واریس

واریس همان پیچ خوردگی و  اتساع عروق  است .هر یک از رگ ها میتوانند واریسی شوند ولی رگ های ناحیه  بین زانو و قوزک پا  و زیر قوزک پا  بیشتر در معرض واریس هستند  زیرا ایستادن و قدم زدن فشار زیادی را بر رگهای بخش پایینی بدن وارد میکنند .
برای بسیاری از مردم،واریس و ورید های عنکبوتی –انواع معمول و خفیف واریس – یک مشکل زیبایی به شما می ایند ولی این حالت میتواند برای دیگران با درد و ناراحتی همراه باشد .گاهی اوقات واریس منجر  به بروز بیماری های جدی تر میشود .
همچنین واریس امکان ابتلا به اختلالات گردش خون را افزایش میدهد .روش های درمانی هم شامل مراقبت از خود  و یا پروسیجر میباشند که توسط پزشک انجام میگیرند و در ان رگ ها مسدود شده  و یا برداشته میشوند

 ممکن است واریس دردی نداشته باشد و علائم معمول ان عبارتند از :
•    تغییر رنگ رگ ها به بنفش تیره و یا ابی
•    رگهایی که پیچ خورده و  متورم به نظر می ایند و مشابه طنابی بروی پا هستند
نشانه های دردناک این بیماری عبارتند از :
•    حس درد و سنگینی در پاها
•    سوزش ،کرمپ عضلانی و تورم و  درد ضربان دار در پایین پا
•    وخامت درد پس از نشستن و یا ایستادن به مدتی طولانی
•    خارش دور یک یا دور رگ واریسی
•    خونریزی رگهای واریسی
•    محلی دردناک در رگ  به همراه تغییر رنگ پوست به قرمز
•    تغییر رنگ ،سفتی و سختی رگ ،التهاب پوست و یا بروز زخم های پوستی نزدیک زانو که به معنای ابتلا به نوع جدی بیماری های عروقی است و به مراقبت اورژانسی نیاز دارد
ورید های عنکبوتی مشابه واریس هستند ولی کوچک تر میباشند .این ورید ها بیشتر در سطح پوست دیده  میشوند و به رنگ قرمز و یا ابی هستند
انها بروی پاها ظاهر میشوند و البته ممکن است  بروی صورت هم بوجود ایند.اندازه این ورید ها متفاوت بوده و معمولا مشابه  تار عنکبوت هستند

مراقبت های شخصی همانند ورزش ،بالابردن پا و یا استفاده از جوراب های مخصوص واریس میتواند به شما در جهت کاهش درد ناشی از واریس کمک کند و همچنین از وخامت ان پیشگیری نماید ولی در صورتی که در خصوص ظاهر این رگها ناراحت هستید و روش های مراقبت شخصی تاثیری در کنترل وخامت بیماری نداشته اند ،به پزشکتان مراجعه نمایید .

شریانها خون را از قلبتان به سایر بافتهای بدن میبرند  و رگها این خون را از سایر بافتها به قلب باز میگردانند بنابراین گردش  خون صورت میگیرد .به منظور بازگشت خون به قلبتان ،رگهای درون پا باید مخالف با قانون جاذبه عمل نمایند .
انقباض های عضلانی در پایین پا به عنوان یک پمپ عمل کرده و دیواره  های ارتجاعی  رگ ها به برگشت خون به قلبتان کمک میکنند .دریچه های کوچک در رگ ها نیز با  حرکت خون به سمت قلب باز میشوند و سپس بسته میشوند تا از بازگشت خون به سمت عقب جلوگیری نمایند .
دلایل واریس عبارتند از :
•    سن : با افزایش سن ،قابلیت ارتجاعی رگ های کاهش می یابد و باعث کشیدگی انها میشود ودریچه رگها ضعیف شده  و به خونی که باید به سمت قلبتان حرکت کند اجازه میدهند تا به سمت عقب بازگردد .خون در رگها جمع میشود و رگ های شما باز شده و واریسی میشوند .این رگها به رنگ ابی در می ایند زیرا انها شامل خون بدون اکسیژن هستند و این خون در فرانید ی قرار دارد که در طی ان در داخل شش ها میچرخد .
•    بارداری :تعدادی از خانمهای باردار به این حالت دچار میشوند .بارداری موجب افزایش میزان خون در بدن شما میشود ولی میزان جریان خون از پاها به سمت  لگن را کاهش میدهد .این تغییر در گردش خون به دلیل محافظت بیشتر از جنین صورت میگیرد ولی میتواند عوارض جانبی را بوجود اورد مانند واریس در پاها .ممکن است واریس در  اواخر بارداری بروز کند و یا وخیم شود و این در حالی است که رحم شما فشار بیشتری را بر رگهای پاها وارد میکند .تغییرت هورمونی در طی بارداری هم نقش مهمی ایفا میکنند .در صورتی که واریس به دلیل بارداری بوجود امده باشد ،در طی 3 تا 12 ماه پس از وضع حمل و  بدون نیاز به درمان بهبود می یابد .

این عوامل احتمال ابتلا به واریس را افزایش میدهند :
•    سن :احتمال بروز واریس با افزایش سن بیشتر میشود و در سنین بالاتر ،دریچه رگ ها  مستهلک میشوند  که مسئول تنظیم جریان خون میباشند، مستهلک میشوند  .در نهایت این استهلاک موجب میشود تا میزانی از خون به سمت عقب و داخل رگ  بازگردد  و در انجا جمع شود و این در حالی است که باید به سمت قلب برود .
•    جنسیت :خانمها بیشتر در معرض  واریس هستند .تغییرات هورمونی در طی بارداری ،پیش از قاعدگی و یائستگی  از عوامل موثر در این بیماری هستند زیرا دیواره رگ ها توسط هورمونها ازاد میشوند .مصرف قرص های پیشگیری از بارداری و یا درمان با روش های درمانی جایگزین نیز وضعیت را وخیم تر میکند .
•    سابقه خانوادگی :در صورتی که فری از اعضای خانواده شما به این بیماری مبتلا بوده است ،این احتمال برای شما افزایش می یابد .
•    چاقی :چاقی فشار بیشتری را بر رگ ها وارد میکند
•    نشستن و یا ایستادن برای مدتی طولانی :در صورتی که شما برای مدتی طولانی  حالت فیزیکی خود را تغییر ندهید ،خون به خوبی گردی پیدا نمیکند

پیامدهای  نادر این بیماری عبارتند از :
•    زخم :ممکن است زخم هایی با درد شدید بروی پوست و نزدیک رگ واریسی بروز کنند  به خصوص نزدیک قوزک پا .این زخم ها به دلیل انباشتگی طولانی مدت مایعات در  این بافت ها بوجود می ایند  که خود ناشی از افزایش فشار خون در رگهای واریسی میباشد .معمولا پیش از بروز زخم ،نقطه ای از پوست شما تغییر رنگ خواهد داد .در صورتی که تصور میکند یک زخم بروی پوست شما ایجاد شده است ،بلافاصله به پزشکتان مراجعه نمایید .
•    لخته های خونی :در بعضی موارد ،رگهای عمیق در پاها  بزرگ میشوند و در چنین حالتی پای مربوطه به  صورت قابل توجهی ورم میکند .تورم ناگها نی پا به هر صورتی نوعی وضعیت اورژانسی است زیرا میتواند نشان دهنده ی لخته های خونی باشد –حالتی که در پزشکی به ان ترومبوفلبیت میگویند .
•    خونریزی :در بعضی موارد این امکان وجود دارد  که رگهای نزدیک سطح پوست بترکند  که البته با خونریزی کمی همراه خواهند بود .ولی هر نوعی خونریزی به مراقبت های اورژانسی نیاز دارد زیرا  احتمال  اینکه دوباره بروز کند زیاد است .

هیچ روشی وجود ندارد که به کمک ان شما برای ملاقات با پزشکتان اماده شوید و او باید پاهای عریان شما را بررسی کند تا واریس را تشخیص دهد و درمان مناسبی را برایتان انتخاب نماید .
احتمالا پزشکتان شما را به یک متخصص بیماری های وریدی ،جراح عروق و یا متخصص پوست و جراح پوست ارجاع میدهد .در این میان میتوانید با انجام مراحل زیر امادگی لازم را برای ملاقات با پزشک پیدا کنید .
•    علائم خود  را بنویسید حتی موارد غیر مرتبط با  واریس
•    لیستی از تمام دارو های مصرفیتان  را  تهیه نمایید مانند دارو های تجویز ی و غیر تجویزی  و دوز انها
•    سوالاتی را که میخواهید از پزشک بپرسید را یادداشت نمایید
•    اطلاعات شخصی  حائز اهمیت تان را بنویسید مانند سابقه خانوادگی ابتلا به واریس و یا ورید های عنکبونی
میتوانید این سوالات را از پزشک خود بپرسید
از انجایی که وقت پزشکتان کوتاه است ،میتوانید لیستی از تمام سوالات خود از مهم ترین تا بی اهمیت ترین تهیه نمایید .در خصوص واربس میتوانید این موارد را از پزشکتان بپرسید :
•    یا یک بروشور اموزشی و یا وب سایت  در خصوص این بیماری وجود دارد ؟
•     دلایل بروز واریس کدامند ؟
•    به چه ازمایشاتی نیاز است ؟
•    بهترین راه درمانی و روش های جایگزین کدامند ؟
•    چگونه میتوانم سایر بیماری ها را در کنار این بیماری مدیریت کنم ؟
•    ایا ییمه  هزینه درمانی واریس را تقبل میکند ؟
•    ایا محدودیت های  را باید رعایت کنم ؟
میتوانید سوالات دیگری را هم در طی ملاقات از  پزشکتان بپرسید
پزشکتان نیز احتمالا این سوالات را از شما میپرسد که بهتر است پیش از ملاقات برای پاسخ گویی به انها اماده باشید تا در زمان شما صرفه جویی شود و بتوانید وقت بیشتری برای موارد مهم تر صرف کنید . پزشکتان ممکن است این سوالات را از شما بپرسد :
•    چه زمانی علائم  شما اغاز شد ؟
•    ایا شما درد دارید و در این صورت شدن دردتان چقدر است ؟
•    ایا روشی وجود دارد که علائمتان را بهبود بخشد و یا وخیم کند ؟
خودتان نیز میتوانید این موارد را امتحان کنید
حتی پیش از ملاقات با پزشک هم میتوانید روند مراقبت از خود را اغاز نمایید .سعی کنید برای مدتی طولانی نایستید  و یا ننشینید و به هنگام نشستن پاهایتان را بالا ببرید و از پوشیدن جوراب های تنگ یا کشباف و کفش های نامناسب بپرهیزید .

پزشکتان به منظور تشخیص این بیماری از تستهای فیزیکی استفاده میکند  مانند نگاه کردن به پاها به هنگام ایستادن تا میزان تورم مشخص شود .همچنین ممکن است پزشکتان در خصوص هر نوع دردی در پا از شما سوالاتی بپرسد .
همچنین ممکن است از سونوگرافی استفاده شود تا مشخص شود که دریچه های رگ های شما کارکرد مناسبی دارند یا خیر  و احتمال بروز لخته های خونی هم مشخص شود .این روش با کمترین میزان برش انجام میگیرد و در ان متخصص یک دستگاه کوچک به نام  مبدل-به اندازه ی یک قالب صابون - را در برابر پوست شما و بالای ناحیه بررسی شده میگیرد .این دستگاه تصاویری  د ریافت شده از رگ های داخل پا را به مانیتور میفرستد و در نهایت متخصص و پزشکتان میتوانند این تصاویر را مشاهده نمایند .

خوش بختانه روش های درمانی این بیماری با بستری  در بیمارستان  و یا دوران بهبودی طولانی مدت همراه نیستند .با توجه به ذوش های درمانی محافظه کارانه ،میتوان واریس را به  صورت سرپایی درمان کرد .
با پزشکتان در خصوص تقبل هزینه درمان واریس توسط بیمه مشورت کنید زیرا در صورت عدم تقبل ،خود تان باشد  هزینه های درمانی را بپردازید .
مراقبت های شخصی
مراقبت های شخصی همانند ورزش کردن ،کاهش وزن ،عدم استفاده از لباس های تنگ  و عدم ایستادن و یا نشستن به مدتی طولانی میتواند درد را کاهش دهد و از وخامت واریس پیشگیری نماید .
جوراب های مخصوص واریس
اولین روش درمانی پوشیدن جوراب های مخصوص واریس است .این جوراب ها به  صورت ثابت پاهای شما را فشار میدهند و باعث میشوند تا رگ ها و عضلات پاهایتان خون را به  صورت موثرتری عبور دهند .میزان فشردگی این جوراب ها با توجه به نوع و برند شان متفاوت است .میتوانید این جوراب ها را از  داروخانه ها  و یا مراکز پزشکی تهیه نمایید .قیمت انها نیز متفاوت است و حتی نوع تجویزی ان هم در دسترس هستند .
سایر روش های  درمانی انواع شدید تر  واریس
در صورتی که روش های مراقبت شخصی و یا جوراب های واریس برای شما مفید نباشند و یا در صورتی که واریس شما شدید باشد ،پزشکتان ممکن است یکی از این روش ها را پیشنهاد نماید :
•    اسکلروتراپی:در این روش محلولی به داخل رگهای واریسی با اندازه متوسط و کوچک تزریق میشود که موجب بروز زخم و انسداد ان رگ ها میشود و در طی چندین هفته رگهای  مورد نظر باید ناپدید شوند .اگرچه باید این تزریق جندین بار برای  یک رگ  صورت گیرد ،ولی در صورتی که اکلروتراپی به درستی انجام گیرد ،تاثیر زیادی خواهد داشت .این روش به مواد بی حسی نیازی ندارد و میتوان ان را در مطب پزشک انجام داد .
•    اسکلروتراپی با فوم  برای رگهای بزرگ :همچنین میتوان از حالت فوم یعنی ترکیب گاز و مایع  برای تزریق در رگ های بزرگ برای انسداد رگ استفاده نمود .این تکینیک کمی جدیدتر است
•    جراحی با لیزر :پزشکان از روش های نوین لیزر درمانی برای انسداد رگها ی واریسی و ورید های عنکبوتی استفاده میکنند .در این روش پرتوهای قوی به رگ تابانده میشود که باعث  میشود تا رگ به ارامی ناپدید شود و در این روش از برش و سوزن هم استفاده نمیشود
•    پروسیجر ی با استفاده از  کاتتر و امواج رادیویی یا انرژی لیزر :در یکی از این روش های درمانی ،پزشکتان یک لوله ی نازک به نام کاتتر را در رگ بزرگ شده وارد میکند و سر کاتتر را با استفاده از امواج رادیویی و یا انرژی لیزر گرم میکند .در حالی که کاتتر بیرون کشیده میشود ،حرارت با بستن و از هم پاشی رگ موجب نابودی ان میشود .این روش به نسبت سایر روش ها ارجحیت دارد .
•    برداشت رگ و بستن ان : در این پروسیجر ،یک رگ پیش از ان که به رگ های عمیق بپیوندد بسته شده و توسط برش های کوچک برداشته میشود .این روش برای بیشتر افراد به  صورت سرپایی صورت میگیرد و برداشت رگ تاثیر بدی بر گردش خون در پا نخواهد داشت  زیرا رگهای واقع شده در عمق پا  از حجم بالاتری از خون حفاظت میکنند .
•    فلبکتومی سیار :پزشکتان با استفا ده از سوراخهای کوچک پوستی بخش های کوچک تری از رگ ها  را بر میدارد .فقط رگهایی در این پروسیجر بی حس میشوند که هدف قرار داده شده اند .احتمال بروز زخم خیلی کم است
•    جراحی وریدی اندوسکوپی :در صورتی که سایر روش های درمانی موثر نباشند و شما به حالتهای پیشرفته مانند زخم پا مبتلا باشید ،از این روش استفاده میشود .پزشکتان  یک دوربین کوچک  را به داخل پا وارد میکند تا بتواند رگهای واریسی را ببیند و انها را مسدود کند و سپس انها را از طریق برش های کوچک بردارد .این پروسیجر به  صورت سرپایی انجام میگرد .
در صورتی که واریس به دلیل بارداری بوجود امده باشد ،در طی 3 تا 12 ماه پس از وضع حمل و  بدون نیاز به درمان بهبود می یابد .

شما میتوانید با رعایت این موارد ناراحتی ناشی از واریس را کاهش دهید .همچنین این روش ها برای پیشگیری و یا کاهش سرعت پیشرفت واریس موثرند و شامل این موارد میشوند :
•    ورزش کنید :بدنتان را حرکت دهید .قدم زدن روشی مناسب برای بهبود گردش خون در پاهاست .ممکن است  پزشکتان ورزشی متناسب برای شما را پیشنهاد نماید
•    مراقب وزنتان و رژیم غذایی تان باشید :کاهش وزن فشار زیادی را از رگ های شما بر میدارد و البته مواد غذایی مصرفی شما هم موثر هستند .از یک رژیم غذایی کم سدیم استفاده کنید تا از تورم ناشی از انباشتگی اب کاسته شود .
•    به انچه که میپوشید دقت کنید :کفش های پاشنه بلند نپوشید و به جای ان از کفش های پاشنه کوتاه استفاده کنید که برای عضلات ساق پا مناسب میباشند و برای رگهای شما هم مفید تر هستند . از پوشیدن لباس های تنگ دور کمر ،پا و ران ها بپرهیزید زیرا این  لباس ها میتوانند جریان خون را کاهش دهند .
•    پاهایتان را بالا ببرید :به منظور بهبود گردش خون در پاها ،چندین بار در روز استراحت کنید و پاهایتان را بالاتر از سطح قلبتان ببرید . به عنوان مثال بخوابید و پاهایتان را بروی سه تا چهار بالشت بگذارید .
•    از نشستن و ایتادن برای مدتی طولانی بپرهیزید :سعی کنید به صورت مکرر موقعیت فیزیکی خود را تغییر دهید تا جریان خون بهتر شود
•    به هنگام نشستن ،یک پا را بروی دیگری قرار ندهید :تعدادی از پزشکان باور دارند که این حرکت در بروز مشکلات گردش خون موثر است .

تعدادی از روش های درمانی جایگزین ادعا میکنند که میتوانند نارسایی وریدی وزمن را درمان کنند –حالتی که در ان رگ های پا مشکلاتی در برگشت خون به قلب دارند  و مرتبط با واریس است  مانند :
•    نوعی گیاه از خانواده زنبق ها
•    انگور (دانه ،برگ ها و میوه و شیره )
•    شاه بلوط هندی
•    شبدر شیرین

هیچ راهی برای پیشگیری کامل از این بیماری وجود ندارد ولی بهبود گردش خون و تن عضلانی میتواند خطر بروز واریس و یا وخامت ان را کاهش دهد .روش های درمانی موجود برای بهبود ناراحتی ناشی از واریس در خانه برای پیشگیری از ان هم موثرند مانند :
•    ورزش کردن
•    حفظ وزن مناسب
•    مصرف مواد غذایی کم سدیم و سرشار از فیبر
•    عدم پوشیدن کفش های پاشنه بلند و جوراب های کشباف
•    بالابردن پاها
•    تغییر حالت نشستن و یا ایستادن به طور منظم

در این خصوص با پزشکتان مشورت نمایید