آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی مزمن است که معمولا مفاصل کوچکی مانند مفاصل انگشتان دست و پا را درگیرمی کند.  برخلاف استئوارتریت که به دلیل ساییدگی و پارگی مفاصل اتفاق می افتد،  آرتریت روماتوئید پوشش مفصلی را تحت تأثیرقرارداده وباعث تورم دردناکی می شود که درنهایت به خوردگی استخوان و تغییرشکل مفاصل منجرمی شود.
 

آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است . دراین بیماری سیستم ایمنی اشتباها به برخی بافتهای بدن حمله می کند و علاوه برمشکلات مفصلی برروی اندامهای دیگربدن هم مانند پوست، چشم هاو عروق خونی تآثیرمی گذارد.
 

اگرچه آرتریت روماتوئید درهرسنی ممکن است اتفاق بیفتد اما معمولا این بیماری بعد ازسن 40 سالگی شروع می شود. این اختلال درزنان شایعتراست. 
 

با تمرکز برروی کنترل علائم و جلوگیری ازآسیب مفاصل به درمان این بیماری کمک می شود.

علائم و نشانه های این بیماری شامل موارد زیراست:
•    درد، گرمی، ورم مفاصل
•    خشکی صبحگاهی مفاصل که ممکن است تا چند ساعت ادامه داشته باشد.
•    وجود برجستگیهای سفت درزیرپوست دستها (ندولهای روماتوئیدی)
•    خستگی، تب، کاهش وزن
 

آرتریت روماتوئید درابتدا برروی مفاصل کوچکتر بخصوص مفاصل انگشتان دست و پا اثر می گذارد.
 

با پیشرفت بیماری، علائم به مچ دست، زانو، مچ پا، آرنج، مفصل ران و شانه گسترش پیدا می کنند. دربیشترموارد نشانه های بیماری درمفاصل دو طرف بدن بصورت یکسان دیده می شود.
نشانه ها و علائم آرتریت روماتوئید ممکن است شدت و ضعف داشته باشد همچنین این نشانه ها ممکن است گاه گاهی ظاهرشوند.  

دردوره های عود بیماری فعالیت بیماری افزایش پیدا می کند و دردوره بهبود نسبی علائمی مانند درد و تورم کم شده و یا ازبین می روند. آرتریت روماتوئید درطول زمان می تواند منجربه تغییرشکل مفاصل و جابجایی آنها ازجای خود بشود.

اگردرد مداوم و یا ورم مفصل دارید ازپزشک خود وقت بگیرید

آرتریت روماتوئید زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به مایع بین مفصلی که در پشت غشاء مفصلی است حمله می کند.
•    التهاب ناشی ازغلظت مایع مفصلی می تواند به ازبین بردن عضروف و استخوان منجرشود.
•    تاندون ها و رباطهایی که به کمک هم مفصل را نگه داشته اند ضعیف شده و کشش پیدا می کنند و مفصل به تدریج فرم و شکل خود را ازدست می دهد.
 

پزشکان هنوزنمی دانند که روند شروع این بیماری ازچیست اما به نظرمی رسد که یک عامل ژنتیکی دراین بیماری دخیل است. این درحالی است که ژنها درحقیقت نمی توانند عامل بروز این بیماری باشند، اما عفونت ها یا ویروسها و باکتریهای خاص ممکن است شما را بیشترمستعد ابتلا به عوامل محیطی کنند که می تواند شروعی برای این بیماری باشد.
 

•    سن بالا   خطرابتلا به آرتریت روماتوئید با افزایش سن بیشترمی ود.
•    جنسیت   احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید درزنان بیشتراست. اما بیشتردرسنین بین 40 تا 60 سالگی               شایع است.       
•    سابقه خانوادگی   اگر یکی ازافراد خانواده دچاراین بیماری باشد احتمال خطر ابتلا به این بیماری برای شما افزایش می یابد.

آرتریت روماتوئید خطرابتلا به این بیماریها را افزایش می دهد:
•    استئوپروسیز(پوکی استخوان)    یک بیماری است که استخوانها ضعیف شده و درمعرض شکستگی قراردارند. آرتریت روماتوئید همراه با برخی ازداروها که برای درمان این بیماری مصرف می شوند خطرابتلا به پوکی استخوان را افزایش می دهد.
•    سندرم تونل مچ دست   اگر مچ دست به آرتریت روماتوئید مبتلا شود ، التهاب ایجاد شده می تواند اعصابی را که وارد دست و انگشتان می شوند را تحت فشارقرارداده ، منجربه سندرم تونل کارپال شود.
•    مشکلات قلبی   آرتریت روماتوئید می تواند خطر سخت و بسته شدن عروق را افزایش داده و یا باعث التهاب غشا قلب بشود.
•    بیماری ریوی   احتمال افزایش خطر التهاب و زخم دربافت ریه درافراد مبتلا به آرتریت روماتوئید وجود دارد که می تواند منجربه تنگی نفس پیشرونده بشود.

با پزشک معالج خود دراین زمینه مشورت کنید.

وقتی برای مشاوره اولیه  نزد پزشک خانوادگی خود می روید احتمال دارد که او شما را برای معاینات بیشترنزد روماتولوژیست  بفرستد که متخصص درمان ورم مفاصل وسایر بیماریهای التهابی است.
 

حالا چه کاری ازدست شما برمی آید؟
بهتراست لیستی تهیه کنید که شامل موارد زیرباشد:
•    شرح جزئیات بیماری
•    اطلاعاتی درباره مشکلات پزشکی که پیش ازاین داشته اید
•    اطلاعاتی درمورد مشکلات پزشکی والدین و خواهرو برادر
•    داروها و مکمل هایی که استفاده می کنید
•    سؤالهایی که می خواهید بپرسید
 

ازپزشک خود چه انتظاراتی دارید؟
پزشک شما ممکن است چنین سؤالاتی ازشما داشته باشد:
•    علائم بیماری ازچه زمانی آغازشده است؟
•    آیا این علائم درطول زمان تغییرکرده است؟
•    کدامیک ازمفاصل شما درگیربیماری هستند؟
•    چه فعالیتهایی علائم شما را بهتریا بدترمی کند؟
•    آیا بیماری با فعالیتهای روزانه شما تداخل دارد؟

تشخیص آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه ممکن است مشکل باشد زیرا نشانه های اولیه این بیماری با بسیاری بیماریهای دیگرمشترک هستند. همچنین هیچگونه آزمایش خون و یا معاینه ای برای تشخیص درمراحل اولیه وجود ندارد.
 

پزشک درحین معاینه، مفاصل را ازنظر تورم، قرمزی و گرمی بررسی می کند  و درضمن قدرت عضلانی و رفلکس ها را هم کنترل می کند.
 

آزمایش خون
سطح بالای رسوب گلبول قرمزدر آزمایش خون افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید نشاندهنده وجود التهاب دربدن می باشد. 
 

عکسبرداری
انجام عکسبرداری برای مشاهده پیشرفت بیماری درمفاصل لازم است.

هیچگونه درمانی برای این بیماری وجود ندارد. دارو ها فقط می تواند میزان التهاب مفاصل را کاهش داده، درد را تسکین بدهد و روند آسیب مفصلی را آهسته کند.
انجام فیزیوتراپی کمک می کند تا روشهایی برای محافظت ازمفاصل خود را یاد بگیرید. اگر آسیب وارده به مفاصل بسیارشدید باشد، انجام عمل جراحی لازم است.
 

داروها
بسیاری ازداروهای مورد استفاده دردرمان آرتریت روماتوئید دارای عوارض جانبی جدی هستند. درابتدا پزشکان داروهایی با کمترین عوارض جانبی را تجویزمی کنند و درصورتیکه بیماری پیشرفت کند ممکن است نیازبه داروها یا ترکیبات دارویی قویتری باشد.
•    داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی  یا NSAID   این داروها شامل ایبوپروفن (ادویل، مورتن B) و ناپروکسن سدیم (الیو) باعث تسکین درد و کاهش التهاب می شوند.  عوارض جانبی این داروها شامل زنگ زدن گوش، سوزش معده، مشکلات قلبی، و آسیبهای کلیوی و کبدی می باشد.
•    استروئیدها   داروهای کورتیکو استروئید مانند پردنیزولون  باعث کاهش التهاب و درد و کند شدن روند آسیب مفصلی می شوند.
•    داروهای ضد روماتیسمی بهبود بخش  این داروها پیشرفت بیماری را کند کرده مفاصل و بافت های دیگررا ازآسیب محافظت می کنند. این داروها عبارتند از متوترکسات (ترکسال) ، لفلونامید (اراوا) ، هیدروکسی کلروکوین (پلاکونیل) و سولفاسالزین (ازولفیدین)
•    عوامل بیولوژیک   یا اصلاح پاسخ بیولوژیک که دردسته جدید DMARD  قراردارد که شامل  ابات اکسپت (Orencia)،  ادال میوماب (Humira)،  اناکینرا (Kineret)،  سرتولیزاماب  (Cimzia)، اتانرسپت (Enbrel) ، گلومیوماب (Simponi) ، اینفلکسی ماب  (Remicad

همچنین توفاسی تینیب (Xeljanz) که یک ترکیب مصنوعی جدید از  DMARDاست ، درامریکا دردسترس می باشد.
 

این داروها برروی بخشهایی ازسیستم ایمنی بدن که باعث التهاب و آسیب مفاصل و بافت می شود، اثرگذاراست. همچنین این داروها خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهند.
DMARD بیولوژیک هنگامی که با DMARD غیربیولوژیک همراه می شوند بیشترین تأثیررا خواهند داشت. مانند داروی متوتروکسات
 

درمان
احتمال دارد پزشک شمارا به یک درمانگرارجاع دهد تا با دادن تمریناتی به انعطاف پذیری مفاصل شما کمک شود. همچنین درمانگرروشهای جدیدی را برای انجام وظایف روزانه به شما می آموزد که نیازکمتری به استفاده ازمفاصل آسیب دیده داشته باشید. برای مثال اگرانگشتان دست شما درد دارد، ممکن است با استفاده ازساعد خود اشیاء را بلند کنید.
استفاده ازدستگاههای کمکی برای جلوگیری ازآمدن فشار به مفاصل دردناک.
 

جراحی
اگر داروها کمکی به جلوگیری یا کند شدن روند آسیب دیدگی مفاصل نکرد، پزشک معالج شما ممکن است روش جراحی را برای ترمیم مفاصل آسیب دیده توصیه کند. 
 

انجام عمل جراحی نیزامکان دارد توانایی استفاده ازمفاصل را به شما برگردانده و موجب کاهش درد و تصحیح فرم مفصل شود.
 

جراحی آرتریت روماتوئید شامل یک یا چند مورد ازروشهای زیرمی باشد:
•    تعویض مفصل   درطول عمل جراحی ؛ جراح بخشهای آسیب دیده مفصل را برداشته و با پروتزهای ساخته شده از پلاستیک و فلز جایگزین می کند.
•    ترمیم تاندون پا   التهاب و آسیب مفصل ممکن است به علت پارگی و یا کشیدگی باشد. امکان دارد جراح تاندون اطراف مفصل را ترمیم کند. 
•    همجوشی مفصل   ازاین روش برای ثابت نگه داشتن مفصل استفاده می شود تا به این ترتیب درد تسکین یابد. اینکار درشرایطی انجام می شود که تعویض مفصل نباید انجام شود.
هرعمل جراحی با خطراتی  نظیر عفونت، درد و خطرخونریزی همراه است.
 

روشهای مراقبت ازخود به همراه استفاده ازدارو به شما کمک می کند که علائم و نشانه های بیماری را کنترل کنید:
 

•    ورزش منظم   با انجام ورزش های سبک می توانید به تقویت عضلات اطراف مفاصل کمک کرده و کمتراحساس خستگی بکنید. قبل ازشروع ورزش با پزشک خود مشورت کنید. شاید لازم باشد درابتدا با پیاده روی شروع کنید و سپس شناکردن و یا انجام حرکات سبک ایروبیک درآب. ازانجام ورزشهایی که باعث صدمه به مفاصل می شوند خودداری کنید.
 

•    کمپرس گرم و سرد   قراردادن کمپرس گرم باعث کاهش درد و ناراحتی عضلات دردناک می شود. سرما نیز اثر بی حس کننده داشته و باعث کاهش اسپاسم عضلانی می شود. 
 

•    استراحت   با کم کردن استرسهای زندگی درد شما نیزکاهش پیداخواهد کرد. تکنیک هایی مانند  تصویرسازی، تمرکز و آرامش عضلات به تحمل و کنترل درد کمک می کنند.

برخی ازدرمانهای تکمیلی و رایج دردرمان آرتریت روماتوئید عبارتند از:
 

•    روغنهای گیاهی   گیاهانی مانند گل پامچال، گل گاوزبان، توت سیاه و سفید حاوی نوعی اسید چرب هستند که ممکن است به کاهش درد و خشکی صبحگاهی آرتریت روماتوئید کمک کند. عوارض جانبی این گیاهان شامل تهوع، اسهال و نفخ است. برخی ازانواع روغنهای گیاهی می تواند با داروهای دیگرتداخل پیداکرده و یا باعث ایجاد آسیب های کبدی بشوند. دراین مورد با پزشک خود مشورت کنید.

•    روغن ماهی   برخی مطالعات نشان داده اند که مکمل های روغن ماهی ممکن است دردهای آرتریت روماتوئید را کاهش دهند. عوارض جانبی  می تواند شامل آروغ زدن و طعم ماه دردهان باشد. روغن ماهی ممکن است با داروهای دیگرتداخل پیدا کند. دراین مورد با پزشک خود مشورت کنید.

•    تای چی   این روش درمانی شامل انجام حرکات و ورزشهای ملایم همراه با تنفس عمیق می باشد. بسیاری ازمردم برای کاهش استرس درزندگی ازاین روش استفاده می کنند. مطالعات اندکی دراین زمینه انجام شده که نشان می دهد با انجام تای چی دردهای ناشی ازآرتریت روماتوئید کاهش پیدا کند. انجام تای چی زیرنظرمربی کارآزموده ضروری است اما ازانجام حرکاتی که ایجاد درد می کنند خودداری کنید.

تحقیقات درباره مکمل هایی نظیر زنجبیل، چای سبز، و زردچوبه هنوزدرمراحل اولیه می باشد. اما مطالعات اولیه نشان می دهد که اینها ممکن است دردرمان آرتریت روماتوئید موثرباشند.

پزشک معالج شما توصیه های لازم را دراین باره توضیح خواهد داد.

میزان فعالیت روزانه فردی که به آرتریت روماتوئید مبتلا است بستگی به همراهی با بیماری دارد. پزشک و پرستاران به شما کمک می کنند تا با بیماری خود کناربیایید.

به نکات زیرتوجه کنید:
•    بیماری خود را کنترل کنید   برای کنترل بیماری با کمک پزشک  برنامه ریزی کنید و خود را مسئول بیماریتان بدانید.
•    محدودیتهای خود را بشناسید    آرتریت روماتوئید باعث خستگی، ضعف عضلانی  می شود. یک استراحت کوتاه درطول روزلازم است.
•    ارتباط داشتن با دیگران   شرایط خود را برای خانواده توضیح دهید شاید آنها نتوانند به راحتی درمورد بیماری شما سؤالی بپرسند. با یکی ازاعضای خانواده و یا دوستان خود دراین مورد صحبت کنید و با افراد دیگری که به این بیماری مبتلا هستند ارتباط برقرارکنید.
•    برای خودتان وقت بگذارید   استفاده مفید اززمان به ازبین بردن استرس کمک می کند. زمانی پیداکنید و پیاده روی کنید، به موسیقی گوش کنید و مجله بخوانید.