نارسايي زودرس تخمدان (POF) كه با اسامي نارسايي تخمدان، يا نارسايي اوليه تخمدان نيز خوانده ميشود، وضعيتي است كه در آن تخمدان يك زن، پيش از سن 40 سالگي از كار مي افتد.
برخلاف باور عمومي، نارسايي زودرس تخمدان كاملا با يائسگي زودرس تفاوت دارد. در يائسگي زودرس، قاعدگي پيش از 40 سالگي متوقف ميشود و فرد ديگر قادر به بارداري نخواهد بود. علت بروز يائسگي زودرس ميتواند طبيعي، در اثر يك بيماري، جراحي، شيمي درماني يا پرتودرماني باشد. اما در نارسايي زودرس تخمدان، گاها فرد مبتلا پريود ميشود و حتي ممكن است باردار هم شود. در اغلب موارد، علت ابتلا به نارسايي زودرس تخمدان ناشناخته است.
علائم نارسايي زودرس تخمدان (POF) چيست؟
اولين نشانه نارسايي زودرس تخمدان، قطع قاعدگي است. به دنبال اين نشانه، برخي علائم شبه يائسگي بروز ميابند كه عبارتند از:
- گر گرفتگي
- تعريق شبانه
- خشم و تحريك پذيري
- عدم تمركز
- كاهش ميل جنسي
- درد حين مقاربت
- خشكي واژن
معمولا پزشكان با انجام معاينه فيزيكي، تست هاي آزمايشگاهي و تصويربرداري قادر به تشخيص نارسايي زودرس تخمدان ميباشند.
بسياري از زنان مبتلا به نارسايي زودرس تخمدان نميتوانند بطور طبيعي باردار شوند. در برخي موارد روش هاي كمك باروري موثر واقع ميشوند، در برخي تخمك اهداشده و در ساير موارد نيز هيچ راهي براي بازگرداندن تخمدان به عملكرد طبيعي خود و باردار شدن وجود ندارد. به همين دليل بسياري از پزشكان مصرف قرص هاي هورموني را تا 50 سالگي توصيه ميكنند.
درمان نارسايي زودرس تخمدان (POF) چگونه است؟
در حال حاضر هيچ درمان اثبات شده اي جهت بازگرداندن تخمدان به عملكرد طبيعي خود وجود ندارد. اما جهت برطرف نمودن برخي علائم نارسايي زودرس تخمدان درمان هايي در دسترس ميباشد.
همچنين توجه داشته باشيد كه بين 5 تا 10 درصد زنان مبتلا به نارسايي زودرس تخمدان، بدون هيچگونه مداخلات پزشكي موفق به بارداري شده اند. بر اساس برخي تحقيقات بعمل آمده، در اين دسته از زنان، "بهبودي خود به خودي" اتفاق افتاده است و تخمدان ها عملكرد طبيعي خود را از سر گرفته اند.