تکان دادن دست یا پا عملکردهایی هستند که کنترل و انجام آنها آسان است. دیگر عملکردهای بدن، مانند ضربان قلب، دمای پوست و فشار خون، توسط سیستم عصبی کنترل می شوند. شما به سریعتر شدن ضربان قلب خود فکر نمی کنید. سریع تر شدن ضربان قلب در پاسخ به محیط اطراف رخ می دهد، به عنوان مثال زمانی که عصبی یا هیجان زده می شوید یا زمانی که ورزش می کنید.
تکینیک وجود دارد که به شما کمک می کند کنترل بیشتری نسبت به این عملکردها داشته باشید. این تکنیک بیوفیدبک نامیده می شود و به پیشگیری یا درمان برخی شرایط کمک می کند، شرایطی مانند سردردهای میگرنی، دردهای مزمن، بی اختیاری ادرار و فشار خون بالا.
ایده پشت بیوفیدبک این است که با بهره برداری از قدرت ذهن و آگاهی پیدا کردن از آنچه در درون شما رخ می دهد، می توانید کنترل بیشتری نسبت به سلامت جسم خود داشته باشید.
تکنیک بیوفیدبک چگونه کار می کند؟
محققان در مورد چگونگی کار بیوفیدبک مطمئن نیستند. آنها می دانند که بیوفیدبک باعث آرامش می شود و می تواند برخی شرایط ناشی از اضطراب را تسکین دهد.
طی هر جلسه بیوفیدبک الکترودهایی به پوست متصل می شوند. حسگرهایی نیز برای انگشتان دست مورد استفاده قرار می گیرند. این الکترودها یا حسگرها سیگنال هایی را به یک مانیتور ارسال می کنند که صداهایی تولید می کند، نور ایجاد می کند و یا تصاویری را نشان می دهد که نمایشگر ضربان قلب و میزان تنفس هستند. به علاوه فشار خون، دمای پوست، میزان تعریق یا فعالیت عضلانی را نشان می دهند.
زمانی که تحت فشار و اضطراب هستید این عملکردها تغییر می کنند. ضربان قلب افزایش پیدا می کند، عضلات سفت می شوند، فشار خون بالا می رود، عرق می کنید و سریع تر نفس می کشید. شما می توانید این واکنش ها را به اضطراب روی مانیتور مشاهده کنید و سپس زمانی که سعی می کنید آنها را متوقف کنید، بلافاصله نتیجه تلاش خود را روی مانیتور مشاهده می کنید. جلسات بیوفیدبک معمولا در مطب پزشک انجام می شوند، اما برنامه هایی نیز وجود دارند که حسگرهای بیوفیدبک را می توانید به کامپیوتر شخصی خود متصل کنید.
متخصص بیوفیدبک به شما کمک می کند تا تکنیک های ریلکسیشن را تمرین کنید و عملکردهای مختلف بدن را کنترل کنید. به عنوان مثال از تکنیک ریلکسیشن استفاده می شود تا امواج مغز فعال شده پس از بروز سردرد را کنترل کنید.
تمریناتی که در بیوفیدبک برای ریلکسیشن استفاده می شود، عبارتند از:
• تنفس عمیق
• آرام سازی پیشرونده عضلانی – سفت کردن و سپس شل کردن متناوب عضلات بخش های مختلف بدن
• هدایت تصویری – تمرکز بر روی یک تصویر خاص (مانند یک رنگ و یا بافت پرتقال) تا ذهن خود را متمرکز کرده و احساس آرامش بیشتری داشته باشید.
• مدیتیشن با تمرکز حواس – تمرکز بر روی افکار و رهایی از احساسات منفی
زمانی که ضربان قلب آهسته می شود، فشار خون پایین می آید و تنش عضلانی کم می شود، تمام نتایج را روی صفحه مانیتور مشاهده می کنید. در نهایت فرا می گیرید که چگونه به تنهایی و بدون استفاده از تجهیزات بیوفیدبک این عملکردها را کنترل کنید.
انواع مختلفی از بیوفیدبک برای کنترل عملکردهای مختلف بدن استفاده می شوند:
• الکترومیوگرام (EMG). این روش فعالیت و تنش عضلانی را می سنجد. این روش برای کمردرد، سردرد، اختلالات اضطراب، آموزش مجدد عضلات پس از آسیب دیدگی و بی اختیاری ادرار استفاده می شود.
• حرارتی. این روش دمای پوست را اندازه گیری می کند. این روش برای سردرد و بیماری رینود استفاده می شود.
• نوروفیدبک یا نوار مغزی (EEG). این روش امواج مغزی را اندازه گیری می کند و ممکن است برای اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)، صرع و سایر اختلالات تشنجی استفاده می شود.
• فعالیت الکترودرمال (EDA). این روش میزان عرق کردن را اندازه گیری کرده و برای درد و اضطراب استفاده می شود.
• ضربان قلب (HRA). این روش ضربان قلب را اندازه گیری می کند و برای اضطراب، آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و ضربان نامنظم قلب استفاده می شود.
هر جلسه درمانی بیوفیدبک حدودا 30 دقیقه طول می کشد. معمولا نتیجه درمانی بیوفیدبک را پس از 10 جلسه یا کمتر مشاهده می کنید. برخی شرایط مانند فشار خون بالا به 20 جلسه یا حتی بیشتر نیاز دارد.
