لووتیروکسین/سیندروید (Levothyroxine) نوعی هورمون مصنوعی تیروئید است که برای درمان کم کاری تیروئید_ وضعیتی که در آن غده تیروئید هورمون تیروئید کافی تولید نمیکند_ مصرف می شود.
این دارو تحت نام های تجاری Levothroid, Levoxyl, Levo-T, Synthroid, Tirosint, Unithroid در دسترس است.
هورمونهای تیروئید بر سوخت و ساز پروتئین، چربی و کربوهیدرات تاثیر می گذارند. آنها در رشد و فرد نیز موثرند.
در صورت عدم درمان، کم کاری تیروئید می تواند به رشد ضعیف، گفتار آهسته، از دست دادن انرژی، افزایش وزن، ریزش مو، پوست خشک، و افزایش حساسیت به هوای سرد منجر شود.
لووتیروکسین می تواند علائم اشاره شده در بالا را درمان کند. این دارو همچنین برای درمان تیروئید مادرزادی، بزرگ شدگی غده تیروئید (گواتر) و سرطان تیروئید استفاده می شود.
لووتیروکسین در سال 2000 توسط سازمان جهانی غذا و دارو ( FDA ) تایید شد.
اقدامات احتیاطی خاص و هشدارها
درمان هورمونی تیروئید راه حلی برای رفع چاقی نیست و افراد با عملکرد طبیعی تیروئید نباید لووتیروکسین مصرف کنند.
مصرف لووتیروکسین توسط افراد دارای تیروئید سالم باعث عوارض جانبی تهدید کننده زندگی می شود. این امر به ویژه هنگام مصرف این دارو همراه با آمفتامین بیشتر نمود دارد.
لووتیروکسین برای درمان کم کاری غده تیروئید استفاده می شود، اما علائم بهبودی تا چندین هفته پس از مصرف دیده نمی شوند.
درمان طولانی مدت لووتیروکسین در زنان خطر ابتلا به پوکی استخوان را بیشتر می کند. با گذشت زمان، این دارو باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان می شود.
قبل از مصرف لووتیروکسین ، پزشک را از ابتلا به مشکلات یا بیماری های زیر مطلع کنید:
- دیابت (انسولین و یا دوز داروی خوراکی دیابت ممکن است در شروع مصرف لووتیروکسین نیاز به تغییر داشته باشد)
- بیماری های قلبی، مانند آترواسکلروز ( سخت شدن سرخرگها)
- بیماری عروق کرونر
- کم خونی (کاهش گلبول های قرمز خون)
- فشار خون بالا
- درد قفسه سینه (آنژین)
- ضربان نامنظم قلب
- سکته یا حمله قلبی _ اخیرا و یا بروز علائم آن (درد یا احساس سنگینی قفسه سینه ، درد گسترش یافته به فک یا شانه، تهوع، تعرق، احساس ناخوشی عمومی)
- بیماری کلیوی
- هپاتیت
- اختلالات غده هیپوفیز
- اختلالات درمان و یا کنترل نشده غده آدرنال
- غده آدرنال یا هیپوفیز کم کار
- اختلال در لخته شدن خون
- سابقه لخته شدن خون
- نوعی اختلال تیروئید به نام تیروتوکسیکوز
- پوکی استخوان و یا تراکم کم مواد معدنی در استخوان
- هر نوع آلرژی دارویی و غذایی
قبل از مصرف این دارو، قصد انجام هر نوع جراحی از قبل برنامه ریزی شده را به پزشک اطلاع دهید.
افراد مبتلا به بیماری های قلبی و یا افراد مسن در معرض بیماری های قلبی باید دوزهای پایین تر لووتیروکسین را مصرف کنند.
لووتیروکسین و بارداری
بارداری، تصمیم به بارداری و شیردهی را قبل از مصرف لووتیروکسین به پزشک معالج اطلاع دهید.
تحقیقات نشان می دهند که مصرف لووتیروکسین در دوران بارداری بی خطر است؛ پزشک با توجه به شرایط فرد در این دوران دوز دارو را تنظیم خواهد کرد.
با تشخیص کم کاری تیروئید در دوران بارداری، پزشک درمان لازم را شروع خواهد کرد.
همچنین، زنان مبتلا به کم کاری غده تیروئید ممکن است نیاز به مصرف لووتیروکسین در طول شیردهی داشته باشند که پزشک دوز آن را تنظیم خواهد کرد.
به طور کلی مصرف لووتیروکسین توسط کودکان ایمن است.
عوارض جانبی لووتیروکسین
عوارض جانبی رایج عبارتند از:
- کاهش وزن
- لرزش
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- گرفتگی شکم و درد معده
- برافروختگی و عصبانیت
- کج خلقی
- مشکلات خواب (بی خوابی)
- تعرق زیاد
- افزایش اشتها
- تب
- گر گرفتگی
- تغییر در چرخه قاعدگی
- حساسیت به گرما
- ریزش موقتی مو، به ویژه در میان کودکان در طول ماه اول درمان
عوارض جانبی شدیدتر نیز می تواند رخ دهد. با مشاهده هر کدام از این عوارض، مصرف لووتیروکسین را قطع کرده و سریع به پزشک مراجعه کنید:
- درد قفسه سینه
- ضربان سریع، نامنظم و یا پالس دار قلب
تداخلات دارویی لووتیروکسین
قبل از شروع مصرف این دارو، پزشک را از استفاده تمام داروهای با نسخه، بدون نسخه ، مکمل های گیاهی یا ویتامین ها، رژیم غذایی آگاه کنید.
داروهایی که باعث اختلال عملکرد لووتیروکسین می شوند عبارتند از :
- آمفتامین ها
- اسپرین
- رقیق کننده های خون مانند وارفارین (Coumadin)
- داروهای ضد افسردگی و یا داروهای مورد استفاده برای درمان اضطراب
- داروهای قلبی، مانند متوپرولول (Lopressor، Toprol)، پروپرانولول (Inderal) و دیگوکسین (Lanoxin)
- داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین (Dilantin)
- استروژن و قرص های ضد بارداری
- داروهای دیابت، از جمله انسولین
هر یک از موارد زیر را 4 ساعت قبل یا 4 ساعت پس از لووتیروکسین مصرف کنید:
- کربنات کلسیم (Alka-Mints, Calcium Oyster Shell, Caltrate, Os-Cal, Oyster Shell Calcium, Rolaids Soft Chew, Tums و غیره)
- کلستیرامین
- کلستیپول
- مکمل سولفات آهن
- سوکرالفیت
- سولفونات سدیم پلی استایرن (Kalexate، Kayexalate، Kionex)
- آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم (Acid Gone, Gaviscon, Maalox, Milk of Magnesia, Mintox, Mylanta, Pepcid Complete و غیره)
دیگر تداخلات لووتیروکسین
لووتیروکسین باید با معده خالی، 30 تا 60 دقیقه قبل از صبحانه، مصرف شود.
در خصوص مواد غذایی تاثیرگذار بر جذب این دارو و دوز مصرفی با پزشک معالج مشورت کنید.
میزان مصرف لووتیروکسین
لووتیروکسین به شکل قرص خوراکی در دسترس است. آن را باید با یک لیوان پر از آب مصرف کرد.
برای نوزادان و کودکان می توانید قرص لووتیروکسین را نصف کرده در 1 تا 2 قاشق چای خوری آب حل کنید و بلافاصله بخورانید. دارو را با دیگر مواد غذایی مخصوص کودکان و نوزادان مخلوط نکنید.
متغیرهای مختلفی بر دوز لووتیروکسین تاثیر دارند همچون:
- سن
- وزن
- شدت بیماری
- سایر بیماری ها
- دیگر داروهایی مصرفی
پزشک ابتدا با دوز های پایین دارو درمان را شروع می کند و به آهستگی آن را بالا می برد تا به تعادل دارویی و سطح طبیعی تیروئید برسد. میزان بیش از حد دارو باعث افزایش سطح تیروئید و در نتیجه مشکلات قلبی و پوکی استخوان می شود.
با یافتن دوز مناسب توسط پزشک، دیگر نیاز به مراجعه زود به زود نخواهد بود.
میزان مصرف برای سالیان سال یکسان خواهد بود، مگر اینکه باردار و یا دچار بیماری های قلبی شوید و یا درمان جایگزینی هورمون را شروع کنید.
مصرف بیش از حد لووتیروکسین
نباید دوزی بیشتر از میزان تجویزی پزشک مصرف شود.
در صورت مصرف بیش از حد ممکن است علائم پر کاری تیروئید همچون خستگی، حساسیت به گرما، افزایش اشتها، و تعرق دیده شود.
علائم مصرف بیش از حد لووتیروکسین عبارتند از:
- گیجی و سردرگمی
- شوکه شدن
- اغماء
- مرگ
در صورت شک به مصرف بیش از حد بلافاصله با مرکز کنترل مسمومیت و یا اورژانس تماس بگیرید.
در صورت فراموش کردن یک وعده دارویی
مصرف هیچکدام از دوزهای لووتیروکسین نباید فراموش شود.
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود،طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی مصرف نکنید. برای دریافت دستورالعمل دقیق تر با پزشک معالج صحبت کنید.
منابع
- http://www.everydayhealth.com/drugs/levothyroxine
- https://www.synthroid.com
- http://www.rxlist.com
- https://www.drugs.com
- http://www.webmd.com
- https://my.clevelandclinic.org
- http://drugsdetails.com
- https://csn.cancer.org
- http://www.safetymedical.net
- https://healthunlocked.com
- http://www.allthyroid.org