شکستگی تنشی استخوان

شکستگی تنشی استخوان، شکستگی ناکامل و ترک های کوچک در استخوان است که در اثر نیروهای کم و تکرار شونده، در اغلب موارد بیش از حد لازم_  مانند بارها و بارها بالا و پایین پریدن یا دویدن در مسافت های طولانی _ ایجاد می شود. البته، بیماریی مانند پوکی استخوان که باعث ضعف استخوان است نیز باعث شکستگی تنشی استخوان می شود؛ هرچند فشار معمول به استخوان ها وارد می شود ولی ضعف استخوانی باعث ایجاد این شکستگی است. 

این نوع شکستگی بیشتر در استخوانهایی که وزن بدن را تحمل می کنند، مانند ساق پا و پا، اتفاق می افتد. ورزشکاران دو میدانی بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری هستند؛ هرچند دیگر ورزشکاران و افراد غیر ورزشکار نیز دچار این نوع شکستگی می شوند. برای مثال، در شروع برنامه ی ورزشی جدید، چنانچه در ابتدا بیش از حد لازم فشار وارد شود احتمال ابتلا به شکستگی تنشی استخوان بالا می رود. 

در ابتدا، درد قابل توجه نیست اما با گذشت زمان بیشتر و بیشتر می شود. معمولا، حساسیت به لمس از یک نقطه خاص شروع شده و به مناطق اطراف گسترش پیدا می کند. اطراف ناحیه دردناک متورم می شود.

چنانچه درد بیشتر شد و از بین نرفت، حتی با استراحت، به پزشک مراجعه کنید.

 شکستگی تنشی استخوان ناشی از وارد کردن نیروهای تکرار شونده و بیش از حد معمول به استخوانهای پایین تنه و پا است. این نیرو باعث عدم تعادل بین جذب و رشد استخوان می شود_ رشد و جذب استخوان عملی است که در تمام طول عمر ادامه دارد و در تعادل با یکددیگر هستند. 

نیروی تکرار شونده، از تعداد سلولهای استخوانی کم می کند که این تغییر با استراحت از بین رفته و سلولهای استخوانی جدید اضافه می شوند. حال اگر استراحت به حد کافی نباشد _برای جبران و اضافه کردن سلولهای جدید_ و نیروی تکرار شونده ادامه یابد، جذب سلولهای استخوانی بیشتر و سریعتر از جایگزینی آنها خواهد بود. در نتیجه " خستگی استخوان" اتفاق می افتد. نیروی تکرار شونده و ادامه دار بر استخوانهای خسته ایجاد ترک و شکستگی کوچک می کند. این ترک ها باعث شکستگی تنشی استخوان می شوند.

• انجام ورزش های خاص. شکستگی تنشی استخوان در ورزشکاران دو و میدانی، بسکتبال، تنیس، و یا ژیمناستیک شایع تر است.
• افزایش دادن فعالیت. شکستگی تنشی استخوان در افرادی که به ناگاه فعالیت خود را افزایش می دهند بیشتر است؛ از یک زندگی سبک و بی تحرک به ناگاه به یک زندگی فعال و پر فشار روی آوردن. برای مثال، یک نظامی تازه وارد را برای انجام مارش نظامی و انجام تمرینات سنگین مربوطه انتخاب کردن، و یا ورزشکاری که به طور ناگهانی شدت، مدت، و تعداد تمرینات ورزشی را افزایش می دهد .
• جنسیت. در زنانی که دوره های قاعدگی غیر طبیعی و یا عدم دوره ی قاعدگی دارند، خطر ابتلا به شکستگی تنشی استخوان بیشتر است.
• مشکلات مربوط به پاها. در افراد دارای کف پای صاف یا بالا و یا قوس پای سفت و سخت، احتمال ابتلا به شکستگی تنشی استخوان بیشتر است.
• استخوان ضعیف شده. شرایط و یا بیماری هایی مانند پوکی استخوان می توانند استخوان ها را ضعیف کرده و ابتلا به  شکستگی تنشی استخوان را افزایش دهند.

برخی از شکستگی های تنشی استخوان به درستی بهبود نمی یابند و به درد مزمن تبدیل می شوند. چنانچه علل زمینه ایی و پایه ایی به درستی تشخیص داده نشوند، احتمال شکستگی بیشتر در استخوانها افزایش می یابد.

در ابتدا، پزشک خانوادگی و یا عمومی معاینات اولیه را انجام می دهد. چنانچه ورزشکار حرفه ایی هستید، مستقیم به متخصص  مشکلات عضلانی استخوانی مراجعه کنید. 

سوالات شما از پزشک
پیش از مراجعه این اطلاعات را در برگه ایی بنویسید:

•    عوامل تشدید کننده یا بهبود بخش علایم
•     دیگر مشکلات پزشکی در حال حاضر
•     در زنان، اطلاعات در خصوص دوره ی قاعدگی _ منظم، نامنظم، عدم قاعدگی
•     داروها و مکمل های که در حال حاضر و به طور منظم مصرف می کنید

*** نترسید از پرسیدن سوال و گرفتن اطلاعات. هر سوالی که باعث نگرانی و یا درگیری ذهنیتان است را بدون لحظه ایی تامل بپرسید تا اطلاعات کافی به دست بیاورید.

سوالات پزشک از شما 

• علایم از چه زمانی شروع شده اند؟
• چه نوع ورزش و یا فعالیتی انجام می دهید و از آن لذت می برید؟
• آیا به تازگی شدت فعالیت بدنی را افزایش داده ایید؟
• آیا سابقه ی شکستگی استخوان داشته ایید؟

درست است که پزشک با بررسی سابقه ی پزشکی و معاینات فیزیکی می تواند شکستگی را تشخیص دهد، اما تصویربرداری ذهنیت بهتری در تایید تشخیص و نوع شکستگی به پزشک می دهد: 

• تصویر برداری با اشعه ایکس X . در بسیاری از موارد، شکستگی تنشی استخوان در ابتدای ظهور علایم در این نوع تصویر برداری دیده نمی شود. چندین هفته و یا گاهی اوقات بیش از یک ماه پس از بروز علایم، این نوع تصویربرداری  شکستگی تنشی را نشان خواهد داد.
• اسکن استخوان .چند ساعت قبل از اسکن استخوان، دوز کمی از مواد رادیو اکتیو از طریق یک خط وریدی به محل تزریق می شود. ماده رادیواکتیو در مناطقی که استخوان ترمیم شده جمع و به صورت نقاط سفید و روشن در اسکن دیده می شود. هرچند، این اسکن تمامی مشکلات شکستگی را به این شکل نشان می دهد و به صورت تخصصی نمی توان از آن برای تشخیص شکستگی تنشی استفاده کرد.
• تصویربرداری تشدید مغناطیسی/ ام آر آی (MRI). در این تصویربرداری با استفاده از امواج رادیویی، یک میدان مغناطیسی قوی برای تولید تصاویر دقیق از ساختار داخلی بدن ایجاد می شود. معمولا، این تصویربرداری می تواند شکستگی تنشی را در هفته ی اول آسیب دیدگی نشان دهد و با آن می توان بین شکستگی تنشی و صدمات وارده به بافت نرم تمایز قایل شد.

به منظور کاهش بار و وزن از روی استخوان تا زمان بهبودی، نیاز به پوشیدن کفش مخصوص پیاده روی، ارتز پا یا ساق پا ( نوعی آتل کفش مانند)، و یا عصا/چوب زیر بغل است.  استخوان تحمل وزن تا شفا رخ می دهد، شما ممکن است نیاز به پوشیدن بوت راه رفتن و یا بند یا استفاده از عصا.
در موارد نادر، نیاز به جراحی برای اطمینان از بهبودی انواعی از شکستگی تنشی است_ به ویژه در مناطقی که کمتر جریان خون وجود دارد. 

مهم این است که به استخوان زمانی برای التیام بدهید که ممکن است چند ماه یا حتی بیشتر طول بکشد :

• استراحت کردن. عضو آسیب دیده و مشخص شده توسط پزشک را استراحت بدهید تا زمانی که بتواند وزن طبیعی بدن را تحمل کند.
• پک یخ. جهت کاهش تورم و تسکین درد، پزشک ممکن است استفاده از بسته های یخ روی منطقه آسیب دیده را توصیه کند _ سه یا چهار بار در روز به مدت 10 دقیقه.
• شروع دوباره ی فعالیت به تدریج و آهسته. زمانی که پزشک از بهبودی اظهار رضایت کند، می توانید فعالیت های آرام _مانند شنا کردن_ را شروع کرده و به تدریج به فعالیت های معمول و روزانه برسید. فعالیت های شدید، مانند دویدن، را باید تدریجی، با برنامه ریزی دقیق زمانی و مسافتی از سر گرفت.

• ایجاد تغییرات به آرامی. هر برنامه ورزشی جدید را به آرامی شروع کنید و به تدریج افزایش دهید.
• استفاده از کفش مناسب. کفش با سایز درست و مناسب با فعالیت بپوشید. چنانچه کف پای صاف دارید، از پزشک بخواهید تا "کفی مخصوص کفش" برایتان تجویز کند. 
• انجام تمرینات متقاطع. فعالیت های ورزشی خود را متناوب کنید_ اضافه کردن فعالیت های سبک تر_ تا یک قسمت از بدن دایم تحت فشار تکرار شونده نباشد.
• داشتن تغذیه مناسب. برای داشتن استخوان های قوی، مطمئن شوید که رژیم غذایی دارای مقدار زیادی کلسیم و سایر مواد مغذی باشد.