التهاب تاندون (آماس زردپی، زردپی تبسی، آماس وتر، تنود تبسی، تاندونیت )
tendinitis
زمانی که فشار و بار حرکات و تمرینات باعث التهاب و دردناکی تاندونها می شود، آن را " التهاب تاندون " می نامند.
شرح بیماری
" التهاب تاندون " به سوزش و متورم شدن تاندون گفته می شود_ بافت های فیبر مانند ضخیم که ماهیچه/عضله را به استخوان متصل می کنند. این حالت باعث درد و حساسیت درست در خارج از مفصل می شود.
التهاب تاندون می تواند در هر یک از تاندون های بدن رخ دهد، اما شایع ترین مناطق عبارتند از شانه، آرنج، مچ دست، زانو و پاشنه پا.
برخی از نام های معمول برای اختلالات مختلف التهاب تاندون عبارتند از:
- آرنج تنیسبازان
- آرنج گلف بازان
- شانه زننده ی توپ
- شانه شناگران
- زانوی پرش کنندگان
چنانچه شدت التهاب تاندون به قدر باشد که منجر به پارگی تاندون شود، درمان آن به جراحی نیاز دارد. در اغلب موارد، التهاب تاندون با استراحت، ورزش درمانی/فیزیوتراپی و دارو کاهش پیدا می کند.
نشانه ها
- درد، اغلب به عنوان یک درد مبهم توصیف می شود، به ویژه در هنگامی حرکت تاندونهای متصل به عضو یا مفصل تحت تاثیر
- تورم خفیف
زمان مناسب مراجعه به پزشک
در اغلب موارد، التهاب تاندون با مراقبتهای خانگی درمان می شود. چنانچه علایم پس از درمانهای خانگی بهبود نیافتند و در فعالیتهای روزمره تداخل ایجاد کردند، به پزشک مراجعه کنید.
علل
اگرچه التهاب تاندون نتیجه ی یک مصدومیت ناگهانی است، اما انجام دادن یک حرکت تکرار شونده و مداوم هم می تواند آن را ایجاد کند. شرایط خیلی بیشتر احتمال دارد ناشی از تکرار یک جنبش خاص در طول زمان. بیشتر مردم، شغل یا سرگرمی دارند که نیاز به انجام حرکات تکراری دارد؛ این حرکات تکراری فشار زیادی به تاندونهای مورد نیاز برای انجام فعالیت وارد می کند.
استفاده از روش مناسب در هنگام انجام حرکات ورزشی یا فعالیت های شغلی تکراری مهم است. روش نامناسب باعث وارد آوردن فشار بیش از حد بر تاندون _ به عنوان مثال، آرنج تنیس بازان_ و در نتیجه التهاب تاندون می شود.
عوامل تشدید
1) سن
با بالا رفتن سن، انعطاف تاندونها کم می شود که آسیب پذیری آنها را آسان تر می کند.
2) شغل
التهاب تاندون در مشاغلی شایع است که موارد زیر را دارند:
- حرکت های تکراری
- موقعیت/شرایط ناخوشایند و ناراحت کننده
- حرکات مکرر به سمت بالای سر
- نوسان/ارتعاش
- حرکات شاق و سخت
3) ورزش
احتمال ابتلا به التهاب تاندون در ورزش های خاصی زیاد است که نیاز به انجام حرکت های تکراری دارند_ به ویژه در صورت انجام ندادن صحیح حرکات و نداشتن تکنیک مناسب. ورزشهایی مانند:
- بیسبال
- بسکتبال
- بولینگ
- گلف
- دو
- شنا
- تنیس
پیامدهای مورد نظر
تعلل در درمان التهاب تاندون می تواند منجر به پارگی تاندون شود_ بیماری جدی تر که نیاز به جراحی دارد.
چنانچه سوزش تاندون برای چند هفته یا چند ماه ادامه یابد، ممکن است به بیماری تاندونیت منجر شود. این وضعیت باعث تغییرات حاد شونده در تاندون همراه با رشد رگهای خونی غیر طبیعی جدید است.
آمادگی برای ملاقات پزشک
ابتدا، پزشک خانوادگی یا عمومی معاینه را انجام داده و در صورت نیاز به متخصص طب ورزشی یا روماتولوژیست _ متخصص بیماریهای مفاصل_ ارجا می دهد.
سوالات شما از پزشک
پیش از مراجعه این اطلاعات را در برگه ایی بنویسید:
- شرح کاملی از علایم
- اطلاعات در خصوص مشکلات پزشکی دیگر
- اطلاعات در خصوص مشکلات پزشکی والدین یا خواهر و برادر
- هر نوع دارو یا مکملی که مصرف می کنید
- سوالاتی که می خواهید از پزشک بپرسید
سوالات را از مهم به کمتر مهم بچینید تا در صورت تمام شدن وقت ویزیت، اطلاعات مهم تر را به دست آورده باشید. سوالاتی مانند:
- علت اصلی و ایجاد کننده ی این علائم چیست؟
- چه عامل دیگری ممکن است ایجاد کننده این درد و علایم باشد؟
- چه آزمایشاتی باید انجام دهم؟
- درمان مناسب چیست؟
- با داشتن مشکل جسمانی دیگر، چگونه می توان هر دو را مدیریت و کنترل کرد؟
- آیا نیاز به محدود کردن فعالیتها دارم؟
- درمانهای خانگی مناسب چه هستند؟
- آیا بروشور یا هر نوع اطلاعات نوشتاری در اختیارم قرار می گیرد تا اطلاعاتم را در این زمینه بالا ببرم؟
- سایت و یا وب سایت خاصی را توصیه می کنید؟
*** نترسید از پرسیدن سوال و گرفتن اطلاعات. هر سوالی که باعث نگرانی و یا درگیری ذهنیتان است را بدون لحظه ایی تامل بپرسید تا اطلاعات کافی به دست بیاورید.
سوالات پزشک از شما
در معاینه فیزیکی، پزشک نواحی حساس به درد در اطراف منطقه آسیب دیده را بررسی می کند. تعیین محل دقیق درد می تواند به تشخیص دیگر شرایط ایجاد کننده کمک کند.
پزشک با حرکت دادن مفصل تحت تاثیر به جهات مختلف باعث بروز دوباره علایم می شود تا تشخیص به درستی انجام گیرد.
سپس سوالاتی می پرسد مانند:
- درد را در کجا احساس می کنید؟
- درد از چه زمانی شروع شده است؟
- آیا درد ناگهانی و یا به مرور شروع شد؟
- شغل شما جیست؟
- سرگرمی و فعالیت تفریحی شما چیست؟
- تکنیک مناسب برای انجام فعالیت ها را آموزش دیده ایید؟
- آیا درد در هنگام انجام یک فعالیت خاص، مانند زانو زدن یا بالا رفتن از پله، شروع و یا بدتر می شود؟
- اخیرا دچار آسیب دیدگی شده ایید؟ و یا افتاده ایید؟
- چه نوع درمانهای خانگی را انجام داده ایید؟
- تاثیر این درمانها چه بوده اند؟
- چه شرایطی باعث بهبود علایم می شود؟
- چه شرایطی باعث بدتر شدن علایم می شود؟
آزمایشات و تشخیص بیماری
معاینه فیزیکی برای تشخیص التهاب تاندون کافی است. برای تشخیص دیگر موارد ایجاد کننده ی این علایم، پزشک ممکن است تصویربرداری با اشعه ایکس یا دیگر انواع تصویربرداری را انجام دهد.
درمان و دارو
هدف در درمان التهاب تاندون، رفع درد و کاهش التهاب است. در اغلب موارد، مراقبتهای خانگی _ مانند استراحت، کیسه یخ، ضد درد بدون نسخه _ تنها درمان مورد نیاز برای التهاب تاندون است.
1) دارو
- مسکن/ضد درد. مصرف آسپرین، ناپروکسن سدیم (Aleve) یا ایبوپروفن (Advil, Motrin IB, و غیره ) ممکن است ناراحتی و درد همراه با التهاب تاندون را کاهش دهد.
- کرم های موضعی دارای داروهای ضد تورم. از بین برنده ی تورم و کاهش دهنده ی درد بدون عوارض جانبی بالقوه مصرف داروهای ضد التهابی خوراکی.
- کورتیکواستروئیدها. گاهی اوقات، پزشک ممکن است برای از بین بردن التهاب تاندون کورتیکواستروئید تزریق کند. این تزریق به کاهش التهاب و درد کمک می کند. تزریق کورتیکواستروئیدها برای التهاب مزمن تاندون (که بیش از سه ماه طول کشیده باشد) توصیه نمی شود، زیرا تزریق مکرر باعث تضعیف تاندون می شود و خطر ابتلا به پارگی تاندون را افزایش می دهد.
- پلاسمای غنی از پلاکت (PRP). در این درمان، نمونه ایی از خون گرفته و پلاکت و فاکتورهای بهبود جدا می شوند. سپس این محلول دوباره به منطقه التهاب مزمن تاندون تزریق می شود. هر چند این درمان هنوز هم تحت بررسی می باشد، اما این تزریق در از بین بردن التهاب مزمن تاندون مفید است.
2) تداوی
ممکن است یک برنامه ورزشی خاص طراحی شده برای کشش و تقویت عضله و تاندون تحت تاثیر بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، انجام تمرینات برون گرا _ که بر انقباض عضله در طول حرکات کششی تاکید دارد_ در درمان التهاب مزمن تاندون موثر است.
3) جراحی و سایر روشها
بسته به شدت آسیب تاندون، بخصوص در هنگام جدا شدن تاندون از استخوان، ممکن است به جراحی نیاز باشد.
برای التهاب مزمن تاندون، آسپیراسیون متمرکز بافت آسیب دیده (FAST) یک گزینه درمانی غیر تهاجمی است که با استفاده از سونوگرافی و ابزار مخصوص بسیار کوچک، بدون آسیب به بافت های سالم، بافت آسیب دیده را از بین می برد. این روش همانند جراحی باز است، با این تفاوت که با استفاده از بی حسی موضعی در یک محیط غیر جراحی انجام می شود. در اکثر موارد، پس از یک تا دو ماه بیمار می تواند انجام فعالیت های عادی خود را از سر بگیرد.
سبک زندگی و مراقبت در خانه
- استراحت. از انجام فعالیت های افزایش دهنده ی درد یا تورم اجتناب کنید. در صورت داشتن درد، کار یا فعالیت ورزشی انجام ندهید. استراحت کردن برای بهبود بافت آسیب دیده بسیار مهم است اما این به معنی خوابیدن تمام وقت در رختخواب نیست. می توانید فعالیتهای دیگری انجام دهید که به تاندون آسیب دیده فشار وارد نکند. شنا و ورزش در آب گزینه های مناسبی هستند.
- یخ. برای کاهش درد، اسپاسم و تورم عضلات به مدت 20 دقیقه چندین بار در روز روی منطقه ی تحت تاثیر کیسه یخ بگذارید. کیسه، ماساژ، و حمام یخ بسیار مفید است. برای ماساژ یخ، یک کاپ فوم پلاستیکی پر آب را بگذارید تا یخ بزند تا در هنگام استفاده مستقیم از یخ از کاپ بهره ببرید.
- فشرده سازی. از آنجا که تورم می تواند باعث از بین رفتن حرکت مفصل آسیب دیده شود، تا زمان از بین رفتن تورم، منطقه ی آسیب دیده را تحت فشار قرار دهید. شال یا باند الاستیک فشاری بسیار مفید است.
- بالا نگه داشتن. اگر التهاب تاندون زانو را تحت تاثیر قرار می دهد، بالا نگه داشتن پای آسیب دیده از سطح قلب به کاهش تورم کمک می کند.
اگر چه استراحت یک بخش کلیدی از درمان التهاب تاندون است، عدم فعالیت طولانی مدت می تواند موجب سفتی و سختی مفاصل شود. پس از چند روز که به طور کامل به ناحیه آسیب دیده استراحت داده شد، به آرامی مفصل را کامل باز و بسته کنید ( حرکت مفصل به طور گسترده اما رام) تا انعطاف پذیری آن حفظ شود.
همچنین، برای کاهش ناراحتی همراه با التهاب تاندون می توانید از داروهای بدون نسخه استفاده کنید_ مانند آسپرین، ایبوپروفن (Advil, Motrin IB, و غیره)، ناپروکسن سدیم (Aleve) و یا استامینوفن (Tylenol, و غیره).
پیشگیری
- فشار وارد نکردن. از انجام فعالیت هایی که فشار بیش از حد بر روی تاندون وارد می کند، به ویژه فعالیتهای طولانی مدت، اجتناب کنید. چنانچه در طول انجام یک ورزش خاص دچار درد شدید، آن را متوقف و استراحت کنید.
- ترکیب کردن حرکات. چنانچه اگر انجام یک ورزش یا فعالیت باعث درد مداوم شد، فعالیت دیگری را امتحان کنید. تمرینات متقاطع بسیار کمک کننده است مانند ترکیب یک فعالیت شدید، مانند دو، با یک ورزش سبک تر، مانند دوچرخه سواری و یا شنا.
- اصلاح کردن تکنیک. چنانچه فعالیت یا ورزشی را نادرست انجام دهید، احتمال آسیب به تاندون ها را افزایش می دهید. در هنگام شروع یک فعالیت یا ورزش جدید یا استفاده از دستگاه های ورزشی از مربی حرفه ایی کمک بگیرید یا به کلاسهای آموزشی بوید.
- انجام دادن حرکات کششی. پس از ورزش زمانی را برای انجام حرکات کششی در نظر بگیرید تا دامنه حرکت مفاصل را افزایش دهید. این امر می تواند آسیب تکراری روی بافت های سفت و سخت را به حداقل برساند. بهترین زمان برای انجام حرکات کششی بعد از ورزش است، زیرا ماهیچه ها گرم هستند.
- استفاده کردن از ارگونومی مناسب محیط کار. در صورت امکان، صندلی، کیبورد و دسک تاپ را با توجه به قد، طول بازو و وظایف معمول تنظیم کنید. با اینکار از وارد شدن فشار بیش از حد به مفاصل و تاندونها جلوگیری می شود.
- گرم کردن و تقویت ماهیچه ها/عضلات. گرم کردن و تقویت عضلات/ماهیچه ها مورد نیاز برای انجام فعالیت یا ورزش به مقاومت آنها در برار فشار و تحمل بار حرکات کمک می کند.