مری لوله ای است که غذا را از گلو به معده هدایت می کند . آشالازی نوعی بیماری جدی حرکتی مری است که با انقباض(بسته بودن) ، اسفنکتر تحتانی مری (LES) رخ می دهد. این دریچه مابین مری و معده قرار دارد .در این بیماری دریچه پایینی مری برای بلع غذا شل نمی شود ، به همین علت غذا نمی تواند از مری وارد معده شود. در این وضعیت به عصب مری آسیب رسیده و باعث بروز آشالازی می شود .
چه عواملی باعث آشالازی می شود؟
آشالازی می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و ممکن است یافتن دلیل این عارضه برای پزشک نیز دشوار باشد . این بیماری ممکن است ارثی، یا در نتیجه یک وضیعت خود ایمنی (هنگامیکه سیستم ایمنی بدن به اشتباه با سلول های سالم در بدن مقابه میکند) رخ دهد.
شرایط دیگری می تواند باعث علایمی مشابه آشالازی شود. سرطان مری یکی از این علل است. علل دیگر میتوان به یک عفونت انگلی نادر به نام شاگاس اشاره کرد . این بیماری عمدتا در جنوب امریکا رخ می دهد.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آشالازی قرار دارند؟
آشالازی معمولا در مراحل نهایی زندگی رخ می دهد، اما گاهی اوقات این بیماری نیز در کودکان دیده می شود . افرادی میانسال و سالمند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. آشالازی در افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی نیز شایع است.
علائم آشالازی چیست؟
افراد مبتلا به آشالازی اغلب در بلع مشکل داشته و یا احساس میکنند غذایی در مری یشان گیر کرده است. این نیز به عنوان اختلال بلع شناخته شده است. این علائم می تواند باعث ایجاد سرفه شود و یا خطر آسپیراسیون، استنشاق و یا خفگی را افزایش دهد.
علائم دیگر عبارتند از:
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- کاهش وزن
- سوزش معده
- درد و ناراحتی شدید بعد از خوردن غذا
شما همچنین ممکن است دچاراستفراغ و یا برگشت غذای خورده شده ،شوید . گرچه، این علائم می تواند نشانه هایی از بیماری گوارشی مانند رفلکس اسید باشد.
آشالازی چگونه تشخیص داده میشود؟
اگر در بلع مواد غذایی جامد و مایع مشکل داشته باشید ، به خصوص اگراین عارضه روز به روز بدتر شود ، آشالازی تشخیص داده می شود .
دکتر ممکن است برای تشخیص آشالازی از مانومتری مری، استفاده کند.با قرار دادن لوله ای در مری فشار بالا در ناحیه اسفنکتر تحتانی در زمان استراحت ، عدم شل شدن اسفنکتر بعد از بلع و عدم وجود امواج پریستالتیک در قسمت تحتانی مری بررسی می شود .
استفاده از اشعه ایکس در تشخیص این بیماری مفید می باشد. اما اغلب پزشکان ترجیح میدهند تا از اندوسکوپی استفاده نمایند . در این روش، پزشک لوله ای را که یک دوربین کوچک به سر آن متصل شده وارد مری میکنند تا داخل مری و اسفنکتر تحتانی و معده را به طور کامل مشاهده نمایند.
روش تشخیصی دیگر بلع باریوم است.باریم در عکس دهانه خروجی معده و اسفنکتر تحتانی مری را نشان می دهد .
آشالازی چگونه درمان می شود؟
برای درمان آشالازی روش های مختلفی وجود دارد .گرچه تمامی این روشها قادر به کاهش علائم هستند اما متاسفانه هیچکدام از آنها قادر به درمان کامل این بیماری نیستند .
داروهای خوراکی: نیترات و یا مسدود کننده های کانال کلسیم می تواند به شل شدن اسفنکتر کمک نموده تا مواد غذایی بتواند به راحتی از طریق آن عبور کند. پزشکان نیز ممکن است ازبوتاکس برای شل شدن اسفنکتر استفاده کنند.
برای درمان دائم آشالازی ، پزشکان می تواند اسفنکتر را گشاد یا تغییر دهند . با بالون زدن به طور مکانیکی عضلات منقبض شده اسفنگتر مری کشیده می شود .
منظور از میوتومی این است که در ناحیه اسفنگتر تحتانی یک فیبر عضلانی را مستقیما بریده شود.در گذشته برای این کار باید جدار قفسه سینه و شکم را باز می کردند اما امروزه این کار توسط یک لاپاروسکوپ و با یک برش بسیار کوچک قابل انجام است .
نگرش بلند مدت
نگرش این بیماری متفاوت بوده و ممکن است نشانه های این بیماری خفیف، و یا شدید باشد.
اگر روش اتساع موثر واقع نشود ، پزشک ممکن است جراحی را توصیه نماید . معمولا، بانجام اتساع های پی در پی شانس موفقیت کاهش می یابد. بنابراین، اگر چندین اتساع پی در پی ناموفق بود ، دکتر روش جایگزین دیگری را انتخاب می کند.
تقریبا 95 درصد از بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند ، از علائم و نشانه هایشان کاسته می شود. گرچه در برخی موارد ممکن است عوارض توسعه یابد. به عنوان مثال مسائل مربوط به پاره شدن مری، برگشت اسید معده یا مشکلات تنفسی ناشی از گیر کردن مواد غذایی در مری یا نای.