پزشک یا درمانگر شما ممکن است از روش های مختلف بیوفیدبک استفاده کند. تعیین روش بیوفیدبک صحیح و مناسب برای شما بستگی به بیماری و هدفتان دارد. روش های بیوفیدبک عبارتند از:
• امواج مغزی: این نوع بیوفیدبک از حسگرهایی بر روی سر استفاده می کند تا با استفاده از یک الکتروانسفالوگرافی (EEG) امواج مغز شما را کنترل کند.
• تنفس: در زمان انجام بیوفیدبک تنفسی نوارهایی در اطراف شکم و قفسه سینه قرار می گیرند و الگوی تنفسی و تعداد نفس های شما را کنترل می کنند.
• ضربان قلب: در این نوع بیوفیدبک از حسگرهایی بر روی انگشتان دست یا لاله گوش استفاده می شود. در این روش از دستگاهی به نام photoplethysmograph یا حسگرهایی بر روی قفسه سینه، نیم تنه پایین یا مچ دست ها و دستگاه الکتروکاردیوگراف (ECG) استفاده می شود تا ضربان قلب اندازه گیری شود.
• عضلات: در این نوع بیوفیدبک حسگرها بر روی عضلات اسکلتی قرار می گیرند و از دستگاه الکترومیوگرافی (EMG) برای کنترل فعالیت هایی استفاده می شود که باعث انقباض عضلات می شوند.
• غدد عروقی: حسگرها همراه با الکترودرموگراف (EDG) در اطراف انگشت ها، کف دست ها یا مچ دست ها متصل می شوند تا فعالیت غدد عروقی و میزان تعرق بر روی پوست (که هشداری برای اضطراب هستند) را اندازه گیری کنند.
• درجه حرارت بدن: حسگرها به انگشت های دست یا پاها متصل می شوند و میزان جریان خون را به پوست امدازه گیری می کنند. از آنجایی که دمای بدن در زمان مضطرب شدن افت پیدا می کند، پایین بودن دمای بدن نشان دهنده استرس است و شما را ترغیب می کند تا تکنیک های تمدد اعصاب را آغاز کنید.
دستگاه های بیوفیدبک
آموزش بیوفیدبک در کلینیک های فیزیوتراپی، مراکز پزشکی و بیمارستان ها انجام می شود. تعداد فزاینده ای از دستگاه ها و برنامه های بیوفیدبک نیز برای استفاده در منزل عرضه شده اند، از جمله:
• برنامه های کامپیوتری یا دستگاه های تلفن همراه: برخی از دستگاه های بیوفیدبک تغییرات فیزیولوژیک، مانند ضربان قلب و تغییرات پوستی، را در بدن با استفاده از یک یا چند حسگر متصل به انگشتان یا گوش ها اندازه گیری می کنند. این حسگرها به کامپیوتر متصل شده اند.
با استفاده از گرافیک کامپیوتری دستگاه به شما کمک می کند تا با استفاده از تنفس آرام، شل کردن عضلات و افکار مثبت اضطراب خود را کنترل کنید. بررسی ها نشان داده اند که این نوع دستگاه ها در بهبود واکنش در زمان اضطراب کمک می کنند.
نوع دیگر روش درمانی با بیوفیدبک پوشیدن پیشانی بندی است که فعالیت مغز را در زمان تفکر کنترل می کند. این روش با استفاده از صداها به شما نشان می دهد که چه زمانی ذهن شما آرام است و چه زمانی در حال فعالیت است و به این ترتیب به شما کمک می کند تا واکنش استرسی خود را کنترل کنید. تمام این اطلاعات در هر جلسه در کامپیوتر یا موبایل ذخیره می شوند.
• دستگاه های قابل پوشیدن: یکی از این دستگاه ها حسگرهایی است که دور کمر شما قرار می گیرد و با استفاده از یک برنامه قابل دانلود تنفس شما را کنترل می کند. اگر دچار تنش طولانی مدت شوید، دستگاه به شما هشدار می دهد و سعی می کند الگوی تنفسی به شما ارائه می دهد تا آرامش خود را به دست آورید.
به هرحال بسیاری از دستگاه های بیوفیدبک خانگی قابل تایید سازمان FDA امریکا نیستند. قبل از استفاده از هر یک از این دستگاه ها با پزشک خود مشورت کنید.
نگارنده مقاله: گروه مترجمان سبزوسالم