دكتر امين شاهرخي فوق تخصص كودك
تشنج در کودکان علل گوناگونی دارد که از میان آنها تب و تشنج از همه شایعتر و خوشخیمتر است و معمولا این حالت در سنین شش ماه تا پنج سال رخ میدهد.
تب و تشنج کودک
در تشنجات شدید در هنگام تشنج ابتدا اندام کودک حالت کشیده و سفت میشود، چشمها رو به بالا میرود و سفیدی چشم نمایان میشود و ترشحات کف آلود ممکن است از دهان خارج شده و فک بیمار قفل شود، سپس اندام ها دچار لرزش و حرکات پرشی می شوند.
کودک در حین حمله ممکن است دچار بی اختیاری ادرار شود. مدت این نوع تشنجات تشنج تقریبا همیشه در حد 2-3 دقیقه و در مجموع کمتر از 15 دقیقه است، ولی گاهی طولانی می شود و به اقدامات مهمی برای متوقف کردن تشنج نیاز دارد.
حدود دو تا پنج درصد کودکانی که از نظر سیستم عصبی و رشد و تکامل سالم هستند، دست کم برای یک بار تب و تشنج را تجربه می کنند.
یک تشنج ساده که کمتر از 15 دقیقه طول بکشد و در یک روز، دو بار تکرار نشود، خطر مرگ و میر ندارد، ولی اگر تشنج مکرر و طولانی مدت شود، این خطر دو برابر می شود که آن هم احتمالا به علت بیماری های زمینه ای همراه است.
همچنین تشنج ساده تاثیری در اختلالات رفتاری، آموزشی و عملکرد یا توانایی های کودک ندارد. 30 درصد افرادی که یک بار تب و تشنج را تجربه می کنند باز هم دچار حمله خواهند شد ولی حمله دوم نیز در این گونه کودکان معمولا خوش خیم است.
دو تا هفت درصد از کودکانی که دچار تب و تشنج می شوند، در سال های بعدی دچار صرع یا تشنجات بدون تب می شوند.
در خیلی موارد، سابقه خانوادگی تب و تشنج مثبت است و نقش ژنتیک در این بیماری پررنگ است.
عواملی که باعث عود بیماری می شوند، عبارتند از: وجود اختلال تکامل عصبی، سن زیر یک سال، تشنج به دنبال تبی که کمتر از 24 ساعت طول کشیده باشد، تشنج با درجه تب پایین یعنی 38 تا 39 درجه، سابقه خانوادگی تشنج، تشنج مقاوم و جنسیت پسر.
تب و تشنج
اقدامات ایمنی
والدین هنگام تشنج کودک با حفظ خونسردی خود، باید کودک را به پهلو خوابانده تا ترشحات دهان و محتویات معده وارد ریه نشود و مراقب باشند تا زبان بیمار لای دندان ها گیر نیفتد و دچار گاز گرفتگی نشود. البته اگر دهان کودک بسته است نیازی نیست که به زور دهان کودک را باز کنید و بهتر است سعی در باز کردن دندانهای به هم قفل شده نکنید زیرا این کار موجب آسیب رساندن به انگشتان شما و دندان های کودکتان خواهد شد.
برای متوقف نمودن حمله تشنج نیازی نیست که دست و پاها با دست گرفته شود و به جای آن بهتر است که اشیا سنگین و تیز و برنده از نزدیکی بیمار دور شوند.
اقدامات درمانی و تشخیصی
در مراکز درمانی کودکان دچار تشنج تحت اقدامات درمانی اولیه قرار می گیرند و راههای هوایی ایشان باز نگه داشته می شود و سپس پزشک از شما شرح حال مختصری را اخذ می نماید و آزمایشات تصویر برداری مغزی و بررسی های آزمایشگاهی لازم را انجام می دهد و سپس با توجه به علت زمینه ای بیماری کودک شما را درمان می کنند.