سرطان پستان عود کننده
recurrent breast cancer
سرطان پستان عود کننده نوعی از سرطان است که پس از درمانهای اولیه دوباره عود میکندسرطان پستان عود کننده زمانی بروز میکند که سلولهای تشکیل دهنده ی بخشی از سرطان پستان ی اصلی ، از تومور اصلی جدا شده و در نواحی اطراف پستان و یا سایر بخش های بدن پنهان میشوند
شرح بیماری
سرطان پستان عود کننده نوعی از سرطان است که پس از درمانهای اولیه دوباره عود میکند .اگرچه درمانها اولیه با هدف نابودی تمام سلولهای سرطانی انجام میگیرد ولی فقط تعداد کمی از انها جان سالم به در برده و بقا می یابند .این سلولهای کشف نشده ،تکثیر شده و سرطان پستان عود کننده را بوجود می اورند .
ممکن است سرطان شما چندین ماه تا چندین سال پس از درمانهای اولیه بروز کند .این احتمال وجود دارد که محل سرطان عودکننده با سرطان اولیه یکی باشد (عود موضعی ) و یا به سایر بخش های بدن سرایت کند (عود فاصله دار ) .
اطلاع از سرطان پستان میتواند سخت تر از انطباق با تشخیص های اولیه باشد ولی در صورت ابتلا به این بیماری ،نباید نا امید شوید .درمانهای موجود قادر به رفع انواع موضعی ؛منطقه ای و فاصله دار این نوع از سرطان میباشند . اگرچه این بیماری به کلی ریشه کن نمیشود ولی میتوان با روش های درماتی موجود بیماری را برای مدتی طولانی کنترل نمود .
نشانه ها
نشانه ها این بیماری با توجه به محل برگشت سرطان متفاوت خواهند بود
عود موضعی
در این نوع از سرطان ،ییماری دقیقا در همان محل قبلی بروز میکند .
در صورتی که شما در حال انجام لامپکتومی میباشید ، ممکن است سرطان بافتهای باقی مانده ی پستان را دچار کند .در صورتی که در حال انجام ماستکتومی میباشید ،سرطان بافتهای پوشاننده ی دیواره ی قفسه سینه و یا پوست را دچار میکند .
نشانه های عود موضعی سرطان پستان در همان پستان عبارتند از :
• بروز توده ای جدید در پستان و یا سفتی غیر معمول یک ناحیه
• تغییرات پوستی پستان
• التهاب پوست و یا قرمزی پوست
• ترشحاتی از نوک پستان
• نشانه های عود موضعی سرطان پستان در دیواره ی قفسه سینه و پس از ماستکتومی عبارتند از :
• یک یا چندین گره ی دردناک روی پوست و یا زیر پوست دیواره قفسه سینه
• بروز ناحیه ای ضخیم اطرف و یا در امتداد زخم های ماستکتومی
عود منطقه ای
در این نوع از سرطان پستان ،بیماری گره های لنفاوی اطراف را دچار میکند . نشانه ها این حالت برامدگی و یا تورم هایی در گره های لنفاوی این مناطق میباشند :
• زیر بغل
• اطراف استخوان ترقوه
• در گودی بالای استخوان ترقوه
• در گردن
عود فاصله دار
عود فاصله دار و یا متاستاتیک به این معنی است که سرطان به بخش های دوری از بدن سرایت کرده است مانند استخوانها ،کبد و شش ها .
نشانه ها این حالت عبارتند از :
• دردی پایدار و در حال وخامت مانند درد قفسه سینه و یا استخوان
• سرفه های پایدار
• دشواری در تنفس
• فقدان اشتها
• کاهش وزن
• سردرد های شدید
• تشنج
زمان مناسب مراجعه به پزشک
پس از انکه درمان سرطان پستان به پایان میرسد ، احتمالا پزشکتان برنامه ای ازمایشات بعدی را برای شما تنظیم میکند .در طی این ازمایشات ، پزشکتان نشانه های عود سرطان را بررسی میکند .
همچنین در صورت بروز علائم جدید به پزشکتان اطلاع دهید .در صورتی که علائمی پایدار و یا نگران کننده مشاهده کردید هم به پزشکتان مراجعه کنید .
علل
سرطان پستان عود کننده زمانی بروز میکند که سلولهای تشکیل دهنده ی بخشی از سرطان پستان ی اصلی ، از تومور اصلی جدا شده و در نواحی اطراف پستان و یا سایر بخش های بدن پنهان میشوند . پس از مدتی این سلولها تکثیر میشوند .
از شیمی درمانی ،پرتودرمانی و هورمون درمانی پس از تشخیص سرطان پستان اولیه به منظور نابودی سلولهای سرطانی استفاده میشود که ممکن است پس از جراحی در بدن فرد باقی مانده باشند .ولی گاهی اوقات روش های درمانی قادر به نابودی تمامی این سلولها نمیباشند .
همچنین این امکان وجود که سلولهای سرطانی برای مدتی طولانی غیر فعال باشند و هیچ اسیبی هم به بدن وارد نکنند . سپس عاملی انها را فعال میکند و انها رشد کرده و به سایر بخش های بدن سرایت می یابند .دلیل اصلی بروز این حالت مشخص نیست
عوامل تشدید
این عوامل احتمال ابتلای مجدد به سرطان پستان را برای افرادی که از این بیماری جان سالم به در برده اند ،افزایش میدهد :
• درگیری گره های لنفاوی :در صورتی که سرطان اصلی نواحی کنار گره های لنفاوی را درگیر کرده باشد ،احتمال برگشت سرطان افزایش خواهد یافت .
• اندازه ی بزرگ تر تومور : خانمهایی که تومور بزرگ تری دارند ،به احتمال بیشتری به نوع عود کننده ی این سرطان مبتلا میشوند
• باقی ماندن سلول های سرطانی دربافتهای اطراف و یا نزدیکی تومور به بافتهای نرمال بدن : معمولا در طی جراحی سرطان پستان ،جراح سعی میکند تا علاوه بر سلولهای سرطانی ،بخشی از بافت اطراف را هم بردارد .سپس یک پاتولوژیست لبه های این بافت ها را بررسی میکند تا سلولهای سرطانی را بیابد . در صورتی که مرز های بین سلولهای باقی مانده و برداشته شده زیر میکروسکوپ عاری از هرگونه سرطان باشند ، به ان حاشیه ی منفی می گویند و در غیر این صورت حاشیه ی مثبت نام میگیرد و در صورتی که فاصله ی بین بافت و تومور نزدیک باشد هم احتمال بروز مجدد سرطان پستان افزایش خواهد یافت .
• عدم انجام پرتودرمانی به میزان کافی پس از لامپکتومی : بیشتر خانمهایی که به منظور برداشت تومور سرطانی از لامپکتومی با برش های بزرگ استفاده میکنند ،پس ازا ن باید روند پرتودرمانی را بگذرانند تا احتمال برگشت بیماری کاهش یابد . خانمهایی که این روش درمانی را انجام نمیدهند ،به احتمال بیشتری به سرطان پستان عود کننده در ناحیه ی موضعی مبتلا خواهند شد .
• سن پایین تر : خانمهای جوان تر به خصوص انهایی که زیر 35 سال سن دارند ،ممکن است در زمان تشخیص بیماری با خطر برگشت ان هم روبرو شوند .
• سرطان پستان التهابی : خانمهایی که به سرطان پستان التهابی مبتلا هستند ، به احتمال بیشتری به نوع موضعی ان دچار خواهند شد .
• سلولهای سرطانی با ویژگی های خاص : در صورتی که سرطان پستان با هورمون درمانی و یا درمانهای مبتنی بر ژن HER2 ( سرطان پستان منفی سه تایی ) بهبود نیابد ، فرد به میزان بیشتری در معرض ابتلای مجدد به این بیماری قرار خواهد گرفت .
پیامدهای مورد نظر
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
آمادگی برای ملاقات پزشک
در صورتی که نشانه های نگران کننده ای دارید ، ملاقاتی با پزشک خانوادگی تات و یا پزشک عمومی ترتیب دهید . ممکن است پزشکتان به منظور تایید تشخیص سرطان پستان ،از تیت ها و پروسیجر های لازم استفاده نماید .احتمالا پس از ان به یک متخصص تشخیص و درمان سرطان ارجاع داده میشوید .
انچه که خودتان میتوانید انجام دهید
• علائم خود را بنویسید و بیماری های موجود پس از تشخیص اولیه سرطان را نیز عنوان کنید
• اطلاعات شخصی تان را بنویسید مانند استرس های شدید و یا تغییرات سبک زندگی که اخیرا اتفاق افتاده است .
• .
• لیستی از تمام دارو های مصرفیتان را تهیه نمایید مانند دارو های تجویز ی و غیر تجویزی و دوز انها .در صورتی که از داروهای درمانی جایگزین برای سرطان استفاده میکنید ،به پزشکتان اطلاع دهید .
• سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
• از یکی از اعضای خانواده را با خود ببرید : بهتر است در ان جا همراهی مطالب مورد نیاز را به شما یاداوری نماید .
• در صورتی که به پزشک جدید ی مراجعه میکنید ،سابقه بالینتی خود را از پزشک قبلی تان بگیرید .در صورتی که انها را دارید ،حتما برای مراجعه به پزشک با خود همراه ببرید و ازمایشات عکس برداری را هم با خود داشته باشید . در غیر این صورت باید فرمی را پر کنید تا امکان دسترسی به سابقه بالینی شما وجود داشته باشد .
میتوانید در خصوص سرطان پستان عود کننده این سوالات را از پزشک خود بپرسید
• ایا سرطان من عود کرده است ؟
• سایر دلایل بیماری کدامند ؟
• بیماری من موقتی است و یا پایدار ؟
• به چه ازمایشاتی نیاز است ؟ایا این ازمایشات به امادگی های قبلی نیاز دارند ؟
• وضعت گیرنده های هورمونی برای عود سرطان چیست ؟
• روش های درمانی موجود کدامند و شما چه روش هایی را پیشنهاد میکنید ؟و روش های جایگزین کدامند ؟
• ایا ازمایشات بالینی برای من مجاز هستند ؟
• پیش بینی شما از بیماری من چیست ؟
میتوانید سوالات دیگری را هم در طی ملاقات از پزشکتان بپرسید
پزشکتان نیز سوالاتی را از شما میپرسد که امادگی برای پاسخ گویی به انها میتواند زمان بیشتری را ذخیره کند و شما بتوانید بروی نکات مهم تر تمرکز کنید .این سوالات عبارتند از :
• چه زمانی علائم شما اغاز شد ؟
• ایا علائم شما در طی زمان تغییر کرده اند ؟
• ایا علائم شما به نسبت علائم زمان تشخیص بیماری متفاوت هستند ؟
• وضعیت سلامتی شما چگونه است ؟
• ایا تا به حال به کاهش وزن غیر قابل پیش بینی دچار شده اید و یا اشتهای خود را از دست داده اید ؟
• ایا درد دارید ؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
پزشکتان با توجه به نتایح ماموگرافی و یا ازمایشات فیزیکی و یا نشانه هایتان احتمال وجود سرطان های عود کننده ی پستان را ارزیابی میکند و در صورت نیاز از ازمایشات دیگری به منظور تایید تشخیص خود بهره میگرد .
ازمایشات و پروسیجر های موجود عبارتند از :
روش های عکس برداری : نوع روش عکس برداری برای هر فرد با توجه به وضعیت وی انتحاب میشود . مانند ام آر آی و سی تی اسکن و اشعه ایکس ،اسکن استخوان و یا اسکن توموگرافی گسیل پوزیترون . همه افراد به به همه ازمایشات نیاز ندارند .پزشکتان ازمایش متناسب برای هر وضعیت را انتخاب میکند .
برداشت نمونه ای از بافت بر ای ارزیابی ازمایشگاهی (بیوپسی ) : پزشکتان از این روش به منظور گرداوری سلولهای مشکوک به سرطان استفاده میکند . یک پاتولوژیست هم با کار در ازمایشگاه این سلولها را ارزیابی کرده و نوع سلولهای سرطانی را تعیین میکند .
همچنین وی میتواند احتمال بازگشتی بودن سرطان و یا نوع جدیدی از ان را تعیین کند . همچنین ازمایشات نشان میدهند که سرطان در برابر هورمون درمانی و یا پرتودرمانی حساس است یا خیر .
درمان و دارو
روش های درمانی با توجه به این موارد متفاوت خواهند بود : میزان شیوع بیماری ، وضعیت گیرنده های هورمونی ،نوع روش های درماتی در هنگام بروز سرطان اولیه و وضعیت کلی سلامتی فرد . همچنین پزشکتان در تعیین روش درمانی به هدف و ترجیحات شما توجه خواهد کرد .
درمان عود موضعی
معمولا درمانهای نوع موضعی این بیماری با یک جراحی اغاز شده و در صورتی که شما قبلا پرتودرمانی نکرده باشید ،از این روش هم استفاده خواهد شد .شیمی درمانی و هورمون درمانی هم پیشنهاد میشوند
• جراحی : در صورتی که سرطان فقط به ناحیه پستان محدود شود ،نواحی باقی مانده ی پستان توسط جراحی برداشته میشوند .در صورتی که سرطان فرد توسط لامپکتومی درمان شده باشد ، پزشکتان ماستکتومی را پیشنهاد میکند تا کل پستان را بردارند –نرمه ی کوچک ،مجرا ،نوک پستان و بافتهای چربی .ممکن است عود موضعی با درگیری گره های لنفاوی اطراف همراه باشد و به همین دلیل این امکان وجود دارد که پزشکتان بخشی از گره های لنفاوی و یا همه ی انها را بردارد و این در صورتی است که در طی درمان اولیه برداشته نشده اند .
• پرتودرمانی : در این روش از پرتوهایی با انرژی بالا استفاده میشود مانند اشعه ایکس تا سلولهای سرطانی از بین روند . در صورتی که شما در درمانهای اولیه ی خود پرتودرمانی نداشته اید ، پزشکتان ان را پیشنهادخواهد کرد . ولی در صورتی که شما پس از لامپکتومی به پرتودرمانی روی اورده اید ،انجام مجدد ان برای نوع عود کننده ی سرطان مناسب نمیباشد و امکان بروز عوارض جانبی وجود دارد .
• شیمی درمانی :در این روش از دارو ها به منظور نابودی سرطان استفاده میشود .احتمالا پزشکتان شیمی درمانی را پس از جراحی پیشنهاد میکند تا احتمال برگشت مجدد ان کاهش یابد .
• هورمون درمانی : داروهایی که اثرات محرک رشد هورمونهای استر.وژن و پروژسترون را مسدود میکنند ، در صورتی توصیه میشوند که گیرنده ی هورمونی سرطان مثبت باشد .
درمان عود منطقه ای
درمانهای موجود برای عود منطقه ای سرطان پستان عبارتند از :
• جراحی : در صورت امکان پزشکتان از جراحی برای برداشت سلولهای سرطانی استفاده میکند و ممکن اتس گره های لنفاوی زیر بغل را هم در صورت وجود بردارد .
• پرتودرمانی : گاهی اوقات از پرتودرمانی پس از جراحی استفاده میشود .در صورتی که امکان انجام جراحی وجود نداشته باشد ،از پرتودرمانی به عنوان درمان اصلی استفاده میشود .
• دارودرمانی : شیمی درمانی ،درمان هدفمند و هورمون درمانی ممکن است به عنوان درمان اصلی و یا پس از جراحی و پرتودرمانی پیشنها دشوند .
درمان عود متاستاتیک
درمانهای زیادی برای این نوع وجود دارد که با توجه به ناحیه شیوع این بیماری متفاوت خواهد بود .در صورتی که یک روش درمانی از ابتدا موثر نباشد و یا پس از مدتی تاثیر خود را از دست بدهد ، میتوان از سایر روش های درمانی استفاده نمود .
به طور کلی ، هدف درمانی سرطان پستان متاستاتیک درمان کامل بیماری نیست ولی باعث میشود تا فرد بیشتر عمر کند و نشانه های ناشی از سرطان پستان را کاهش دهد .پزشکتان نیز سعی میکند تا تعادلی بین کنترل علائم و کمینه سازی اثرت سمی درمان بوجود اورد . هدف این است که کمیت و کیفیت زندگی فرد به میزان بیشینه برسد .
روش های درمانی عبارتند از :
• هورمون درمانی : در صورتی که گیرنده های هورمون سرطان مثبت باشند ،میتوان از هورمون درمانی استفاده نمود که به نسبت شیمی درمانی عوارض کمتری دارد و در بسیاری از موارد اولین روش درمانی برای سرطان پستان متاستاتیک است .
• شیمی درمانی : در صورتی که هورمون درمانی تاثیر خود را از دست بدهد و یا گیرنده ی هورمون سرطان منفی باشد ،پزشکتان شیمی درمان را پیشنهاد خواهد کرد .
• درمان هدفمند : در صورتی که سلولهای سرطانی شما ویژگی هایی خاصی داشته باشند و با توجه به این ویژگی ها در برابر درمانهای هدفمند اسیب پذیر شوند ،پزشکتان مصرف این دارو ها را توصیه خواهد کرد .
• داروهای سازنده ی استخوان : در صورتی که سرطان استخوانهای شما را درگیر کرده باشد ،پزشکتان از داروهای سازنده ی استخوان به منظور کاهش خطر شکستگی استخوان و کاهش دردهای استخوانی استفاده میکند .
• سایر درمانها : از جراحی و پرتودرمانی در مواردی خاص و به منظور کنترل علائم انواع پیشرفته ی سرطان پستان استفاده میشود .
سبک زندگی و مراقبت در خانه
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
داروهای جایگزین
هیچ روش جایگزینی برای درمان سرطان پستان وجود ندارد .ولی روش های درمانی مکمل و داروهای جایگزین به همراه مراقبت های پزشکی به شما کمک میکنند تا با عوارض جانبی درمانها سازگار شوید .
به عنوان مثال ، تعداد زیادی از افراد مبتلا به سرطان پستان پریشان شده و ناراحتی و نگرانی را تجربه میکنند . خوابیدن ،مصرف غذا و یا تمرکز در انجام فعالیت های روزانه برای این افراد دشوار خواهد شد .
روش های درمانی تکمیلی و جایگزین برای سازگاری بهتر با پریشانی عبارتند از :
• هنر درمانی
• رقص و یا حرکت درمانی
• ورزش
• مدیتیشن
• موزیک درمانی
• ورزش های ارام بخش
• یوگا
پزشکتان میتواند شما را به متخصصانی معرفی کند تا به شما در زمینه روش های درمانی جایگزین و یادگیری انها کمک نمایند .در صورتی که شما تشویش دارید ،به پزشکتان اطلاع دهید .
پیشگیری
درمانهای انجام شده به منظور کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان عود کننده عبارتند از :
• هورمون درمانی : در خانمهایی که گیرنده های هورمونی سرطان پستان مثبت است ، استفاده از روش هورمون درمانی پس از درمان های اولیه میتواند خطر ابتلا به سرطان های عود کننده ی پستان را در انها کاهش دهد . هورمون درمانی ممکن است حداقل تا 5 سال ادامه داشته باشد .
• شیمی درمانی : شیمی درمانی میتواند احتمال بروز مجدد سرطان پستان در خانمهایی که در معرض خطر و مبتلا به سرطان پستان هستند را کاهش دهد و افراید که از شیمی درمانی استفاده میکنند ،مدت طولانی تری زندگی میکنند .
• پرتودرمانی : خانمهایی که از جراحی به منظور برداشت بافتهای سرطانی استفاده میکنند و یا انهایی که به سرطان پستان التهابی دچارند و یا تومور بزرگی داشته اند ، در صورتی که از پرتودرمانی استفاده کنند،احتمال عود این نوع از سرطان در ان های خیلی کم خواهد شد .
• درمان هدفمند : داروی تراستوزوماب و یا هرسپتین میتواند احتمال بروز مجدد سرطان پستان در خانمهایی را کاهش دهد که سرطان انهها میزان بیشتری از پروتئین HER2 را تولید میکند .
• ورزش کردن : ورزش های منظم میتوانند احتمال عود سرطان پستان را کاهش دهند .
همراهی و حمایت
اطلاع از بازگشت سرطان به اندازه ی اطلاع از بروز ان برای اولین بار ناراحت کننده و است . شما میتوانید در خصوص روش های درمانی تصمیم بگیرید و احساسات خود را بررسی کنید و در کنار ان هم از روش ای ذیل استفاده نمایید :
• اطلاعات خود در خصوص سرطان پستان عود کننده را افزایش دهید تا بتوانید در خصوص درمان تصمیم بگیرید : درباره ی سرطان پستان عود کننده از پزشکتان بپرسید مانند گزینه های درمانی و اینده ی پیش رو برای فردی مبتلا به این بیماری . هر چه اطلاعات شما در این زمینه بیشتر شود ،میتوانید با اطمینان بیشتری در زمینه ی روش درمانی تصمیم بگیرید .
• ارتباط قوی تری با خانواده و دوستانتان برقرار نمایید :در این صورت سازگاری با بیماری برای شما ساده تر خواهد شد . دوستان و خانواده میتوانند پشتیبانی لازم را برای شما فراهم کنند مانند حفاظت از خانه در حالی که شما در بیمارستان بستری هستید .همچنین انها میتوانند در زمانهای ناامیدی و ناراحتی شما را از نظر عاطفی پشتیبانی نمایند .
• با کسی صحبت کنید : در خصوص ترس ها و امید هایتان با یک شنونده ی خوب صحبت کنید .این فرد میتواند از بین اعضای خانواده و یا دوستانتان باشد . همچنین یک مشاور ، مدد کار اجتماعی بالینی ، روحانی و یا گروهای پشتیبانی از سرطان میتوانند با درک و ابراز نگرانی خود به شما کمک نمایند .میتوانید در خصوص گروهای پشتیبانی در منطقه تان از پزشکتان پرسیده و یا در دفترچه تلفن ، کتابخانه یا سازمان سرطان مانند موسسه بین المللی سرطان و یا انجمن سرطان امریکایی به دنبال انها بگردید
• ایمان خود را به خدا تقویت نمایید : در صورتی که شما به نیروی مافوق خود ایمان داشته باشید ،میتوانید به سادگی با سرطان کنار بیایید .