منوی اصلی
بهترین متخصصین و مراکز مغزواعصاب و روان در تهران

سکته مغزی

stroke

سکته مغزی زمانی بروز میکند که جریان خون کمتری به مغز میرسد  و یا به کلی قطع میشود و مواد غذایی و اکسیژن به بافتهای مغزی نمیرسند و در طی چندین دقیقه سلولهای مغزی می میرند .تیم بخش اورژانس به منظور تعیین بهترین درمان برای شما ،باید نوع سکته مغزی و بخش اسیب دیده مغز را ارزیابی نماید  .

شرح بیماری

سکته مغزی زمانی بروز میکند که جریان خون کمتری به مغز میرسد  و یا به کلی قطع میشود و مواد غذایی و اکسیژن به بافتهای مغزی نمیرسند و در طی چندین دقیقه سلولهای مغزی می میرند .
سکته مغزی نوعی حالت اورژانسی است و به درمان فوری نیازمند است .درمان زودهنگام باعث کاهش اسیب مغزی و پیامدهای بالقوه میشود .
خبر خوب این است که میتوان سکته مغزی را درمان کرد و ازبروز  ان پیشگیری نمود .امروزه امار مرگ و میر در امریکا به دلیل سکته مغزی به نسبت 15 سال پیش کاهش یافته است .

نشانه ها

 در صورتی که فکر میکنید خودتان و یا یکی از نزدیکانتان به سکته مغزی دچار شده است ،به این نشانه ها توجه کنید .به زمان اغاز علائم توجه کنید زیرا  مدت زمان بروز انها میتواند به پزشکتان در جهت انتخاب درمان مناسب کمک کند :
•    مشکلات گفتاری و ادراکی :ممکن است  شما علائمی همانند گیجی و اختلال در گفتار داشته باشید و یا نتوانید به خوبی صحبت های دیگران را متوجه شوید
•    فلج و یا بی حسی صورت و بازو و پا :ممکن است به  صورت ناگهانی علائمی همچون بی حسی ،ضعف و یا فلج صورت ،بازو و یا پا را داشته باشید ،به خصوص در یک طرف بدنتان .سعس کنید در همان زمان هر دو بازوی خود را بالای سرتان ببرید .در صورتی که یکی از بازوهای شما بیفتند ،ممکن است به سکته مغزی دچار شده باشید .همچنین این احتمال وجود دارد که به هنگام خندیدن ،یک طرف از لبتان به سمت پایین متمایل شود
•    مشکلات بینایی در یک چشم و یا هر دو چشم :ممکن است به صورت ناگهانی به تاری دید و یا سیاهی دید دچار شوید  و یا دوبینی در یک چشم یا هر دو دچار شوید
•    سردرد :سردرد ناگهانی و شدید به همراه استفراغ ،سرگیجه یا تغییر در سطح هشیاری هم نشان دهنده ی سکته مغزی است
•    ناتوانی در راه رفتن :ممکن است به صورت ناگهانی  دچار سرگیجه و عدم تعادل و یا کاهش همکاری بدنی  شوید و یا به هنگام راه رفتن ،تلو تلو بخورید .

زمان مناسب مراجعه به پزشک

در صورتی  که هر یک از علائم سکته مغزی را مشاهده کردید،بلافاصله به پزشکتان مراجعه کنید حتی اگر این نشانه ها ناپدید شوند و یا به  گاه و بیگاه بروز کنند .
به این چهار مورد دقت کنید و موارد زیر ا رعایت نمایید :
•    صورت :از فرد بخواهید که لبخند بزند ،ایا یکی از طرفین لب وی به سمت پایین متمایل میشود ؟
•    بازو ها :از فرد بخواهید هر دو بازوی خود را به سمت بالا ببرد ،ایا یکی از بازو ها به سمت پایین می افتد ؟ و یا فرد نمیتواند یکی از بازوهای خود را به سمت بالا ببرد ؟
•    تکلم :از فرد بخواهید که یک جمله ساده را تکرار نماید .ایا نحوه تکلم وی غیر معمول است و یا با لکنت  همراه است ؟
•    زمان :در صورتی که هر یک از این نشانه ها را مشاهده کردید  بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید .
حتما باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید و نباید منتطر بمانید تا علائم از بین بروند .در صورت بروز سکته مغزی ،زمان نقش مهمی در بهبود فرد ایفا میکند . هر چقدر این زمان بین بروز سکته و درمان بیشتر باشد ،احتمال بروز اسیب های مغزی و یا ناتوانی بیشتر خواهد شد .
در صورتی که یکی از اطرافیانتان به سکته مغزی دچار شده است ،تا زمان رسیدن اورژانس به دقت از او مراقبت نمایید .

علل

سکته مغزی زمانی بروز میکند که جریان خون کافی به مغز  نمیرسد  یا این جریات قطع میشود و همین موضوع مانع از رسیدن مواد غذایی و اکسیژن به سلولهای مغزی و در نهایت مرگ این سلولها میشود .
سکته مغزی میتواند در اثر انسداد عروق (سکته مغزی ایسکمیک ) و یا شکافتگی و نشت عروق خونی (سکته مغزی هموراژیک ) بوجود اید .همچنین تعدادی از مردم  این حالت را به صورت موقتی تجربه میکنند که به ان حمله ایسکمیک گذرا(TIA )میگویند .
سکته  مغزی ایسکمیک
حدود 85 در صد از سکته های مغزی از این نوع میباشند .این حال زمانی بروز میکند که شریانهای  وارد شده به مغز  نازک و یا مسدود میشوند و یاعث کاهش شدید  جریان خون  میشوند .انواع معمول این بیماری عبارتند از :
•    سکته مغزی ترومبوتیک :این حالت زمانی بروز میکند که یک لخته خونی در یکی از عروق تغذیه کننده مغز به وجود می اید .این لخته ممکن است توسط  چربی های باقی مانده  بوجود اید که در عروق انباشته میشوند و میزان جریان خون را کاهش میدهند و یا منجر به بروز سایر مشکلات عروق خونی میشوند .
•    سکته مغزی امبولیک :این حالت زمانی بروز میکند که یک لخته خونی یا سایر مواد زائد در محلی دور از مغز انباشته میشوند –معمولا در قلب -  و با جریان خون به سمت شریانهای  نازک مغزی رفته و در انجا می ماند . به این نوع از لخته خونی امبولوس می گویند .
سکته مغزی هموراژیک
این حالت زمانی بروز میکند که یکی از عروق خونی مغز پاره شده و یا نشت میکند .این حالت میتواند در اثر بسیاری از بیماری های موثر بر شریانهای خونی بروز کند مانند فشار خون کنترل نشده (فشار خون بالا ) ،درمان بیش از اندازه یا داروهای ضد انعقاد خون ویا ضعف دیواره های عروق (انوریسم ) .
یکی از دلایل غیر معمول سکته مغزی هموراژیک ،پارگی یکی از زوایای نامتناسب دیواره ی نازک شریانهای خونی میباشد  که به هنگام تولد بروز میکند (ناهنجاری های شریانی ).انواع سکته مغزی هموراژیک عبارتند از :
•    خونریزی درون مغزی :در این حالت یکی از عروق خونی مغز میترکد و به روی بافتهای اطراف ریخته میشود  و در نهایت به سلولهای مغزی اسیب میرساند .همچنین سلولهای  دورتر از این ترکیدگی ،جریان خون را دریافت نکرده و اسیب میبینند .فشار خون بالا ،اسیب دیدگی ،ناهنجاری های شریانی ،استفاده از داروهای رقیق کننده ی خون همه در بروز سکته مغزی هموراژیک تاثیر دارند .
•    خونریزی زیر عنکبوتیه :در این بیماری ،یک شریان نزدیک به سطح مغز و یا روی سطح مغز ترکیده و بروی فضای بین سطح مغز و جمجمه ریخته میشود  .این خونریزی با سردرد شدید و ناگهانی خود را نشان میدهد .
•    معمولا این نوع از سکته مغزی با ترکیدگی یک  برامدگی توت مانند و یا غذا مانند بروی شریان به نام انوریسم است .ممکن است پس از خونریزی ،شریانهای خونی مغز شما  به صورت نامنظم پهن و نازک شوند و به علت کاهش جریان خون موجب اسیب بیشتر سلولهای مغزی شوند .
سکته مغزی گذرا
به این  حالت ،سکته کوتاه  هم گفته میشود –بروز کوتاه مدت علائمی مشابه سکته  مغزی .یک کاهش موقتی در جریان خون دریافتی مغر باعث بروز این حالت میشود و معمولا کمتر از 5 دقیقه طول میکشد .
این نوع از سکته مغزی هم همانند نوع ایسکمیک ،زمانی بروز میکند که یک لخته و یا مواد زائد جریان خون ورودی به مغز را مسدود میکنند .این حالت علائم ممتد ندارد زیرا انسداد جریان خون موقتی است .
حتی در صورتی که علائمتان بهبود یافتند بلافاصله به پزشکتان مراجعه نمایید .ابتلا به این حالت شما در معرض سکته مغزی کامل قرار میدهد که خود موجب بروز اسیب های دائمی میشود .در صورتی که شما قبلا به سکته مغزی کوتاه مبتلا شده باشید ،به این معنی است که احتمالا یکی از عروق مغزی شما دارای نوعی انسداد و یا نازکی میباشند و یا نوعی لخته در قلب شما وجود دارد .
نمیتوان تنها با توجه به علائم تشخیص داد  که فرد به سکته مغزی کوتاه مدت و یا کامل دچار شده است .حدود نیمی از افرادی که علائم کوتاه مدت داشتند ،به سکته مغزی دچار شده بودند که خود موجب اسیب مغزی میشود .

عوامل تشدید

عوامل زیادی احتمال ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهند و حتی میتوانند در بروز حمله قلبی هم موثر باشند .عوامل تشدید کننده قابل درمان سکته مغزی عبارتند از :
فاکتور های مرتبط با سبک زندگی
•    چاقی
•    عدم فعالیت فیزیکی
•    مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی
•    مصرف داروهای قاچاقی مانند کوکائین و متامفتامین
فاکتور های بالینی
•    فشار خون بالا –احتمال بروز سکه مغزی در افرادی که فشار خون انها بالاتر از 120/80 میلی متر جیوه است ،بیشتر میباشد .پزشکتان به شما کمک میکند تا فشار خون خود را با توجه به سنتان تنظیم نمایید حتی اگر به دیابت و سایر بیماری ها دچار باشید .
•    سیگار کشیدن  و یا قرار گیری در معرض دود سیگار دیگران
•    کلسترول بالا
•    دیابت
•    اپنه خواب انسدادی –نوعی اختلال خواب که در ان سطح اکسیژن به صورت متناوب در طی شب کاهش می یابد
•    بیماری های قلبی عروقی مانند نارسایی قلبی ،عفونت قلبی یا اختلالات ریتمی قلب یا نقص قلبی
سایر عوامل تشدید کننده سکته  مغزی عبارتند از :
•    سابقه خانوادگی و یا شخصی ابتلا به سکته مغزی یا حمله قلبی و یا حملات کوتاه مدت
•    سن 55 به بالا
•    نژاد –افراد افریقایی –امریکایی تبار به نسبت سایرین بیشتر در معرض سکته مغزی هستند
•    جنسیت :مردان بیشتر از زنان به این حالت دچار میشوند .معمولا خانمها  در مقایسه با اقایان ،در سنین بالاتر به سکته مغزی دچار میشوند و در اثر ان فوت میکنند .همچنین خانمها به دلیل مصرف قرص های ضدبارداری یا هورمون تراپی شامل استروژن ،بارداری و زایمان  احتمال ابتلا به سکته مغزی را دارند .

پیامدهای مورد نظر

سکته مغزی با توجه به زمان کمبود جریان خون و ناحیه اسیب دیده ، میتواند موجب بروز ناتوانی هایی دائمی و یا موقتی شود .پیامدهای سکته مغزی عبارتند از :
•    فلج یا عدم حرکت عضلات :ممکن است یک طرف بدن فرد فلج شود و یا کنترل تعداد ی از عضلات خود را از دست دهد مانند عضلات یک طرف صورت یا بازو .درمان فیزیکی به شما کمک میکند تا بتوانید فعالیت های پیش از فلج را به خوبی انجام دهید مانند قدم زدن ،خوردن و لباس پوشیدن
•    دشواری در تکلم و بلع :سکته مغزی باعث میشود تا فرد کنترل کمتری نسبت به حرکت عضلات صورت و گلو داشته باشد و همین موضوع  در بروز مشکلات گفتاری ،بلعی و زبانی یا افازی موثر است که شامل نحوه تکلم فرد و توانایی وی در درک دیگران ،نوشتار و یا خواندن میشود .درمان های گفتاری و یا زبانی به کمک یک اسیب شناس در بهبود فرد موثرند
•    از دست دادن  حافظه  و یا دشواری در تفکر :تعداد زیادی از افرادی که به سکته مغزی دچار شده اند ،فقدان حافظه را تجربه میکنند .ممکن است دیگران علائمی همانند دشواری در تفکر ،قضاوت ،استدلال و یا درک مفاهیم داشته باشند .
•    مشکلات عاطفی : افرادی که به سکته مغزی دچار شده اند ،به سختی میتوانند احساسات خود را کنترل نمایند  و یا ممکن است به افسردگی مبتلا شوند .
•    درد : افرادی که به سکته مغزی دچار شده اند ،ممکن است علائمی همانند درد و بی حسی و یا سایر حواس غیر معمول در بخش هایی از بدن خود داشته باشند .به عنوان مثال اگر سکته مغزی موجب بی حسی بازوی چپ شود ،فرد حس مور مور در ان بازو را خواهد داشت .همچنین ممکن است فرد به تغییرات دمایی به خصوص سرمای شدید حساس شود که به ان درد سکته مغزی مرکزی و یا سندروم سکته مغزی مرکزی میگویند .این حالت چندین هفته پس از سکته بروز کرده و میتواند در طی زمان بهبود یابد .اما از انجایی که این درد توسط مشکلی در مغز بوجود می اید نه اسیب دیدگی ،درمانهای کمی برای ان وجود دارد .
•    تغییرات رفتاری و توانایی فرد در مراقبت از خود : افرادی که به سکته مغزی دچار شده اند،ممکن است منزوی تر و عجول تر شوند .این افراد شاید به کمک در انجام فعالیت های روزانه خود و نظافت  نیاز دارند
درمان پیامدهای سکته مغزی هم همانند سایر انواع اسیب های مغزی ،در افراد مختلف با هم تفاوت دارد .

آمادگی برای ملاقات پزشک

معمولا سکته مغزی در بیمارستان تشخیص داده میشود و در صورتی که شما به سکته دچار شوید ،درمان بلافاصله با هدف کمنیه سازی اسیب مغزی صورت میگیرد .در صورتی که شما به این حالت دچار نشده اید و لی احتمال بروز ان را میدهید ،میتوانید در ملاقات های بعدی نگرانی خود را با پزشکتان در میان بگذارید .
چه توقعاتی میتوانیم از پزشک داشته باشیم ؟
احتمالا شما در بخش اورژانس ،یک متخصص بخش اورژانس و یا یک متخصص مغز و اعصاب  به همراه پرستار ها و تکنسین های پزشکی را می بینید .
الویت اول تیم پزشکی ،ثابت سازی علائم شما  و وضعیت فیزیکی کلی  شما است .پزشکان سعی میکند تا دلیل سکته مغزی را بیابند تا بهترین درمان را تشخیص دهند .
در صورتی که شما  منتظر پیشنهادات پزشکتان در طی ملاقات هستید ،او فاکتور های خطرزای ابتلا به سکته مغزی و حمله قلبی را برای شما ارزیابی میکند و در خصوص چگونگی کاهش این خطرات  با شما صحبت میکند مانند عدم مصرف سیگار و یا داروهای قاچاقی .همچنین او با شما در خصوص تغییرات سبک زندگی  یا داروهای کنترل کننده ی فشار خون ،کلسترول و سایر فاکتور های ریسک سکته مغزی صحبت میکند .
در بعضی موارد ،پزشکتان به شما تعدادی از ازمایشات و یا پروسیجر ها را پیشنهاد میکند .این کار به پزشکتان کمک میکند تا درک بهتری از خطر بروز سکته مغزی پیدا کند .همچنین با این کار ،بیماری های عامل سکته مغزی هم درمان میشوند که خود خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهند .

آزمایشات و تشخیص بیماری

تیم بخش اورژانس به منظور تعیین بهترین درمان برای شما ،باید نوع سکته مغزی و بخش اسیب دیده مغز را ارزیابی نماید .همچنین انها باید سایر دلایل بروز نشانه ها مانند تومورهای مغزی و یا واکنش به داروها را تشخیص دهند .ممکن است پزشکتان از ازمایشات متعددی برای تعیین میزان ریسک سکته مغزی استفاده نماید :
•    ارزیابی فیزیکی :پزشکتان از شما و یا یکی از اعضای خانواده تان در خصوص علائم بیماری ،زمان اغاز و نوع فعالیت های انجام شده به هنگام بروز سکته مغزی میپرسد و سپس احتمال بروز انها در زمان حال را هم ارزیابی میکند .پزشکتان در خصوص دارمهای مصرفی و احتمال اسیب دیدگی سر در گذشته از شما میپرسد .همچنین وی سابقه بیماری های قلبی و حمله گذارا ایسکمیک و یا سکته را نیز برای شما  ارزیابی میکند .پزشکتان فشار خون شما را اندازه گیری میکند از گوشی طبی برای گوش داد ن به صدای قلبتان و یا صدای تماس سریع جسم با هوا استفاده میکند که با قرار گیری گوشی طبی بروی گردن صورت میگیرد و میتواند نشان دهنده ی تصلب شرایین باشد .همچنین ممکن است پزشکتان از ته چشم بین استفاده کند تا  بتواند کریستال های کوچک کلسترول و یا لخته های خونی در عروق پشت چشم را مشاهده نماید .
•    ازمایش خون :ممکن است شما چندین ازمایش خون انجام دهید تا مشخص شود خون شما با چه سرعتی لخته میشود  و در این میان به فشار خون بالا یا پایین ،عدم تعادل مواد شیمیایی خون  و یا بروز عفونت توجه  نمیشود .مدیریت زمان لخته شدن خون و سطح قند خون و سایر فاکتورهای شیمیایی در دسته درمانهای سکته مغزی قرار دارند
•    سی تی اسکن :در این روش از اشعه ایکس به منظور تولید تصاویر دقیق از مغز استفاده میشود .این روش میتواند خونریزی ،تومور ،سکته مغزی و سایر مشکلات را نشان دهد .ممکن است پزشکتان ماده ای رنگی را در جریان خون شما تزریق کند تا بتواند عروق خونی گردن و مغز را با وضوح بیشتر مشاهده کند .
•    ام ار ای :در این روش از امواج رادیویی قوی و مغناطیس برای تولید تصاویر دقیق از مغز استفاده میشود .این روش میتواند اسیب دیدگی های مغزی ناشی از سکته مغزی ایسکمیک و خونریزی مغزی را نشان دهد . ممکن است پزشکتان ماده ای رنگی را در جریان خون شما تزریق کند تا بتواند عروق خونی  و رگ ها را مشاهده نماید .(انژیوگرافی تشدید مغناطیسی یا ونوگرافی تشدید مغناطیسی )
•    سونوگرافی کاروتید :در این روش امواج صوتی تصاویر دقیقی از داخل عروق کاروتید  گردن تهیه میکنند .این ازمایش نشان دهنده ی انباشتگی مواد چربی مانند و یا پلاکت ها و جریان خون در عروق کارویتد شما ست .
•    انژیوگرام مغزی :در این ازمایش ،پزشکتان یک لوله نازک و انعظاف پذیر به نام کاتتر را از کشاله ران و از طریقی برشی کوچک  وارد بدن تان میکند  و ان را به سمت شریانهای بزرگ و عروق کاروتید و فقرات هدایت میکند .سپس پزشکتان ماده ای رنگی را در جریان خون شما تزریق کند تا انها در برابر اشعه ایکس دیده شوند .این روش تصاویر دقیقی از عروق قلبی و  مغزیتان تهیه میکند .
•    اکوکاردیوگرام :این روش از امواج صوتی برای تولید تصاویر دقیق از قلب استفاده میکند .این روش میتواند منبع لختگی در قلبتان را پیدا کند که ممکن است از سمت قلب به  مغز برده شود و موجب سکته مغزی شود .
•    ممکن است شما با اکوکاردیوگرام ترانس مری  بررسی شوید که در ان یک لوله انعظاف پذیر به همراه یک دستگاه کوچک به نام مبدل  در داخل گلو لوله قرار داده میشود و پشت دهان را به معده متصل میکند (مری ).از انجایی که مری دقیقا پشت قلب قرار گرفته است ،این روش میتواند تصاویر سونوگرافی  دقیق و شفافی را از قلب و لخته های خونی تهیه کند .

درمان و دارو

درمانهای اورژانسی سکته مغزی  با توجه به بروز نوع ایسکمیک که شریانها را مسدود میکند (معمول ترین نوع سکته مغزی ) و یا نوع هموراژیک که خونریزی مغزی است ،متفاوت میباشد .
سکته مغزی ایسکمیک
به منظور درمان این نوع از سکته مغزی ،پزشکتان باید بلافاصله  جریان خون را به مغز بازگرداند .
درمانهای اورژانسی با دارو :در صورتی که از داروهای  نابود کننده ی لخته خون استفاده میشود ،باید انها را  در طی 3 ساعت تزریق نمود و هرچه زمان تزریق انها زودتر باشد نتایج نهایی بهتر خواهند شد .ممکن اتس پزشکتان از این داروها استفاده کند :
•    آسپیرین : معمولا بلافاصله از این دارو در مرکز اورژانس استفاده میشود تا امکان بروز سکته های بعدی را کاهش دهد .این دارو از شکل گیری از لخته های خونی پیشگیری میکند
•    تزریق درون وریدی فعال کننده های بافت پلاسمینوژن(TPA) :تزریق این ماده برای تعدادی از مردم مفید است که به ان التپلاس هم گفته میشود .معمولا این دارو در بازو تزریق میشود و لخته های خونی را از بین میبرد و باید در طی 4.5 ساعت پس اغاز علائم سکته مغزی در رگ تزریق شود  و این در صورتی است که دارو درون وریدی باشد .این دارو با حل کردن لخته های خونی ،جریان خون را به  مغز باز میگرداند و به افراد مبتلا به سکته مغزی کمک میکند تا به کلی بهبود یابند .پزشکتانبه منظر تعیین تناسب این دارو برای شما ، خطرات ممکن را در نظر میگیرد مانند امکان خونریزی مغزی
پروسیجر های اورژانسی :گاهی اوقات پزشک با استفاده از پروسیجر های اورژانسی و با توجه به ویژگی های لخته های خونی  به درمان نوع ایسکمیک سکته مغزی میپردازد :
•    داروهایی که به  صورت مسنقیم به سمت مغز میروند :پزشکتان میتواند یک لوله نازک و انعطاف پذیر به نام کاتتر را را از طریق شریانهای ران وارد بدن کند و ان را به سمت مغز هدایت نماید تا ماده ی TPA را به  ناحیه اسیب دیده از سکته مغزی برساند .زماتن انجام این کار به نسبت زمان لازم برای تزریق TPA بیشتر است  ولی باز هم محدودیت هایی وجود دارد .
•    برداشت لخته خونی به  صورت مکانیکی :ممکن است پزشکتان از یک کاتتر به منظور حمل یک دستگاه کوچک به سمت مغزتان استفاده نماید تا بتواند لخته خونی را گرفته و از بین ببرد .
اگرچه مطالعات اخیر نشان  میدهند که حمل مستقیم  دارو به سمت مغز و یا نابودی مکانیکی لخته برای تعدادی از افراد  چندان موثر نیست .پزشکان در حال تحقیق بروی این موضوع هستند که چه کسانی کاندیدای مناسبی برای این روش های میباشند .
•    سایر پروسیجر ها :پزشکتان به منظور کاهش خطر بروز سکته مغزی دیگر و یا حملات ایسکمیک گذرا ممکن است از پروسیجری استفاده نماید که در ان یکی از شریانهای نازک شده به دلیل وجود پلاکت ها باز میشود .پزشکان گاهی اوقان این روش ها را برای پیشگیری از بروز سکته مغزی پیشنهاد میکنند و گزینه ها با توجه به شرایط متفاوت میباشند :
•    اندارترکتومی کاروتید :در این روش جراح پلاکهایی را از شریانها برمیدارد که  در امتداد  هر طرف از گردن شما به سمت مغزتان حرکت میکند .در این روش برشی در امتداد جلوی گردن  زده میشود و شریان کاروتید باز شده و پلاکهای مسدود کننده ی جریان خون برداشته میشوند .سپس پزشکتان با استفاده از پچ ساخته شده از رگ و یا مواد مصنوعی و یا بخیه ،ان شریان را ترمیم میکند .این پروسیجر احتمال بروز سکته معزی ایسکمیک را کاهش   میدهد ولی خطراتی هم دارد به خصوص برای افراید  که به بیماری های قلبی و یا موارد دیگر مبتلا هستند .
•    انژیوپلاستی و استنت :در این روش پزشکتان از طریق شریانی در ران به شریانهای کاروتید دست پیدا میکند و میتواند به ارامی به سمت شریانهای  کاروتید در گردن برود .سپس با استفاده از یک بالون این شریانها بزرگ میشوند و با استفاده از یک استنت ،این شریان  به همان حالت نگاه داشته میشود .
سکته مغزی هموراژیک
درمانهای اورژانسی این نوع از سکته بر کنترل خونریزی و کاهش فشار در مغز تمرکز میکنند .همچنین از جراحی به منظور کاهش ریسک های اتی استفاده میشود
•    مقیاس های اورژانسی :در صورتی که شما از وارفارین و یا داروهای ضد پلاکت خون مانند کلوپیدوگرل استفاده میکنید ،ممکن است به شما داروهای و یا مواد تزریقی برای محصولات خونی داده شود تا اثرات رقیق کننده ی  ناشی از این داروها  را خنثی کنند .همچنین ممکن است به شما داروهای کاهش دهنده فشار خون در مغز داده شود که فشار خون را کاهش میدهد و از بروز حملات  یا وازواسپاسم پیشگیری میکند .زمانی که خونریزی مغزی قطع شود ،با استفاده از داروهای پشتیبانی کننده روند درمانی فرد ادامه می یابد و و این در حالی است که بدن فرد خون را جذب میکند .روند بهبود فر مشابه حالتی است  که در ان یک کبودی از بین میرود .در صورتی که ناحیه خونریزی بزرگ باشد ،پزشکتان با استفاده از جراحی خونریزی را از بین برده و فشار وارد بر مغز را کاهش میدهد .
ترمیم رگهای خونی با استفاده از جراحی :میتوان با جراحی اختلالات رگهای خونی مرتبط با سکته مغزی هموراژیک را از بین برد .پزشکتان ممکن است یکی از این پروسیجر ها را پس از سکته مغزی و یا انوریسم و یا ناهنجاری های شریانی و یا سایر انواع ناهنجاری ها پیشنهاد کند که به دلیل سکته مغزی بوجود امده اند :
•    گیره گذاری با جراحی :پزشک یک گیره کوچک را در محل اصلی بروز انوریسم قرار میدهد تا از رسیدن جریان خون به ان پیشگیری نماید  .این گیره مانع از نابودی انوریسم شده و یا میتواند  از خونریزی مجدد انوریسمی پیشگیری نماید که به تازگی خونریزی داشته است .
•    فنرگذاری (امبولیزاسیون اندوواسکولار ) : در این پروسیجر پزشکتان یک کاتتر را از طریق  شریان ران  وارد بدن کرده و یا استفاده از عکس برداری با اشعه ایمس ان را به  سمت مغز هدایت میکند .سپس پزشکتان فنر های کوچک را  به مست انوریسم هدایت میکند تا ان را پر کند و جریان خون به انوریسم را قطع نماید و منجر به لختگی خون شود .
•    برداشتM AV با جراحی :پزشک میتواند یک M AV کوچک را بردارد و انی در صورتی است که در ناحیه قابل دسترسی در مغز قرار داشته باشد تا امکان بروز پارگی و سکته مغزی هموراژیک کاهش یابد .ولی در صورتی که برداشت M AV موجب کاهش شدید عملکرد این مغز شود  و یا اینکه بزرگ باشد و در مغز قرار داشته باشد ،نمیتوان ان را برداشت .
•    بایپس داخل جمجه ای :در بعضی موارد ،بایپس داخل جمجمه ای رگهای خونی میتواند گزینه ای برای درمان جریان خون ضعیف به بخشی از مغز  و یا زخم های عروقی پیچیده باشد مانند ترمیم انوریسم
•    جراحی تشعشعی استریوتاکتیک : این جراحی از  پرتوهایی با تابش های متمرکز استفاده میکند و  روشی درمانی با کمترین میزان برش است که برای درمان ناهنجاری های شریانی به کاربرده میشود .
بهبودی و توان بخشی پس از سکته مغزی
روش های درمانی سکته مغزی پس از درمانهای اورژانسی بر کمک  به شما در جهت بازیابی توان خود ،بازیابی عملکرد تا حد امکان و بازگشت به زندگی عادی تان تاکید میکنند .تاثیر سکته مغزی با توجه به ناحیه اسیب دیده مغز و میزان بافت های اسیب دیده متفاوت است .
در صورتی که سکته مغزی بر نیمکره سمت راست مغز اثر بگذارد ،توانایی حرکت و حسی سمت چپ بدن  اثر میگیرد و در صورتی که این اسیب دیدگی در ناحیه چپ مغز باشد ،توانایی های نام برده در سمت راست اسیب میبینند .اسیب دیدگی سمت چپ مغز هم موجب اختلالات زبانی و گفتاری میشوند .همچنین در صورتی که شما به سکته مغزی مبتلا شده باشید ،مشکلاتی در تنفس و بلع و تعادل و بینایی خواهید داشت .
بیشتر افرادی که از سکته مغزی جان سالم به در میبرند ،از برنامه های توان بخشی استفاده میکنند و پزشکتان با توجه به سن شما ،میزان سلامتی و میزان ناتوانی ناشی از سکته مغزی تمارین فیزیکی پرجنبشی را برایتان انتخاب میکند .همچنین وی به سبک زندگی ،علائق و الویت ها و قابلیت دسترسی به اعضای خانواده و یا یا پرستارتان  توجه میکند .برنامه توان بخشی شما ممکن است  پیش از انکه از بیمارستان مرخص شوید ،اغاز شود  و میتواند در واحد توان بخشی همان بیمارستان و یا مکانی دیگر و یا مراکز پیشرفته پرستاری ،واحد سرپایی  و یا خانه  صورت گیرد و ادامه یابد .
بهبود چس از سکته مغزی برای هر فردی متفاوت است و برنامه درمانی شما با توجه به وضعیتتان شامل این موارد میشوند :
•    متخصص مغز و اعصاب
•    دکتر توان بخشی
•    پرستار
•    متخصص تغذیه
•    فیزیوتراپیست
•    درمان گر  تفریحی
•    کاردرمانگر
•    متخصص گفتار درمانی
•    مددکار اجتماعی
•    مدیر پرونده
•    روان شناس و یا روان پزشک
•    دین یار

سبک زندگی و مراقبت در خانه

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید

داروهای جایگزین

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید

پیشگیری

اطلاع از فاکتورهای ریسک سکته مغزی ،پیروی از دستورات پزشکتان و انتخاب سبکی سالم برای زندگی بهترین روش ها برای پیشگیری از بروز سکته مغزی هستند .در صورتی که شما به سکته مغزی و یا سکته مغزی گذرا مبتلا شده باشید ،این روش ها به شما کمک میکنند تا به سکته دیگری دچار نشوید .مراقبت های بیمارستانی و پس از انهم نقش مهمی در بهبود شما ایفا میکنند .
تعداد زیادی از استراتژی های پیشگیری از سکته مغزی همانند استراتژی های پیشگیری از بیماری های قلبی هستند . به طور کلی ،سبک های سالم زندگی عبارتند از :
•    کنترل فشار خون بالا :یکی از مهم ترین اقدامات  در کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی ،کنترل فشار خون است و در صورتی که قبلا به سکته مغزی دچار شده اید ،کاهش فشار خون از بروز حملات گذرا و یا سکته مجدد جلوگیری میکند .ورزش ،مدیریت استرس ،حفظ وزن ایده ال  و محدود سازی نمک و الکل مصرفی همگی روش هایی برای کاهش احتمال ابتلا به سکته مغزی هستند.همچنین علاوه بر این روش ها ،ممکن است پزشکتان از داروهای کاهش دهنده فشار خون استفاده نماید .
•    کاهش مصرف سدیم و چربی های اشباع شده :مصرف کمتر سدیم و چربی های ترانس و یا اشباع شده میتواند پلاکتهای شریانی را کاهش دهد .در صورتی که نمیتوانید کلسترول خود را از طریق تغییر رژیم غذایی محدود کنید ،پزشکتان میتواند از داروهای کاهنده ی کلسترول مصرف نماید .
•    عدم مصرف دخانیات :مصرف سیگار و یا قرار گیری در معرض دود ان احتمال ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهد .عدم مصرف دخانیات این ریسک را کاهش میدهد
•    کنترل دیابت :میتوانید دیابت را با رژیم غذایی سالم و ورزش و کنترل وزن و دارو ها مدیریت کنید
•    حفظ وزن ایده ال :وزن بالا منجر به فشار خون بالا و بیماری های قلبی عروقی و دیابت میشود که خود در بروز سکته مغزی موثرند .کاهش وزن حداقل به میزان 10 پوند میتواند فشار خون شما را کاهش دهد و سطح کلسترول را بهبود بخشد
•    مصرف رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات :رژیم غذایی حاوی 5  بشقاب میوه و سبزیجات و یا بیشتر در روز میتواند احتمال بروز سکته مغزی را افزایش دهد .پیروی از رژیم مدیترانه ای   برای شما مناسب میباشد زیرا بر روغن ماهی ،میوه و اجیل و سبزیجات و غلات کامل تمرکز دارد .
•    به صورت منظم ورزش کنید :ورزش های هوازی و یا ورزش های مناسب قلب امکان بروز سکته مغزی را به روش های متفاوت کاهش میدهند .ورزش فشار خون شما را کاهش میدهد و سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا را افزایش داده و وضعیت سلامتی رگهای خونی شما و قلبتان را بهبود میبخشد .همچنین ورزش به شما کمک میکند تا وزن کم کنید و دیابت را کنترل کنید و استرس تان را کاهش دهید .میتوانید انجام تمارین ورزشی را تا  30 دقیقه در روز  افزایش دهید مانند قدم زدن ، اهسته دویدن ،شنا کردن  دوچرخه سواری در بعضی از روزهای هفته
•    کاهش مصرف الکل  :الکل هم نوعی حفاظت کننده در برابر سکته مغزی و هم نوعی عامل خطر است .مصرف شدید الکل امکان ابتلا به فشار خون بالا و سکته مغزی ایسکمیک و هموراژیک را افزایش میدهد .ولی مصرف کم ان مانند یک تا دو بار در روز میتواند از بروز سکته مغزی ایسکمیک پیشگیری نماید و احتمال بروز لخته های خونی را کاهش دهد .همچنین ممکن است الکل با سایر داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشد .با پزشکتان در خصوص بهترین گزینه برای شما صحبت کنید .
•    درمان اپنه خواب انسدادی-در صورت وجود :پزشکتان میتواند نوعی ارزیابی شبانه سطح اکسیژن را انجام دهد تا احتمال بروز اپنه خواب انسدادی مشخص شود .در صورتی که شما به این حالت مبتلا باشید ،با استفاده از اکسیژن و یا وسایل مخصوص برای  دهان این مشکل رفع میشود
•    از داروهای غیر قانونی مصرف نکنید :تعدادی از داروهای خیابانی مانند کوکائین و متامفتامین از عوامل خطرزای سکته مغزی و یا سکته گذرا میباشند .کوکائین جریان خون را کاهش میدهد و میتواند منجر به نازکی شریان های  خونی شود
داروهای پیشگیری کننده
در صورتی که شما قبلا به سکته مغزی ایسکمیک و یا گذرا مبتلا شده باشید ،پزشکتان داروهایی را تجویز میکند که امکان بروز سکته های مجدد را کاهش میدهند  مانند :
•    داروهای ضد پلاکت :پلاکت ها سلولهایی در خون میباشند که موجب بروز لخته های خونی میشوند .این داروها چسبندگی سلولهای خونی و امکان بروز لخته را کاهش میدهند .آسپرین پرمصرف ترین دارو در این دسته میباشد .پزشکتان میتواند دوز مناسب شما را تشخیص دهد .همچنین ممکن است پزشکتان اگرنوکس تجویز نماید که ترکیبی از اسپرین با دوز پایین و دیپیریدامول ضد پلاکت است تا امکان بروز لخته های خونی را کاهش دهد .در صورتی که اسپیرین در این مورد موثر نباشد  و یا شما نتوانید از این دارو مصرف کنید ،پزشکتان یک داروی ضد پلاکت دیگر به نام کلوپیدوگرل تجویز میکند .
•    داروهای ضد انعقاد خون  :این داروها که شامل هپارین و وارفارین هستند ،لخته های خونی را کاهش میدهند .هپارین سریع العمل بوده و ممکن است در طی مدتی کوتاه و در بیمارستان مصرف شود ولی از وارفارین در مدتی بلند استفاده میشود زیرا به ارامی عمل میکند .وارفارین نوعی داروی رقیق کننده خون است بنابراین باید مطابق با تجویز پزشک مصرف گردد و به عوارض جانبی ان توجه شود .پزشکتان این دارو را در صورتی تجویز میکند که شما به اختلالات لخته های خونی  ،اختلالات شریانی و یا ریتم غیر معمول قلب و یا سایر بیماری ها مبتلا باشید .ممکن است از سایر رقیق کننده های خون استفاده شود اگر سکته مغزی و یا سکته گذرا توسط اختلالات ریتمی قلبی بوجود امده باشند

همراهی و حمایت

سکته مغزی رخدادی است که  تاثیری مشابه بروضعیت عاطفی  و فیزیکی تان دارد .ممکن است شما دچار نامیدی ،ناچاری ،افسردگی و بی علاقگی،تغییرات عاطفی  و کاهش عملکرد جنسی  شوید
حفظ عزت نفس تان ،برقراری ارتباط با دیگران و دبنال کردن علائق خود در دنیا همگی بخش های مهمی از بهبودی تان را تشکیل میدهند .استراتژی های متفاوتی به شما و پرستارتان کمک میکند مانند :
•    به خودتان سخت نگیرید :باید این موضوع را بپذیرید که بهبودی فیزیکی  و روحی نیازمند کار و تلاش سختی است و زمان میبرد .برای دست یابی به وضعیت نرمال جدیدی تلاش کنید و پیشرفت خود را جشن بگیرید .به خود زمانی برای استراحت بدهید
•    از خانه خارج شوید حتی اگر برایتان دشوار است :در صورتی که به ارامی حرکت میکنید و یا مجبورید از یک عصا و یا والکر و ویلچر  استفاده کنید ،به این موضوع توجه نکنید و ناامید نشوید .خروج از خانه برای شما مفید است
•    به یک گروه پشتیبانی بپیوندید :ملاقات با سایر افرادی که وضعیت شما را داشته اند ،به شما کمک میکند تا تجارب و اطلاعات مرتبط با سکته مغزی را با دیگرات درمیان بگذارید و دوستان جدید ی بیابید .
•    دوستان و خانواده تان را از نیاز های خود مطلع کنید :مردم میتوانند به شما کمک کنند ولی انها نیاز های شما را نمیدانند .به انها بگویید که چگونه میتوانند به شما کمک کنند مانند اوردن غذا و یا صرف غذا با شما و یا صحبت با شما  و یا رفتن به مراسم مذهبی و یا اجتماعی .
•    بدانید که تنها نیستید :حدود 800 هزار امریکایی هر ساله به سکته مغزی دچار میشوند  و  در هر 40 ثانیه یک نفر به سکته مغزی دچار می شود .
چالش های ارتباطی
یکی از ناامید کننده ترین اثرات سکته مغزی ،ایجاد اختلالاتی در گفتار و زبان است .با استفاده از این نکته ها می توانید به خود و پرستارتان  کمک کنید تا با این چالش ها کنار بیایید :
•    تمرین به شما کمک میکند :سعی کنید حداقل یک بار در روز مکالمه ای داشته باشید .این کار به شما کمک میکند تا بهترین روش های موجود برای خود  را بشناسید و به دیگران متصل شوید و اعتما بنفس خود را بسازید
•    ریلکس کنید و زمان بگذارید :صحبت کردن در زمان کافی و در شرایط ارام یکی از راحت ترین کارهای ممکن است و تعدادی از افراد مبتلا به سکته مغزی ،زمان پس از صرف شام را مناسب میدانند
•    به روش خود صحبت کنید :زمانی که شما در دوران بهبودی از سکته مغزی  هستید ،ممکن است کلمات کمتری را بتوانید ادا کنید  .میتوانید از زبان بدن و یا تن صدایتان برای ادای تعدادی از کلمات استفاده کنید .
•    از روش های کمکی برای برقراری ارتباط استفاده کنید :میتوانید از  کارتهای ویژه ای  برای نمایش واژگان کاربردی ،تصاویر اعضای خانواده و دوستان و یا فعالیت های روزانه مانند شوی تلویزیونی مورد علاقه تان و یا حمام استفاده کنید .
 

برای پرسیدن سوالات پزشکی خود، می توانید به ربات تلگرام هوشمند سبزوسالم مراجعه کرده و سوالات خود را از پزشکان متخصص بپرسید.
آدرس ربات تلگرام سبزوسالم:

https://t.me/askq_bot
نشانه های سکته معزیدرکان سکته مغزیداروهای ضد انعقاد خونداروهای رقیق کننده خونوارفارینتشخیص سکته مغزیسکته مغزی ایسکمیکسکته مغزی هموراژیکدلایل سکته مغزیپیشگیری از سکته مغزیسکته مغزیدرمان سکته مغزی
مقالات مرتبط
درمان بی خوابی بدون دارو (کلیک کنید)
اینجا باهوش تر میشوید!
عضویت در خبرنامه ثبت نام
ثبت نام شما با موفقیت انجام شد
در خبرنامه ما عضو بشید و دسترسی خودتون به اطلاعات جالب و جذاب رو راحت کنید. باقی کارها رو ما برای شما انجام میدیم. تنظیم خبرنامه خبرنامه سلامت خبرنامه مغز و اعصاب و روان خبرنامه زیبایی و تغذیه