اغلب زبان به عنوان یکی از "قوی ترین ماهیچه در بدن،" محسوب می شود. زبان از یک گروه از ماهیچه ای که به ما اجازه ی احساس طعم غذا، بلعیدن، و صحبت کردن را می دهد، تشکیل شده است. زبان سالم و صورتی با ندول های کوچک موسوم به پاپیل پوشش داده شده است.
از آنجا که به طور مداوم از زبان خود استفاده میکنید، بهنگام بروز مشکلات در زبان از جمله تغییر رنگ و درد ممکن است خسته کننده و ناراحت کننده باشد. انواع مختلفی ازعلائم و مشکلات زبان وجود دارد. خوشبختانه، بسیاری از مشکلات زبان جدی نیست وبه سرعت حل میشود.
در برخی موارد، تغییر رنگ یا درد زبان می تواند دلایل جدی تر، از جمله کمبود ویتامین، ایدز، و یا سرطان دهان را نشان دهد. به همین دلیل، بسیار مهم است که به هنگام بروز هر گونه مشکلات جدی با زبان به پزشک مراحعه نمایید.
چه چیزی باعث سفیدی زبان می شود؟
چیزهایی که می تواند باعث پوشش سفید یا لکه های سفید بر روی زبان شود، عبارتند از:
لکوپلاکیا: این وضعیت باعث می شود سلول در دهان بیش از حد رشد کند و این به نوبه خود، منجر به شکل گیری تکه های سفید رنگی در داخل دهان، از جمله بر روی زبان شود. اگر چه به تنهایی خطرناک نیست، اما لکوپلاکیا می تواند یک پیش ماده برای سرطان باشد. بنابراین بسار حائز اهمیت است که به هنگام مشاهده و تعیین علت تکه های سفید بر روی زبان خود به دندانپزشک مراجعه نمایید. لکوپلاکیا زمانی گسترش می یابد که زبان تحریک شده باشد، واغلب در افرادی که از محصولات توتون و تنباکو استفاده میکنند، دیده می شود.
برفک دهان: برفک دهان نیز به عنوان کاندیدیاز شناخته شده است، برفک دهان یک عفونت قارچی که در داخل دهان رشد میکند. علائم این بیماری عبارت است از: تکه های سفید رنگی که اغلب مانند پنیر در سطوح دهان و زبان هستند. برفک دهان اغلب در نوزادان و سالمندان، با استفاده از دندان مصنوعی، و یا در افراد با سیستم ایمنی ضعیف دیده می شود. افراد مبتلا به دیابت و افرادی که استروئید استنشاقی برای آسم یا بیماری های ریوی استفاده می کنند، می توانند دچار برفک شوند. برفک دهان به احتمال زیاد پس از استفاده از آنتی بیوتیک ها رخ می دهد و ممکن است باکتری های "خوب" در دهان را از بین ببرد.
لیکن پلان دهانی:اگر شما یک شبکه ای از خطوط سفید در زبان که به ظاهر توری مانند است داشته باشید،ممکن است مبتلا به لیکن پلان دهانی شده باشید. پزشکان اغلب قادر به تعیین علت این وضعیت نیستند، که اغلب خودبخود برطرف می شود. تمرین بهداشت مناسب دندان، اجتناب از دخانیات و محدود کردن مصرف مواد غذایی که باعث سوزش دهان می شود ،ممکن است مفید باشد.
چه چیزی باعث قرمزی زبان می شود ؟
عوامل متعددی می تواند باعث قرمزی یا رنگ صورتی زبان شود. علل احتمالی عبارتند از:
کمبود ویتامین: کمبود اسید فولیک و ویتامین B-12 ممکن است باعث شود زبان درظاهر مایل به قرمز شود.
زبان جغرافیایی. این وضعیت، به عنوان التهاب خوش خیم زبان شناخته شده است، هنگام بروز این حالت ، ظاهر زبان ، نقشه مانند یا جغرافیایی می شود و لکه های صاف و قرمز روشن در اندازه ها و اشکال گوناگون در سطح بالایی زبان ایجاد می شود. در این شرایط ناراحتی در سطح زبان نیز احساس می شود.احساس سوزش یا درد ممکن است وجود داشته باشد که با خوردن غذاهای داغ ، تند یا اسیدی بدتر می شود. اگر درد و ناراحتی در این شرایط بیشتر شد ؛ ممکن است پزشک داروهای موضعی را برای کاهش ناراحتی تجویز نماید.
تب مخملک: افراد مبتلا به عفونت احتمال دارد مبتلا به قرمزی زبان شوند. مطمئن باشید که به فورا تماس اگر دچار یک تب بالا و زبان قرمز شدید فورا با پزشک تماس حاصل نمایید. برای تب مخملک درمان با آنتی بیوتیک لازم است.
سندرم کاوازاکی:این بیماری، معمولا در کودکان زیر سن 5 دیده می شود و می تواند بر رگ های خونی در بدن تاثیر بگذارد و زبان به رنگ قرمز روشن درآید. در طی فاز شدید این بیماری، کودکان اغلب دچار تب بسیار بالا و همچنین ممکن است باعث قرمزی و تورم در دست ها و پاها شود.
چه چیزی باعث باعث زخم و یا برآمدگی زبان میشود؟
مواردی که منجر به درد یا برآمدگی دردناک شود عبارتند از:
تروما: گاز گرفتن زبان خود به طور تصادفی و یا سوزاندن دهان توسط غذای داغ ممکن است باعث تروما شود.بهم مالیدن دندانها و دندان قروچه همچنین می تواند دو طرف زبان را تحریک و باعث درد شود.
استعمال دخانیات: سیگار کشیدن بیش از حد می تواند زبان شما را تحریک و باعث درد شود.
زخم های دهانی: بسیاری از مردم دچار این زخم های دهان بر روی زبان می شوند.علت آن ناشناخته است، اگر چه آنها می توانند در طول دوره های استرس افزایش و بدتر شوند.
سندرم سوزش زبان. دربرخی از زنان یائسگی این سندرم بروز میکند، که باعث می شود زبان احساس سوزش کند.
بزرگ شدن پاپیلا: اگر یکی یا چندین جوانه ی چشایی ملتهب یا تحریک شود میتواند باعث برآمدگی های دردناک و تورم شود.
شرایط پزشکی خاص:شرایط پزشکی، از جمله دیابت و کم خونی، می تواند باعث زخم زبان شود.
سرطان دهان:اگر چه بیشتردرد زبان نگران کننده نیست،اما اگر متوجه توده یا درد در زبان خود شدید و تا ظرف یک یا دو هفته برطرف نشد به دگتر مراجعه نمایید. سرطان های دهان در مراحل اولیه درد ندارد ، به طوری که زیاد جدی گرفته نمیشود.