سندروم ری
reye’s syndrome
سندروم ری نوعی وضعیت جدی و نادر است که باعث تورم مغز و کبد میشود.بیشتر کودکان و نوجوانان مبتلا به این بیماری جان سالم به در میبرند ولی این احتمال وجود دارد که اسیب جدی مغزی به فرد وارد شود و شدت این اسیب هم متفاوت باشد
شرح بیماری
سندروم ری نوعی وضعیت جدی و نادر است که باعث تورم مغز و کبد میشود .این بیماری بیشتر نوجوانان و کودکانی را دچار میکند که به تازگی به عفونت های ویروسی مبتلا شده اند به خصوص انفولانزا و ابله مرغان .
نشانه هایی همانند گیجی ،حمله و فقدان هشیاری به مراقبت های اورژانسی نیازمند هستند .تشخیص و درمان زودهنگام این سندروم میتواند جان کودکتان را نجات دهد .
مصرف اسپیرین با سندروم ری در ارتباط است بنابراین به هنگام دادن این قرص به کودکتان احتیاط کنید .این دارو برای مصرف در کودکان بالای 2 سال تایید شده است .کودکان و نوجوانانی که به تازگی به نشانه های شبه انفولانزا و یا ابله مرغان دچار شده اند ،نباید از این دارو مصرف کنند .در صورت نگرانی میتوانید با پزشکتان صحبت کنید .
نشانه ها
در این بیماری سطح قند خون کودکتان افت میکند و این در حالی است که سطح امونیاک و اسیدیته بدن وی افزایش می یابد .در همان زمان ممکن است کبد متورم شود و موجب بروز ذخیره های چربی شود .این تورم میتواند در ناحیه مغز هم باشد که خود به تشنج و حمله و یا فقدان هشیاری ارتباط داده میشود.
معمولا نشانه های سندرو ری 3 تا 5 روز پس از بروز عفونت ویروسی خود را نشان میدهند مانند انفولانزا و یا ابله مرغان و یا عفونت تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی .
نشانه های اولیه بیماری
نشانه های اولیه این بیماری برای کودکان زیر 2 سال عبارتند از :
• اسهال
• تنفس سریع
برای کودکانی که سن بیشتری دارند و نوجوانان :
• استفراغ پایدار و یا ممتد
• خواب الودگی و بی حالی غیر معمول
سایر نشانه ها
نشانه های این بیماری با پیشرفت ان جدی تر میشوند :
• رفتار تهاجمیو غیر منطقی و همراه با کج خلقی
• گیجی ،توهم و یا سردرگمی
• ضعف و یا فلج باز و پا
• تشنج
• بی حالی شدید
• کاهش سطح هشیاری
زمان مناسب مراجعه به پزشک
تشخیص و درمان زودهنگام سندروم ری میتواند جان کودکتان را نجات دهد .در صورتی که احتمال میدهید کودکتان به این سندروم دچار شده است ،بلافاصه اقدام کنید .
در این موارد به اورژانس مراجعه نمایید :
• اگرکودکتان به تشنج و حملات ناگهانی دچار شد
• هشیاری خود را از دست داد
اگر کودکتان پس از ابتلا به انفولانزا و یا ابله مرغان ،این علائم را داشت به پزشکتان اطلاع دهید :
• استفراغ های مکرر
• حالت خواب الودگی و بی حالی غیر معمول
• تغییرات رفتاری ناگهانی
علل
علت اصلی بروز این بیماری مشخص نیست ولی به نظر میرسد که تعدادی از عوامل نقش مهمی در بروز ان دارند .این بیماری با مصرف اسپیرین به منظور درمان بیماری ها و یا عفونت های ویروسی به خصوص انفولانزا و ابله مرغان در کودکان و نوجوانان اغاز میشود و این در حالی است که این افراد به اختلالات اکسیداسیون اسید های چرب دچار هستند .
در بعضی موارد هم سندروم ری میتواند نوعی وضعیت متابولیک که توسط بیماری های ویروسی خود را نشان میدهد .قرار گیری در معرض تعدادی از سموم مانند حشره کش ها و علف کش ها و تینر ها ی نقاشی هم در بروز این بیماری موثر است .
عوامل تشدید
این عوامل به خصوص زمانی که با هم بروز میکنند میتوانند احتمال ابتلای کودکتان به این سندروم را افزایش دهند :
• مصرف اسپیرین به منظور درمان عفونت های ویروسی مانند انفولانزا ،ابله مرغان و عفونت های ویروسی فوقانی
• ابتلا به اختلالات اکسیداسیون اسید های چرب
پیامدهای مورد نظر
بیشتر کودکان و نوجوانان مبتلا به این بیماری جان سالم به در میبرند ولی این احتمال وجود دارد که اسیب جدی مغزی به فرد وارد شود و شدت این اسیب هم متفاوت باشد . در صورتی که این بیماری تشخیص داده نشده و درمان نشود ،میتواند در طی چندین روز وخیم شود .
آمادگی برای ملاقات پزشک
این سندروم اغلب در اتاق اورژانس تشخیص داده میشود که به دلیل نشانه های جدی ان مانند حملات و یا فقدان هشیاری میباشد ولی در صورتی که نشانه ها زودهنگام بروز کنند ،میتواند با پزشک قرار ملاقاتی ترتیب داد .
احتمالا شما به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده میشوید .از انجایی که زمان ملاقات کوتاه است و مطالب زیادی برای عنوان وجود دارد،بهتر است که پیش از ملاقات اماده باشید .
توانید از موارد زیر پیش از ملاقات با پزشک بهره گیرید
• علائم کودک خود را بنویسید حتی موارد غیر مرتبط
• لیستی از تمام دارو های مصرفیتان را تهیه نمایید مانندویتامین ها و مکمل های غذایی و داروهای غیر تجویزی به خصوص انهایی که حاوی اسپیرین میباشند .حتی میتوانید خود جعبه یدارو یا لیستی از دارو ها و دوز مصرفی انها را برای پزشکتان ببرید
• سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید و اگر مطلبی را متوجه
• از محدودیت های پیش از ملاقات اگاه شوید مانند تمام موارید که باید از قبل بدانید
• یکی از اعضای خانواده تان را همراه خود ببرید زیرا یاداوری تمام مسائل و سوالات در طی ملاقات ها دشوار بوده و بدین روش میتوانید از کمک های همراهتان در طی ملاقات بهره جویید .
میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید
از انجایی که وقت پزشکتان کوتاه است ،میتوانید لیستی از تمام سوالات خود از مهم ترین تا بی اهمیت ترین تهیه نمایید. میتوانید در زمینه سندروم ری این سوالات را از پزشکتان بپرسید :
• دلایل اصلی بروز این بیماری کدامند ؟
• به چه ازمایشاتی برای تایید تشخیص نیاز است ؟
• عوارض جانبی روش های درمانی کدامند ؟
• روش های درمانی و نکات مثبت و منفی انها کدامند ؟
• انتظار چه نتایجی را میتوانم داشته باشم ؟
• چگونه باید روند درمانی کودکم را پیگیری کنم ؟
میتوانید سوالات دیگری را هم در طی ملاقات از پزشکتان بپرسید
پزشکتان نیز احتمالا سوالاتی در خصوص نشانه های کودکتان و سابقه ابتلا به بیماری های ویروسی میپرسد .همچنین وی یک ارزیابی فیزیکی ترتیب میدهد و ازمونهایی را تنظیم میکند تا اطلاعاتی در خصوص وضعیت کودکتان بدست اورد و سایر بیماری های وی را هم تشخیص دهد مانند مننژیت و انسفالیت .
آزمایشات و تشخیص بیماری
هیچ ازمایش ویژه ای برای این سندروم وجود ندارد ولی ارزیابی احتمال ابتلا به این بیماری با ازمایش خون و ادرار اغاز میشود و همچنین اسید های چرب و اختلالات اکسیداسیون در بدن و سایر اختلالات متابولیک هم ارزیابی میشوند .
گاهی اوقات به منظور تشخیص بیماری به روش های ازمایشی تهاجمی تر نیاز است تا سایر دلایل مشکلات کبدی مشخص شوند و و تحقیقاتی در خصوص اختلالات عصبی صورت گیرد :
• بیرون کشیدن مایع نخاعی و یا پونکسیون کمری : این روش به پزشکتان کمک میکند تا بیماری هایی با علائم مشابه را مانند عفونت غشای دور مغز و ستون فقرات (مننژیت ) یا التهاب یا عفونت مغز یا انسفالیت را تشخیص دهد در این روش ،نمونه از مایع نخاعی از ناحیه کمر و زیر ناحیه پایانی ستون فقرات بیرون کشیده میشود و و به ازمایشگاه فرستاده میشود تا ارزیابی شود .
• بیوپسی کبد :این روش به پزشکتان کمک میکند تا سایر بیماری های موثر بر کبد را شناسایی کند .در این روش یک سوزن از طریق پوست وارد بخش بالایی و واقع در سمت راست شکم و داخل کبد میشود .سپس نمونه کوچکی ازبافت کبد برداشته شده و به منظور انجام ازمایشات به ازمایشگاه فرستاده میشود .
• سی تی اسکن و ام ار آی : سی تی و ام ار ای مغزی به پزشکتان کمک میکند تا سایر دلایل تغییرات رفتاری و یا کاهش هشیاری را تشخیص دهد . در سی تی اسکن از ماشین های عکس برداری پیچیده استفاده میشود که به کامپیوتری برای تولید تصاویر دو بعدی از مغز متصل شده است .در ام ار ای هم از میدانهای مغناطیسی قوی و امواج رادیویی بیشتر از اشعه ایکس برای تولید تصاویری از مغز استفاده میشود .
• بیوپسی پوست : در این روش اختلالات اکسیداسیون اسید های چرب یا اختلالات متابولیک توسط بیوپسی پوست ارزیابی میشوند .در این روش ، پزشکتان نمونه ای کوچک از پوست را برای انجام بررسی های ازمایشگاهی بر میدارد .میتوان این کار را در مطب و توسط یک بی حسی موضعی انجام داد .
درمان و دارو
معمولا سندروم ری در بیمارستان درمان میشود و ممکن است انوع شدید ان هم در واحد های مراقبتی اورژانسی درمان شوند .پرستاران فشار خون کودکتان و سایر علائم بیماری های ویروسی را ارزیابی میکنند .روش های درمانی خاص عبارتند از :
• مایعات درون وریدی : محلول گلوکوز و الکترولیت میتواند از طریق خط وریدی تزریق شود
• داروهای مدر :از این دارو به منظور کاهش فشار داخل جمجمه و افزایش دفع مایعات از بدن از طریق ادرار مصرف میشود .
• داروهای مصرفی به منظور پیشگیر ی از خونریزی :خونریزی ناشی از اختلالات کبدی توسط ویتامین کا ،پلاسما و پلاکت ها درمان میشود .
• در صورتی که کودکتان مشکلات تنفسی دارد ،ممکن است به دستگاه تنفسی برای بهبود این وضعیت
سبک زندگی و مراقبت در خانه
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
داروهای جایگزین
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید
پیشگیری
در دادن اسپیرین به کودکان و نوجوانان احتیاط کنید .اگرچه این دارو برای مصرف کودکان بالای 2 سال تایید شده است ولی کودکان و نوجوانانی که به تازگی به انفولانزا و یا ابله مرغان دچار شده اند ، نباید هیچ وقت از اسپیرین مصرف کنند .حتی داروهای ساده ی اسپیرین و داروهای حاوی اسپیرین هم در این دسته قرار میگیرند .
در تعدادی از بیمارستان ها و یا مراکز پزشکی ،احتمال وجود اختلالات اکسیداسیون اسید چرب در نوزادان تازه متولد شده بررسی میشود تا مشخص شود کدام یک از کودکان به میزان بیشتری در معرض ابتلا به سندروی ری قرار دارند .کودکانی که به اختلالات اکسیداسیون اسید های چرب دچار هستند ،هیچ گاه نباید از اسپیرین و یا داروهای حاوی اسپیرین مصرف کنند .
همیشه پیش از انکه دارویی از جمله داروهای غیر تجویزی و جایگزین ها و یا انواع گیاهی را به کودکتان بدهید ، برچسب بروی ان را به دقت بخوانید .ممکن است اسپیرین با نام Alka-seltzer نمایش داده شود .سایر نامهای اسپیرین عبارتند از :
• Acetylsalicylic acid
• Acetylsalicylate
• Salicylic acid
• Salicylate
در صورتی که کودکتان به انفولانزا و یا ابله مرغان و یا سایر بیماری های ویروسی دچار شده است ، از سایر داذوها همانند استامینوفن ،ایپوبروفن ،ناپروکسن به منظور کاهش تب بالا و یا درد استفاده کنید .
هیچ هشداری هم در خصوص مصرف اسپیرین وجود ندارد و کودکان و نوجوانانی که به بیماری کاوازاکی دچارند ، ممکن است به درمان بلند مدت با داروهای حاوی اسپیرین نیاز داشته باشند .
در صورتی که کودک شما به اسپیرین درمانی نیاز دارد ،مطمئن شوید که واکسن های او سر موقع زده شده اند – دو دوز از واکسن ابله مرغان و واکسن سالانه انفولانزا .جلوگیری از بروز این بیماری های ویروسی میتواند به پیشگیری از بروز سندرم ری کمک نماید .
همراهی و حمایت
در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید