در حقیقت مغز نمی تواند چند کار را به طور همزمان انجام دهد، بلکه می تواند خیلی سریع از انجام یک کار به کار دیگر تغییر وظیفه دهد. از آنجایی که این تغییر نیاز به زمان دارد، انجام چند کار همزمان موثر و کارآمد نخواهد بود.
یکی از سوالاتی که در مورد مغز می شود این است که چه چیزی باعث آشنا پنداری یا déjà vu می شود. دانشمندان هنوز در مورد علت پدیده آشنا پنداری مطمئن نیستند – آشنا پنداری یا déjà vu به حالتی گفته می شود که فرد احساس می کند قبلا در مکانی حضور داشته یا کاری را انجام داده است، حتی اگر اینطور نباشد. در حال حاضر دانشمندان می گویند علت بروز آشنا پنداری این است که فرد در مکانی حضور دارد که مشابه مکانی است که قبلا در آنجا بوده یا کاری انجام می دهد که آن را نیز قبلا انجام داده است. این امر باعث می شود که فرد برای لحظه ای به اشتباه تصور کند که قبلا به این مکان آمده یا کاری را انجام داده است.
تصور می شود هر چه مغز بزرگتر باشد، فرا باهوشتر است، اما این تصور اشتباهی است که رواج دارد. مغز بزرگتر به معنای افکار بزرگتر نیست. در واقع مغز انساس زمانی که در غار زندگی می کرد، بزرگتر بود. اما در آن زمان دیگر اعضای بدن انسان نیز بزرگتر از اکنون بود. اما با تکامل یافتن، فضای بیشتری از مغز انسان برای انجام فرایندهای پیچیده مانند زبان، فکر کردن و حافظه مورد استفاده قرار گرفت.
آنچه دانشمندان را در مورد مغز انیشتن شگفت زده کرد این بود که لوب های خاصی از مغز او بزرگتر از حالت طبیعی به نظر می رسیدند. در سال 1999 مطالعات بر روی مغز انیشتن بر اساس تصاویر موجود آغاز شد – انیشتن در سال 1955 از دنیا رفت. دانشمندان دریافتند که لوب های جداری مغز که با توانایی ریاضی در ارتباط هستند، در حدود 15 درصد بزرگتر از حالت طبیعی به نظر می رسند. اما اندازه مغز انیشتن کمی کوچکتر از حالت متوسط بود.
مغز انسان حدود 1.360 کیلو گرم است. ما باهوش ترین موجودات روی کره زمین هستیم، اما برخی موجودات دیگر دارای مغزهای بزرگتری هستند. مغزهای بزرگتر تا حدی برای کنترل عضلات بزرگتر مورد نیاز هستند. مغز یک نهنگ بیش از 7.5 کیلو گرم و مغز فیل کمی بیشتر از 4.5 کیلو گرم وزن دارد.
تحقیقات انجام شده نشان داده اند که مدیتیشن توانایی مغز برای توجه کردن و تصمیم گیری را بالا می برد. زمانی که محققان اسکن مغز راحبان بودایی را مورد بررسی قرار دادند، دریافتند که بخش هایی از مغز که مربوط به تمرکز و تصمیم گیری است در این افراد فعال تر اس. میزان این فعالیت در راحبان جوان در حال یادگیری مراقبه قوی تر بود، اما در راحبانی که تاکنون زیاد مراقبه و مدیتیشن انجام داده بودند، کمتر بود. این نشان می دهد که راحبان پیر یاد گرفته اند که چگونه به راحتی تمرکز کنند.
مغز افراد چپ دست کمی متفاوت است. سمت راست مغز فعالیت ها و حرکات سمت چپ بدن را کنترل می کند، چه راست دست یا چپ دست باشید. سمت چپ نیز حرکات سمت راست بدن را کنترل می کند. به همین دلیل آسیب رسیدن به یک طرف مغز حرکات و عملکردهای بخش مخالف آن را در بدن تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین اگر دچار سکته مغزی در سمت چپ مغز خود شده باشد، دست یا پای راست شما فلج خواهند شد.
سمت چپ مغز اساسا برای زبان مورد استفاده قرار می گیرد. هر دو طرف مغز، که نیمکره نامیده می شوند، تقریبا یکسان هستند. اما دارای مسئولیت های مختلفی می باشند. زمانی که کلمات را به کار می گیرید یا محاسبات ریاضی انجام می دهید، بیشتر از سمت چپ مغط خود استفاده می کنید. تشخیص چهره، توانایی های فضایی و موسیقی بر عهده نیمکره راست مغز می باشد.
هر چه از مغز خود بیشتر استفاده کنید، قدرت مغز بیشتر می شود. برای اینکه مغز آمادگی بیشتری داشته باشد، لازم است مغز را ورزش دهید. یادگیری مهارت های جدید یا انجام فعالیت های ذهنی ارتباط بین سلول های مغز را قوی تر می سازد. کنجکاو بودن به شما کمک می کند تا با افزایش سن هم مغز شما فعال باقی بماند. به علاوه ورزش دادن به مغز به حفظ قدرت این عضو کمک می کند.
سکته مغزی زمانی رخ می دهد که یکی از عروق خونی در مغز پاره یا مسدود می شود. فشار خون بالا همراه با دیابت و سیگار کشیدن به عروق خونی که مغز را تغذیه می کنند، آسیب می رسانند و خطر بروز سکته مغزی را افزایش می دهند.
سوالی که برای همه مطرح می شود این است که سلول های مغز چگونه به یکدیگر سیگنال می هند و با هم ارتباط برقرار می کنند. سلول های مغز یا سلول های عصبی با شکاف های کوچکی به نام سیناپس از هم مجزا می شوند. زمانی که یک سیگنال به انتهای فیبر عصبی می رسد، انتقال دهنده های عصبی آزاد می کند که از شکاف عبور کرده به سمت عصب گیرنده می رود. حرکات، افکار، خاطرات، احساسات و عواطف همه به خاطر سیگنال های منتقل شده توسط نورون ها ایجاد می شوند.
ماده خاکستری در مغز سفید به نظر می رسد. این ماده حاوی فیبرهای عصبی است که با غلافی به نام میلین پوشیده شده است. این غلاف به سلول های عصبی اجازه ارسال پیام، یا تکانه های عصبی می دهد.
مغز فقط 2 درصد وزن کل بدن را تشکیل می دهد، اما سلول های مغز دو برابر دیگر سلول های بدن انرژی مصرف می کند. سلول های مغز همیشه فعال هستند، حتی در زمان خواب. سلول های مغز حدود 25 درصد انرژی کل بدن را مصرف می کنند.
بررسی ها نشان می دهند که مغز شما از پیام های پنهان آگاه است، حتی زمانی که شما خودتان آگاه نیستید. چهره انسان ها در زمان بیان احساسات، مانند لبخند زدن و اخم کردن، به نظر قوی ترین تاثیر را می گذارد. لغات در انتقال احساسات و پیام های پنهان ضعیف تر هستند. تصاویر چهره به شکل قوی تری در مغز ثبت می شوند.
آیا تاکنون به تعداد سلول های موجود در مغز خود فکر کرده اید؟ یک انسان بزرگسال متوسط دارای حدودا 100 میلیارد سلول می باشد. هر سلول مغزی که با سیناپس ها با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند، می توانند به هزاران سلول دیگر در مغز متصل شوند. اینکه این اتصال چگونه رخ می دهد و چگونه کار می کند، مشخص نیست.
محققان تصور می کنند که خواب کافی به مغز زمان می دهد تا خاطرات را پردازش و ذخیره کند. به نظر می رسد ما مواردی مانند چگونگی پیانو زدن یا دوچرخه سواری را در زمان خواب ذخیره می کنیم. افرادی که به اندازه کافی نمی خوابند، در تمرکز کردن و به خاطر آوردن این موارد مشکل دارند.
به طور کل سلول های مغز طولانی ترین عمر را در بین سلول های بدن دارند. تحقیقات نشان می دهند که بعضی قسمت های مغز با افزایش سن قادر به رشد سلول های عصبی جدید هستند. اما اکثر سلول های مغز از زمان تولد تا زمان مرگ وجود دارند. ارتباط بین این سلول ها در طول زندگی به طور مداوم تغییر می کند.
