راه های تشخیص ازدیاد آهن:

طبق تجربه ما، آنالیز مو بهترین روش می باشد که پزشک باید علم و تجربه کافی در این زمینه را داشته باشند. گاهی آنالیز مو نیز به طور مستقیم میزان بار آهن بدن را نشان نمی دهد و باید از توازن سایر فلزات و مواد معدنی در بدن پی به ازدیاد آهن برد.

روش های کاهش آهن در بدن:

آهن از فلزاتیست که دفع آن برای بدن بسیار مشکل است، پزشکان معمولاً اهدای خون و یا داروهای شیمیایی که به نام شوینده فلزات سنگین هستند مانند Defresal ،Penicilamine و EDTA را تجویز می کنند.

معایب این روش ها:

1. در اهدای خون آهن فعال و غیر فعالی که فقط در خون می باشد دفع می شود که البته دفع آهن فعال نکته جالبی نمی باشد و معمولاً آدرس درستی به جایی که آهن تجمع پیدا کرده داده نمی شود. همچنین سایر مواد مفید بدن نیز دفع می گردد. در ضمن هموگلوبین و سایر فاکتورهای خونی نیز کاهش می یابد.

2- شوینده های شیمیایی:

این شوینده ها نیز همان مشکلات اهدای خون را به همراه دارند یعنی کاهش آهن فعال و غیر فعال خون همراه با دفع سایر فلزات مفید مانند روی، منگنز و....، این داروهای شیمیایی عوارض جانبی شدیدی مانند تخریب کبد و کلیه ها را همراه دارند و استفاده از آن ها به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

درمان:

اولین گام برای کنترل و کاهش میزان آهن در بدن اصلاح برنامه غذایی است:

1. منابع غذایی که دارای بار آهن زیاد می باشند باید از برنامه غذایی حذف شوند، شامل انواع گوشت قرمز، تخم مرغ، تخم آفتاب گردان، مغزها مانند پسته، بادام، گردو و تمامی محصولات تولید شده از آرد گندم و...

2. جایگزین کردن مرغ به عنوان منبع پروتئین به جای گوشت قرمز و تخم مرغ

3. حدف مکمل های غذایی که دارای آهن و یا ویتامین سی می باشند و جایگزینی ویتامین سی تزریقی(IM or IV) به جای خوراکی به منظور جبران کمبود این ویتامین در بدن

4. نخوردن آب پرتقال و سایر مواد غذایی که دارای ویتامین سی یا حالت اسیدی هستند همراه با وعده های غذایی

5. جداسازی وعده های غذایی: خوردن غذاهای پروتئینی با سایر غذاها به ویژه با سبزیجات و کربوهیدرات ها سبب افزایش جذب آهن می شود، بدین منظور باید وعده های غذایی پروتئینی بصورت مستقل و جدا خورده شود.

6. از دیدگاه ما خوردن چای زیاد با غذا به منظور کاهش جذب آهن روش مناسبی نیست به دلیل اینکه کافئین آن سبب تضغیف غدد آدرنالین و بروز مشکلاتی دیگر و سرانجام حاد تر شدن مشکل ازدیاد آهن می شود و همچنین چایی دارای مقادیر بالای مس می باشد که البته سبب کاهش جذب آهن در روده ها می گردد اما مصرف زیاد آن از طرفی سبب ازدیاد مس در بدن شده که مشکلاتی دیگر برای کبد و متابولیزم بدن به وجود می آورد.

7. خوردن دوز و نوع مناسب از مکمل های کلسیم، منیزیم، روی و ... با غذا به منظور کاهش جذب آهن

8 .تنظیم سطح سایر مواد معدنی بدن و تقویت فعالیت غدد آدرنالین به منظور تولید بیشتر ferritin و ceruloplasmin: با افزایش انرژی بدن و فعالیت غدد آدرنالین، قابلیت بدن در تولید Ferritin بیشتر می شود تولید ferrtin نیاز مند وجود سطح کافی روی، مس و پروتئین حمل کننده آن ceruloplasmin می باشد که با تقویت فعالیت غدد آدرنالین تولید آن بیشتر می شود، بدین منظور انتخاب دوز مناسب سایر مواد معدنی باید با توجه به آنالیز مو انجام شود. مصرف سرخود مکمل های غذایی ممکن است نتیجه منفی به دنبال داشته باشد، افزایش قابلیت بدن در تولید Ferritin سبب استفاده از آهن غیر فعال که در بدن ذخیره شده است می شود.