.jpg "آیا میدانید چه عواملی باعث بزرگ شدن طحال (اسپلنومگالی) می شود ؟")
طحال عضوی از دستگاه لنفاوی محسوب می شود که در زیر قفسه سینه و در قسمت سمت چپ بدن واقع شده است . طحال اندامی است که خون را تصفیه میکند و وظیفه نگهداری از گلبول های سالم قرمز و سفید خون و پلاکت خون را بر عهده دارد.
طحال نقش فیلتر کننده خون را برعهده دارد و سلول های خونی غیر طبیعی را از جریان خون از بین می برد .به طور معمول طحال به اندازه مشت هر فرد است .
برخی بیماری ها می تواند باعث تورم و بزرگی طحال شود . همیشه بزرگ شدن طحال نشانه ای از یک مشکل جدی نیست. هنگامی که طحال بزرگ می شود ، هر چند که وظایفش را انجام میدهد اما ، بیش از حد فعال شده است. برای مثال، گاهی طحال برای از بین بردن و تخریب سلول های خونی بیش از حد فعال می شود که به فعالیت بیش از حد طحال هایپراسپلنیسم میگویند . هایپراسپلنیسم می تواند به دلایل بسیاری، از جمله مشکلات پلاکتی و اختلالات دیگر خونی اتفاق بیافتد.
علل بزرگ شدن طحال
بزرگ شدن طحال می تواند در نتیجه عفونت ، سیروز و دیگر بیماری های کبدی ، بیماری های خونی با سلول های خونی غیر طبیعی، مشکلات سیستم لنفاوی، یا دیگر بیماری ها ایجاد شود . برخی علل شایع بزرگ شدن طحال عبارتند از:
عفونت
• عفونتهای ویروسی، مانند مونونوکلئوز
• عفونت های انگلی، مانند توکسوپلاسموز
• عفونت های باکتریایی مانند اندوکاردیت (عفونت دریچه قلب)
سرطان
• لوسمی، سرطانی که در آن سلول های سفید خون با سلول های طبیعی خون جابجا می شوند.
• لنفوم، سرطان بافت های لنفاوی، مانند بیماری هوچکین
سایر علل بزرگ شدن طحال عبارتند از:
• بیماری های التهابی مثل سارکوئیدوز، لوپوس و آرتریت روماتوئید
• تروما، مانند آسیب دیدگی در طول ورزش
• سرطانی که به طحال گسترش می یابد (متاستاز)
• کیست، کیسه پر از مایع غیر سرطانی
• آبسه بزرگ، حفره ای پر از چرک که معمولا با یک عفونت باکتریایی ایجاد می شود
• بیماری های ارتشاحی مانند بیماری آمیلوئیدوز، بیماری گوشه و یا بیماری ذخیره سازی گلیکوژن
علائم بزرگ شدن طحال
اکثر مردم نمی دانند که طحالشان بزرگ شده است ، زیرا علائم این بیماری نادر است.اغلب ممکن است طی یک معاینه فیزیکی تشخیص داده شود . علائم شایع بزرگ شدن طحال عبارتند از:
• عدم توانایی در خوردن یک وعده غذایی بزرگ
• احساس ناراحتی، احساس پری یا درد در سمت چپ بالای شکم؛ این درد ممکن است به شانه چپ گسترش یابد.
اگر بهنگام نفس کشیدن عمیق دچار درد شدید ، به دکتر مراجعه نمایید .
اگر طحالتان بزرگ شود ، ممکن است علائم و نشانه های دیگری نیز توسعه یابد ، مانند :
• خستگی
• کاهش وزن
• عفونت های مکرر
• خونریزی
• زردی
• کم خونی
دکتر ممکن است برای تشخیص بزرگی طحال به انجام یک معاینه فیزیکی بپردازد . در صورت عدم تشخیص احتمال دارد پزشک آزمایش خون، سونوگرافی ، توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن را توصیه نماید . در برخی موارد،ممکن است نیاز به انجام آزمایشات دقیق تری باشد .
درمان
انجام هر گونه فعالیتی را که منجر به پاره شدن طحال میشود، مانند ورزش کردن را محدود نمایید . پارگی طحال می تواند باعث از دست دادن خون فراوانی شود . یافتن علت بزرگ شدن طحال و درمان این عارضه از اهمیت بالایی برخوردار است . در صورت عدم درمان، بزرگ شدن طحال می تواند منجر به عوارض جدی شود. در اغلب موارد، درمان علت زمینه ای بزرگی طحال می تواند از برداشتن طحال جلوگیری کند.
اگر بزرگ شدن طحال تشخیص داده شود، ابتدا پزشک به درمان بیماری های مرتبط با این عارضه و در مرحله آخر، روش جراحی فکر می کند. البته هر فردی می تواند بدون طحال به زندگی خود ادامه دهد، اما از آنجا که این گونه افراد بیشتر در معرض ابتلا به انواع عفونت ها قرار دارند باید پیش از عمل جراحی به آنها واکسن ذات الریه چند ظرفیتی طبق دستورالعمل خاصی تزریق شود. این واکسن ها از بروز عفونت خون، استخوان و مفاصل در این افراد جلوگیری می کند. همچنین این افراد نه تنها باید از سفر به مناطقی که احتمال ابتلا به بیماری مالاریا در آنجا وجود دارد اجتناب کنند، بلکه باید بهداشت فردی خود را با دقت و حساسیت بیشتری حفظ و سعی کنند تا از مواجهه با افراد مبتلا به بیماری های عفونی دوری کنند.
