلا به سردرد ریباند عبارتند از :
• سابقه ابتلا به سردرد های مزمن:سابقه ابتلا به میگرن و یا انواع سردرد های تنشی و یا سایر انواع میتواند احتمال بروز سردرد های ریباند را افزایش دهد.
• مصرف مداوم دارو های درمانی سردرد :در صورتی که شما ترکیب دارو های مسکن و ارگوتامین و تریپتین به مدت بیش از 10 روز درماه استفاده کنید و یا از دارو های مسکن ساده به مدت بیش از 15 روز در ماه استفاده کنید،ممکن است به سردرد های ریباند مبتلا شوید به خصوص اگر این میزان مصرف تا سه ماه و یا بیشتر ادامه یابد.
پیامدهای مورد نظر
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید.
آمادگی برای ملاقات پزشک
احتمالاشما به یک متخصص اعصاب ارجاع داده میشوید و بهتر است پیش از ملاقات خود را کاملا اماده نمایید .
• اطلاعاتی را در خصوص زمان اغاز درد،طول انها ،شدت انها ،موادمحرک سردرد تهیه نمایید
• لیستی از تمام دارو های مصرفی خود تهیه نمایید
• سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
• علائم خود پیش از اغاز سردرد را یاداشتت نمایید
میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید
• دلیل ابتلا به این ببماری چیست ؟و علائم ان کدامند ؟
• ایا نیازی به ازمایش وجود دارد ؟
• ایا باید دارو مصرف کرد ؟
• چگونه میتوان علائم را کاهش داد ؟
• چگونه میتوانم سردرد های اصلی را درمان کنم ؟
• ایا درمانهای جایگزین هم وجود دارند ؟
• ایا میتوانم توسط وب سایت و یا بروشور اطلاعات بیشتری در این زمنیه جمع اوری کنم؟
پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد :
• چه زمانی علائم شما اغاز شد ؟
• ایا روشی وجود دارد که درتان را افزایش یا کاهش دهد ؟
• شدت علائم چقدر است ؟
• ایا مصرف دارو باعث بروز عوارض جانبی میشود ؟
• ایا میزان مصرف خود را افزایش داده اید؟
• ایال الگوی سردرد شما در طی 6 ماه پیش تغییر کرده است ؟
تا زمانی که به پزشکتان مراجعه کنید،میتوانید مصرف منظم دارو ها را ادامه دهید و از یک سبک سالم پیروی کنید مثلا به میزان کافی بخوابید،میزان زیادی از میوه و سبزیجات مصرف کنید،به طور منظم ورزش کنید.
میتوانید اطلاعات مرتبط با سردردمانند طول بیماری و سدت درد و یا زمان بروز انها و موارد مشابه را در دفتر ی یادداشت کنید و ان را به پزشکتان بدهید .
آزمایشات و تشخیص بیماری
تشخیص این بیماری معمولا بر مبنای سابقه ابتلا به سردرد های مزمن و مصرف مداوم دارو های مسکن انجام میگیردو به ازمایش نیاری نیست.
درمان و دارو
به منظور شکست چرخه های این نوع سردرد ،شما باید دارو های درمانی سردرد را کمتر مصرف کنیدو با توجه به نوع داروی مصرفی،ممکن است ،پزشکتان مصرف دارو را به طور ناگهانی قطع نماید ویا به تدریج میزان ان را کم کند.
شکست چرخه
زمانی که مصرف دارو های درمانی را قطع میکنید،ابتدا سردردتان بدتر میشود و سپس بهتر میشود و حتی ممکن است اعتیاد به دارو منجر به بروز سردرد های ریباند شود و علائمی همانند اضطراب،بی قراری ،تهوع و استفراغ ،بیخوابی و یا یبوست بروز کند.این علائم از 2 تا 10 روز ادامه می یابند ولی ممکن است تا چند هفته هم طول بکشند.
دکترتان نیز میتوان دارو های متفاوتی را به منظور کاهش درد و عوارض جانبی ناشی از ترک دارو تجویز نماید که به ان درمان مرحله گذار میگویند و شامل دارو های ضد تورم غیر استروئیدی ،کوریتیکواستروئید ها و یا دایهیدروارگوتامین است که درون وریدی میباشد.
بستری شدن در بیمارستان
گاهی اوقات پس از ترک مصرف دارو،بهتر است که در محیطی مناسب باشید و در این موارد بهتر است بستری شوید :
• نمیتوانید دارو را خودتان ترک کنید
• علائم دیگری همچون اضطراب و افسردگی دارید
• میزان یالایی از دارو های حاوی مواد مخدر و یا بیوتالبیتال مصرف میکنید
• سو مصرف مواد ارام بخش ،تریاک و یا مشتقات اسید باربیتوریک دارید.
• توسط خانواده به درستی پشتیبانی نمیشوید
دارو های پیشگیری کننده :
پس از انکه توانستید چرخه های این بیماری را بشکنید،میتوایند با کمک پزشکتان از بازگشت مجدد بیماری جلوگیری کنید و با راههای بهتری ان را مدیریت نمایید..ممکن است در طی این دوران و یا بعد از ان پزشکتان این دارو ها را تجویز نماید :
• دارو های ضد افسردگی سه چرخه ای مانند امی تریپتیلین و یا نورتریپتیلین و یا دارو های ضد تشنج همانند دایولپورکس ،گاباپنتین و توپیرمیت
• یک مسدود کننده بتا همانند پروپرانول
• مسدود کننده راههای کلسیمی مانند وراپامیل
این دارو ها میتوانند بدون امکان بروز سردرد های ریباندی ،درد شما را کاهش دهند.در اینده و در صورت بروز درد مطابق با دستور پزشک داروهای خود را مصرف نمایید.
درمان رفتاری شناختی
در این روش با شما صحبت میشود و شما می امورید تا چگونه با سردرد تان کنار بیایید و در این دوره بروی عادتهای سالم زندگی و یادداشت موارد مرتبط با سردرد کار میکنید.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
داروهای جایگزین
روش های جایگزین درمان به بسیاری از مردم در جهت بهبود سردرد های ریباند کمک میکنند ولی هنوز میزان تاثیر تمام انها بر این سردرد ها مشخص نشده است و به تحقیق بیشتری نیاز دارد.
• طب سوزنی :در این روش از سوزنهایی استفاده میشود تا سیستم عصبی مرکزی بتواند مسکن های طبیعی و دیگر مواد شیمیایی را ازاد نماید.شواهدی وجود دارند که نشان میدهند این روش در بهبود درد های این سردرد و دیگر شرایط عامل درد های مزمن موثر میباشد.
• بیوفیدبک :بیوفیدبک به فرد می اموزد که چگونه میتواند واکنش های بدن را کنترل کند و به همین روش درد کاهش می یابد .در طی این جلسات شما به دستگاهی وصل میشوید که شما را ارزیابی کرده و فیدبکی از واکنش های بدنتان تهیه میکندمانند فشار عضلانی،ضربان قلب ،فشار خون و سپس به شما اموزش داده میشود که چگونه میزان ضربان قلبتان را کاهش دهیدو به طور کلی ریلکس شوید.
میتوانید در خصوص مزایا و معایب این روش ها با پزشکتان مشورت نمایید.
پیشگیری
به منظور پیشگیری از این بیماری میتوانید:
• دارو های درمانی را مطابق با دستور پزشک مصرف نمایید.
• در صورتی که بیش از دو بار در هفته به دارو های درمانی سردرد نیاز دارید،با پزشکتان مشورت نمایید.
• از مصرف دارو های که حاوی مواد مخدر و یا بیوتالبیتال میباشند،خودداری نمایید.
• مسکن ها را کمتر از 15 روز درماه مصرف کنید
• مصرف تریپتین و یا دیگر ترکیبات دارویی مسکن ها را به 9 روز در ماه کاهش دهید.
میتوایند با حفاظت از خود امکان بروز این سردرد ها را کاهش دهید :
• از مصرف مواد غذایی محرک سردرد بپرهیزید :در صورتی که نمیدانید محرکهای سردرد کدامند،لیستی از مواد غذایی مصرفی خود تهیه نمایید تا الگو را بدست اورید .
• به میزان کافی بخوابید :سعی کنید هر روز هفته راس ساعت مشخصی بخوابید و بیدارشوید.
• وعده های غذایی خود را حذف نکنید :روز خود را با یک صبحانه سالم اغاز کنید و زمان صرف ناهار و شام را تغییر ندهید . به میزان کافی اب بنوشید.
• به طور منظم ورزش کنید :ورزش باعث میشود تا بدنتان موادشیمیایی ازاد کند که سیگنالهای درد به مغز را مسدود میکند و میتوانید با مشورت با پزشکتان یک ورزش متناسب را انتخاب نمایید مانند قدم زدن،شنا کردن و یا دوچرخه سواری .بهتر است که شروع ارامی داشته باشید تا اسیب نبینید.
• استرستان را کاهش دهید :برنامه ریزی منظمی داشته باشید و استرستان را کاهش دهید
• ریلکس کنید :میتوانید یوگا و یا مدیتیشن و یا تمرینات ارام بخش را انتخاب کنید. به موزیک گوش دهید و کتاب بخوانید و یا دوش اب گرم بگیرید.
• وزن خود را کاهش دهید :چاقی میتواند باعث بروز سردرد شود . میتوایند به پزشک تغذیه مراجعه نمایید.
• سیگار نکشید :سیگار میتواند باعث بروز سردرد شود و یا ان را وخیم تر کند میتوانید در خصوص نحوه ترک سییگار با پزشکتان مشورت کنید.
همراهی و حمایت
میتوانید در خصوص امکان برقراری ارتباط با دیگر افراد مبتلا به این بیماری با پزشکتان مشورت نمایید تا از تجریبات انها استفاده کنید.