گاستروآنتریت یا ورم معده و روده التهابی است که در معده و روده رخ می دهد. علل معمول آن عبارتند از:
- ویروس ها
- غذا یا آبی که به وسیله باکتری یا انگل آلوده شده باشد.
- واکنش به یک غذای جدید. دلیل ابتلا به این مشکل در کودکان ممکن است این واکنش باشد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کند، حتی ممکن است نسبت به تغییر رژیم غذایی مادر نیز واکنش نشان دهند.
- عوارض جانبی برخی از داروها
علائم گاستروآنتریت عبارتند از:
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- گرفتگی عضلات شکم
- تب خفیف (البته گاهی اوقات)
بسته به علت التهاب، علائم بیماری ممکن است یک روز یا یک هفته طول بکشد.
اگر تصور می کنید که به ورم معده مبتلا هستید، اقدامات زیر را انجام دهید:
- برای چند ساعت خوردن را متوقف کنید تا به معده خود اجازه استراحت دهید.
- مایعات زیاد، مانند نوشیدنی های ورزشی و یا آب، برای جلوگیری از کم آبی بنوشید. اگر دچار مشکل تحمل مایعات هستید، به تدریج و در مقادیر کم بنوشید. اطمینان حاصل کنید که دفع ادرار شما به طور طبیعی و معمول انجام می شود و به علاوه ادرار شما روشن و شفاف است. دفع ادرار تیره و نامنظم نشانه کم آبی بدن می باشد. سر گیجه و سبکی سر نیز از دیگر علائم کم آبی هستند. در صورت بروز هر یک از این علائم و عدم توانایی در نوشیدن مایعات، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- به تدریج غذا خوردن را شروع کنید؛ علاوه بر اینکه غذا خوردن را به تدریج آغاز می کنید، به یاد داشته باشید که از غذاهای سبک و مطلوب و غذاهایی که به راحتی هضم می شوند، مصرف کنید، غذاهایی مانند نان تست، ژلاتین، موز، برنج و مرغ. اگر مجددا دچار تهوع شدید خوردن را متوقف کنید. در این مدت از خوردن شیر، کافئین، الکل، نیکوتین، چربی و یا غذاهای دارای ادویه زیاد خودداری کنید.
- استامینوفن مصرف کنید؛ برای بهبود درد و راحت تر شدن معده می توانید استامینوفن مصرف کنید، مگر اینکه مشکل کبد داشته باشید.
- به اندازه کافی استراحت کنید؛ بیماری و کمبود آب بدن باعث ضعف و خستگی می شوند.
در صورت بروز مشکلات زیر باید کمک های پزشکی دریافت کنید:
- استفراغ بیش از دو روز
- تداوم اسهال بیش از چند روز
- اسهال خونی
- تب 38 درجه یا بالاتر
- سبکی سر و ضعف در هنگام ایستادن
- گیجی
- بروز درد شکم نگران کننده
اگر تصور می کنید فرزندتان به این بیماری مبتلاست، بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
- به کودک اجازه استراحت بدهید.
- وقتی استفراغ کردن کودک متوقف شده، به وی مقداری مایعات مختلف بدهید، فقط از آب و یا آب سیب استفاده نکنید.
- به تدریج کودک را با غذاهای سبک و مطلوب و شیرین تغذیه کنیف غذاهایی مانند نان تست، برنج، موز و سیب زمینی. در این مدت کودک نباید از مواد لبنی چرب مانند شیر و بستنی و خوراکی های شیرین مانند نوشابه و آب نبات مصرف کند. این مواد غذایی اسهال را شدیدتر می کنند.
- از استامینوفن برای تسکین درد کودک استفاده کنید، مگر اینکه کودک مبتلا به بیماری کبدی باشد. به کودک آسپیرین ندهید.
- اگر کودک را با شیر خود تغذیه می کنید، چند روز بهتر است تغذیه وی را عوض کنید. اگر کودک را با با شیشه شیر می دهید، بهتر است مایعات دیگری هم به او بدهید تا از کم شدن آب بدن وی پیشگیری کنید.
اگر کودک دچار مشکلات زیر می شود، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
- به طور غیر طبیعی کسل و خسته می شود.
- خون بالا می آورد.
- دچار اسهال خونی می شود.
- علائم کم آبی، مانند خشکی دهان و پوست، تشنگی شدید، چشم های گود رفته و یا گریه بدون اشک در کودک بروز می کند. در مورد نوزادها دقت داشته باشید که قسمت نرم بالای سر نوزاد فرو رفته می شود و برای مدت طولانی ادرار نمی کند.
- کودک کم تر از 2 سال سن دارد و دچار تب شده که بیشتر از یک روز طول می کشد و یا کودک 2 ساله یا بیشتر است که دچار تب شده و بیشتر از 3 روز طول می کشد.
