بیماری گریوز نوعی اختلال خود ایمنی است که باعث پرکاری تیروئید_ بیماری که می تواند به طوفان تیروئیدی و دیگر عوارض خطرناک منجر شود_ است.
بیماری گریوز (Graves' Disease) هنگامی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن نوعی آنتی بادی به نام " تحریک کننده ایمونوگلوبولین تیروئید (TSI) " تولید می کند. تحریک کننده ایمونوگلوبولین تیروئید (TSI) باعث تولید بیش از حد هورمونهای تیروئیدی تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) توسط غده تیروئید (واقع در پایه گردن) می شود.
بیماری گریوز شایع ترین علت پرکاری تیروئید (تیروئید پر کار) است.
پرکاری تیروئید باعث فعالیت سریع تر بسیاری از توابع بدن است. این امر موجب بالا رفتن سوخت و ساز بدن و ضربان قلب می شود.
این بیماری توسط دکتر ایرلندی رابرت گریوز (دهه 1830) کشف و به نام "بیماری گریوز" ثبت شد.
جهت تشخیص بیماری گریوز، پزشک ممکن است معاینه بالینی، آزمایش خون، و یا تصویر برداری انجام دهد.
شیوع بیماری گریوز
تقریبا 3 درصد از جمعیت کل جهان دچار بیماری گریوز هستند. احتمال ابتلای زنان 10 برابر بیشتر از مردان است. بیماری گریوز می تواند در هر سنی رخ دهد، اما اغلب در دهه بیست یا میان سالی دیده می شود.
علائم بیماری گریوز
- افراد مبتلا به بیماری گریوز ممکن است علائم پرکاری تیروئید را داشته باشند:
- کاهش وزن
- اضطراب، عصبانیت/برافروختگی، و یا تحریک پذیری
- لرزش دست یا انگشتان دست
- حساسیت به گرما
- افزایش تعرق
- افزایش اشتها
- بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
- افزایش حرکات روده
- ضربان سریع یا نامنظم قلب
- اختلال در نعوظ (در مردان)
- کاهش میل جنسی
- دوره های قاعدگی نامنظم (در زنان)
- ضعف عضلانی
- مشکل خواب
- خستگی
افتالموپاتی گریوز
حدود 30 درصد از افراد مبتلا به بیماری گریوز، علائم افتالموپاتی گریوز را دارند. این وضعیت باعث التهاب بافت پشت چشم می شود.
علائم افتالموپاتی گریوز عبارتند از:
- چشم از حدقه بیرون زده
- درد یا فشار در چشم
- احساس ریگ در چشم
- چشمان قرمز یا ملتهب
- پف کردگی پلک
- حساسیت به نور
- از دست دادن بینایی
- دو بینی
درماپتی گریوز
درماپتی گریوز نوعی بیماری نادر است که باعث قرمز و ضخیم شدن پوست می شود. اغلب در ساق و قسمت فوقانی پا رخ می دهد. این عارضه معمولا جدی و یا دردناک نیست.
علل و عوامل تشدید کننده بیماری گریوز
همانند بسیاری دیگر از بیماری های خود ایمنی (حمله سیستم ایمنی به سلولهای بدن) علت دقیق بیماری گریوز ناشناخته است.
عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:
- دیگر اختلالات خود ایمنی. افراد مبتلا به دیگر بیماریهای خود ایمنی (مانند آرتریت روماتوئید، ویتیلیگو، لوپوس، یا دیابت نوع 1) در معرض خطر ابتلا به بیماری گریوز هستند.
- ژن. احتمال ابتلا به بیماری گریوز به دلیل سابقه خانوادگی در برخی افراد بیشتر است.
- استرس احساسی و یا فیزیکی. استرس یا ضربه شدید ممکن است آغازگر بیماری گریوز باشد.
- عفونت. دانشمندان بر این باورند که برخی عفونتها ممکن است در ایجاد بیماری گریوز نقش داشته باشند.
- جنسیت. محققان در حال مطالعه بر هورمونهای جنسی خاص هستند تا توضیحی بیابند بر این مطلب که چرا احتمال ابتلا به بیماری گریوز در زنان بیشتر از مردان است.
- بارداری. بارداری ممکن است آغازگر بیماری گریوز در برخی زنان باشد. 30 درصد از زنان جوان مبتلا به بیماری گریوز، یک سال قبل از شروع علائم باردار بوده اند.
- سیگار کشیدن. کشیدن سیگار خطر ابتلا به بیماری گریوز را افزایش می دهد.
پیامدهای مورد انتظار بیماری گریوز
بیماری گریوز درمان نشده عوارض زیر را خواهد داشت:
- اختلالات قلبی. در برخی افراد، این بیماری می تواند باعث اختلالات ریتم قلبی یا نارسایی قلبی شود.
- طوفان تیروئیدی. این عارضه تهدید کننده زندگی بیماری گریوز باعث افزایش ناگهانی هورمون تیروئید می شود. طوفان تیروئیدی بسیار نادر است، اما می تواند به نارسایی قلبی و اِدم ریوی (تجمع مایع در ریه ها) منجر شود. طوفان تیروئیدی نیاز به مراقبت های اورژانسی پزشکی دارد.
- اختلالات بارداری. سقط جنین، زایمان زودرس، اختلال در تیروئید جنین، نارسایی قلبی مادر و پره اکلامپسی (فشار خون بالا در دوران بارداری) از عوارض احتمالی بیماری گریوز هستند.
- استخوان های شکننده. بیماری گریوز می تواند به پوکی استخوان_ تخلخل و ضعف استخوان ها_ منجر شود.
نحوه درمان بیماری گریوز
هدف درمان بیماری گریوز، کنترل تیروئید پر کار است. برخی گزینه های درمانی عبارتند از:
- داروهای ضد تیروئید. این داروها از تولید بیش از حد هورمون توسط غده تیروئید جلوگیری می کنند. داروهای معمول ضد تیروئید عبارتند از متی مازول (Tapazole) و پروپیلتیوراسیل.
- ید رادیواکتیو. بیش از 60 سال است که این داروی خوراکی برای درمان پرکاری تیروئید استفاده می شود. این دارو توسط غده تیروئید جذب شده و باعث کوچک شدن ارگان می شود.
- جراحی. گاهی اوقات، تیروئیدکتومی (برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید) برای درمان بیماری گریوز توصیه می شود.
- بتا بلاکرها. این داروها اغلب برای درمان ضربان سریع قلب، اضطراب، و تعرق در افراد مبتلا به بیماری گریوز استفاده می شود.
افراد مبتلا به افتالموپاتی گریوز ممکن است به داروهای بیشتر_ معمولا استروئید و یا قطره مخصوص چشم_ برای کنترل علائم احتیاج داشته باشند.
جهت مطالعه بیشتر در خصوص بیماری گریوز اینجا کلیک کنید.
جهت مطالعه در خصوص پرکاری تیروئید اینجا کلیک کنید.
