اختلال تجزیه ای در حقیقت نوعی فرار از واقعیت است که به طور غیر ارادی اتفاق می افتد . فرد مبتلا به اختلال تجزیه ای با افکار، خاطرات، محیط اطراف، اعمال و هویت خود قطع رابطه می کند.
شرح بیماری
اختلال تجزیه ای در حقیقت نوعی فرار از واقعیت است که به طور غیر ارادی اتفاق می افتد . فرد مبتلا به اختلال تجزیه ای با افکار، خاطرات، محیط اطراف، اعمال و هویت خود قطع رابطه می کند.
علائم و نشانه های اختلالات تجزیه ای - اعم از فراموشی نسبت به هویت –بستگی به انوع این اختلالات دارد. علائم معمولا در اثر واکنش به تروما بیشتر شده و موجب عدم به یاد آوردن خاطرات می شود. زمانیکه استرس به طور موقت رخ دهد می تواند علائم را بدتریا آنها را آشکارتر سازد . اختلالات تجزیه ای باعث بروز مشکلات در عملکرد زندگی روزمره می شود.
درمان اختلالات تجزیه ای شامل گفتار درمانی (روان درمانی) و دارو می باشد. اگر چه درمان اختلالات تجزیه ای می تواند مشکل باشد، اما بسیاری از مردم راههای جدید مقابله با این بیماری را یاد گرفته اند.
نشانه ها
علائم و نشانه های اختلالات تجزیه عبارتند از:
از دست دادن حافظه (فراموشی)
مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی، اضطراب و افکار و اقدام به خودکشی
حس جدایی از خود
احساس غیر واقعی مردم و اشیا در اطراف خود
حس ابهام در مورد هویت
استرس قابل توجه در روابط اجتماعی و کار
انواع اختلالات تجزیه ای
فراموشی تجزیه ای :
علامت اصلی این اختلال از دست دادن حافظه است . در این اختلال، فرد خاطرههای مربوط به بخشی از زندگی خود یا اتفاقی که برایش رخ داده را فراموش میکند.بخش فراموششده، ممکن است حادثهای ناخوشایند باشد که پذیرش آن برای بیمار دشوار است و ذهن تلاش میکند تا آن بخش از آگاهی را کنار بگذارد. حوادثی که زمینهساز این اختلال هستند، میتوانند مواردی مانند تصادف، بدرفتاریهای جنسی و تجاوز باشند. گاهی فراموشیها، محدود به یک حادثه خاص در دورهای مشخص و کوتاه است و گاهی هم ممکن است بخشهایی وسیعتر از خاطرههای فرد را دربرگیرد.
اختلال تجزیه هویت :
این اختلال، به عنوان اختلال شخصیت چندگانه شناخته شده است. فرد در دورههای مختلف زمانی شخصیتهای متفاوتی از خود نشان میدهد. این شخصیتها ممکن است حتی از وجود یکدیگر خبر نداشته باشند و ویژگیهای فردی متفاوتی داشته باشند؛ مثلاً ممکن است از نظر دیدگاه، منش، نوع برخورد و رفتار، نوع راه رفتن، لهجه و نوع حرف زدن کاملاً با هم متفاوت باشند.
اختلال مسخ شخصیت-مسخ واقعیت :
بیماران دچار این اختلال، احساس گسست و جدایی نسبت به خود یا محیط اطراف پیدا میکنند و احساسشان ممکن است جدید و متفاوت باشد. مثلاً ممکن است تجربه خود را با این جملهها بیان کنند: «انگار واقعی نبودم و داشتم از بیرون به خودم نگاه میکردم. هم خودم و هم محیط اطراف تغییر پیدا کرده بود و شکلی غیرواقعی یا کارتونی داشت. انگار همه چیز از مقوا بود، هم آدمها، هم درختها و همهچیز.»
زمان مناسب مراجعه به پزشک
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان هر یک از علائم و نشانه های ذکر شده را تجربه کردید به پزشک مراجعه کرده و تمامی علائم را با دقت شرح دهید .
علل
اختلالات تجزیه ای معمولا در اثر مقابله با تروما ایجاد می شود. این اختلالات اغلب بیشتر در کودکانی که در معرض اذیت های طولانی مدت فیزیکی ، سوء استفاده جنسی یا عاطفی، حبس در محیط یا خانه ای ترسناک شکل می گیرد . استرس از جنگ یا بلایای طبیعی نیز می تواند در بروز اختلالات تجزیه موثر باشد .
هویت شخصی در دوران کودکی شکل میگیرد . ذهن کودک، قدرت تحلیل و درک اتفاقات استرسزای شدید یا تجربههایی که با سن او متناسب نیستند را ندارد و در واقع از همان ابتدا با استفاده از مکانیسم دفاعی تجزیه یا گسست، سعی میکند با ناملایمات کنار بیاید و با تجزیهکردن تجربهها در ذهن خود، شرایط پیشآمده را پشتسر بگذارد. این کودکان در بزرگسالی بیش از دیگران ممکن است دچار اختلالهای تجزیهای شوند.
عوامل تشدید
افرادی که در دوران کودکی آزار جسمی، جنسی یا عاطفی طولانی مدت را تجربه می کنند ، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات تجزیه هستند. کودکان و بزرگسالانی که دیگر وقایع آسیب زا، مانند جنگ، بلایای طبیعی، آدم ربایی، شکنجه و یا روشهای تهاجمی پزشکی را تجربه میکند ، همچنین ممکن است این بیماری را تشدید کند.
پیامدهای مورد نظر
افراد مبتلا به اختلال تجزیه ای بیشتر در معرض خطراتی همچون :
خودآزاری
افکار خودکشی
اقدام به خودکشی
اختلال عملکرد جنسی، از جمله وسواس یا اجتناب از عمل جنسی
اعتیاد به الکل و مواد مخدر
افسردگی و اختلالات اضطرابی
اختلال استرس پس از وقوع سانحه
اختلالات شخصیتی
اختلالات خواب، از جمله کابوس، بی خوابی و راه رفتن در خواب
اختلالات اشتها
سردرد شدید
اختلالات تجزیه ای نیز با مشکلات عمده ای در روابط شخصی و در محل کار مرتبط است. افراد مبتلا به این عارضه اغلب