پاریکلسیدول (Paricalcitol) نوعی ویتامین دی (D) ساخته شده در آزمایشگاه است. ویتامین دی (D) برای جذب کلسیم از معده و کمک به عملکرد کلسیم در بدن ضروری است. این نوع ویتامین برای درمان و یا جلوگیری از فعالیت بیش از حد غده پاراتیروئید (هایپرپاراتیروئیدیسم) در افراد مبتلا به نارسایی مزمن کلیه تجویز می شود. با تشخیص پزشک می توان از پاریکلسیدول در موارد ذکر نشده در برچسپ دارویی استفاده کرد.
در صورت بالا بودن سطوح کلسیم یا ویتامین دی (D) در خون نباید پاریکلسیدول مصرف کرد. همچنین، مشاهده واکنش آلرژیک به ویتامین دی (D) و یا هر یک از موارد زیر به منزله مصرف نکردن پاریکلسیدول است:
- سطوح بالای کلسیم در خون (هایپرکلسمی)
- سطوح بالای ویتامین D در بدن (سمیت ویتامین D)
قبل از مصرف پاریکلسیدول موارد زیر باید به پزشک اطلاع داده شود :
- فشار خون بالا
- بیماری کبدی
- عدم تعادل الکترولیت (مانند سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون)
اطلاعات کافی در خصوص عوارض جانبی و آسیب جنینی ناشی از مصرف پاریکلسیدول در دوران بارداری وجود ندارد. چنانچه باردار هستید و یا برای بارداری برنامه ریزی می کنید، قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
در خصوص انتقال پاریکلسیدول به شیر مادر اطلاعاتی در دست نیست. بهتر است در طول شیردهی این دارو مصرف نشود.
عوارض جانبی پاریکلسیدول
با مشاهده ی هر یک از این علائم واکنش آلرژیک سریع به اورژانس مراجعه کنید: کهیر، اختلال در تنفس. تورم صورت، لبها، زبان یا گلو.
با مشاهده هر کدام از علائم زیر مصرف پاریکلسیدون را متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید:
- تب، لرز، بدن درد، علائم آنفولانزا
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- علائم اولیه مصرف بیش از حد ویتامین دی (D)_ ضعف، طعم فلز در دهان ، کاهش وزن، درد عضلات یا استخوانها ، یبوست، تهوع، و استفراغ
- علائم وجود کلسیم بیش از حد در خون _ تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، یبوست، افزایش تشنگی و یا ادرار ، گیجی، و احساس خستگی و بی قراری
عوارض جانبی شایع عبارتند از:
- استفراغ، اسهال
- سرگیجه
- افزایش فشار خون_سردرد شدید، تاری دید، تپش در گردن یا گوش، اضطراب
این لیست کامل نمی باشد و ممکن است عوارض دیگری در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.
تداخلات پاریکلسیدول
در هنگام مصرف این دارو، ویتامین یا مواد معدنی (از جمله روغن معدنی) دیگر استفاده نکنید؛ مگر اینکه پزشک آنها را تجویز کرده باشد.
بدون مشورت با پزشک مکمل های کلسیم یا آنتی اسید مصرف نکنید. تنها مکمل و یا آنتی اسید تجویزی پزشک را استفاده کنید.
لیست تمام داروهای مصرفی و یا متوقف شده در طول درمان با پاریکلسیدول را به اطلاع پزشک برسانید به ویژه:
- کلستیرامین
- دیگوکسین (digitalis, Lanoxin)
- نفازودون
- داروهای ضد قارچ_ کتوکونازول، ایتراکونازول، وریکونازول
- آنتی بیوتیک_ کلاریترومایسین، تلیترومایسین
- داروهای ایدز و اچ آی وی_ آتازاناویر، اینیناویر، نلفیناویر، ریتوناویر، ساکوییناویر
این لیست کامل نیست. ممکن است تداخلات دیگر با داروهای تجویزی، بدون نسخه، ویتامین ها، و محصولات گیاهی دیگری که در این لیست نیامده در برخی بیماران رخ دهد. در این خصوص به پزشک معالج مراجعه شود.
دوز مصرفی پاریکلسیدول
دارو را طبق دستور تجویزی پزشک و یا دستور مصرف موجود مصرف کنید. پزشک ممکن است هر از چند گاهی تغییراتی در دوز مصرفی ایجاد کند تا نتیجه درمان بهتر شود. میزان بیشتر یا کمتر، دفعات بیشتر یا کمتر، و طولانی تر از مدت تجویز پزشک، دارو را مصرف نکنید. چراکه خطر عوارض جانبی را افزایش می دهد.
دارو دارای دستور مصرف دقیق است، قیل از مصرف حتما مطالعه شود. با پزشک در خصوص سوالات و ابهامات خود صحبت کنید و اطلاعات لازم را به دست بیاورید.
گاهی اوقات، پاریکلسیدول به صورت روزانه، یک روز در میان، و یا 3 بار در هفته مصرف می شود. دستورالعمل پزشک را به دقت دنبال کنید.
این دارو ممکن است با غذا و یا قبل/بعد غذا مصرف شود.
در هنگام مصرف پاریکلسیدول ممکن است به صورت مکرر آزمایش خون گرفته شود.
پاریکلسیدول تنها بخشی از یک برنامه کامل درمانی است. این برنامه درمانی ممکن است رژیم غذایی خاص نیز داشته باشد. پیروی از این رژیم غذایی تنظیم شده توسط پزشک یا مشاوره تغذیه بسیار مهم است. برای کنترل بیماری داشتن اطلاعات کافی در خصوص مواد غذایی قابل مصرف و پرهیز شونده امری ضروری است.
دارو را در دمای اتاق دور از رطوبت، نور، و حرارت نگه داری کنید.
با مشاهده علائم مصرف بیش از حد ویتامین دی (D) بلفاصله با اورژانس تماس بگیرید و یا مراجعه کنید. مصرف بیش از حد ویتامین D می تواند عوارض جانبی جدی داشته یا تهدید کننده زندگی باشد. علائم مصرف بیش از حد عبارتند از:
- سردرد
- ضعف
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- تهوع
- استفراغ
- یبوست
- درد عضلانی و یا استخوانی
- طعم فلز در دهان
- از دست دادن وزن
- خارش پوست
- تغییرات در ضربان قلب
- از دست دادن علاقه به داشتن رابطه جنسی
- گیجی
- افکار یا رفتار غیر معمول
- احساس گرمای بیش از حد و غیر معمول
- درد شدید در قسمت فوقانی معده و گسترش آن به کمر
- غش
در صورت فراموش كردن دوز اين دارو، به محض يادآوری آن را مصرف كنيد. چنانچه زمان دوز بعدی فرا رسيده بود طبق همان زمانبندی پيش برويد و دوز فراموش شده را تكرار نكنيد. هيچگاه دوز دارو را 2 بار متوالي تكرار نكنيد و برای جبران آن داروی اضافی نخورید.