تب های خونریزی دهنده ویروسی

تب های خونریزی دهنده ویروسی یا تب های هموراژیک ویروسی به بیماری های عفونی اطلاق میشود که در توانایی لخته شدن خون تداخل ایجاد میکنند. این بیماری ها میتوانند به دیواره رگ های خونی کوچک آسیب وارد سازند و منجربه نشت خون از آنها شوند. در نتیجه، خونریزی داخلی رخ میدهد که شدت آن از نسبتا جزئی تا تهدید کننده، متفاوت است.
برخی از تب های خونریزی دهنده ویروسی عبارتند از:

• تب دانگ (دنگ یا دنگی)
• تب ابولا
• تب لاسا
• تب ماربورگ
• تب زرد

تب های خونریزی دهنده ویروسی اغلب در مناطق گرمسیر جهان رخ میدهند. تب های خونریزی دهنده ویروسی از طریق تماس با افراد، حیوانات یا حشرات آلوده انتقال میابند. در حال حاضر، هیچ درمانی برای تب های خونریزی دهنده ویروسی وجود ندارد و مصونیت سازی (واکسیناسیون) تنها برای چند نوع این بیماری وجود دارد.

علائم و نشانه های تب های خونریزی دهنده ویروسی، بسته به نوع بیماری متفاوت هستند. بطور کلی، علائم اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تب شدید
• خستگی
• سرگیجه
• درد عضلات، استخوان ها یا مفاصل
• ضعف

علائم همچنین میتوانند تهدید کننده و مرگبار نیز باشند.
در موارد شدید، تب های خونریزی دهنده ویروسی ممکن است منجربه خونریزی شوند، اما میزان مرگ و میر ناشی از آن بسیار کم است. ممکن است خونریزی در اندام های زیر رخ دهد:

• زیر پوست
• اندام های داخلی
• دهان، چشم یا گوش

سایر علائم و نشانه های عفونت های شدید عبارتند از:

• شوک
• اختلال در عملکرد دستگاه عصبی
• هذیان
• کما
• نارسایی کلیه
• نارسایی کبد
   

بهترین زمان مراجعه به پزشک، پیش از سفر به یک کشور در حال توسعه است تا اطمینان حاصل کنید که واکسن های موجود و توصیه های قبل از سفر جهت سلامت ماندن را دریافت کرده اید.
اگر در زمان برگشت، علائم و نشانه های بیماری را مشاهده کردید، با یک پزشک مشورت کنید؛ ترجیحا پزشکی که بر روی بیماری های عفونی و یا داروهای بین المللی تخصص دارد. یک متخصص میتواند سریعتر بیماری شما را تشخیص دهد و درمان کند. در خصوص اینکه به چه مناطقی سفر کرده اید، پزشک خود را مطلع سازید.
 

عامل ایجاد تب های خونریزی دهنده ویروسی، ویروس هایی هستند که بطور طبیعی در انواع حیوانات و حشرات (بیشتر پشه ها، کنه ها، جوندگان و خفاش ها) میزبان زیست دارند.
هر کدام از این میزبان ها بطور معمول در یک منطقه خاص جغرافیایی زندگی میکنند. برخی از تب های خونریزی دهنده ویروسی نیز میتوانند از فردی به فرد دیگر منتقل شوند و در صورت سفر کردن فرد آلوده به یک منطقه دیگر، این بیماری شیوع پیدا میکند.

تب های خونریزی دهنده ویروسی چگونه منتقل میشوند؟

روش انتقال، بسته به نوع ویروس، متفاوت است. برخی از انواع تب خونریزی دهنده ویروسی از طریق نیش پشه یا کنه منتقل میشود. سایر انواع از طریق تماس با خون یا مایع منی آلوده منتقل میشود. چندین گونه محدود نیز میتوانند از طریق مدفوع یا ادرار آلوده رت ها منتقل شوند.
اگر به منطقه ای سفر میکنید که نوع خاصی از تب خونریزی دهنده در آنجا شایع است، ممکن است در آنجا به ویروس آلوده شوید و در زمان برگشت، علائم در شما ایجاد شود. ممکن است 21 روز طول بکشد تا علائم بروز یابند.
 

سفر یا زندگی کردن در مناطقی که نوع خاصی از تب خونریزی دهنده ویروسی در آنجا شیوع دارد، خطر ابتلا به عفونت را افزایش میدهد. چندین عامل دیگر میتواند منجربه افزایش خطر ابتلا به این بیماری شود که عبارتند از:

• کار کردن با فرد بیمار
• کشتار دام های آلوده
• استفاده از یک سوزن جهت تزریق مواد مخدر
• داشتن رابطه جنسی محافظت نشده
• کار در خارج از منزل یا در اماکن آلوده به موش
   

تب های خونریزی دهنده ویروسی میتوانند به اندام های زیر آسیب برسانند:

• مغز
• چشم ها
• قلب
• کلیه ها
• کبد
• ریه
• طحال

در برخی موارد، آسیب به اندازه ای شدید است که منجربه مرگ میگردد.
 

تشخیص اختصاصی بیماری تب های خونریزی دهنده ویروسی در روزهای نخست بیماری میتواند دشوار باشد؛ زیرا علائم و نشانه های اولیه ی بیماری (تب بالا، دردهای عضلانی، سردرد و خستگی بیش از حد) در بین بسیاری از بیماری ها شایع است.
جهت کمک به تشخیص، پزشک از شما در رابطه با سابقه پزشکی، سفرتان و هرگونه مواجهه با جوندگان و پشه ها سوال خواهد کرد. جزییات سفر خارج از کشور خود، از جمله اینکه در چه زمانی و به چه کشورهایی سفر کرده اید و همچنین هرگونه تماس با منابع احتمالی عفونت را با دقت بیان کنید.
جهت تایید تشخیص، به طور معمول تست های آزمایشگاهی با استفاده از نمونه ی خون شما لازم است. به دلیل آنکه بیماری تب خونریزی دهنده ی ویروسی به طور ویژه بدخیم و مسری است، این تست های آزمایشگاهی در آزمایشگاه های ویژه و با اقدامات سخت گیرانه انجام میشوند.
 

داروها

بدلیل عدم وجود درمانی خاصی برای بیشتر انواع تب های خونریزی دهنده ویروسی، داروی ضد ویروس ریباویرین (Rebetol,Virazole) به کوتاه کردن دوره برخی عفونت ها کمک میکند و در برخی موارد از بروز پیامدهای ثانویه پیشگیری میکند.

درمان ها

در این خصوص، مراقبت های پیگیرانه لازم است. جهت پیشگیری از دهیدراسیون (کم آبی بدن) به آبی بیشتری برای ایجاد تعادل میان الکترولیت ها نیاز دارید. الکترولیت ها، مواد معدنی هستند که جهت عملکرد عضلات و اعصاب لازم و ضروریند.

جراحی و سایر روش ها

ممکن است برخی افراد به دیالیز کلیه نیاز داشته باشند. زمانیکه کلیه شما نارسا شده باشد، دیالیز، روشی مصنوعی جهت حذف مواد زائد بدن از خون خواهد بود.

پیشگیری از تب های خونریزی دهنده ویروسی به خصوص در کشورهای در حال توسعه، چالش بزرگی است. بسیاری از عوامل اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی در ظهور ناگهانی و گسترش بیماری های عفونی نقش دارند. جنگ، مهاجرت، تخریب زیستگاه ها، نبود پناهگاه و مراقبت های پزشکی مناسب، مشکلاتی هستند که به راحتی قابل حل نیستند.